Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Wiesław Kisiel Sędziowie NSA Grażyna Danielec NSA Piotr Lechowski sprawozdawca Protokolant Urszula Ogrodzińska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 listopada 2005 r sprawy ze skargi M. K. na decyzję Wojewody [...] z dnia 10 września 2003 r Nr: [...] w przedmiocie zmiany imion i nazwiska I skargę oddala, II zasądza od Skarbu Państwa -Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie na rzecz adwokat J. D. Kancelaria Adwokacka w [...] ul.[...] tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu kwotę [....] zł ([...]) powiększoną o 22 % z tytułu podatku od towarów i usług

Wojewoda [...] po rozpatrzeniu odwołania M. W. K., decyzją z dnia 10 września 2003r. [...] , utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Starosty Powiatowego w [...] z dnia [...] sierpnia 2003 Nr [...] , którą odmówiono zmiany imion M. W. na "H. K" oraz nazwiska K. na "T. T". W podstawie prawnej decyzji Wojewody powołano przepisy art. 2 i 7 ustawy z dnia 15 listopada 1956r. o zmianie imion i nazwisk ( t.j. Dz.U. z 1963r. Nr 59, poz. 328 z późn. zm.) oraz art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a.

W uzasadnieniu decyzji organu odwoławczego wskazano następujące okoliczności faktyczne i motywy prawne przyjęte za podstawę rozstrzygnięcia.

M. W. K. złożył wniosek o zmianę imion M. W. na "H. K.", a nazwiska Kopczyk na nazwisko "T. T ", uzasadniając żądanie tym, że [...] stycznia 1999 w święto Chrztu Pańskiego w [...] , przybrał publicznie przed kapłanem obecnym na Eucharystii i Ludem wiernym to imię i nazwisko i od tej pory tak wszystkim się przedstawia.

Decyzją z dnia [...] sierpnia 2003 Starosta Powiatu [...] odmówił żądanej zmiany imion i nazwiska. Organ I instancji wskazując na przepisy art. 2 i art. 7 ustawy z dnia 15 listopada 1956r. o zmianie imion i nazwisk uznał, że zmiana imienia naraziła by wnioskodawcę na kpiny ze strony społeczeństwa. Posiłkowo wskazano również na przepis art. 50 ust.1 ustawy prawo o aktach stanu cywilnego, w myśl którego prawo nie dopuszcza wpisania w akcie urodzenia więcej niż dwóch imion, imion ośmieszających, nieprzyzwoitych, w formie zdrobniałej, oraz nie pozwalającej na odróżnienie płci dziecka. Starosta Powiatowy oparł swe stanowisko na zasięgniętej opinii Pracowni Antroponimicznej Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, w myśl której wskazane imię H. K. i nazwisko T. T. mogą funkcjonować jako imiona zakonne w obiegu nieoficjalnym, natomiast nie mogą występować w charakterze nazw oficjalnych figurujących w dokumentach urzędowych.

W odwołaniu od tej decyzji M. W. K. podnosił, że organ I instancji nie spełnił jego " pragnień, łaknień i oczekiwań" przyjmując, że żądana zmiana jest wynikiem kaprysu i przekory. Odwołujący się podtrzymał żądanie zmiany noszonych imion na H. K. a nazwiska na T. T. wskazując, że od wielu lat takich imion i nazwiska używa. Podnosił także, że jeśli jego imię trudno "przełożyć" na żądane imię "H. K." i nazwisko "T. T." to myśli o możliwości przyjęcia odwrotnego t.j. imion "T. T." a nazwiska "H. K.".

Rozpatrując odwołanie Wojewoda na podstawie dowodów zebranych w postępowaniu przed organem I instancji, dokonał dalszych b. szczegółowych ustaleń. Wskazano, że Proboszcz Kościoła Parafialnego w [...] zaświadczeniem z dnia [...] czerwca 2003r stwierdził, że " brat M. K. dnia [...] stycznia 1999r. w święto Chrztu Pańskiego przed kapłanem i ludem wiernym obecnym na Eucharystii przyjął i ogłosił, że jego nowym imieniem, którym będzie się posługiwał jest H. K. T. T. i że od tej pory tak też wszystkim się przedstawia". Z kolei Urząd Gminy w [...] , gdzie wnioskodawca zameldował się na pobyt stały w dniu [...] lipca 2003r., potwierdził fakt zamieszkiwania w [...] i prowadzenia pustelniczego trybu życia w skrajnym ubóstwie z datków otrzymywanych od sąsiadów.

Nawiązując do powyższych ustaleń Wojewoda wskazał, że w myśl art. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1956r. o zmianie imion i nazwisk, zmiana imienia i nazwiska obywatela polskiego na inne wskazane przez niego imię i nazwisko może nastąpić na jego wniosek na zasadach określonych ustawą. Wskazano dalej, że przepis art.2 ust. 1 dla uwzględnienia wniosku o zmianę nazwiska wymaga uzasadnienia tej zmiany ważnymi względami, do których ustawa zalicza w szczególności noszenie nazwiska ośmieszającego albo nie licującego z godnością człowieka, o brzmieniu niepolskim, mającego formę imienia, a także używanie od wielu lat nazwiska, na które ma nastąpić zmiana. Uznając za uzasadnione stanowisko organu I instancji co do odmowy żądanej zmiany imion i nazwiska, Wojewoda przytoczył w całości treść opinii kierownika Pracowni Antroponimicznej Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk w [...] . Według tej opinii " w języku polskim imiona oficjalne ( zapisywane w dokumentach, używane w obiegu oficjalnym ) powinny być wybierane z tradycyjnego zbioru imion: słowiańskich lub chrześcijańskich. Imiona nie mogą występować z dodatkowymi określeniami w rodzaju: H. K.. Również nazwiska muszą mieścić się w systemie nazwisk współczesnych. Takim nazwiskiem nie jest T. T.. Innego rodzaju są imiona zakonne lub przezwiska używane w obiegu nieoficjalnym. Można nazywać się dowolnie, ale poza obiegiem oficjalnym. H. K. jako imię, a T. T. jako nazwisko nie mogą występować w charakterze nazw oficjalnych".

Zdaniem Wojewody "zapis ustawowy" uzasadniał utrzymanie w mocy zaskarżonej decyzji.

Skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie na powyższą decyzję wniósł M. W. K., podpisując się jako H. K. T. T. wnosząc o " zmianę imienia i nazwiska M. W. K. na zakonne jak w wersji i prośbie do drugiej instancji". Skarżący wskazywał, że w odwołaniu wprowadził istotną zmianę swego żądania, gdyż wnosił alternatywnie o zmianę imion na imiona "T. T." a nazwiska K. na "H. K." gdyby pierwotnego żądania nie można uwzględnić i zarzucał, że organ II instancji w uzasadnieniu i rozstrzygnięciu decyzji nie odniósł się do tej zmiany żądania.

Ustanowiony z urzędu adwokat na rozprawie przed sądem administracyjnym, podniósł zarzut naruszenia art. 77 k.p.a. przez nienależyte umotywowanie ważnych względów uzasadniających zmianę nazwiska i imienia, oraz zarzucił, że ustawa nie przewiduje jako przesłanki wskazania imienia słowiańskiego czy chrześcijańskiego, jak to przyjął organ w ślad za opinią Instytutu Języka Polskiego PAN.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda [...] wniósł o jej oddalenie. Przyjmując, że w skardze jak dotychczas skarżący wnosi o zmianę imion na "H. K." i nazwiska na T. T." organ odwoławczy podtrzymał swoje stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył :

Skarga wniesiona została do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie - Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie, przed dniem 1 stycznia 2004r. Stosownie zatem do przepisu art. 97 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Przepisy wprowadzające ustawę- Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz.U. Nr 153, poz. 1271 z późn.zm.), wobec nie zakończenia postępowania przed datą, sprawa podlega rozpoznaniu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, na podstawie przepisów ustawy- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Przedmiotem kognicji Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego zgodnie z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz.U.Nr 153, poz. 1270)- zwanej dalej ustawą - Prawo o p. s. a. - jest kontrola działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest ( art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych - Dz. U. Nr 153, poz. 1269), pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

W sprawowaniu tej kontroli, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak wiązany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Dokonana na płaszczyźnie zgodności z prawem kontrola zaskarżonej decyzji prowadzi do oddalenia skargi. Dostrzeżone bowiem uchybienia co do stosowania prawa materialnego i procesowego - o czym niżej- nie miały wpływu na wynik sprawy. Zgodnie natomiast z przepisem art. 145 § 1 pkt 1 Lit a i c powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, tylko stwierdzone naruszenia prawa materialnego lub przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, stanowią przesłankę uchylenia zaskarżonej decyzji, przy czym w odniesieniu do uchybień natury procesowej, ustawa stawia wymóg istotnego naruszenia przepisów postępowania.

Stosownie do art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1956r. o zmianie imion i nazwisk (tj. Dz.U. z dnia 15 listopada 1963r. Nr 59,poz. 328 z późn.zm.)- zwanej dalej ustawą- zmiana imienia lub nazwiska obywatela polskiego na inne wskazane przez niego imię lub nazwisko może nastąpić na jego wniosek na zasadach określonych w przepisach ustawy.

Regulujący zmianę nazwiska przepis art. 2 ustawy w ust. 1 w brzmieniu z daty zaskarżonej decyzji stanowił, że wniosek o zmianę nazwiska podlega uwzględnieniu, jeżeli jest uzasadniony ważnymi względami. Przepis zaś ust. 2 brzmiał:

W szczególności ważne względy zachodzą, gdy wnioskodawca nosi nazwisko: 1) ośmieszające albo nie licujące z godnością człowieka, 2) o brzmieniu niepolskim, 3) posiadające formę imienia,

a także, jeżeli wnioskodawca pragnie zmienić swoje nazwisko, którego od wielu lat używa. Tak redakcja wskazuje, iż przepisem ust. 2 art. 2 ustawy, przykładowo ( w szczególności) wymienione są cztery przypadki tzw. ważnych względów uzasadniających zmianę nazwiska - trzy określone w punktach 1 do 3, oraz nie oznaczony numeracją przypadek czwarty- używania przez wiele lat innego nazwiska.

Natomiast według art. 7 ustawy, w brzmieniu z daty zaskarżonej decyzji przepisy art. 2 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 i 2 oraz art. 5 ust. 3 i 4 stosuje się do zmiany imion. Przepisy art. 5 dotyczą zasad zmiany nazwiska małoletnich dzieci, przy zmianie nazwisk obojga lub jednego z rodziców a w tym przepisy ust. 3 i 4 dotyczą braku porozumienia między rodzicami dziecka w tym zakresie. Brzmienie przepisu art. 7 ustawy stosowanego wprost, a nie odpowiednio do zmiany imienia, dowodzi zatem, że w zakresie przesłanek żądania zmiany imienia, jako przykładowo wymienione " ważne względy" w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy, pozostają tylko: imię ośmieszające lub nie licujące z godnością człowieka i imię o brzmieniu niepolskim. Zarazem skutkiem takiego unormowania jest wyłączenie jako równoważnego z ważnym względem w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy stanowiącym podstawę wniosku, samego tylko faktu używania od wielu lat imienia, na które wnioskodawca pragnie zmienić imię dotychczasowe. Taka regulacja nie wyłącza zarazem w świetle brzmienia art. 2 ust. 1 w zw. z art. 7 ustawy, dopuszczalności żądania zmiany imienia, na imię używane od wielu lat, jeżeli wniosek o zmianę imienia jest uzasadniony ważnymi względami innymi, niż sam tylko już fakt długotrwałego używania imienia, którego wniosek dotyczy.

Powołany już przepis art.1 ust. 1 ustawy o zmianie imion i nazwisk, stanowi że zmiana imienia i nazwiska obywatela polskiego, następuje na inne wskazane przez niego imię lub nazwisko. Taka regulacja oznacza, iż nie jest zasadny zarzut skargi nawiązujący do treści odwołania od decyzji organu I instancji, że organy nie odniosły się do wskazanej alternatywnie innej konfiguracji imienia i nazwiska t.j. wskazanych słów " T., T." jako imion, a " H. K." jako nazwiska.

Z akt sprawy wynika bowiem, że skarżący początkowo ( wniosek z 7 lipca 2003r.) domagał się wyłącznie zmiany imienia na czteroczłonowe w brzmieniu "H. K. T. T.", a po powzięciu wiadomości, że można w aktach stanu cywilnego mieć dwa imiona wskazał jako imiona: "H. K." a jako nazwisko "T. T." i tak określone żądanie było przedmiotem decyzji. Żaden przepis prawa, bez zmiany żądania, nie obligował organów do rozpatrywania żądania w aspekcie alternatywnej (zamiennej) konfiguracji wskazanych imion i nazwiska.

Trzeba też podkreślić, że zaświadczenie proboszcza parafii w [...] z dnia [...] .06.2003r. potwierdza, że skarżący przyjął imię w czteroczłonowym brzmieniu " H. K. T. T." a zatem powoływanie się na przesłankę żądania zmiany imienia, tylko z powodu jego długotrwałego używania, nie znajdowało oparcia w ówczesnym brzmieniu przepisu art. 7 w zw. z art. 2 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy.

Dopiero ustalenie przez organ, że wniosek o zmianę nazwiska i imienia (imion) dotychczas używanego ( w oparciu o stan wynikający z aktów stanu cywilnego), ma uzasadnienie w ważnych względach w rozumieniu art. 2 ust.1 w zw. z art. 7 ustawy o zmianie imion i nazwisk, stawia przed organem kwestię w zakresie żądanego nowego nazwiska i imienia. Z przepisów ustawy wynika, iż wola osoby zainteresowanej co do zmiany swego nazwiska i imienia ( imion), nie stanowi samodzielnej i wystarczającej przesłanki dla wprowadzenia tej zmiany, o ile nie jest ona poparta ważnymi względami w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy.

Skutkiem zmiany imienia lub nazwiska w drodze decyzji administracyjnej stosownie do przepisu art. 21 ustawy z dnia 29 września 1986r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. Nr 36, poz 180 z późn.zm.), jest wpisanie do aktów stanu cywilnego stosownych zmian w formie wzmianki dodatkowej, a także zawiadomienie z urzędu przez organ, który wydał decyzję, podmiotów wymienionych w art. 11 ust. 1 ustawy ( tj. urzędu skarbowego, policji, wojskowej komendy uzupełnień, organów ewidencji ludności i Centralnego Rejestru Skazanych).

Istotę zatem zmiany imienia ( imion) w drodze decyzji administracyjnej, w trybie przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1956r. o zmianie imion i nazwisk, stanowi odnotowanie tej zmiany w aktach stanu cywilnego i wydawanych na ich podstawie dokumentach urzędowych dla potrzeb uczestnictwa obywatela w życiu publicznym, w szerokim ujęciu tego pojęcia. Oznacza to, iż przybranie i realizowanie pozazakonnej formy życia pustelniczego i występowanie w życiu publicznym jako pustelnik, może stanowić ważną przyczynę uzasadniającą żądanie zmiany nazwiska i imienia (imion). Nie oznacza to zarazem, że wskazane nowe nazwisko i imię w świetle ustawy nie podlegają ocenie z punktu widzenia przesłanek do takiej zmiany.

Przepisy ustawy z 15 listopada 1956r. o zmianie imion i nazwisk, regulują samodzielnie i wyczerpująco przesłanki zmiany nazwiska i imienia ( imion), a ustawa nie odsyła przy ocenie przesłanek żądania w sprawach o zmianę imienia i nazwiska w jej trybie, do przepisów rządzących rejestracją stanu cywilnego, zawartych w ustawie z dnia 29 września 1986r.- Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. Nr 36, poz. 180 z późn.zm.) i do wydanych na jej podstawie przepisów wykonawczych. Autonomiczność uregulowań ustawy z 15 listopada 1956r. w zakresie przesłanek do żądania zmiany nazwiska i imienia podkreślił już Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, w wyroku z dnia 8 czerwca 2004r. sygn. II SA/Kr 3199/00 (ONSA i wsa 3/6/2005, poz.56).

Z tych względów, posiłkowe wskazanie przez organ I instancji, akceptowane przez organ odwoławczy, przepisu art. 50 ust.1 ustawy prawo o aktach stanu cywilnego, na uzasadnienie decyzji odmownej, w tym zakresie w jakim ten przepis wymienia przesłanki odmowy wpisania do akt stanu cywilnego żądanych imion z powodu ich ośmieszającego lub nieprzyzwoitego brzmienia, stanowiło naruszenie prawa materialnego przez błędne przyjęcie posiłkowego stosowania ustawy prawo o aktach stanu cywilnego. Naruszenie to nie ma jednak doniosłości prawnej dla oceny zasadności odmowy żądania skarżącego. Odmowa ta znajduje bowiem oparcie wprost w przepisach ustawy z 15 listopada 1956r. o zmianie imion i nazwisk.

Należy skonstatować, że odmowne decyzje organów obu instancji nie są oparte na wyeksponowaniu braku przesłanki ważnego interesu w żądaniu zmiany nazwiska i imienia. Odmowa uzasadniona jest natomiast brakiem podstaw do zmiany noszonych imion na nowe, konkretnie wskazane "imiona", a nazwiska na nowe nazwisko.

Wyjść należy od przypomnienia, że organy zgodnie z treścią zaświadczenia proboszcza parafii w Świeszynie ustaliły, że skarżący dla realizacji pozazakonnego pustelniczego trybu życia przybrał czteroczłonowe imię, a nie nazwisko.

Jak wyżej wskazano, samo długotrwałe używanie imienia ( w odróżnieniu od nazwiska), w świetle art. 7 w zw. z art. 2 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 i 2, nie było okolicznością uznaną przez ustawę za równoznaczne z istnieniem ważnej przyczyny. Zgodnie z art.1 ust. 1 ustawy, przedmiotem żądania zmiany imienia, może być żądanie zmiany na inne wskazane imię. Istotne jest zatem, czy żądane wnioskiem imię, ma w ogóle przymiot imienia w swym brzmieniu i pisowni, a więc przymiot używanej w charakterze imienia nazwy odosobowej (Por. Uniwersalny Słownik Języka Polskiego, Wyd. Naukowe PWN 2003r. tom 1, str.1194, tom 2 str. 875 in.). Nie każde zatem słowo może odpowiadać swym brzmieniem i pisownią imieniu. Niewątpliwie zaś żądanie nadania imienia w brzmieniu " H. K.", nie spełnia kryteriów imienia w języku polskim, gdyż jest nazwą określającą funkcję ( H. - posłaniec) i przedmiot ( Królestwo). Stanowisko Sądu, iż do organu administracji należy ocena czy żądane imię w pisowni i brzmieniu spełnia przymiot imienia jako nazwy odosobowej, znajduje oparcie we wcześniejszym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 20 kwietnia 2004r. syg. II SA/Kr 1175/00 (niepubl.).

Z tych przyczyn, odmowa żądaniu zmiany noszonych imion na żądane jako imiona określenia "H. K." była uzasadniona. Dla oceny zgodności z prawem zaskarżonej decyzji nie ma zatem doniosłości prawnej stanowisko opinii Pracowni Antroponimicznej Instytutu Języka Polskiego PAN, ograniczające krąg wybieranych imion tylko do słowiańskich lub chrześcijańskich, gdyż nie ta przesłanka decydowała o odmowie zmiany imion.

W odniesieniu do żądania zmiany nazwiska K. na "T. T.", podkreślić trzeba, iż wskazane określenie stanowi człon przybranego przez skarżącego imienia , jakim posługuje się w swej życiowej postawie i roli pustelnika. Samo zatem posługiwanie się choćby długotrwale, tym członem imienia, nie stanowi w świetle art. 2 ust 2 in fine, przesłanki równoważnej z ważną przyczyną zmiany nazwiska, na nazwisko od wielu lat używane.

Jest oczywiste, że proponowany człon nazwiska - "T." ma charakter przymiotnika, dookreślającego początek przybranego imienia "H. K.... T." , a zatem zasadna była odmowa zmiany nazwiska na dwuczłonowe składające się z przymiotnika w jednym ze swych członów. Trzeba też zauważyć, że właśnie drugi człon proponowanego nazwiska "T." zdaje się ukazywać na cechy nazwy odosobowej, a więc właściwej imieniu.

Już wyżej wskazano, że istotę zmiany w trybie administracyjnym imion (imienia) i nazwiska stanowi odzwierciedlenie tej zmiany w aktach stanu cywilnego i wydawanych na ich podstawie dokumentach urzędowych niezbędnych dla sytuacji, w których prawo dla uczestnictwa obywatela w ważnych przejawach życia publicznego, wymaga posługiwania się dokumentami stwierdzającymi jego nazwisko i imię.

Natomiast w płaszczyźnie używania imion i nazwisk prawo, nie ingeruje w sferę prywatną związaną z kontaktami rodzinnymi, towarzyskimi sposobem praktyk religijnych, czy z innymi nie mającymi charakteru urzędowego lub publicznego kontaktami. Ta sfera prywatna, wyłączona jest- jak to podkreślił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 1994.01.18 SA/Gd 1114/ONSA 1995/2/56- od reglamentacji przepisami prawa administracyjnego. Doświadczenie życiowe wskazuje na liczne przypadki posługiwania się w życiu prywatnym imieniem ( a czasem nawet nazwiskiem) innym niż urzędowe, bez dążenia do zmiany w drodze decyzji administracyjnej imienia (imion) i nazwiska zarejestrowanego w aktach stanu cywilnego. W tym aspekcie, co do zasady należało zgodzić się ze stanowiskiem opinii Instytutu Języka Polskiego, rozróżniającym pomiędzy potrzebą kryteriów zmiany imienia (nazwiska) na potrzeby życia urzędowego, a dowolnością tych form w życiu prywatnym.

Skoro jednak zmiana przez skarżącego imienia (imion) i nazwiska, służyć miała dla realizacji w życiu publicznym wybranej przez niego formy pozazakonnego pustelniczego trybu życia, to takie żądanie mogło być uwzględnione tylko przy spełnieniu wszystkich przewidzianych ustawą przesłanek.

Z tego punktu widzenia zaskarżona decyzja odmawiająca wprowadzenia zmian w żądanym brzmieniu imion i nazwiska była zgodna z prawem.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w punkcie I-szym sentencji na podstawie art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Orzeczenie w przedmiocie zasądzenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oparto na przepisie art. 29 ust.1 ustawy z dnia 26 maja 1982r. Prawo o adwokaturze (tj. Dz.U. 2002r. Nr 123, poz. 1058 z późn.zm.) oraz § 1 pkt 1 Rozporządzenia Min. Sprawiedliwości z 27 października 2005r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu (Dz.U.Nr 219, poz.1873).