drukuj    zapisz    Powrót do listy

6140 Nadanie stopnia i tytułu naukowego oraz potwierdzenie równoznaczności dyplomów, świadectw i tytułów, Inne, Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów, Uchylono zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję i umorzono postępowanie - art. 145 §3 ustawy PoPPSA, II SA/Wa 1432/18 - Wyrok WSA w Warszawie z 2019-02-28, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Wa 1432/18 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2019-02-28 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu
2018-08-16
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Ewa Kwiecińska /przewodniczący sprawozdawca/
Joanna Kube
Karolina Kisielewicz
Symbol z opisem
6140 Nadanie stopnia i tytułu naukowego oraz potwierdzenie równoznaczności dyplomów, świadectw i tytułów
Hasła tematyczne
Inne
Sygn. powiązane
I OSK 1719/19 - Wyrok NSA z 2020-08-24
Skarżony organ
Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów
Treść wyniku
Uchylono zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję i umorzono postępowanie - art. 145 §3 ustawy PoPPSA
Powołane przepisy
Dz.U. 2018 poz 1302 art. 145 par. 1 pkt 1 lit. a i c, art. 145 par. 3
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Dz.U. 2018 poz 2096 art. 16 par. 1
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jedn.
Dz.U. 2011 nr 84 poz 455 art. 13 ust. 1, art. 29 e
Ustawa z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Kwiecińska (spr.), Sędzia WSA Joanna Kube, Asesor WSA Karolina Kisielewicz, Protokolant specjalista Wiesława Jesiotr, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 lutego 2019 r. sprawy ze skargi K. G. na decyzję Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia [...] kwietnia 2018 r. nr [...] w przedmiocie nadania stopnia naukowego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy uchwałę nr [...] Rady Wydziału [...] Uniwersytetu [...] z dnia [...] września 2016 r., 2. umarza postępowanie administracyjne w sprawie, 3. zasądza od Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów na rzecz K. G. kwotę 697 (słownie: sześćset dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów działając na podstawie art. 21 ust. 2 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. Nr 65, poz. 595, z p.zm.) w dniu [...] kwietnia 2018 r. wydała decyzję nr [...], mocą której utrzymała w mocy uchwałę Rady Wydziału [...] Uniwersytetu [...], zwanej dalej "Radą W[...] U[...]" nr [...] z dnia [...] września 2016 r. w sprawie uchylenia uchwały nr [...] Rady Wydziału [...] Uniwersytetu [...] z dnia [...] stycznia 2013r. w sprawie nadania stopnia doktora mgr. K. G oraz odmowy nadania stronie stopnia naukowego doktora.

Sekcja Nauk Humanistycznych i Społecznych Centralnej Komisji po zapoznaniu się z odwołaniem dr K. G. od uchwały nr [...] Rady Wydziału [...] Uniwersytetu [...] z dnia [...] września 2016 r. w sprawie uchylenia uchwały nr [...] Rady Wydziału [...] Uniwersytetu [...] z dnia [...] stycznia 2013 r. w sprawie nadania stopnia doktora mgr. K. G. oraz odmowy nadania stopnia naukowego doktora, po wysłuchaniu opinii recenzentów Centralnej Komisji w glosowaniu tajnym wypowiedziała się przeciw wnioskowi o uchylenie zaskarżonej uchwały.

Prezydium Centralnej Komisji, po zapoznaniu się ze stanowiskiem Sekcji, w rozpatrywanej sprawie postanowiło w głosowaniu tajnym nie przyjąć odwołania i utrzymać w mocy zaskarżoną uchwałę Rady Wydziału.

Centralna Komisja uznała, iż uchwała Rady Wydziału [...] została podjęta po postępowaniu poprawnie przeprowadzonym pod względem formalnym i merytorycznym postępowaniu. Stwierdziła, że zarzuty i wnioski strony są bezzasadne.

Centralna Komisja wyjaśniła, iż otrzymała zawiadomienie Dziekana W[...] U[...] oraz [...] P. D. z [...] lipca 2013 r. powołujące się na fakt, iż K. G. został nadany stopień doktora na podstawie dorobku powstałego z naruszeniem prawa i dobrych obyczajów w nauce.

Podkreślono okoliczność zbieżności treściowej powołanej rozprawy doktorskiej K. G. z monografią habilitacyjną [...] P. D. oraz w mniejszym zakresie z kilkoma wcześniej opublikowanymi pracami [...].

Rada W[...] U[...] postanowieniem z dnia [...] lutego 2014 r. wszczęła postępowanie o stwierdzenie nieważności postępowania w sprawie nadania K. G. stopnia doktora. Powołano biegłego z zakresu prawa autorskiego [...]. J. B., który w konkluzji pisemnej opinii uznał, że porównanie rozprawy doktorskiej strony z monografią habilitacyjną [...]. P. D. nie daje dostatecznych podstaw do przyjęcia, że w rozprawie doszło do naruszenia praw autorskich. Autor zaznaczył zarazem, że powstaje zagadnienie korzystania z tzw. "źródeł pośrednich", tzn. wykorzystywania dla celów prowadzonego wywodu nie wprost źródła, z którego pochodzą, a materiału wtórnego, tzn. przywołań danego źródła w innych pracach. Zasady etyki nie przewidują zakazu korzystania ze źródeł pośrednich, tym niemniej dobre obyczaje nakazują, aby taka sytuacja znalazła wyraz w sposobie powoływania takiego źródła. W konsekwencji, w przypadku tzw. pośredniego korzystania ze źródła, fakt ten powinien być ujawniony w stosownej o tym wzmiance. Brak sięgania do pierwotnego źródła, mimo jego powołania, w pierwszej kolejności jest przejawem naruszenia dobrych praktyk w badaniach naukowych.

Rada W[...] U[...] uchwałą z dnia [...] października 2014 r. umorzyła postępowanie o stwierdzenie nieważności postępowania prowadzone w trybie art. 29a ust. 1 ustawy. Zarazem Rada Wydziału uchwałą z dnia [...] listopada 2014 r. wystąpiła do Centralnej Komisji z wnioskiem o wznowieniu postępowania w sprawie nadania K. G. stopnia doktora na podstawie art. 29 ust. 2 i 3 ustawy.

W ocenie Rady W[...] U[...] ujawnione okoliczności dowiodły, że rozprawa doktorska K. G. nie spełnia ustawowych wymogów stawianych rozprawom doktorskim, nie stanowi oryginalnego rozwiązania problemu naukowego i nie wykazuje umiejętności samodzielnego prowadzenia pracy naukowej przez autora.

[...]. P. D., jako pokrzywdzony, wystąpił do Centralnej Komisji z wnioskiem o wznowieniu postępowania w sprawie nadania stopnia doktora.

Po rozpoznaniu wniosków Centralna Komisja uznała, że okoliczności zawarte w przesłanych wnioskach obligują Komisję do wydania postanowienia o wznowieniu z urzędu postępowania w przewodzie doktorskim w celu ustalenia przez właściwą Radę Wydziału, czy istotnie wystąpiły przesłanki, o których mowa w art. 29 ust. 2 i 3 ustawy.

Rada W[...] U[...] przeprowadziła postępowanie wznowieniowe, w toku którego uzyskała opinie [...] J. C. i [...]. B. Z. Powołano także biegłego z zakresu etyki [...] J. W.

Rada W[...] U[...] uchwałą nr [...] z dnia [...] września 2016 r. uchyliła ostatecznie uchwałę nr [...] Rady W[...] U[...] z dnia [...] stycznia 2013 r. w sprawie nadania K. G. stopnia doktora oraz odmówiła K. G. nadania stopnia naukowego doktora. Rada W[...] U[...] kolejną uchwałą nr [...] z dnia [...] stycznia 2017 r. dokonała sprostowania z urzędu oczywistej omyłki pisarskiej w swej uchwale nr [...] z dnia [...] września 2016 r.

K. G. złożył w dniu [...] grudnia 2016 r. odwołanie od uchwały Rady W[...] U[...] nr [...] z dnia [...] września 2016 r. Ww. odwołanie zostało negatywnie zaopiniowane przez organ.

Odwołanie zarzucało uchwale naruszenie szeregu przepisów ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz przepisów art. 14 ust. 2 pkt 5 w zw. z art. 13 i art. 29 ust. 1 i 2 ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym, a także art. 2 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

W treści uzasadnienia decyzji z dnia [...] kwietnia 2018 r. nr [...] Centralna Komisja stwierdziła, że zarzuty odwołania są niezasadne i brak jest podstaw do uwzględnienia odwołania. Centralna Komisja po uzyskaniu opinii dwóch recenzentów Centralnej Komisji i stanowiska Sekcji I Nauk Humanistycznych CK uznała, iż uchwała Rady Wydziału została podjęta po poprawnie przeprowadzonym postępowaniu, a zarzuty dotyczące odwołania uznano za bezzasadne.

Organ stwierdził, iż rozprawa doktorska nie spełnia wymogów art. 13 ust. 1 ustawy, nie stanowi bowiem oryginalnego rozwiązania problemu naukowego i nie wykazuje umiejętności samodzielnego prowadzenia pracy naukowej.

Potwierdzony został zarzut, że przy korzystaniu z tzw. "źródeł pośrednich" autor nie ujawnił w stosownych wzmiankach, takiego sposobu wykorzystywania materiału wtórnego. Sposób wykorzystania źródeł naukowych prowadzi do wniosku, że K. G. prowadził badania naukowe w sposób niesamodzielny, skutkujący powieleniem toku myślenia innych autorów, w szczególności [...]. P. D. Centralna Komisja potwierdziła negatywną ocenę Rady Wydziału.

Centralna Komisja uznała, że kwestia błędnego wskazania wyników głosowania nad uchwałą nr [...] Rady stanowiła przedmiot uchwały Rady o sprostowaniu oczywistej pomyłki pisarskiej. Rozstrzygnięcia Rady w zakresie sprostowania stanowiło także przedmiot odrębnego zaskarżenia, które zostało rozpoznane przez Centralną Komisję w drodze wydanego równolegle postanowienia z dnia [...] kwietnia 2018 r.

W odniesieniu do zasad i trybu podejmowania rozstrzygnięć podejmowanych przez organy kolegialne rozstrzygnięcie składające się ze wskazanych dwóch elementów podejmowane jest w formie jednej decyzji, uzewnętrznionej w postaci jednej uchwały. Uchwała Rady ma moc i jest równoznaczna z formą prawną decyzji administracyjnej. Uchwała Rady jest podejmowana w jednym głosowaniu. Zarzut odwołania jest więc bezzasadny, gdyż podejmowanie dwóch odrębnych głosowań skutkowałoby podjęciem dwóch odrębnych uchwał, a w konsekwencji dwóch odrębnych decyzji.

Centralna Komisja podniosła, iż art. 29 ust. 2 ustawy wymienia dwie niezależne przesłanki uzasadniające wznowienie postępowania. Pierwszą stanowi okoliczność, iż stopień doktora został nadany na podstawie dorobku powstałego z naruszeniem prawa, w tym praw autorskich. Drugą przesłankę stanowi okoliczność, że stopień doktora został nadany na podstawie dorobku powstałego z naruszeniem dobrych obyczajów w nauce. Naruszenie dobrych obyczajów w nauce stanowi zatem odrębną od naruszenia praw autorskich przesłankę wznowienia postępowania.

Przedmiotem analizy w opinii [...] J. B. nie stanowiła kwestia naruszenia dobrych obyczajów w nauce. Natomiast biegły ten nie wykluczył, że mogło dojść do naruszenia przez K. G. zasad etyki, co skłoniło Centralną Komisję do wydania postanowienia w przedmiocie wznowienia postępowania.

Kwestionowana obecnie uchwała Rady oparta została na innej podstawie faktycznej niż naruszenie praw autorskich. Centralna Komisja uznaje więc zarzuty za bezzasadne.

Organ nadmienił, że w aktach postępowania o nadanie stopnia doktora K. G., wraz z pisemnym wnioskiem K. G. o wszczęcie przewodu znajdował się wyłącznie egzemplarz pracy, który stanowił podstawę czynności w przewodzie doktorskim, w tym czynności obejmujących sporządzenie recenzji oraz podstawę oceny członków Rady i podjęcia uchwały z [...] stycznia 2013 r. o nadaniu stopnia doktora. Żadne okoliczności sprawy nie wskazują, aby w tym postępowaniu znalazł się inny egzemplarz rozprawy.

Centralna Komisja wskazała, że przedmiot opinii biegłego stanowić miała kwestia, czy K. G. w zakresie przygotowanej rozprawy doktorskiej dopuścił się naruszenia dobrych obyczajów w nauce. W przedmiotowej sprawie nie chodziło o "interpretacje prawa", tylko interpretację pojęcia należącego do innej dziedziny niż prawo, ale użytego w normie prawnej. W tej sytuacji nie ma podstaw do stwierdzenia, że biegły został powołany na okoliczność treści przepisów prawnych, co czyni zarzut odwołania bezpodstawnym.

Zdaniem organu biegły [...]. J. W. jako osoba posiadająca wiadomości specjalne z danej dziedziny bezpośrednio związanej z przedmiotem rozstrzygania w danej sprawie, posiadał niezbędne kwalifikacje. Jest on wybitnym specjalistą z zakresu nauk prawnych, w szczególności w zakresie problematyki wykładni i teorii prawa, a ponadto posiada wykształcenie filozoficzne. Pełni ponadto funkcję przewodniczącego Komitetu Etyki w Nauce działającego przy Polskiej Akademii Nauk. Wykształcenie, doświadczenie zawodowe, stanowi, zdaniem organu, potwierdzenie, że osoba ta posiada wiadomości specjalne dla oceny zaistnienia okoliczności naruszenia dobrych obyczajów w nauce.

Centralna Komisja dokonała analizy wszystkich wniosków zawartych w odwołaniu strony oraz stwierdziła, że nie znajduje merytorycznych i formalnych powodów do ich uwzględnienia.

K. G. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na decyzję Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia [...] kwietnia 2018 r. nr [...].

Zaskarżonej decyzji skarżący zarzucił między innymi naruszenie:

‒ § 4, § 15 pkt 1, 2, 3 statutu Centralnej Komisji poprzez wydanie uchwały przez osoby nieuprawnione, co powoduje nieważność decyzji na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 i 7 k.p.a. w zw. z art. 29 ust. 1 ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki,

‒ art. 29 ust. 1 i 2 ustawy o stopniach naukowych poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie wyrażające się w uznaniu, że przepis ten umożliwia wznowienie postępowania w przypadku naruszenia dobrych obyczajów w nauce w rozprawie doktorskiej, podczas gdy przepis ten umożliwia wznowienie postępowanie w przypadku ujawnienia się naruszenia dobrych obyczajów w nauce czy naruszenia praw autorskich tylko w pozostałym dorobku naukowym, który nie obejmuje rozprawy, stanowiącej podstawę do nadania stopnia naukowego,

‒ art. 156 § 1 pkt 2 i 7 k.p.a., art. 151 § 1 pkt 2 k.p.a., art. 84 k.p.a., art. 75 § 1, art. 76a § 1 k.p.a., art. 77 k.p.a., art. 80 k.p.a., art. 16 k.p.a. i art. 110 k.p.a. w związku z art. 29 ust. 1 ustawy o stopniach naukowych, art. 2 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, art. 34 ustawy o ochronie praw autorskich, które miało istotny wpływ na rozstrzygnięcie, poprzez jej wadliwe zastosowanie wyrażające się w uznaniu, że korzystanie ze źródeł objętych ochroną prawa autorskich, do których autor nie dotarł bez zaznaczenia tego w przypisie nie stanowi naruszenia praw autorskich,

‒ art. 21 ust. 2 ustawy o stopniach naukowych w sytuacji, gdy protokoły posiedzeń Rady Wydziału [...] Uniwersytetu [...] zostały sporządzone z naruszeniem art. 68 § 1 i 2 k.p.a.

‒ § 45 Statutu Uniwersytetu [...] w zw. z art. 11 ustęp 1 ustawy o stopniach.

Skarżący wniósł o stwierdzenie nieważności, ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia [...] kwietnia 2018 r. oraz stwierdzenia nieważności, ewentualnie o uchylenie uchwały Rady Wydziału z dnia [...] września 2016 r. nr [...]. Zażądał stwierdzenia nieważności, ewentualnie uchylenia postanowienia Centralnej Komisji z dnia [...] stycznia 2015. r., nr [...] w przedmiocie wznowienia postępowania dotyczącego przewodu doktorskiego zakończonego uchwałą z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...].

Skarżący zażądał również umorzenia postępowania administracyjnego w niniejszej sprawie oraz zasądzenia od organu kosztów postępowania.

W treści odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie oraz podtrzymał twierdzenia zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r., poz. 1066 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

W świetle powołanych przepisów cyt. ustawy, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w zakresie swojej właściwości, ocenia zaskarżoną decyzję administracyjną, postanowienie, czy też inny akt lub czynność z zakresu administracji publicznej dotyczącą uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, z punktu widzenia ich zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania tego aktu lub podjęcia spornej czynności. Chodzi więc o kontrolę aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywaną pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słuszności.

Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (vide: art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tekst jednolity Dz. U. z 2018 r., poz. 1369 ze zm. – dalej także: "P.p.s.a.").

W ocenie Sądu, analizowana pod tym kątem skarga K. G. zasługuje na uwzględnienie, albowiem zaskarżona decyzja Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia [...] kwietnia 2018 r. nr [...] utrzymująca w mocy uchwałę Rady Wydziału [...] Uniwersytetu S. z dnia [...] września 2016 r., mocą której uchylono uchwałę nr [...], Rady Wydziału [...] tego Uniwersytetu z dnia [...] stycznia 2013 r. w sprawie nadania skarżącemu stopnia naukowego doktora i odmówiono nadania skarżącemu tego stopnia naukowego – narusza obowiązujące prawo.

Zgodnie z art. 29 ust. 2 ustawy o stopniach naukowych (...) przesłankami do wznowienia postępowania o nadanie stopnia doktora i doktora habilitowanego albo tytułu profesora mogą być także, oprócz wymienionych w Kodeksie postępowania administracyjnego, ujawnione okoliczności wskazujące na to, że stopień doktora lub doktora habilitowanego albo tytuł profesora został nadany na podstawie dorobku powstałego z naruszeniem prawa, w tym praw autorskich, lub dobrych obyczajów w nauce. W przypadku zaistnienia przesłanek do wznowienia postępowania o nadanie stopnia doktora i doktora habilitowanego albo tytułu profesora organem wydającym postanowienie o wznowieniu postępowania jest Centralna Komisja (ust. 3).

Z kolei w myśl art. 29a ust. 1 ww. ustawy rada właściwej jednostki organizacyjnej lub odpowiednio Centralna Komisja, w drodze decyzji, stwierdza nieważność postępowania w sprawie nadania tytułu lub stopnia, jeżeli w pracy stanowiącej podstawę nadania tytułu lub stopnia osoba ubiegająca się o tytuł lub stopień przypisała sobie autorstwo istotnego fragmentu lub innych elementów cudzego utworu lub ustalenia naukowego. Decyzje, o których mowa w ust. 1, nie wyłączają odpowiedzialności dyscyplinarnej, karnej i cywilnoprawnej (ust. 2).

Powołane regulacje wskazują, że ustawa o stopniach naukowych (...) wprowadza pewne rozwiązania szczególne w zakresie weryfikacji decyzji ostatecznych. I tak, art. 29 ust. 2 ww. ustawy ustanawia dodatkową, w stosunku do przewidzianych w art. 145 § 1 k.p.a., przesłankę wznowienia postępowania o nadanie stopnia lub tytułu,

w przypadku ujawnienia okoliczności, które wskazywałyby, że stopnień lub tytuł został nadany na podstawie dorobku powstałego z naruszeniem prawa, w tym praw autorskich, lub dobrych obyczajów w świecie nauki.

Podkreślić należy, że wymieniona przesłanka wznowienia postępowania ma charakter samodzielny, a zatem przeprowadzona na tej podstawie weryfikacja decyzji ostatecznej nie jest ograniczona terminami wynikającymi z art. 146 § 1 k.p.a. Brak możliwości przedawnienia uchylenia we wznowionym postępowaniu ostatecznej decyzji o nadaniu stopnia naukowego z powodu naruszenia prawa lub dobrych obyczajów w nauce ma zapobiec korzystaniu z owoców czynu niedozwolonego (v. J. P. Tarno, "Rola odpowiedniego stosowania przepisów k.p.a. w postępowaniach w sprawach stopni naukowych, wybrane zagadnienia"; Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 6 (39)/2011; wyrok NSA z dnia 3 stycznia 2007 r., sygn. akt I OSK 1537/06; wyrok NSA z dnia 17 maja 2011 r., sygn. akt I OSK 249/11; publ. CBOSA).

W omawianym przepisie ustawodawca posłużył się pojęciem "dorobku naukowego", który powstał na skutek naruszenia prawa, w tym dobrych obyczajów w nauce. Jak podkreśla się w piśmiennictwie, w zestawieniu z art. 29a ww. ustawy, odnoszącym się do plagiatu pracy stanowiącej podstawę nadania stopnia, konstrukcja przyjęta w art. 29 ust. 2 ustawy stanowi podstawę wznowienia postępowania, gdy zarzut naruszenia prawa przez daną osobę dotyczy jej pozostałego dorobku, nie wliczając do niego pracy doktorskiej, habilitacyjnej czy profesorskiej. W sytuacji, gdy zarzut plagiatu dotyczy samej pracy stanowiącej podstawę nadania stopnia, właściwy do weryfikacji decyzji jest – przewidziany w art. 29a ustawy – tryb stwierdzenia nieważności postępowania (v. E. Szewczyk, "Weryfikacja ostatecznych decyzji w sprawach stopni naukowych"; Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 5 (38)/2011).

Wskazać należy, że wznowienie postępowania może nastąpić zarówno z urzędu, jak i na wniosek. Podstawą wznowienia postępowania w oparciu o art. 29 ust. 3 ww. ustawy będzie zatem uprawdopodobnienie, że pozostały dorobek naukowy (inny niż praca, o której mowa w art. 29a ustawy), będący podstawą nadania stopnia, powstał z naruszeniem prawa, w tym praw autorskich, lub standardów obowiązujących w świecie nauki, w szczególności w zakresie rzetelności prowadzenia badań naukowych i publikowania ich wyników. Natomiast odmowa wznowienia postępowania będzie miała miejsce wówczas, gdy we wniosku o wszczęcie postępowania zawarta zostanie argumentacja podważająca spełnienie wymogów z art. 13 ust. 1 samej pracy doktorskiej, a nie podważająca pozostały dorobek. W takich przypadkach obowiązuje bowiem tryb określony w art. 29a ustawy.

Przepis art. 29a ustawy o stopniach naukowych (...) ustanawia szczególny sposób wzruszenia prawomocnej uchwały o nadaniu stopnia naukowego, polegający na stwierdzeniu nieważności postępowania, w którym została ona wydana. Sankcja ta nie dotyka uchwały, lecz całego postępowania. Oznacza to, że decyzja wydana na podstawie art. 29a ww. ustawy będzie pozbawiać mocy prawnej wszystkie czynności i uchwały podjęte w przewodzie doktorskim lub habilitacyjnym.

Powołany przepis, jako okoliczność uzasadniającą stwierdzenie nieważności postępowania wskazuje przypisanie sobie autorstwa "istotnego fragmentu lub innych elementów cudzego utworu lub ustalenia naukowego" w pracy doktorskiej, habilitacyjnej czy profesorskiej. Niezbędne w toku postępowania będzie zatem wykazanie, że skala zapożyczenia z cudzej twórczości w ocenianej pracy jest istotna i z tego względu stanowi kwalifikowaną postać naruszenia praw autorskich osoby trzeciej.

W orzecznictwie sądowo administracyjnym podkreśla się, iż w sytuacji, gdy cecha "istotności" w zakresie przypisania autorstwa cudzego utworu nie wystąpi, właściwym będzie wydanie rozstrzygnięcia o odmowie stwierdzenia nieważności postępowania w sprawie nadania stopnia naukowego, co nie wyłącza odpowiedzialności, o której mowa w art. 29a ust. 2 ustawy. Merytoryczne postępowanie przed radą wydziału w trybie art. 29a ust. 1 ustawy o stopniach naukowych (...) jest bowiem postępowaniem samodzielnym i niezależnym w relacji do ewentualnych postępowań dyscyplinarnych, karnych czy cywilnych (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 4 marca 2013 r., sygn. akt II SA/Wa 2302/12; publ. CBOSA).

Analiza przepisów art. 29 ust. 2 oraz art. 29a ust. 1 omawianej ustawy wskazuje, że ustawodawca wyraźnie rozdzielił podstawy wzruszenia decyzji o nadaniu stopnia lub tytułu na te, które dotyczą samej pracy doktorskiej, habilitacyjnej czy profesorskiej, oraz na te, które opierają się na zarzutach skierowanych przeciwko pozostałemu dorobkowi naukowemu. Przy czym, jak podkreśla się w piśmiennictwie, stwierdzenie nieważności postępowania w oparciu o art. 29a ust. 1 ustawy, który to przepis nie jest dopełnieniem katalogu przesłanek stwierdzenia nieważności decyzji z art. 156 § 1 k.p.a., lecz ustanawia odrębny tryb, nie jest ograniczone terminem przedawnienia określonym w art. 156 § 2 k.p.a. Przyjęcie odmiennego rozwiązania nie byłoby komplementarne względem postanowień art. 29 ust. 2 ustawy, który – jak już wyżej wskazano – nie przewiduje terminów przedawnienia we wznowionym postępowaniu (v. E. Szewczyk, "Weryfikacja ostatecznych decyzji (...)").

Przenosząc powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy, wskazać należy, że w uzasadnieniu postanowienia z dnia [...] stycznia 2015 r. o wznowieniu z urzędu postępowania Centralna Komisja wskazała, że Rada Wydziału winna ustalić, czy istotnie wystąpiły przesłanki, o których mowa w art. 29 ust 2 i 3 ustawy.

Zarówno z uzasadnienia zaskarżonej uchwały, jak i uchwały nr [...] Rady Wydziału [...] Uniwersytetu [...] z dnia [...] września 2016 r. wynika, iż przesłanką wznowienia postępowania w sprawie zakończonej uchwałą nr [...] była okoliczność naruszenia przez skarżącego dobrych obyczajów w nauce. Centralna Komisja stwierdziła, że rozprawa doktorska skarżącego nie spełnia wymogów art. 13 ust. 1 ustawy, nie stanowi zatem oryginalnego rozwiązania problemu naukowego i nie wykazuje umiejętności samodzielnego prowadzenia pracy naukowej przez autora. Przy korzystaniu z tzw. "źródeł pośrednich" autor nie ujawnił w stosownych wzmiankach takiego sposobu wykorzystywania materiału wtórnego.

W ocenie Sądu zastosowanie w opisanym powyżej przypadku trybu wznowienia postępowania było wadliwe, bowiem okoliczności stanowiące podstawę wznowienia postępowania wskazane w zaskarżonej decyzji odnoszą się do rozprawy doktorskiej skarżącego, a nie do jego pozostałego dorobku naukowego. Organy wyraźnie stwierdziły, że to rozprawa doktorska nie spełniła wymogów art. 13 ust. 1 ustawy.

Podkreślić w tym miejscu należy, iż przesłanki z art. 29 ust. 2 ustawy zostały określone w sposób szeroki i przy użyciu pojęć nieostrych wykraczających poza pojęcie popełnienia plagiatu. Ratio legis tego przepisu polega na tym, że pozwala on na wszczęcie postępowania wznowieniowego i zbadanie wszystkich możliwych przypadków rodzących wątpliwości co do samodzielności i rzetelności wypracowania pozostałego dorobku naukowego, innego aniżeli praca stanowiąca podstawę nadania stopnia lub tytułu (por. pogląd wyrażony w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, z dnia 23 sierpnia 2017 r., sygn. akt II SA/Wa 1152/16, który Sąd obecnie rozpoznający sprawę w pełni podziela i przyjmuje za własny).

W świetle powyższego rację ma skarżący, wskazując na naruszenie art. 29 ust. 2 ustawy o stopniach naukowych (...) w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy. Skoro bowiem nie wystąpiła przesłanka wznowieniowa, o której mowa w art. 29 ust. 2 ustawy, to zgodnie z wyrażoną w art. 16 § 1 k.p.a. zasadą trwałości decyzji ostatecznej, wadliwe było wyeliminowanie z obrotu prawnego uchwały nr [...] z dnia [...] stycznia 2013 r. w sprawie nadania skarżącemu stopnia naukowego doktora. W takiej sytuacji koniecznym było umorzenie postępowania administracyjnego.

Mając na względzie powyższe, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c orzekł jak w punkcie 1 sentencji. Orzeczenie zawarte w pkt 2 oparto na przepisie art. 145 § 3 P.p.s.a. O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 i 205 § 2 P.p.s.a. Sąd przyznał skarżącemu zwrot kosztów postępowania stanowiących jednokrotność wynagrodzenia fachowego pełnomocnika, gdyż pełnomocnik ten został ustanowiony dopiero w dniu 3 lutego 2019 r., nie sporządził żadnego pisma procesowego a na rozprawie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie w dniu 28 lutego 2019 r. powtórzył argumenty zawarte w skardze samodzielnie sporządzonej przez skarżącego.



Powered by SoftProdukt