Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący AWSA Karina Gniewek - Berezowska /spr./ po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 10 stycznia 2023 r. sprawy ze sprzeciwu E. Ł. od decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie z dnia 20 października 2022 r. nr SKO.415/170/2022 w przedmiocie odmowy ustalenia warunków zabudowy oddala sprzeciw.

Przedmiotem kontroli Sądu jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie (dalej: "Kolegium", "SKO", "Organ odwoławczy", "Organ II instancji") z 20 października 2022 r., nr SKO.415/170/2022 wydana w przedmiocie odmowy ustalenia warunków zabudowy.

W podstawie prawnej wydanego rozstrzygnięcia wskazano art. 138 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 2000; dalej: "k.p.a.").

Wydanie decyzji poprzedzało postępowanie administracyjne o następującym przebiegu.

Prezydent Miasta [...] decyzją z 27 października 2021 r. nr AR.6730.68.75.2021.BS68 odmówił ustalenia warunków zabudowy na zamierzenie inwestycyjne pod nazwą: "zespół pięciu budynków mieszkalnych wielorodzinnych z częścią usługowo - handlową, garażami, zespołem miejsc postojowych oraz mury oporowe" na działkach nr [...] i [...] oraz na części terenu działek nr [...] i [...] Obr. [...] położonych przy ulicy [...] w [....].

Od powyższej decyzji D. Spółka Komandytowa w [...] złożyła odwołanie, w którym zarzuciła naruszenie przepisów postępowania oraz przepisów prawa materialnego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj.

1. art. 7, art. 77 § 1 i 80 k.p.a., poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności sprawy mających istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie oraz wybiórczą ocenę materiału dowodowego - w szczególności w zakresie przyjęcia, że objęte wnioskiem zamierzenie inwestycyjne wymaga uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji – obejmujące:

a) błędne uznanie, że będące przedmiotem niniejszego postępowania zamierzenie inwestycyjne jest powiązane technologicznie z przedsięwzięciami, które nie zostały zrealizowane, a co do których toczy się postępowanie lub została wydana decyzja o warunkach zabudowy na tym samym obszarze i jako takie - ze względu na łączną powierzchnię zabudowy (w tym garaży i stanowisk postojowych oraz wielkość powierzchni terenów objętych kolejnym wnioskami) stanowią w ocenie Organu jedno przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko, dla którego wymagana jest decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach;

b) bezzasadne przyjęcie, że w ramach planowanego zamierzenia inwestycyjnego Inwestor zaplanował budowę garażu o powierzchni 0,8 - 0,9 ha, w sytuacji gdy - jak wynika z przedłożonego do pisma (ponaglenia) z 18 sierpnia 2021 r., planu zagospodarowania terenu oraz rzutu garaży - planowana powierzchnia garaży oraz parkingów samochodowych nie przekroczy 0,5 ha, wobec czego objęta wnioskiem inwestycja nie jest zaliczana do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko - § 3 pkt 58b Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. z 2019 r., poz. 1839 ze zm.) i jako taka nie wymaga uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach;

c) zaniechanie dokonania jakichkolwiek ustaleń oraz zaniechania wskazania konkretnych okoliczności mających rzekomo uzasadniać przyjęcie, że objęte wnioskiem zamierzenie inwestycyjne jest powiązane technologicznie i jako takie stanowi jedno przedsięwzięcie, łącznie z innymi powoływanymi przez Organ inwestycjami, co do których toczy się odrębne postępowanie w sprawie ustalenia warunków zabudowy;

d) nieustosunkowanie się do wyjaśnień Wnioskodawcy odnośnie braku wymogu przedłożenia decyzji środowiskowej objętych pismem z 5 lipca 2021 r. oraz całkowite pominięcie zawartych w piśmie (ponagleniu) z 18 sierpnia 2021 r. twierdzeń i dołączonych do niego dokumentów w postaci planu zagospodarowania terenu i rzutu garaży, z których wynika, że w niniejszej sprawie nie ma potrzeby uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji i w konsekwencji naruszenie:

2. art. 56, art. 59 ust. 1 i art. 61 ust. 1 w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 741; dalej: "u.p.z.p."), poprzez nieuzasadnioną odmowę ustalenia warunków zabudowy na objęte wnioskiem zamierzenie inwestycyjne w sytuacji łącznego spełnienia przez Wnioskodawcę przewidzianych prawem i ustalającej warunki zabudowy;

3. art. 3 ust. 1 pkt 13 w zw. z art. 72 ust. 5 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 247 ze zm.; dalej: "u.u.o.ś."), poprzez błędną interpretację polegającą na przyjęciu, że przy kwalifikowaniu przedsięwzięć jako przedsięwzięcia powiązane technologicznie należy brać pod uwagę charakterystykę planowanej inwestycji nie tylko w odniesieniu do istniejących przedsięwzięć, ale również w odniesieniu do tych, co do których została wydana decyzja lub toczy gie postępowanie w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy na danym obszarze; oraz

4. art. 107 § 1 i § 3 k.p.a. w zw. z art. 11 k.p.a. poprzez niewyjaśnienie w sposób dostateczny podstawy faktycznej i prawnej zaskarżonej decyzji, w szczególności poprzez zaniechanie szczegółowego i konkretnego wskazania przyczyn uzasadniających rzekomo przyjęcie, że objęte wnioskiem zamierzenie inwestycyjne wymaga uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji.

W wyniku rozpoznania odwołania Spółki, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Rzeszowie opisaną na wstępie decyzją z 20 października 2022 r., nr SKO.415/170/2022 uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia Organowi I instancji.

SKO wyjaśniło, że wydanie decyzji o ustaleniu warunków zabudowy jest możliwe w przypadku łącznego spełnienia warunków określonych w art. 61 ust. 1 pkt 1 – 5 u.p.z.p., natomiast zgodnie z art. 64 ust. 1 w zw. z art. 56 u.p.z.p. nie można odmówić ustalenia warunków zabudowy, jeżeli zamierzenie inwestycyjne jest zgodne z przepisami odrębnymi. Z kolei Organ ma obowiązek odmówić ustalenia warunków zabudowy wówczas, gdy wnioskowana inwestycja nie spełnia chociażby jednej ustawowej przesłanki, wynikającej ze skonkretyzowanej normy prawnomaterialnej.

W ocenie Organu odwoławczego zaskarżona decyzja została wydana przedwcześnie. Organ I instancji ustalił, że P. K. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą: D. z siedzibą w [...] uzyskał decyzję o ustaleniu warunków zabudowy na:

1. zamierzenie inwestycyjne pod nazwą: "budynek mieszkalny wielorodzinny z usługami, garażem podziemnym, stanowiskami postojowymi na terenie wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną (układ komunikacji wewnętrznej, tj. drogi, chodniki, miejsca postojowe, miejsca gromadzenia odpadów oraz oświetlenie terenu i zbiornik retencyjny)" na części terenu działek nr [...] i [...] Obr. [...] położonych przy ulicy [...] w [....] (decyzja ostateczna). Powierzchnia zabudowy według wniosku od 500 do 800 m². Powierzchnia parkingów i garaży do 3000 m²;

2. zamierzenie inwestycyjne pod nazwą: "zespół sześciu budynków mieszkalnych wielorodzinnych z usługami, garażami podziemnymi, stanowiskami postojowymi na terenie oraz zbiorniki retencyjne wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną (układ komunikacji wewnętrznej tj. drogi, chodniki, miejsca postojowe, miejsca gromadzenia odpadów, oraz oświetlenie terenu)" na działkach nr [...] i [...] oraz na części terenu działek nr [...] i [...] Obr. [...] położonych przy ulicy [...] w [...] (decyzja uchylona do ponownego rozpatrzenia);

3. zamierzenie inwestycyjne pod nazwą: "miejsca postojowe" na części działek nr [...], Obr. [...], położonych w [...] przy ul. [...] (postępowanie zawieszono na 9 miesięcy w związku z kolizją z projektem planu). Powierzchnia terenu objętego wnioskiem ok. 1030 m².

Spółka uzyskała ponadto decyzję na zamierzenie inwestycyjne pod nazwą: "zespół siedmiu budynków mieszkalnych wielorodzinnych z częścią usługowo - handlową, garażami nadziemnymi i podziemnymi, zespołami miejsc postojowych, zbiornikami retencyjnymi, stacjami transformatorowymi, murami oporowymi" na działkach nr [...] i [...] Obr. [...] położonych przy ulicy [...] w [...] (decyzja wydana). Powierzchnia zabudowy z wniosku ok. 10 000 m². Powierzchnia garaży nadziemnych do 4000 m².

Organ II instancji wyjaśnił, że z uwagi na wielkość powierzchni terenów objętych kolejnymi wnioskami, powierzchni zabudowy oraz powierzchni zabudowy garaży i stanowisk postojowych określonych we wnioskach oraz powiązań technologicznych, Prezydent Miasta [...] uznał, że wniosek wymaga decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w oparciu o art. 72 ust. 1 pkt 3, ust. 5 w zw. z art. 3 ust. 1 pkt 13 u.u.o.ś.

Kolegium podało, że w związku z wskazówkami zawartymi w wyroku tut. Sądu z 5 kwietnia 2022 r. sygn. akt II SA/Rz 142/22 wezwało Organ I instancji do uzupełnienia postępowania, poprzez wezwanie inwestora (P. K.) do jednoznacznego sprecyzowania wniosku o ustalenie ww. warunków zabudowy, poprzez oświadczenie jaką powierzchnię garaży planuje na potrzeby przedmiotowego przedsięwzięcia oraz do sprecyzowania na jakiej podstawie organ zaliczył przedmiotowe przedsięwzięcie jako powiązane technologicznie z przedsięwzięciami, na które uzyskał decyzję o ustaleniu warunków zabudowy. Następnie Organ I instancji wezwał Inwestora do sprecyzowania wniosku o jednoznaczne wskazanie powierzchni garaży planowanych dla wnioskowanej inwestycji. W odpowiedzi Inwestor przedłożył koncepcję zagospodarowania terenu oraz poinformował, że powierzchnia użytkowa planowanych garaży wynosi 4.900,00 m².

Organ I instancji poinformował także, że ww. inwestycje będą powiązane technologiczne, poprzez wspólne włączenie komunikacyjne do drogi publicznej i układ komunikacji wewnętrznej, wspólne sieci wodociągowe i kanalizacyjne. W związku z powyższym, działając na podstawie art. 72 ust. 1 pkt 3 u.u.o.ś. zobowiązał Inwestora do przedłożenia stosownej decyzji.

Kolegium wskazało, że podziela stanowisko Organu I instancji o istnieniu powiązania technologicznego prowadzonych przez Inwestora inwestycji na podstawie ww. decyzji administracyjnych, jeżeli bowiem na obszarach ze sobą sąsiadujących mają być realizowane tożsame pod względem rodzaju, a tym samym stosowanej technologii, inwestycje, to obowiązkiem organu jest potraktowanie tych inwestycji jako jedno przedsięwzięcie. W tych okolicznościach skumulowane oddziaływanie na środowisko planowanych w tym samym czasie inwestycji nie może być takie samo jak w przypadku każdego z przedsięwzięć z osobna.

Niezależnie od powyższego SKO ustaliło, że Prezydent Miasta [...] decyzją z [...] maja 2022 r., nr [...], stwierdził brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia pod nazwą: "Budowa szesnastu budynków mieszkalnych wielorodzinnych z częścią usługowo - handlową, garażami podziemnymi i naziemnymi, zespołami miejsc postojowych, zbiornikami retencyjnymi, stacjami transformatorowymi, murami oporowymi oraz niezbędną infrastrukturą techniczną w [...] przy ul. [...]", na działkach nr ew.: [...] w obrębie [...]. Decyzja ta obejmuje swoim zakresem teren inwestycji będącej przedmiotem zaskarżonej decyzji Prezydenta Miasta [...] z 27 października 2021 r. Po rozpoznaniu odwołań złożonych od ww. decyzji, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Rzeszowie decyzją z 12 października 2022 r. nr SKO.4170/53/2022 utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję Prezydenta Miasta [...] z dnia 31 maja 2022 r. Decyzja stwierdzająca brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia obejmującego m.in. zakres przedmiotowy zaskarżonej decyzji wyczerpuje obowiązek uzyskania decyzji środowiskowej.

Kolegium wskazało, że w tej sytuacji Organ I Instancji powinien wezwać odwołującego do przedstawienia ostatecznej decyzji Prezydenta Miasta [...] z 31 maja 2022 r., nr SR-II.6220.4.2022 i rozpoznać wniosek odwołującego w zakresie ustalenia warunków zabudowy dla przedmiotowej inwestycji.

W sprzeciwie od powyższej decyzji, wniesionym do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, E. Ł. (dalej: "Skarżąca") zarzuciła naruszenie:

1. art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a., poprzez jego niezastosowanie w przypadku, gdy w toku postępowania wystąpiły przesłanki do utrzymania zaskarżonej decyzji w mocy;

2. art. 138 § 2 k.p.a. poprzez dokonanie jego błędnej wykładni i uznanie, że zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem przepisów postepowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie i w konsekwencji koniecznym było wydanie decyzji kasatoryjnej w przypadku, gdy w sprawie zakres granic obszaru analizowanego uzasadniał utrzymanie zaskarżonej decyzji w mocy;

3. art. 28 k.p.a. poprzez błędne ustalenie kręgu stron postępowania, gdyż jako stronę postępowania wskazano A. Ł., który zmarł w toku prowadzonego postępowania, a obowiązkiem organu jest zapewnienie udziału w postępowaniu wszystkim podmiotom, którym przysługują uprawnienia strony w rozumieniu art. 28 k.p.a.

Wobec tak sformułowanych zarzutów Skarżąca wniosła o uwzględnienie złożonego sprzeciwu i uchylenie zaskarżonej decyzji.

W uzasadnieniu podniosła, że ustalenia Organu II instancji odnoszą się do okoliczności, które miały miejsce po wydaniu zaskarżonej decyzji, a zatem nie mogły być brane pod uwagę przy jej wydawaniu. Wobec powyższego decyzja Organu I instancji nie mogła zostać wydana przedwcześnie. Decyzja Organu I instancji została wydana w dniu 27 października 2022 r. zatem rozstrzygnięcia, które miały miejsce w późniejszym czasie nie mogły być brane za podstawę do wydawanego rozstrzygnięcia.

W dalszej kolejności Skarżąca podniosła, że Organ w toku postępowania w sposób nieprawidłowy ustalił krąg stron postępowania, gdyż A. Ł. zmarł, co wymagało od Organu ustalenia jego następców prawnych, celem wstąpienia do postępowania w charakterze strony. Prowadzenie przez Organ postępowania bez dopuszczenia wszystkich stron do jego uczestnictwa, stanowi kwalifikowane naruszenie norm prawa procesowego niezależnie od tego, czy naruszenie to miało wpływ na treść decyzji, czy też takiego wpływu nie można stwierdzić.

W odpowiedzi na sprzeciw Kolegium wniosło o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zważył, co następuje:

Przedmiotem kontroli Sądu jest decyzja kasacyjna Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie uchylająca decyzję Prezydenta Miasta [...] odmawiającą ustalenia warunków zabudowy na zamierzenie inwestycyjne pn.: "Zespół pięciu budynków mieszkalnych wielorodzinnych z częścią usługowo - handlową, garażami, zespołem miejsc postojowych oraz mury oporowe" na działkach nr [...] i [...] oraz na części terenu działek nr [...] i [...] obr. [...] położonych przy ul. [...] w [...].

Podstawę materialnoprawną wydania decyzji kasacyjnych stanowi art. 138 § 2 k.p.a. Zgodnie z tym przepisem: organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, gdy decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Przekazując sprawę, organ ten powinien wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.

Zgodnie z zasadą dwuinstancyjności postępowania administracyjnego, zawartą w art. 15 k.p.a., zadaniem organu odwoławczego jest ponowne rozpatrzenie sprawy w pełnym zakresie. Każdy z organów (najpierw I, a potem II instancji), przeprowadza postępowanie w celu załatwienia sprawy administracyjnej. W postępowaniu administracyjnym nie mamy do czynienia jedynie z kontrolą orzeczenia organu pierwszej instancji, a prowadzeniem postępowania tak, aby załatwić sprawę co do jej istoty z uwzględnieniem zmian tak co do okoliczności faktycznych, jak i prawnych. Granice postępowania odwoławczego wyznaczają zasady postępowania administracyjnego, a w realiach sprawy w szczególności wynikająca z art. 7 k.p.a. zasada prawdy obiektywnej i powinność wyczerpującego rozpatrzenia całego materiał dowodowego. Ponownie rozpoznając i rozstrzygając sprawę organ odwoławczy obowiązany jest zatem ustalić zakres postępowania wyjaśniającego, niezbędnego do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy, poddać ocenie materiał dowodowy, następnie usunąć stwierdzone naruszenia prawa materialnego i prawa procesowego o ile organ odwoławczy naruszenia takiego się dopatrzy w orzeczeniu organu niższej instancji.

Tym samym organ rozpoznając sprawę ponowienie obowiązany jest do usunięcia stwierdzonych uchybień i rozpoznania sprawy ponownie w jej całokształcie.

Cytowany przepis art. 138 § 2 k.p.a. stanowi odstępstwo od statuowanej w art. 138 § 1 k.p.a. zasady wydawania w postępowaniu odwoławczym decyzji rozstrzygających sprawę merytorycznie. Dopuszczalność uchylenia przez organ odwoławczy zaskarżonej decyzji organu I instancji w całości i przekazania sprawy temu organowi do ponownego rozpatrzenia warunkowane jest ustaleniem, że doszło do łącznego ziszczenia się dwóch przesłanek, a mianowicie, że (i) decyzja zaskarżona odwołaniem została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a nadto, że (ii) konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie.

Użyty w art. 138 § 2 k.p.a. zwrot "konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy" jest zwrotem ocennym. Należy jednak przyjąć, że zasadniczo jest on równoznaczny z brakiem przeprowadzenia przez organ pierwszej instancji postępowania wyjaśniającego w całości lub znacznej części, co uniemożliwiać ma rozstrzygnięcie sprawy przez organ odwoławczy zgodnie z zasadą dwuinstancyjności postępowania administracyjnego (art. 15 k.p.a.). Albowiem w takim przypadku, by naprawić błąd organu pierwszej instancji, organ odwoławczy musiałby przeprowadzić postępowanie wyjaśniające w całości albo w znacznej części, do czego nie jest uprawniony w świetle art. 136 § 1 k.p.a. Należy jednak raz jeszcze podkreślić, że ten rodzaj decyzji organu odwoławczego - decyzja kasacyjna - jest dopuszczony wyjątkowo, stanowiąc wyłom od zasady merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy przez organ odwoławczy (por. wyroki NSA: z 30 czerwca 2016 r., II OSK 2653/14; z 24 kwietnia 2014 r., II OSK 2846/12; z 24 sierpnia 2016 r., II OSK 2958/14 wszystkie powołane w sprawie orzeczenia dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów administracyjnych orzeczenia.nsa.gov.pl).

Jednocześnie w takim rozstrzygnięciu organ jest obowiązany podać jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.

W niniejszej sprawie wszystkie przesłanki do zastosowania wskazanego przepisu zostały spełnione.

Organ II instancji rozpoznając odwołanie podzielił stanowisko Organu I instancji, że planowana inwestycja stanowi powiązaną technologicznie całość z: zamierzeniem inwestycyjnym pod nazwą "Budynek mieszkalny wielorodzinny z usługami, garażem podziemnym, stanowiskami postojowymi na terenie wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną na części terenu działek nr [...] i [...] obr. [...] położonych przy ul. [...] w [....]; zamierzeniem inwestycyjny pod nazwą: "Zespół sześciu budynków mieszkalnych wielorodzinnych z usługami, garażami podziemnymi, stanowiskami postojowymi na terenie oraz zbiorniki retencyjne wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną" na działkach [...] i [...] oraz na części terenu działek nr [...] i [...] obr. [...] położonych przy ul. [...] w [....]; zamierzeniem inwestycyjnym pod nazwą: "Zespół siedmiu budynków mieszkalnych wielorodzinnych z częścią usługowo- handlową, garażami nadziemnymi i podziemnymi, zespołami miejsc postojowych, zbiornikami retencyjnymi, stacjami transformatorowymi, murami oporowymi" na działkach [...] i [...] obr. [...] położonych przy ul. [...] w [....].

Organ I instancji przyjął, a Organ II instancji w pełni się z tym zgodził, że w/w inwestycje jako powiązane technologicznie poprzez wspólną komunikację z drogą publiczną i układ komunikacji wewnętrznej, wspólne sieci wodociągowe i kanalizacyjne, wymagają przeprowadzenia postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i przedłożenia jej na podstawie art. 72 ust. 1 pkt 3 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Brak wskazanej decyzji stanowił samodzielną podstawę do odmowy ustalenia warunków zabudowy dla zgłoszonej inwestycji, przez Organ I instancji.

Rozpoznając odwołanie Kolegium ustaliło, że decyzją z [...] maja 2022 r., Nr [...], utrzymaną w mocy przez Kolegium decyzją z 12 października 2022 r., Nr SKO.4170/53/2022, Prezydent Miasta [...] stwierdził brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia pn.: "Budowa szesnastu budynków mieszkalnych wielorodzinnych z częścią usługowo- handlową, garażami podziemnymi i naziemnymi, zespołami miejsc postojowych, zbiornikami retencyjnymi, stacjami transformatorowymi, murami oporowymi oraz niezbędną infrastrukturą techniczną" w [...] przy ul. [...] na działkach nr ewid.: [...] w obr. [...].

Jak wynika z akt administracyjnych dołączonych do skargi w sprawie II SA/Rz 23/22 na decyzję SKO z 12 października 2022 r., Nr SKO.4170/53/2022 decyzja stwierdzająca brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dotyczyła m.in. zespołu pięciu budynków mieszkalnych wielorodzinnych o powierzchni zabudowy: 1, 835 ha, objętego niniejszym postępowaniem.

Wobec powyższego zgodzić należy się z Organem II instancji, że wydanie tej decyzji spowodowało, że odpadła negatywna przesłanka do ustalenia warunków zabudowy dla przedmiotowej inwestycji. Tym samym uaktualnił się obowiązek organu rozpoznającego wniosek o warunki zabudowy do ustalenia czy zostały spełnione wszystkie pozostałe przesłanki do wydania decyzji, które dotychczas nie były przedmiotem badania Organu I instancji, z uwagi na stwierdzony wcześniej brak decyzji środowiskowej.

W świetle powyższych okoliczności całkowicie uzasadnione jest stanowisko Kolegium, że Organ I instancji winien wezwać odwołującego do przedstawienia ostatecznej decyzji Prezydenta Miasta [...] z [...] maja 2022 r., Nr [...] i rozpoznać wniosek w zakresie ustalenia warunków zabudowy dla przedmiotowej inwestycji w oparciu o analizę funkcji oraz cech zabudowy dla planowanej inwestycji.

W świetle powyższego usprawiedliwione jest rozstrzygnięcie Organu II instancji uchylające decyzję Prezydenta Miasta [...] do ponownego rozpoznania sprawy w jej całokształcie. Organ I instancji odmawiając wydania decyzji ustalającej warunki zabudowy ograniczył się do stwierdzenia negatywnej przesłanki, którą był brak decyzji środowiskowej. Okoliczność ta zwalniała organ od dalszych ustaleń. Wydanie decyzji stwierdzającej brak podstaw do przeprowadzenia oceny środowiskowej podważa stanowisko Organu I instancji odmawiające ustalenia warunków zabudowy z powodu nieprzeprowadzenia postępowania w tym zakresie i jednocześnie aktualizuje obowiązek rozpoznania wniosku w całości. Jednocześnie stwierdzenie tej okoliczności stanowiło powinność Organu II instancji wynikającą z art. 15 k.p.a.

Sanowi to zgodnie z przywołanym na wstępie przepisem art. 138 § 2 k.p.a. podstawę do uchylenia decyzji i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, ponieważ wymaga ono przeprowadzenia postępowania w całości. Organ II instancji rozpoznając sprawę meriti dopuściłby się oczywistego naruszenia zasady dwuinstancyjności postępowania, o jakiej mowa w powołanym wcześniej art. 15 k.p.a. Doszłoby bowiem do sytuacji, w której całość postępowania zostałaby przeniesiona na etap postępowania odwoławczego, pozbawiając tym samym strony możliwości skorzystania z prawa do złożenia środka odwoławczego.

Tym samym Sąd stwierdza, że nie doszło do naruszenia art. 138 § 2 k.p.a.

Całkowicie chybiony jest podnoszony w sprzeciwie zarzut pozbawienia udziału w postępowaniu następców prawnych A. Ł.

Postępowanie ze sprzeciwu ograniczone jest wyłącznie do badania prawidłowości wydania decyzji w oparciu o art. 138 § 2 k.p.a., a ponadto zarzut pozbawienia prawa do udziału w postępowaniu może skutecznie podnieść jedynie osoba, która została pozbawiona tego udziału w postępowania, co nie budzi wątpliwości w orzecznictwie.

Jednomyślnie przyjmuje się, że tylko od woli strony, która została pominięta w postępowaniu zależy, czy skorzysta z prawa do żądania wznowienia postępowania, ewentualnie podniesienia zarzutu zaistnienia tej przesłanki wznowieniowej w skardze wniesionej do sądu administracyjnego. Inne podmioty nie mają prawa do zastępowania uprawnionej strony i korzystania z zarzutu wystąpienia podstaw do wznowienia powołując się na to, że nie wszystkie podmioty, które powinny brać udział w postępowaniu, zostały do tego udziału dopuszczone. Uchylenie zaskarżonej decyzji przez wojewódzki sąd administracyjny z przyczyny określonej w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. jest możliwe jedynie wówczas, gdy na zarzut taki powołuje się ta strona, która bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu administracyjnym. Sąd administracyjny nie jest władny uchylić decyzji, jeśli na naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego z przyczyny, o której mowa w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a., powołuje się strona, która brała udział w tym postępowaniu. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 listopada 2022 r. III OSK 6301/21.

Mając to wszystko na uwadze Sąd oddalił sprzeciw na podstawie art. 151a § 2 p.p.s.a.