drukuj    zapisz    Powrót do listy

645 Sprawy nieobjęte symbolami podstawowymi 601644 oraz od 646-652 6393 Skargi na uchwały sejmiku województwa, zawierającej przepisy prawa miejscowego w przedmiocie ... (art. 90 i 91 ustawy o, Odrzucenie skargi, Sejmik Województwa, Oddalono skargę kasacyjną, III OSK 4685/21 - Postanowienie NSA z 2021-09-22, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III OSK 4685/21 - Postanowienie NSA

Data orzeczenia
2021-09-22 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2021-04-23
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Zbigniew Ślusarczyk /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
645 Sprawy nieobjęte symbolami podstawowymi 601644 oraz od 646-652
6393 Skargi na uchwały sejmiku województwa, zawierającej przepisy prawa miejscowego w przedmiocie ... (art. 90 i 91 ustawy o
Hasła tematyczne
Odrzucenie skargi
Sygn. powiązane
II SA/Ke 950/20 - Postanowienie WSA w Kielcach z 2020-12-29
Skarżony organ
Sejmik Województwa
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2019 poz 2325 art. 58 § 1okt 5a
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Dz.U. 1998 nr 91 poz 576 art. 91 ust. 1
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk po rozpoznaniu w dniu 22 września 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skarg kasacyjnych I. sp. z o.o. z siedzibą w P. oraz Sejmiku Województwa [...] na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 29 grudnia 2020 r. sygn. akt II SA/Ke 950/20 odrzucające skargę I. sp. z o.o. z siedzibą w P. na uchwałę Sejmiku Województwa [...] z dnia [...] czerwca 2019 r., nr [...] w przedmiocie przyjęcia stanowiska w sprawie sprzeciwu wobec prób wprowadzenia ideologii "LGBT" do wspólnot samorządowych oraz promocji tej ideologii w życiu publicznym postanawia: oddalić skargi kasacyjne.

Uzasadnienie

Postanowieniem z 29 grudnia 2020 r. sygn. akt II SA/Ke 950/20 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach, na podstawie art. 58 § 1 pkt 5a ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.) dalej zwanej "p.p.s.a." odrzucił skargę I. sp. z o.o. z siedzibą w P. na uchwałę Sejmiku Województwa [...] z [...] czerwca 2019 r., nr [...] w przedmiocie przyjęcia stanowiska w sprawie sprzeciwu wobec prób wprowadzenia ideologii "LGBT" do wspólnot samorządowych oraz promocji tej ideologii w życiu publicznym (pkt 1) oraz zwrócił skarżącej spółce wpis od skargi w kwocie 300 zł (pkt 2).

W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że zaskarżona uchwała nie stanowi aktu prawa miejscowego, jako że nie ustanawia praw i obowiązków o charakterze generalnym, powszechnie obowiązującym i skierowanym do nieokreślonej liczby adresatów. Natomiast stanowi ona inny akt organu samorządu terytorialnego podejmowany w sprawach z zakresu administracji publicznej, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 6 p.p.s.a. W ocenie Sądu pierwszej instancji wszelkie akty organów jednostek samorządu terytorialnego, które nie dotyczą aktywności danej jednostki samorządu terytorialnego w obrocie cywilnoprawnym, są aktami z zakresu administracji publicznej i podlegają kognicji sądów administracyjnych. Skoro zaskarżona uchwała nie została podjęta w sprawie czynności cywilnoprawnej i nie kreuje stosunku cywilnoprawnego, to została ona podjęta w sprawie z zakresu administracji publicznej.

Pomimo powyższego skarga podlegała odrzuceniu, albowiem w ocenie WSA w Kielcach zaskarżony akt nie narusza interesu prawnego lub uprawnienia skarżącej spółki. Jak uznał Sąd pierwszej instancji, interes prawny skarżącego musi wynikać z normy prawa materialnego kształtującej jego sytuację prawną. Interes ten musi być własny, skonkretyzowany, realny i bezpośredni. W niniejszej sprawie skarżąca nie wskazała żadnego przepisu, z którego może wynikać jej interes prawny. Skarżąca jest spółką prawa handlowego, nie jest zatem podmiotem praw odnoszących się do osób fizycznych, takich jak prawo do życia prywatnego, rodzinnego, czy też decydowania o swoim życiu osobistym. Jako spółka prawa handlowego skarżąca nie jest również podmiotem, któremu zostało zagwarantowane prawo rodzica do wychowywania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami, czy zasady przyrodzonej i niezbywalnej godność człowieka. Zajmuje się ona sprzedażą hurtową perfum i kosmetyków, produkcją artykułów gospodarstwa domowego, toaletowych i sanitarnych oraz wydawaniem książek. Zatem nie można uznać, aby zaskarżona uchwała w odniesieniu do spółki prawa handlowego naruszała zakaz dyskryminacji w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z przyczyn związanych z orientacją seksualną i tożsamością płciową. Powyższe potwierdziła sama spółka, w odpowiedzi na wezwanie Sądu Spółka wskazując, że zaskarżone stanowisko nie narusza ani jej interesu prawnego, ani uprawnień.

Skargę kasacyjną od powyższego postanowienia złożyła I. sp. z o.o. z siedzibą w P., zaskarżając je w całości, zarzucając naruszenie art. 58 § 1 pkt 5a p.p.s.a. w zw. z art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa przez ich niepoprawne zastosowanie, mianowicie wojewódzki sąd administracyjny nie dostrzegł, że podejmowanie przez organ czynności faktycznych naruszających prawa osób trzecich jest tożsame z naruszaniem praw i uprawnień osoby posiadającej potencjalnie prawo lub uprawnienie. To powoduje, że legitymowana do wniesienia skargi jest jakakolwiek osoba, która na czynności faktyczne naruszające prawa osób trzecich się powołuje.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty skarżąca spółka wniosła o uchylenie zaskarżonego orzeczenia oraz o zasądzenie od organu na rzecz skarżącej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego w obu instancjach.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazano, że o ile art. 90 ust. 1 u.s.w. przewiduje wymóg naruszenia interesu prawnego, o tyle składający skargę na podstawie art. 91 ust. 1 u.s.w. wymogu takiego nie ustanawia. W ocenie pełnomocnika skarżącej kasacyjnie przepis ten uprawnia do złożenia skargi również osoby trzecie wobec osób, których prawa zostały naruszone.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną Sejmik Województwa [...] wniósł o oddalenie skargi kasacyjnej w całości. W ocenie organu należy podzielić stanowisko Sądu pierwszej instancji w zakresie niewykazania przez skarżącą naruszenia jej interesu prawnego. Podkreślono ponadto, że przepis art. 91 ust. 1 u.s.w., na który powołuje się skarżąca kasacyjnie, także wspomina o konieczności wystąpienia przesłanki naruszenia praw osób trzecich dla powstania możliwości prawnej zaskarżenia określonych czynności organu. Wnoszący skargę zobowiązany jest zatem wykazać istnienie po jego stronie interesu prawnego/uprawnienia, czyli osobistego, konkretnego, chronionego interesu, który może być realizowany na gruncie określonego przepisu prawa.

Skargę kasacyjną od powyższego postanowienia wniósł także Sejmik Województwa [...], zaskarżając je w całości, zarzucając naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 141 § 4 p.p.s.a. w zw. z art. 166 p.p.s.a. w zw. z art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a. w zw. z art. 3 § 2 p.p.s.a. przez błędną ocenę prawną (art. 153 p.p.s.a.) zawartą w uzasadnieniu postanowienia i ujęcie w nim twierdzeń, zgodnie z którymi należało objąć kognicją sądu administracyjnego skarżoną uchwałę Sejmiku Województwa [...] z uwagi na jej zaliczenie przez Sąd do katalogu aktów organów jednostek samorządu terytorialnego, innych niż określone w art. 3 § 2 pkt 5 p.p.s.a., a podejmowanych w sprawach z zakresu administracji publicznej, o których stanowi art. 3 § 2 pkt 6 p.p.s.a. i tym samym oparcie postanowienia o odrzuceniu skargi wyłącznie na podstawie art. 58 § 1 pkt 5a p.p.s.a. z pominięciem art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a. jako podstawy rozstrzygnięcia.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty organ wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Kielcach, względnie o uchylenie wyroku i rozpoznanie skargi w związku z dostatecznym wyjaśnieniem istoty sprawy. Zwrócił się ponadto o zasądzenie na rzecz skarżącego zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazano, iż przedmiotowa uchwała nie podlega kognicji sądu administracyjnego. Nie realizuje ona bowiem żadnych ustawowych zadań publicznych a także nie nakłada żadnych obowiązków ani też nie stwierdza żadnych uprawnień. W ocenie pełnomocnika organu stanowi ona jedynie swego rodzaju zachętę do określonego sposobu postępowania, absolutnie tego sposobu nie narzucając. Skarżona uchwała, będąca przejawem niewładczej działalności Sejmiku Województwa [...], w ocenie tego organu realizuje funkcję wychowawczą administracji publicznej, odnoszącą się wyłącznie do wpływu organów administracji publicznej na kształtowanie moralnych i etycznych postaw obywateli.

Pismem z 23 lutego 2021 r. skarżąca spółka podtrzymała w całości dotychczasowe stanowisko zawarte w skardze kasacyjnej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W rozpatrywanej sprawie postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 29 grudnia 2020 r. sygn. akt II SA/Ke 950/20 zaskarżyli zarówno organ, jak i strona skarżąca. Naczelny Sąd Administracyjny w pierwszej kolejności odniesie się do środka odwoławczego wniesionego przez Sejmik Województwa [...], jako że zmierza on do uznania skargi za niedopuszczalną.

W ocenie organu Sąd pierwszej instancji błędnie uznał, iż przedmiotowa uchwała z [...] czerwca 2019 r., nr [...] w przedmiocie przyjęcia stanowiska w sprawie sprzeciwu wobec prób wprowadzenia ideologii "LGBT" do wspólnot samorządowych oraz promocji tej ideologii w życiu publicznym podlega kognicji sądu administracyjnego.

Skarga kasacyjna Sejmiku Województwa [...] nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem stanowisko zawarte w zaskarżonym postanowieniu uznające kognicję sądu administracyjnego jest prawidłowe. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie orzekającym zaskarżony akt jest w istocie uchwałą organu jednostki samorządu terytorialnego, podjętą w sprawie z zakresu administracji publicznej. Kognicja sądu administracyjnego wynika zatem z art. 3 § 2 pkt 6 p.p.s.a. W myśl tego przepisu, kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5 akty prawa miejscowego, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej. Bezsporne jest, że zaskarżona uchwała z [...] czerwca 2019 r., nr [...] została podjęta przez Sejmik Województwa [...], a więc przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. Sporne pozostaje natomiast, czy uchwała ta dotyczy sprawy z zakresu administracji publicznej. W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach skoro zaskarżona uchwała nie została podjęta w sprawie czynności cywilnoprawnej i nie kreuje stosunku cywilnoprawnego, to została ona podjęta w sprawie z zakresu administracji publicznej. Sąd pierwszej instancji przyjął przy tym szerokie rozumienie pojęcia aktu z "zakresu administracji publicznej" uznając, że aktem takim jest każdy akt, który nie dotyczy aktywności danej jednostki samorządu terytorialnego w obrocie cywilnoprawnym.

Naczelny Sąd Administracyjny podziela stanowisko zajęte przez Sąd pierwszej instancji. Nie jest możliwa ocena, czy dany akt został podjęty w sprawie "z zakresu administracji publicznej" bez uwzględnienia przysługującego jednostce standardu prawa do sądu. Z art. 45 ust. 1 ustawy zasadniczej wynika bowiem, że każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Jak wskazał NSA w postanowieniu z 19 czerwca 2020 r. sygn. akt II OZ 343/20, LEX nr 3021691, prawo to prowadzi do odrzucenia wyników wykładni zbyt rygorystycznej, zamykającej stronie drogę do rozpoznania jej sprawy przez sąd przez nadmierny formalizm (por. wyrok NSA z 10 stycznia 2013 r. II OSK 1656/11, LEX 1323655). Koresponduje z tym także dorobek orzeczniczy Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w świetle którego sądy muszą, stosując przepisy proceduralne, unikać zarówno nadmiaru formalizmu, który mógłby podważyć rzetelność postępowania, jak i nadmiernej elastyczności, która prowadziłaby do zniesienia wymogów proceduralnych ustanowionych przez prawo (zob. wyrok ETPC z 11 października 2018 r. w sprawie Parol przeciwko Polsce, pkt 38 i przytoczone tam orzecznictwo).

Zatem odpowiedź na pytanie o charakter danej uchwały, podjętej w ramach administracji publicznej albo poza tym zakresem, wymaga przesądzenia, czy uchwała ta podlega kontroli sądowej w postępowaniu przed innym sądem (sądem powszechnym). Zgodnie z przyjętym na gruncie art. 177 w zw. z art. 184 Konstytucji RP rozwiązaniem, wolą ustrojodawcy było przyjęcie domniemania właściwości sądu powszechnego. Domniemanie to nie ma jednak charakteru bezwzględnego. Kontrola działalności administracji publicznej została bowiem powierzona Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu oraz innym sądom administracyjnym. Kontrola ta obejmuje również orzekanie o zgodności z ustawami uchwał organów samorządu terytorialnego i aktów normatywnych terenowych organów administracji rządowej. W judykaturze Trybunału Konstytucyjnego wskazuje się, że z art. 184 Konstytucji RP można wyprowadzać domniemanie kompetencji kontrolnych sądów administracyjnych w odniesieniu do aktów administracyjnych (wyrok TK z 13 marca 2013 r. sygn. akt K 25/10, OTK-A 2013, nr 3, poz. 27). Powyższe przepisy powinny być interpretowane w ten sposób, że obalenie domniemania właściwości sądu administracyjnego powinno być oparte na wykazaniu, że dana sprawa należy do kognicji innego sądu.

Idąc dalej wskazać trzeba, że zgodnie ze stanowiskiem zawartym w uchwale NSA w sprawie I OPS 14/13 cechy innego akt z zakresu administracji publicznej (art. 3 § 2 pkt 6 p.p.s.a.) wyodrębnione przez NSA nie powinny być traktowane jako elementy konstytutywne, czyli takie, których niespełnienie akt nie może być traktowany jako akt wydany w sprawie z zakresu administracji publicznej. Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu powyższej uchwały przytaczając dostrzegane w doktrynie i orzecznictwie cechy "aktów organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków podejmowanych w sprawach z zakresu administracji publicznej" nie określił tych cech jako cechy konstytutywne tych aktów, tj. takie, których brak dyskwalifikowałby je jako akty, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 6 p.p.s.a. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego już wiele lat temu zwrócono uwagę, że "nie jest możliwe określenie w sposób generalny, przez wskazanie jednej ogólnej cechy, które spośród uchwał są podejmowane w sprawach z zakresu administracji, a które nie mają tego charakteru. Powody racjonalne nakazują analizę każdego indywidualnego przypadku. Przyjąć można, że przez uchwały w sprawach niebędących sprawami z zakresu administracji publicznej należy w szczególności rozumieć akty organów gminy objęte kognicją sądów powszechnych w istocie najczęściej sądów rozpoznających sprawy cywilne" (por. wyrok NSA z 23 listopada 2005 r. sygn. akt I OSK 715/2005).

Ugruntowane obecnie i znajdujące podstawę w normach konstytucyjnych, jest stanowisko, zgodnie z którym wszelka aktywność samorządu terytorialnego jest aktywnością w ramach realizacji zadań publicznych (por. uchwała TK z dnia 27 września 1994 r., W 10/93; wyrok TK z dnia 13 maja 1997 r., K 20/96, OTK z 1997 r., nr 2, poz. 18; uchwała TK z dnia 14 maja 1997 r., W 7/96, OTK z 1997 r., nr 2, poz. 27; wyrok TK z dnia 7 grudnia 2005 r., Kp 3/05, OTK-A z 2005 r., nr 11, poz. 131; postanowienie NSA z dnia 11 sierpnia 2010 r., I OSK 1201/10; M. Haczkowska (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Lex 2014, komentarz do art. 166; M. Mączyński, Pojęcie zadania publicznego a zadania samorządu terytorialnego, Finanse Komunalne z 2019 r., nr 1-2, s. 105 i nast.; B. Dolnicki (red.), Ustawa o samorządzie powiatowym. Komentarz, Lex 2020, teza 7 do art. 2).

Reasumując, akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków podejmowane w sprawach "z zakresu administracji publicznej" w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 6 p.p.s.a. obejmują wszelkie akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków z wyłączeniem tych, które podlegają kognicji innych sądów niż sądy administracyjne, w tym zwłaszcza sądy powszechne. Powyższe oznacza, że Sąd pierwszej instancji nieprawidłowo odrzucił skargę na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie orzekającym podziela tym samym stanowisko zawarte w postanowieniach tego Sądu: z 2 lipca 2021 r. sygn. akt III OSK 3353/21, z 2 lipca 2021 r. sygn. akt III OSK 3682/21, a także z 25 września 2020 r. sygn. akt I OSK 1256/20 (publ. orzeczenia.nsa.gov.pl) uznające dopuszczalność skargi do sądu administracyjnego na rezolucję w sprawie powstrzymania ideologii "LGBT+" przez wspólnotę samorządową.

Powyższe ustalenie przesądza o niezasadności zarzutu naruszenia art. 141 § 4 p.p.s.a. w zw. z art. 166 p.p.s.a. w zw. z art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a. w zw. z art. 3 § 2 pkt 5 i 6 p.p.s.a. Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 p.p.s.a. oddalił skargę kasacyjną Sejmiku Województwa [...].

Przechodząc do oceny skargi kasacyjnej I. sp. z o.o. z siedzibą w P. wskazać należy, że jest ona bezzasadna.

Zdaniem skarżącej, posiada ona legitymację do zaskarżenia przedmiotowej uchwały na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1668 ze zm., dalej jako u.s.w.). W ocenie autora skargi kasacyjnej przepis ten uprawnia do złożenia skargi również osoby trzecie wobec osób, których prawa zostały naruszone.

Stanowisko powyższe jest nieprawidłowe. Skarżący uchwałę w sprawie przyjęcia stanowiska w sprawie sprzeciwu wobec prób wprowadzenia ideologii "LGBT" do wspólnot samorządowych oraz promocji tej ideologii w życiu publicznym nie jest zwolniony od obowiązku wykazania naruszenia interesu prawnego stosownie do postanowień art. 58 § 1 pkt 5a p.p.s.a. W myśl tego przepisu, Sąd odrzuca skargę, jeżeli interes prawny lub uprawnienie wnoszącego skargę na uchwałę lub akt, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 5 i 6 p.p.s.a., nie zostały naruszone stosownie do wymagań przepisu szczególnego. W rozpatrywanej sprawie zaskarżono uchwałę podjętą przez organ stanowiący województwa, zatem zastosowanie znajdą przepisy ustawy o samorządzie województwa, a mianowicie jej art. 91 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 u.s.w. Prawidłowo bowiem Sąd pierwszej instancji zauważył, że zaskarżona uchwała nie jest aktem prawa miejscowego, w konsekwencji czego nie znajdzie zastosowania art. 90 ust. 1 u.s.w. w brzmieniu "Każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone przepisem aktu prawa miejscowego, wydanym w sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć przepis do sądu administracyjnego". Natomiast zastosowanie w sprawie mógłby znaleźć art. 91 ust. 1 u.s.w., w myśl którego to przepisu art. 90 stosuje się odpowiednio, gdy organ samorządu województwa nie wykonuje czynności nakazanych prawem albo, przez podejmowane czynności prawne lub faktyczne, narusza prawa osób trzecich.

W ocenie NSA w składzie orzekającym nie ma racji skarżący kasacyjnie twierdząc, że jest zwolniony od obowiązku wykazania naruszenia interesu prawnego z uwagi na zastosowanie w niniejszej sprawie art. 91 ust. 1 u.s.w. Skarżący kasacyjnie wychodzi z błędnego założenia, iż pojęcie "osób trzecich" zawarte w tym przepisie odnosi się do osób trzecich w stosunku do strony skarżącej akt organu województwa. Interpretacja taka jest jednak nieprawidłowa, a art. 91 ust. 1 u.s.w. nie ma charakteru actio popularis, tj. skargi powszechnej. Otóż prawidłowa wykładnia omawianego przepisu prowadzi do wniosku, iż "osoba trzecia" oznacza osobę trzecią wobec organu samorządu województwa. Świadczy o tym wykładnia językowa powołanego przepisu, który odwołuje się do naruszenia praw owej osoby trzeciej. Zatem stwierdzić należy, iż uprawnione do wniesienia skargi są te podmioty (osoby trzecie w rozumieniu art. 91 ust. 1 u.s.w.), których prawa są naruszane przez czynności prawne albo faktyczne organu samorządu województwa. Stanowisko to znajduje odzwierciedlenie w dotychczasowym orzecznictwie. Przykładowo, NSA w wyroku z 26 maja 2020 r. sygn. akt II OSK 3398/19, LEX nr 3056349, podkreślił, że "Skargę w trybie art. 90 ust. 1 oraz 91 ust. 1 ww. ustawy może wnieść skutecznie tylko taki podmiot, który wykaże się naruszeniem własnego interesu prawnego lub uprawnienia wskutek uchwalonych przepisów prawa miejscowego lub podjętych czynności prawnych i faktycznych z zakresu administracji publicznej. Zaskarżeniu w tym trybie podlega uchwała organu samorządu województwa nie tylko niezgodna z prawem, ale i jednocześnie godząca w sferę prawną strony skarżącej - wywołująca dla niej negatywne konsekwencje prawne". Tożsame stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 25 marca 2014 r. sygn. akt II OSK 355/14, LEX nr 1461244 i w postanowieniach: z 28 października 2020 r. sygn. akt II OSK 2533/20, LEX nr 3096194 i z 13 listopada 2019 r. sygn. akt II OSK 3356/19, LEX nr 3111343.

Reasumując, legitymację do wniesienia skargi do sądu administracyjnego na czynność faktyczną albo prawną organu samorządu województwa, na podstawie art. 91 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 u.s.w., posiada tylko podmiot, którego prawo zostało naruszone. Oznacza to wymóg istnienia po stronie skarżącej interesu prawnego w zaskarżeniu przedmiotowej uchwały. Z uwagi na podobieństwo art. 91 u.s.w. do art. 101a ustawy o samorządzie gminnym przy interpretacji pierwszego ze wskazanych przepisów można odwołać się do poglądów i orzecznictwa dotyczącego przepisów o samorządzie gminnym. W doktrynie prawa administracyjnego wskazuje się bowiem, że "Artykuły 90 oraz 91 u.s.w. mają swoje odpowiedniki w ustawie o samorządzie gminnym (art. 101 i 101a) i ustawie o samorządzie powiatowym (art. 87 i 88), stąd też przy wykładni komentowanej ustawy w tym zakresie - zakładając analogiczny cel wskazanych regulacji - można się odwołać do zdecydowanie bogatszego dorobku judykatury i doktryny istniejącego na gruncie samorządowych ustaw gminnej i powiatowej" (tak: A. Faruga [w:] Ustawa o samorządzie województwa. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2012, art. 90, art. 91.). W konsekwencji prawo do zaskarżenia uchwał na podstawie art. 91 ust. 1 u.s.w. przysługuje tym podmiotom, które wykażą się konkretnym, indywidualnym oraz aktualnym interesem prawnym wynikającym z określonej normy prawa materialnego i wskażą okoliczności świadczące o tym, że interes ten został naruszony kwestionowanym aktem (por. wyroki NSA zapadłe na gruncie art. 101a u.s.g.: z 19 listopada 2019 r. sygn. akt II OSK 3339/17, LEX nr 2865757, z 25 października 2019 r. sygn. akt II OSK 1905/19, LEX nr 2744703, z 21 lutego 2019 r. sygn. akt II OSK 845/17, LEX nr 2683327, z 17 stycznia 2019 r. sygn. akt II OSK 467/17, LEX nr 2626659).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że skarżący nie wykazał naruszenia jego interesu prawnego przez uchwałę Sejmiku Województwa [...] z [...] czerwca 2019 r., nr [...] w przedmiocie przyjęcia stanowiska w sprawie sprzeciwu wobec prób wprowadzenia ideologii "LGBT" do wspólnot samorządowych oraz promocji tej ideologii w życiu publicznym. Skarżący jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży hurtowej perfum i kosmetyków, produkcji pozostałych artykułów spożywczych, produkcji artykułów gospodarstwa domowego, toaletowych i sanitarnych oraz wydawania książek. Strona skarżąca ma siedzibę w P., a więc poza województwem [...]. Skarżący nie jest podmiotem konstytucyjnych praw i wolności przynależnych osobom fizycznym, logiczne jest zatem, że nie może występować w sprawie jako osoba przynależna do ruchu LGBT+. Ze skargi nie wynika ponadto, aby przedmiotowa uchwała w jakikolwiek sposób dotyczyła albo wpływała na możliwość lub zakres prowadzonej działalności gospodarczej skarżącego. Co więcej, odnotować trzeba że zarządzeniem z 4 grudnia 2020 r. wezwano pełnomocnika strony skarżącej do wykazania interesu prawnego lub uprawnienia wnoszącego skargę, które zostały naruszone zaskarżoną uchwałą nr [...] Sejmiku Województwa [...] z [...] czerwca 2019 r. przyjmującą stanowisko w sprawie sprzeciwu wobec prób wprowadzenia ideologii "LGBT" do wspólnot samorządowych, pod rygorem odrzucenia skargi. W odpowiedzi na to wezwanie, pismem z 8 grudnia 2020 r. pełnomocnik skarżącej wprost stwierdził, że skarżona uchwała nie narusza interesu prawnego ani uprawnień strony skarżącej. Zatem w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego wyjaśnienia strony skarżącej, jak i pozostałe okoliczności niniejszej sprawy, nakazują wyciągnąć jednoznaczny wniosek o braku naruszenia interesu prawnego po stronie skarżącej spółki.

Jednocześnie powyższe ustalenie nie przesądza, iż uchwała w przedmiocie przyjęcia stanowiska w sprawie sprzeciwu wobec prób wprowadzenia ideologii "LGBT" do wspólnot samorządowych oraz promocji tej ideologii w życiu publicznym nie może naruszać interesu prawnego jakiegokolwiek skarżącego. Naczelny Sąd Administracyjny wypowiada się w tym miejscu o interesie prawnym wyłącznie skarżącej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a nie innych osób, w szczególności osób fizycznych przynależnych do grupy osób LGBT+.

Biorąc pod uwagę, iż przedmiotowa uchwała nie narusza interesu prawnego strony skarżącej, prawidłowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie skargę odrzucił na podstawie art. 58 § 1 pkt 5a p.p.s.a.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 p.p.s.a. oddalił skargę kasacyjną I. sp. z o.o. z siedzibą w P.



Powered by SoftProdukt