drukuj    zapisz    Powrót do listy

6205 Nadzór sanitarny, Nadzór budowlany, Inspektor Sanitarny, Oddalono skargę kasacyjną, II OSK 3051/18 - Wyrok NSA z 2021-09-15, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II OSK 3051/18 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2021-09-15 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2018-10-12
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Andrzej Jurkiewicz
Grzegorz Czerwiński /przewodniczący sprawozdawca/
Małgorzata Masternak - Kubiak
Symbol z opisem
6205 Nadzór sanitarny
Hasła tematyczne
Nadzór budowlany
Sygn. powiązane
II SA/Lu 280/18 - Wyrok WSA w Lublinie z 2018-06-07
Skarżony organ
Inspektor Sanitarny
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2019 poz 2325 art. 141 par. 4, art. 145 par. 1 pkt 1 lit. a, art. 151, art. 184
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Grzegorz Czerwiński (spr.) Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz Sędzia NSA Małgorzata Masternak-Kubiak po rozpoznaniu w dniu 15 września 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej L. Sp. z o.o. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 7 czerwca 2018 r., sygn. akt II SA/Lu 280/18 w sprawie ze skargi L. Sp. z o.o. z siedzibą w W. na decyzję [...] Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w L. z dnia [...] grudnia 2017 r., nr [...] w przedmiocie nakazu z zakresu nadzoru sanitarnego oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 7 czerwca 2018 r., sygn. akt II SA/Lu 280/18 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalił skargę L. Sp. z o.o. z siedzibą w W. na decyzję L. Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w L. z dnia [...] grudnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie nakazu z zakresu nadzoru sanitarnego.

Powyższy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Decyzją z dnia [...] sierpnia 2017 r., Nr: [...] Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w L. nakazał L. Sp. z o.o. wprowadzenie znakowania środka spożywczego pn. "[...]" o poj. 1000 ml, oznakowany: "Wyprodukowano dla L. Sp. z o.o., Al. J. [...], [...]" zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa poprzez:

a) umieszczenie w tabeli wartości odżywczej, składniki odżywcze, w kolejności zgodnej z wymaganiami załącznika nr XV do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWCJ, dyrektywy Komisji 1999/10/WK, dyrektywy 2000/l-VWE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz.U. L.304 z 22.11.2011 ze zm.), tj. podając w pierwszej kolejności informację o zawartości błonnika przed informacją o zawartości białka,

b) usunięcie z etykiety oświadczenia "Poleca dietetyk M. K." - w terminie do dnia 30.09.2017r.

Organ I instancji stwierdził, że brak wszystkich niezbędnych informacji wymaganych przepisami prawa, a jednocześnie ich prezentacja stanowią naruszenie prawa żywnościowego odnoszących się do sposobu oznakowania środków spożywczych tj. art. 16 Rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. WE nr L 31/1 z dnia 01.02.2002 str. 463 ze zm.), który stanowi, iż "etykietowanie, reklama i prezentacja żywności, z uwzględnieniem ich kształtu, wyglądu lub opakowania, używanych opakowań, sposobu ułożenia i miejsca wystawienia oraz informacji udostępnionych na ich temat w jakikolwiek sposób, nie może wprowadzać konsumentów w błąd".

Od powyższej decyzji L. Sp. z o. o. złożyła odwołanie w części zawartej w punkcie 1b nakazującym wprowadzenie znakowania środka spożywczego "[...]" poprzez usunięcie z etykiety oświadczenia "Poleca dietetyk M. K.", wnosząc o jej uchylenie w zaskarżonej części.

Spółka podniosła, że polecenie środka spożywczego przez dietetyka nie może być uważane za zalecenie jego stosowania w celu osiągnięcia konkretnych rezultatów zdrowotnych jak w art. 12 Rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności.

Nie można także – jej zdaniem – uznać, że ww. oświadczenie stanowi zalecenie stosowania soku z granatu pochodzące od specjalisty w zakresie zdrowia, które może wprowadzać w błąd konsumenta co do skutków zdrowotnych użycia środka spożywczego, nie można bowiem uznać, że zwrot "Poleca dietetyk M. K." jest oświadczeniem zdrowotnym. Ponadto strona nie zgadza się ze stanowiskiem, że umieszczenie ww. zwrotu wprowadza w błąd co do składu środka spożywczego.

Decyzją z dnia [...] grudnia 2017 r., nr [...] [...] Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w L. po rozpatrzeniu odwołania L. Sp. z o.o. utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

Organ odwoławczy stwierdził zatem, że podana na etykiecie informacja "Poleca dietetyk M. K." w opinii L. Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w L. jest oświadczeniem zdrowotnym, co jest niezgodne z art. 12 lit. c Rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności (Dz. Urz. UE L 12 z 18.01.2007, str. 3 ze zm.), w myśl którego "Następujące oświadczenia zdrowotne są niedozwolone: oświadczenia, które odwołują się do zaleceń poszczególnych lekarzy lub specjalistów w zakresie zdrowia i innych stowarzyszeń niewymienionych w art. 11". Natomiast art. 11 cytowanego rozporządzenia określa, że oświadczenia zdrowotne wyrażane m.in. przez dietetyków są niedozwolone. Użyte sformułowania oraz takie wyrażenie w zakwestionowanym oświadczeniu jednoznacznie odpowiadają dyspozycji wskazanej normy określającej niedozwolone oświadczenia zdrowotne. Powyższe narusza również przepis prawa żywnościowego - art. 7 ust. 1 lit. a Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r., zgodnie z którym "Informacje na temat żywności nie mogą wprowadzać w błąd, w szczególności: co do właściwości środka spożywczego, a w szczególności co do jego charakteru, tożsamości, właściwości...", który to przepis przywołał dodatkowo organ I instancji, bowiem zastosowanie oświadczeń niedozwolonych jest równocześnie praktyką mogącą wprowadzać w błąd konsumentów.

Natomiast w świetle art. 17 Rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności, całkowita odpowiedzialność za jakość zdrowotną produktu spożywczego wprowadzanego do obrotu oraz treść informacji umieszczonych na jego opakowaniu lub prezentacji i reklamie ponosi producent bądź przedsiębiorca wprowadzający produkt spożywczy do obrotu.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie L. Sp. z o.o. domagała się uchylenia decyzji organu odwoławczego w części dotyczącej nakazu usunięcia z etykiety "[...]" oznaczenia "poleca dietetyk M. K.", zarzucając, że organ nie odniósł się należycie w uzasadnieniu decyzji do argumentów odwołania.

Skarżąca wskazała, że jak słusznie podniósł Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 5 lipca 2004 roku (C-239/02), przy interpretacji przepisów dotyczących dopuszczalnych oświadczeń na etykietach środków spożywczych należy brać pod uwagę przypuszczalne oczekiwania przeciętnego konsumenta, właściwie poinformowanego, dostatecznie uważnego i rozsądnego. Zdaniem skarżącej, posłużenie się słowem "poleca" w kontekście polecenie środka spożywczego przez dietetyka nie może być uważane za zalecenie jego stosowania w celu osiągnięcia konkretnych rezultatów zdrowotnych, czemu służyć ma obostrzenie zawarte w art. 12 rozporządzenia WE 1924/2006. Kwestionowana etykieta nie zawiera jakichkolwiek informacji o właściwościach zdrowotnych soku z granatu, przy których lub w odniesieniu do których występowałby wyodrębniony w zamkniętym logotypie zwrot "poleca dietetyk M. K.". Nie można zatem uznać, że takie oświadczenie stanowi zalecenie stosowania soku z granatu pochodzące od specjalisty w zakresie zdrowia, które mogłoby wprowadzać w błąd konsumenta co do skutków zdrowotnych użycia środka spożywczego. Dietetyka jest nauką zajmującą się zasadami racjonalnego żywienia człowieka, w zależności od wykonywanej pracy lub stanu zdrowia. Trudno zatem uznać, w tym konkretnym przypadku, aby polecenie przez dietetyka (przedstawienie środka w korzystnym świetle z punktu widzenia racjonalności żywienia) bez odwołania się jednak do jakichkolwiek jednostek chorobowych lub/i schorzeń, na które wpływ może mieć spożywanie soku, jakichkolwiek skonkretyzowanych lub nawet ogólnych skutków spożycia soku, stanowiło niedozwolone oświadczenie zdrowotne w rozumieniu art. 12 lit. c rozporządzenia 1924/2006. Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 2 pkt 5 omawianego rozporządzenia, który to przepis organ I instancji całkowicie pomija w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, że przez oświadczenie zdrowotne rozumie się każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że istnieje związek pomiędzy kategorią żywności, daną żywnością lub jednym z jej składników, a zdrowiem. Oświadczenia "poleca dietetyk M. K." nie można więc uznać za oświadczenie zdrowotne, a tym bardziej za zalecenie specjalisty do spraw zdrowia spożywania soku z granatu, a zatem wskazującego na związek środka spożywczego ze zdrowiem. 

Zdaniem skarżącej, kwestionowany zwrot "poleca dietetyk M. K." nie wprowadza również w błąd, gdyż nie odwołuje się do konkretnego składnika soku ani jakichkolwiek jego właściwości, a więc zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 lit. a rozporządzenia WE nr 1169/2011 jest niezrozumiały.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 7 czerwca 2018 r., sygn. akt II SA/Lu 280/18 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalił skargę na decyzję L. Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w L. z dnia [...] grudnia 2017 r. w przedmiocie nakazu z zakresu nadzoru sanitarnego.

W uzasadnieniu Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że zgodnie z art. 1 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności rozporządzenie znajduje zastosowanie do oświadczeń żywieniowych, i zdrowotnych zawartych w przekazach komercyjnych, zarówno w etykietowaniu, przy prezentacji, jak i w reklamach żywności przeznaczonej dla konsumentów końcowych. Z kolei zgodnie z art. 2 ust. 2 pkt 1 oświadczenie oznacza każdy komunikat lub przedstawienie, które, zgodnie z przepisami wspólnotowymi lub krajowymi, nie są obowiązkowe, łącznie z przedstawieniem obrazowym, graficznym lub symbolicznym w jakiejkolwiek formie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że żywność ma szczególne właściwości. W myśl zaś art. 2 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia nr 1924/2006, "oświadczenie żywieniowe" oznacza każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że dana żywność ma szczególne właściwości odżywcze ze względu na: a) energię (wartość kaloryczną), której dostarcza (...); b) substancje odżywcze lub inne substancje, które zawiera (...). Natomiast z pkt 5 tego przepisu wynika, że "oświadczenie zdrowotne" to każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że istnieje związek pomiędzy kategorią żywności, daną żywnością lub jednym z jej składników a zdrowiem.

Sąd podzielił stanowisko organu odwoławczego, że podana na etykiecie informacja "Poleca dietetyk M. K." jest oświadczeniem zdrowotnym. W ocenie Sądu – mając na uwadze całościową prezentację tego produktu, w szczególności zaznaczenie, że jest to produkt ekologiczny, zaś z opisu wynika sugerowane dzienne spożycie oraz sposób spożycia "1 raz dziennie pół godziny przed posiłkiem" – uznać należy, że prezentacja taka może wywierać na odbiorcy wrażenie, że produkt posiada właściwości produktu leczniczego. W konsekwencji takie oznakowanie produktu jest niezgodne z art. 12 lit. c rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1924/2006 z dnia 20 grudnia 2006 r., z którego wynika, że niedozwolone są oświadczenia, które odwołują się do zaleceń poszczególnych lekarzy lub specjalistów w zakresie zdrowia i innych stowarzyszeń niewymienionych w art. 11. Z kolei art. 11 dotyczy krajowych stowarzyszeń zrzeszających lekarzy, specjalistów ds. żywienia i dietetyków oraz organizacji charytatywnych związanych ze zdrowiem. Nie ulega zatem wątpliwości, że niedozwolone są oświadczenia zdrowotne wyrażane przez dietetyków.

Odwołując się do Słownika języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego Sąd wskazał, że słowo "poleca" oznacza: 1. "powiedzieć komuś, żeby coś zrobił"; 2. "dać kogoś lub coś pod czyjąś opiekę"; 3. "przedstawić kogoś lub coś w korzystnym świetle".

Przytaczane wcześniej przepisy stanowią, że informacje na temat żywności nie mogą wprowadzać w błąd, w szczególności: co do właściwości środka spożywczego, a w szczególności co do jego charakteru, tożsamości i właściwości, informacje na temat żywności nie mogą przypisywać jakiemukolwiek środkowi spożywczemu właściwości zapobiegania chorobom lub leczenia chorób bądź też odwoływać się do takich właściwości. Przy tym reguła ta ma również zastosowanie do prezentacji środków spożywczych.

W ocenie Sądu, organy administracji zasadnie stwierdziły, że użyte w oznakowaniu przedmiotowego produktu sformułowanie "poleca dietetyk M. K." jest oświadczeniem zdrowotnym, co jest niezgodne z art. 12 lit. c wyżej cytowanego Rozporządzenia (WE) nr 1924/2006. Pojęcie zalecenia nie ogranicza się do przekazów zawierających sformułowania typu "zaleca" czy "zalecamy". Zakazem objęte są wszelkie sformułowania bądź przekazy o tym samym znaczeniu, w szczególności "rekomenduje", "rekomendujemy", "poleca", "polecamy" itp. (vide "Oświadczenia żywieniowe i zdrowotne w oznakowaniu, prezentacji i reklamie żywności". Komentarz. Szymecka - Wesołowska Agnieszka, Balicki Andrzej, Szostek Daniel)

Zdaniem Sądu, niezasadne były również pozostałe zarzuty strony skarżącej, w szczególności zarzut, że organ wadliwie uznał, że sformułowanie "poleca dietetyk(...)"wprowadza w błąd co do składu środka spożywczego. Organ w uzasadnieniu decyzji zacytował pełny tekst naruszonego przepisu, tj. art. 7 ust. 1 lit a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (....), natomiast – co słusznie podniósł w odpowiedzi na skargę – nie odnosił się wyłącznie do związku składu tego środka spożywczego z cytowanym zwrotem i nie uzasadniał tego związku. Zdaniem Sądu, organ odwoławczy, zgodnie z wymogami art. 7, 77 § 1, 80 i 107 § 3 K.p.a., wyjaśnił wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy okoliczności, a dokonana przez ten organ ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie nosi znamion dowolności.

Od powyższego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie skargę kasacyjną wniosła L. Sp. z o.o. z siedzibą w W. podnosząc zarzuty naruszenia:

1) art. 2 ust. 2 pkt 5 Rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności (Dz. Urz. UE 12 z 18 stycznia 2007 r.) poprzez wadliwe przyjęcie, że sformułowanie "Poleca dietetyk M. K." stanowi oświadczenie zdrowotne, a zatem że "stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że istnieje związek pomiędzy kategorią żywności, daną żywnościową lub jednym z jej składników, a zdrowiem" podczas gdy w oświadczeniu tym nie ma mowy o jakimkolwiek bardziej lub mniej konkretnym skutku zdrowotnym, czy wpływie na zdrowie",

2) art. 12 lit. c Rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 poprzez jego zastosowanie do sformułowania "Poleca dietetyk M. K.", podczas gdy oświadczenie to nie jest oświadczeniem zdrowotnym, a wyłącznie do tego rodzaju oświadczeń powołany przepis znajduje zastosowanie,

3) art. 12 lit. c w zw. z art. 11 Rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 poprzez ich błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że "nie ulega wątpliwości, że niedozwolone są oświadczenia zdrowotne wyrażane przez dietetyków", podczas gdy:

a) art. 11 nie odnosi się do dietetyków, ale do "krajowych stowarzyszeń zrzeszających lekarzy, specjalistów ds. żywienia i dietetyków oraz do instytucji charytatywnych związanych ze zdrowiem" i nie zawiera w swej treści jakiegokolwiek zakazu, lecz nakazuje stosowanie do oceny działalności tych podmiotów (tj. stowarzyszeń i instytucji) nie przepisów Rozporządzenia lecz przepisów krajowych (z uwzględnieniem Traktatu),

b) art. 12 nie odnosi się do oświadczeń zdrowotnych "wyrażanych przez dietetyków", ale do takich oświadczeń, które odwołują się do zaleceń poszczególnych lekarzy lub specjalistów w zakresie zdrowia, przy czym nie jest istotne, kto takie oświadczenia składa,

4) art. 7 ust. 1 lit. a Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności poprzez błędne uznanie, że sformułowanie "poleca dietetyk (...)" wprowadza w błąd co do składu środka spożywczego,

5) art. 145 § 1 pkt 1 lit. a w zw. z art. 151 P.p.s.a. polegające na nieuchyleniu przez Sąd I instancji zaskarżonej decyzji oraz oddaleniu skargi na tę decyzję, pomimo że naruszała ona wskazane wyżej przepisy prawa materialnego

6) art. 141 § 4 P.p.s.a. poprzez brak uzasadnienia rozstrzygnięcia w zakresie przyjętego przez Sąd naruszenia art. 7 ust. 1 lit. a Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r., który to brak uniemożliwia dokonanie kontroli instancyjnej zaskarżonego orzeczenia we wskazanym zakresie.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej przedstawione zostały argumenty mające, zdaniem skarżącej kasacyjnie Spółki, potwierdzać zasadność podniesionych w skardze kasacyjnej zarzutów.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy wskazać, że Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę tylko w granicach skargi kasacyjnej (art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm., dalej jako P.p.s.a.), z urzędu biorąc pod uwagę jedynie nieważność postępowania, co oznacza związanie przytoczonymi w skardze kasacyjnymi jej podstawami, określonymi w art. 174 P.p.s.a. Nadto, zgodnie z treścią art. 184 P.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny oddala skargę kasacyjną, jeżeli zaskarżone orzeczenie mimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu.

NSA rozpatrywał skargę kasacyjną na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 15 zzs4 ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 374 ze zm.), uznając, że ze względu na intensyfikację rozwoju epidemii przeprowadzenie wymaganej przez ustawę rozprawy mogłoby wywołać nadmierne zagrożenie dla zdrowia osób w niej uczestniczących i nie można było przeprowadzić jej na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku.

Zgodnie z treścią art. 193 P.p.s.a. zdanie drugie uzasadnienie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego oddalającego skargę kasacyjną ogranicza się do oceny zarzutów skargi kasacyjnej.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, skarga kasacyjna wniesiona przez L. Sp. z o.o. z siedzibą w W. nie ma usprawiedliwionych podstaw.

Za niezasadny uznać należy zarzut naruszenia art. 2 pkt 5 Rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności (Dz. Urz. UE 12 z 18 stycznia 2007 r.). Przepis ten zawiera definicję pojęcia "oświadczenie zdrowotne", z której wynika, że "oświadczenie zdrowotne" oznacza każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że istnieje związek pomiędzy kategorią żywności, daną żywnością lub jednym z jej składników, a zdrowiem.

Mając na względzie treść zarzutu uznać należy, że zarzut naruszenia ww. przepisu, zdaniem skarżącego kasacyjnie, polegać ma na niewłaściwym zastosowaniu tego przepisu. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, brak jest podstaw do czynienia Sądowi I instancji tego rodzaju zarzutu. Jak to zostało wyżej wskazane, oświadczenie zdrowotne, to m.in. oświadczenie, które sugeruje lub daje do zrozumienia że istnieje związek pomiędzy daną żywnością a zdrowiem. Sformułowanie "Poleca dietetyk M. K." niedwuznacznie sugeruje, że istnieje związek między produktem w postaci środka spożywczego o nazwie "[...]" a zdrowiem osób, które będą ten produkt spożywać. Dietetyk nie jest wprawdzie lekarzem ale jest zaliczany do tzw. zawodów medycznych. Jest to specjalista zajmujący się żywieniem tak osób zdrowych jak i chorych. Osoba wykonująca ten zawód posiada ponadprzeciętną wiedzę na temat wpływu określonego rodzaju żywności na zdrowie człowieka. Sformułowanie "dietetyk poleca" wywołuje przede wszystkim wrażenie, że polecana żywność z dużym prawdopodobieństwem ma pozytywny wpływ na zdrowie osób, które będą ją spożywały. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, nie jest przypadkiem, że na opakowaniu żywności posłużono się sformułowaniem "dietetyk poleca". Uczyniono to w celu wywołania wrażenia, że produkt polecany jest przez osobę posiadającą specjalistyczną wiedzę dotyczącą wpływu tego rodzaju produktu na zdrowie nie zaś przez osobę, która zazwyczaj takiej wiedzy nie posiada. Art. 2 pkt 5 Rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności został tym samym, zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, zastosowany przez Sąd I instancji prawidłowo.

Za niezasadny uznać również należy zarzut naruszenia art. 12 lit. c Rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 poprzez jego zastosowanie do sformułowania "Poleca dietetyk M. K.", podczas gdy zdaniem skarżącej kasacyjnie Spółki oświadczenie to nie jest oświadczeniem zdrowotnym.

Jak to zostało już wyżej wskazane oświadczenie "Poleca dietetyk M. K." jest oświadczeniem zdrowotnym w rozumieniu art. 2 pkt 5 Rozporządzenia (WE) nr 1924/2006. Nie jest zabronione umieszczanie na opakowaniach produktów żywnościowych wszelkich oświadczeń zdrowotnych, a jedynie tych, które wskazane zostały w art. 12 lit. a, b i c Rozporządzenia (WE) nr 1924/2006.

Zgodnie z treścią art. 12 lit. c Rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 niedozwolone są oświadczenia zdrowotne, które odwołują się do zaleceń poszczególnych lekarzy lub specjalistów w zakresie zdrowia i innych stowarzyszeń niewymienionych w art. 11. Dietetyków, jak to zostało już wcześniej wskazane należy zaliczyć co do specjalistów w zakresie zdrowia. Sformułowanie "Poleca dietetyk" jest zaś niczym innym jak zaleceniem specjalisty w zakresie zdrowia w rozumieniu tego przepisu. Argumentację Sądu I instancji w tej kwestii, zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego jako prawidłową należy w pełni podzielić.

Za niezasadny uznać należy zarzut naruszenia art. 12 lit. c w zw. z art. 11 Rozporządzenia (WE) nr 1924/2006, aczkolwiek przyznać należy, że ta część uzasadnienia Sądu I instancji jest nieco niejasna, jednakże nie mogło to skutkować uwzględnieniem skargi kasacyjnej.

Po pierwsze, za swego rodzaju uproszczenie uznać należy stwierdzenie Sądu I instancji, iż "Nie ulega zatem wątpliwości, że niedozwolone są oświadczenia zdrowotne wyrażane przez dietetyków". Dietetycy mogą oczywiście składać oświadczenia zdrowotne natomiast niedozwolone jest ich umieszczanie na etykietach. Z całokształtu uzasadnienia wyroku Sądu I instancji wynika, że Sąd I instancji takie właśnie stanowisko wyraził.

Po drugie, okoliczność że w uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji przytoczył treść art. 11 ww. Rozporządzenia nie oznacza, że z treści tego przepisu Sąd ten wyprowadził wniosek o niedopuszczalności umieszczania na etykietach żywności oświadczeń zdrowotnych dietetyków. Z treści uzasadnienia wyroku (str. 6 i 7 uzasadnienia) wynika, że swój pogląd Sąd I instancji oparł na treści art. 2 ust. 2 pkt 5 Rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności oraz art. 12 lit. c tego Rozporządzenia. Z art. 12 lit. c wynika m.in., że niedopuszczalne są oświadczenia, które odwołują się do zaleceń poszczególnych specjalistów w zakresie zdrowia. Już z tego przytoczonego fragmentu przepisu wynika, że niedopuszczalnym oświadczeniem zdrowotnym, to jest oświadczeniem, którego umieszczanie na etykiecie jest zabronione, będzie oświadczenie zdrowotne dietetyków.

Odnośnie do zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 lit. a Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (tekst jedn. Dz.U. L 304 z 22.11.2011, s. 18, dalej Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r.), stwierdzić należy, że zarzut ten nie mógł być podstawą uwzględnienia skargi kasacyjnej.

Jak wynika z treści decyzji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w uzasadnieniu tej decyzji organ ten powołał się na ww. przepis uzasadniając niedopuszczalność umieszczenia na etykiecie sformułowania "Poleca dietetyk M. K.". W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, powołanie się przez organ administracji na wskazany przepis było błędem. Przepis ten stanowi bowiem, że informacje na temat żywności nie mogą wprowadzać w błąd, w szczególności co do właściwości środka spożywczego, a w szczególności co do jego charakteru, tożsamości, właściwości, składu, ilości, trwałości, kraju lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji. Wynika z niego obowiązek rzetelnego informowania o składzie produktu. Przepis ten natomiast nie ma żadnego związku z dopuszczalnością bądź niedopuszczalnością umieszczania oświadczeń zdrowotnych na etykietach dotyczących produktów spożywczych. Powołanie się przez organ administracji na art. 7 ust. 1 lit. a Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. nie powinno mieć miejsca. Nie zmienia to jednak faktu, że organ administracji prawidłowo zastosował w sprawie art. 2 pkt 5 oraz art. 12 lit. c Rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności (Dz. Urz. UE 12 z 18 stycznia 2007 r.). Eliminacja z uzasadnienia decyzji art. 7 ust. 1 lit. a Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. nie mogłaby tym samym skutkować koniecznością eliminacji z obrotu prawnego tej decyzji.

Mając na uwadze wskazane dotychczas argumenty, zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego brak jest podstaw do przyjęcia, że zaistniały podstawy do uwzględnienia skargi kasacyjnej z powodu naruszenia przez Sąd I instancji art. 145 § 1 pkt 1 lit. a w zw. z art. 151 P.p.s.a.

Podstawą uwzględnienia skargi kasacyjnej nie mógł też być zarzut naruszenia art. 141 § 4 P.p.s.a. poprzez brak uzasadnienia rozstrzygnięcia w zakresie przyjętego przez Sąd naruszenia art. 7 ust. 1 lit. a Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego uzasadnienie Sądu I instancji w tej części, w której odniósł się on do zarzutu naruszenia ww. przepisu jest rzeczywiście niejasne i powierzchowne. Ogranicza się ono w istocie do powtórzenia stanowiska organu administracji zawartego w odpowiedzi na skargę. Z kolei stanowisko organu administracji także budzi wątpliwości niemniej jednak stwierdzić należy, że wprawdzie nie wprost, to jednak organ administracji w istocie wyraził pogląd, iż powoływanie się na art. 7 ust. 1 lit. a Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. było błędem. Tak właśnie, zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, interpretować należy zawarte w odpowiedzi na skargę stwierdzenie, że organ I instancji zacytował pełen tekst ww. przepisu oraz zagmatwaną treść zdania: "Tak więc, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w L. nie odnosił się wyłącznie do związku składu środka spożywczego z cytowanym zwrotem i nie uzasadniał tego związku". Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, oczywistym jest, że Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w ogóle nie odnosił się do wymogu prawidłowości oznaczenia składu produktu tylko do wymogu, by na etykiecie związanej z tym produktem nie było umieszczane niedozwolone oświadczenia zdrowotne. Sąd I instancji powinien stwierdzić, że powołanie przez organ I instancji w uzasadnieniu decyzji art. 7 ust. 1 lit. a Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. było błędem, który to błąd nie mógł jednak być podstawą wyeliminowania z obrotu prawnego tej decyzji. Brak takiego stwierdzenia w uzasadnieniu wyroku Sądu I instancji jest uchybieniem jednakże nie jest to uchybienie na tyle istotne, by mogło być ono samo w sobie podstawą uwzględnienia skargi kasacyjnej.

Z przytoczonych wyżej względów Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 P.p.s.a., orzekł jak w sentencji.



Powered by SoftProdukt