Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Sieńczyło-Chlabicz (spr.) Sędzia NSA Gabriela Jyż Sędzia NSA Mirosław Trzecki po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej "H," Sp. z o.o. z siedzibą w T. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 24 marca 2021 r. sygn. akt III SA/Po 726/20 w sprawie ze skargi "H." Sp. z o.o. z siedzibą w T. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w P. z dnia [...] września 2020 r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej z tytułu urządzania gier na automacie poza kasynem gry 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od "H." Sp. z o.o. z siedzibą w T. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w P. 2700 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 24 marca 2021 r., sygn. akt III SA/Po 726/20, oddalił skargę "H." Sp. z o.o. z siedzibą w T. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w P. z dnia [...] września 2020 r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej z tytułu urządzania gier na automacie poza kasynem gry.

Z uzasadnienia wyroku wynika, że Sąd I instancji za podstawę rozstrzygnięcia przyjął następujące ustalenia.

I

W dniu 6 października 2015 r. funkcjonariusze celni przeprowadzili kontrolę przestrzegania przepisów ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 612; dalej: u.g.h.) w należącej do "H." Sp. z o.o. z siedzibą w T. dalej: spółka, skarżąca) stacji paliw znajdującej się przy ul. S. [...] w O. Podczas kontroli zostało ujawnione podłączone do sieci elektrycznej oraz internetowej i gotowe do gry urządzenie o nazwie Forex nr [...].

Funkcjonariusze celni przeprowadzili eksperyment procesowy, ustalając że gry oferowane na urządzeniu wypełniają przesłanki określone w przepisach u.g.h.

W związku z ustaleniami kontroli, Naczelnik Wielkopolskiego Urzędu Celno-Skarbowego w P. decyzją z dnia [...] grudnia 2017 r. - działając na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2, art. 90 ust. 1 i 2 oraz art. 91 u.g.h. - wymierzył skarżącej karę pieniężną w wysokości 12.000 zł za urządzanie gier na automacie poza kasynem gry.

Decyzją z dnia [...] września 2020 r. Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w P. utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

Według organu odwoławczego zgromadzony materiał dowodowy w sprawie, w tym ustalenia eksperymentu wskazują, że skarżąca urządzała gry w kontrolowanej lokalizacji na automacie, w których gra zawiera element losowości, a zatem spełniających przesłanki z art. 2 ust. 3-5 u.g.h., do czego nie była uprawniona.

Organ odwoławczy zaakceptował stanowisko Naczelnika Wielkopolskiego Urzędu Celno-Skarbowego w P. w zakresie uznania skarżącej za urządzającego gry na automatach w rozumieniu u.g.h. W tym kontekście Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w P. odwołał się do zeznań pracownika skontrolowanej stacji paliw. Pracownik ten zeznał, że został przeszkolony w zakresie włączania i wyłączania automatu. Świadek zeznał, że do jego obowiązków, a zatem do obowiązków pracownika spółki, należy włączanie automatu do gry i jego wyłączanie na koniec pracy. Wygrane wypłaca automat monetami pięciozłotowymi. Gdy w urządzeniu zabraknie pieniędzy na wypłatę, to "dzwonimy do operatora maszyn" i pracownik stacji paliw informuje go "o awarii lub o braku pieniędzy w automacie". Świadek zeznał także, że operator przyjeżdża raz w tygodniu lub raz na dwa tygodnie, zależnie od potrzeb i zostawia pieniądze dla grającego. Dodatkowo otwiera automat, gdyż tylko on ma do niego klucze, wyjmuje pieniądze, które są w środku i uzupełnia monety na wypłatę wygranych.

Organ odwoławczy wskazał również na umowę dzierżawy powierzchni należącej do spółki stacji paliw zawartą pomiędzy skarżącą a K. Sp. z o.o. Z umowy tej wynika, że spółka K. wydzierżawiła 5 m² lokalu - stacji paliw, którego dysponentem była skarżąca i prowadziła w tym lokalu działalność gospodarczą. Dzierżawca w § 2 pkt 1 umowy oświadczył, że przedmiotem prowadzonej działalności na wydzierżawionej powierzchni lokalu będą usługi na rzecz osób trzecich w zakresie nie stanowiącym działalności konkurencyjnej w stosunku do działalności prowadzonej przez wydzierżawiającego, a polegające na umożliwieniu osobom trzecim rozrywki z wykorzystaniem urządzeń elektrycznych.

W ocenie organu organu odwoławczego, w umowie został jasno określony cel jej zawarcia - dzierżawca miał ustawić na dzierżawionej powierzchni lokalu urządzenia elektryczne dla umożliwienia osobom trzecim rozrywki. Strony zgodnie umówiły się, że właśnie do takiego celu zostanie udostępniony lokal będący w posiadaniu spółki, natomiast spółka zobowiązała się zapewnić dzierżawcy niezakłócony dostęp do przedmiotu najmu (§ 3 pkt 1 umowy), dostarczać energię elektryczną i nie pobierać za to opłat od dzierżawcy (§ 3 pkt 2 umowy). Strony umowy umówiły się, że wydzierżawiający będzie otrzymywał miesięczny czynsz w kwocie 1000 zł.

Zdaniem Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w P. umowa dotyczy wspólnego działania stron. Strona zobowiązała się do sprawowania stałego nadzoru nad ustanowionym w jej lokalu urządzeniem i do niezwłocznego reagowania, tj. informowania operatora urządzenia o stwierdzonych awariach automatu do gier oraz o braku pieniędzy na wygrane bezpośrednio z automatu. Zatem, oprócz włączania i wyłączania automatu do gier, co pozwalało na stałą gotowość urządzenia do gry, zadaniem spółki było także utrzymywanie urządzenia w gotowości do prawidłowego działania, w trakcie gdy stacja paliw była czynna. Poza tym, aby stwierdzić awarię urządzenia, wymagana była znajomość zasad jego działania, a zasady takie także były dobrze znane pracownikowi spółki.

Wskazanym na wstępie wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił skargę spółki.

W ocenie Sądu I instancji zgromadzony w sprawie materiał dowodowy stanowi wystarczającą podstawę do stwierdzenia, że ujawnione w kontrolowanej stacji paliw urządzenie jest automatem do gier hazardowych w rozumieniu przepisów u.g.h.

Według WSA organy celne nie naruszyły przepisów prawa materialnego przez zastosowanie wobec skarżącej art. 89 ust. 1 pkt 2 u.g.h. Jak wyjaśnił Sąd I instancji, warunkiem przypisania odpowiedzialności na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 u.g.h. jest wykazanie, że dany podmiot aktywnie uczestniczył w procesie urządzania nielegalnych gier hazardowych, a więc podejmował określone czynności nie tylko związane z procesem udostępniania automatów, lecz także ze stwarzaniem technicznych, ekonomicznych i organizacyjnych warunków umożliwiających sprawne i niezakłócone funkcjonowanie samego urządzania oraz jego używania do celów związanych z komercyjnym procesem organizowania gier hazardowych.

Zdaniem Sądu I instancji spółka w niniejszej sprawie spełniła ww. warunki. Umożliwiła bowiem umieszczenie automatu w dozorowanym stale pomieszczeniu, wyposażonym w możliwość podłączenia do energii elektrycznej. Z umowy dzierżawy powierzchni użytkowej, zawartej przez skarżącą spółkę z K. Sp. z o.o. wynika, że skarżąca wydzierżawiła część lokalu (5 m²), umożliwiając w ten sposób zainstalowanie urządzenia do gier. Czynsz dzierżawny wynosił 1000 zł miesięcznie brutto. Skarżąca spółka zobowiązała się do dostarczenia energii elektrycznej i nie pobierania za to opłat. Pracownik skarżącej spółki, zeznał do protokołu, że do jego obowiązków należy włączenie automatu i wyłączenie po zakończeniu pracy. Gdy w urządzeniu zabraknie pieniędzy na wypłatę, to "dzwonimy do operatora maszyn" i pracownik stacji paliw informuje o awarii lub o braku pieniędzy w automacie.

W świetle postanowień ww. umowy, celem jej zawarcia, a zarazem zgodnym zamiarem stron było nie tyle zawarcie umowy dzierżawy, ile podjęcie wspólnego przedsięwzięcia gospodarczego, polegającego na połączeniu składników majątkowych, jakimi dysponowały strony tej umowy, a mianowicie lokalu użytkowego skarżącej spółki oraz automatu do gier, które dopiero wspólnie umożliwiały uruchomienie gier na automacie w sposób dostępny dla ogółu, a więc ich "urządzanie", w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 2 u.g.h.

W świetle powyższego, WSA stwierdził, że organy prawidłowo uznały, że spółka urządzała gry na przedmiotowym automacie. Zakres wszystkich czynności należących do skarżącej spółki został należycie ustalony, przeanalizowany i oceniony w zaskarżonej decyzji.

II

W skardze kasacyjnej spółka zaskarżyła powyższy wyrok w całości wnosząc o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:

I. Na podstawie art. 174 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej: p.p.s.a.) naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art. 2 ust. 5, art. 3, art. 4 ust. 1 pkt 1a, art. 6 ust.1, art. 14 ust. 1, art. 89 ust. 1 pkt 2, art. 89 ust. 2 pkt 2, art. 90, art. 91 u.g.h. poprzez ich zastosowanie w sytuacji, gdy nie istniały przesłanki faktyczne, jak i prawne do zastosowania ww. przepisów, z uwagi na fakt, że skarżąca nie może być uznana za urządzającego gry wbrew przepisom u.g.h.

II. Na podstawie art. 174 pkt 2 p.p.s.a. naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

1) art. 3 i art. 145 § 1 pkt lit. a p.p.s.a. poprzez oddalenie skargi i dokonanie niewłaściwej kontroli legalności działania administracji publicznej, gdy tymczasem decyzja organu została wydana z naruszeniem prawa materialnego, w szczególności przepisów wymienionych w pkt I;

2) art. 3 § 1 i art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. poprzez oddalenie skargi w sytuacji, gdy decyzja organu została wydana z naruszeniem:

- art. 122, art. 125 § 1 i art. 187 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.; dalej: O.p.) poprzez naruszenie w postępowaniu podatkowym zasady prawdy obiektywnej, normy wnikliwego działania oraz zebrania i w sposób wyczerpujący rozpatrzenia całego materiału dowodowego, które obligują organ podatkowy do podjęcia wszelkich niezbędnych działań zmierzających do wyjaśnienia w pełni stanu faktycznego i prawnego sprawy,

- art. 122 § 1 w zw. z art. 187 § 1 O.p. poprzez naruszenie zasady prawdy obiektywnej, która obliguje organ podatkowy do podjęcia wszelkich niezbędnych działań zmierzających do wyjaśnienia w pełni stanu faktycznego sprawy, w szczególności poprzez dogłębne wyjaśnienie roli skarżącej, w sytuacji gdy była ona jedynie stroną umowy najmu, jako wynajmujący, braku wyjaśnienia kto pracownikowi zlecił wykonywanie wskazanych przez niego podczas zeznania czynności i braku konfrontacji tych okoliczności z zeznaniami prezesa spółki oraz jego obowiązkami wynikającymi z treści umowy o pracę,

- art. 121 § 1 O.p. wyrażającego zasadę in dubio pro tributario, zgodnie z którą obowiązkiem organu jest rozstrzygnięcie wszelkich wątpliwości faktycznych, a także co do wykładni prawa, na korzyść podatnika, w niniejszej sprawie szczególnie uzasadnionym wobec braku legalnych definicji ustawowych urządzającego gry, budzących poważne wątpliwości interpretacyjne i mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, polegające na dokonaniu przez organ wykładni najmniej korzystnej dla strony;

3) art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez przedstawienie w uzasadnieniu wyroku stanu sprawy niezgodnie ze stanem rzeczywistym z uwagi na błędnie przyjęty stan faktyczny będący wynikiem ww. uchybień organu;

4) art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 15zzs4 ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych poprzez jego bezzasadne zastosowanie albowiem zgodnie z treścią tego przepisu skierowanie sprawy do rozpoznania na posiedzenie niejawne jest rozwiązaniem wyjątkowym i możliwym do zastosowania tylko w szczególnie uzasadnionych wypadkach, tj. po ziszczeniu się wskazanych w ustawie przesłanek, których ziszczenia się w sprawie niniejszej nie wykazano.

III. Rażące naruszenie:

- art. 2 Konstytucji RP, tj. zasady demokratycznego państwa prawa urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, a w szczególności wynikającej z niej zasady zaufania obywateli do państwa,

- art. 31 ust. 3 w zw. z art. 22 Konstytucji RP, tj. zasady proporcjonalności sensu stricte,

- art. 2 i art. 61 Konstytucji RP, tj. zasady zaufania obywateli do państwa prawa oraz obowiązku informacyjnego organów władzy publicznej.

Argumentację na poparcie części powyższych zarzutów skarżąca przedstawiła w uzasadnieniu skargi kasacyjnej.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w P. wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

III

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie zasługiwała na uwzględnienie, gdyż zawarte w niej zarzuty okazały się nieusprawiedliwione.

Naczelny Sąd Administracyjny jest związany podstawami skargi kasacyjnej, bowiem stosownie do treści art. 183 § 1 p.p.s.a, rozpoznając sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze pod rozwagę z urzędu jedynie nieważność postępowania, która zachodzi w przypadkach przewidzianych w § 2 tego artykułu. W niniejszej sprawie nie występują jednak żadne z wad wymienionych we wspomnianym przepisie, które powodowałyby nieważność postępowania prowadzonego przez Sąd I instancji.

Przede wszystkim zamierzonego skutku nie mógł odnieść sformułowany w pkt II ppkt 4 petitum skargi kasacyjnej zarzut naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 15zzs4 ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1842 ze zm.; dalej: ustawa o COVID-19) poprzez jego bezzasadne zastosowanie. Autor skargi kasacyjnej wskazał, że Sąd I instancji rozpoznał sprawę na posiedzeniu niejawnym pomimo obowiązku rozpoznania jej na rozprawie. Strona nie została zaś zawiadomiona, że nie ma możliwości przeprowadzenia rozprawy zdalnej.

Przy ocenie tego zarzutu należało mieć na uwadze to, że przyjęta w art. 10 i art. 90 § 1 p.p.s.a. zasada jawności posiedzeń sądowych i rozpoznawania spraw sądowoadministracyjnych na rozprawie znajduje swoje ograniczenia, gdy przewiduje to "przepis szczególny". Takim przepisem szczególnym był art. 15zzs4 ust. 2 ustawy o COVID-19, który w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonego wyroku stanowił, że w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich wojewódzkie sądy administracyjne oraz Naczelny Sąd Administracyjny przeprowadzają rozprawę przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie jej na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku, z tym że osoby w niej uczestniczące nie muszą przebywać w budynku sądu, chyba że przeprowadzenie rozprawy bez użycia powyższych urządzeń nie wywoła nadmiernego zagrożenia dla zdrowia osób w niej uczestniczących.

Charakter szczególny miał także art. 15zzs4 ust. 3 ustawy o COVID-19, zgodnie z którym przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia niejawnego, jeżeli uzna rozpoznanie sprawy za konieczne, a przeprowadzenie wymaganej przez ustawę rozprawy mogłoby wywołać nadmierne zagrożenie dla zdrowia osób w niej uczestniczących i nie można przeprowadzić jej na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku. Na posiedzeniu niejawnym w tych sprawach sąd orzeka w składzie trzech sędziów.

Zatem wbrew zarzutom skargi kasacyjnej dopuszczalne było rozpoznanie złożonej skargi na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 15zzs4 ust. 3 ustawy o COVID-19, albowiem Przewodniczący Wydziału uznał, że przeprowadzenie wymaganej przez ustawę rozprawy mogłoby wywołać nadmierne zagrożenie dla zdrowia osób w niej uczestniczących i nie można było przeprowadzić jej na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku. Przy czym co istotne podkreślić należy, że powołane wyżej przepisy nie uzależniają możliwości skierowania przez przewodniczącego sprawy do rozpoznania na posiedzeniu niejawnym od zgody strony (por. m.in. wyroki NSA z dnia: 19 sierpnia 2021 r., sygn. akt I FSK 203/21; 15 lipca 2021 r., sygn. akt III OSK 3550/21, III OSK 3642/21, III OSK 3743/21, III OSK 3688/21, CBOSA). Natomiast ocena, czy zachodzą w konkretnym przypadku okoliczności, o których mowa w art. 15zzs4 ust. 3 ustawy o COVID-19 należy do Przewodniczącego Wydziału.

Standard ochrony praw strony został zachowany w rozpoznawanej sprawie, bowiem jak wynika z akt sądowych, pełnomocnik skarżącego został prawidłowo zawiadomiony o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne i miał możliwość pisemnego zajęcia stanowiska w sprawie przed terminem posiedzenia.

Ponadto należy podkreślić, że zawiadomienie o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne pełnomocnik skarżącej odebrał w dniu 16 lutego 2021 r. (k. 40 akt sądowych), tj. na ponad miesiąc przed terminem posiedzenia. W tym okresie pełnomocnik spółki nie zgłaszał jakichkolwiek zastrzeżeń, co do prawidłowości skierowania sprawy na posiedzenie niejawne. Pełnomocnik skarżącej spółki nie skorzystał również z możliwości pisemnego zajęcia stanowiska w sprawie przed terminem posiedzenia.

Na uwzględnienie nie mógł także zasługiwać zarzut naruszenia art. 141 § 4 p.p.s.a., podniesiony w pkt II ppkt 3 petitum skargi kasacyjnej. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku zawiera wszystkie elementy konstrukcyjne przewidziane w powołanym przepisie. WSA zawarł w nim opis przebiegu postępowania przed organami oraz przedstawił stan faktyczny przyjęty za podstawę wyroku, wskazując z jakich przyczyn i na podstawie jakich przepisów zarzuty skargi nie zasługiwały na uwzględnienie, co umożliwiło przeprowadzenie kontroli instancyjnej. Natomiast okoliczność, że stanowisko zajęte przez Sąd I instancji jest odmienne od prezentowanego przez autora skargi kasacyjnej nie oznacza, że takie uzasadnienie wyroku nie odpowiada wymogom ustawowym określonym w art. 141 § 4 p.p.s.a.

Istota pozostałych zarzutów skargi kasacyjnej, opartych zarówno na podstawie art. 174 pkt 1 p.p.s.a. (pkt I petitum skargi kasacyjnej) oraz pozostających z nimi w funkcjonalnym związku, a opartych na podstawie art. 174 pkt 2 p.p.s.a. (pkt II ppkt 2 petitum skargi kasacyjnej), sprowadza się do kwestionowania stanowiska organów, zaakceptowanego przez Sąd I instancji, że zebrany w sprawie materiał dowodowy jest wystarczający dla uznania skarżącej za podmiot urządzający gry, a w konsekwencji przypisania skarżącej odpowiedzialności za urządzanie gier na automacie poza kasynem gry.

Zarzucane naruszenie przepisów postępowania w zakresie badania i oceny okoliczności faktycznych rozpatrywanej sprawy związane jest w sposób bezpośredni z dokonaną wykładnią prawa materialnego, które miało wpływ na zakres prowadzonego postępowania dowodowego, jakie w tego rodzaju sprawach powinno zostać przeprowadzone przez organy. Komplementarny charakter zarzutów wskazanych w pkt I oraz w pkt II ppkt 2 petitum skargi kasacyjnej powoduje, że wymagają one łącznego rozpatrzenia.

Odnosząc się do tych zarzutów należy na wstępie wskazać, że zgodnie z treścią art. 89 ust. 1 pkt 2 u.g.h. karze pieniężnej podlega urządzający gry na automatach poza kasynem gry. Stosownie natomiast do pkt 2 ust. 2 art. 89 tej ustawy, wysokość kary pieniężnej wynosi 12.000 zł.

Prawnie istotną kwestią w świetle możliwości stosowania kary z art. 89 ust. 1 pkt 2 u.g.h., wymagającą wyjaśnienia w odniesieniu do zagadnienia stawianego na gruncie omawianych zarzutów kasacyjnych, jest więc ocena prawidłowości odkodowania i zastosowania normy wynikającej z literalnego brzmienia treści tego przepisu w zakresie zwrotu "urządzający gry".

Naczelny Sąd Administracyjny w orzecznictwie konsekwentnie przyjmuje, że sankcja z art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 89 ust. 2 pkt 2 u.g.h. może zostać nałożona na więcej niż jeden podmiot, w sytuacji gdy każdemu z nich można przypisać cechę "urządzającego gry" na tym samym automacie w tym samym miejscu i czasie (zob. np. wyrok NSA z dnia 27 sierpnia 2021 r., sygn. akt II GSK 1735/18). Wynika to z szerokiego zakresu definicji podmiotu "urządzającego gry na automatach", jaką należy przyjąć na potrzeby tego rodzaju postępowań.

Wykładnia tego pojęcia, umożliwiająca nakładanie kar administracyjnych na więcej niż jeden podmiot, jest niezbędna, jeżeli system kontroli i skuteczność przewidzianych przez ustawodawcę sankcji ma mieć realny charakter, zwłaszcza zaś jeżeli spojrzy się na to zagadnienie z perspektywy eliminowania sytuacji obejścia bądź nadużycia prawa przez podmioty uczestniczące w działalności hazardowej. Nie do pogodzenia bowiem z zasadą skuteczności stanowionego prawa byłaby taka wykładnia przepisów u.g.h., która w istocie pozostawiałaby bez kontroli i sankcji np. sytuacje tworzenia pozorów urządzania gier na automatach przez jeden podmiot, a więc też jego nominalnej odpowiedzialności, podczas gdy w rzeczywistości gry na automacie urządzane byłyby również na rachunek innego podmiotu jako elementu wspólnego przedsięwzięcia. Przy ocenie, czy podmiot nie powinien zostać uznany za urządzającego gry na automacie niezbędne jest więc odwołanie się do wszystkich elementów stanu faktycznego (zob. np.: wyroki NSA z dnia: 9 listopada 2016 r., sygn. akt II GSK 2736/16; 20 kwietnia 2017 r.; sygn. akt II GSK 5233/16; 12 kwietnia 2019 r., sygn. akt II GSK 310/17).

Jakkolwiek ustawa o grach hazardowych nie definiuje pojęcia "urządzającego gry", o którym mowa w art. 89 ust. 1 pkt 2, to jednak posługuje się nim w wielu przepisach, które umożliwiają określenie i ustalenie jego treściowego zakresu. Na ich podstawie w orzecznictwie NSA zasadnie przyjmuje się, że "urządzanie gier hazardowych" to ogół czynności i działań stanowiących zaplecze logistyczne dla umożliwienia realizowania w praktyce działalności w zakresie gier hazardowych, w szczególności: zorganizowanie i pozyskanie odpowiedniego miejsca na zamontowanie urządzeń, przystosowanie go do danego rodzaju działalności, umożliwienie dostępu do takiego miejsca nieograniczonej ilości graczy, utrzymywanie automatów w stanie stałej aktywności, umożliwiającym ich sprawne funkcjonowanie, wypłacanie wygranych, obsługa urządzeń, zatrudnienie i odpowiednie przeszkolenie personelu, zapewniające graczom możliwość uczestniczenia w grze (por. np. wyroki NSA z dnia: 30 sierpnia 2018 r., sygn. akt II GSK 1915/17; 27 lutego 2019 r., sygn. akt II GSK 5042/16; 26 listopada 2020 r., sygn. akt II GSK 47/18, CBOSA).

Urządzającym gry hazardowe jest więc ten podmiot, który zapewnia (stwarza, organizuje) warunki umożliwiające udział w grze na automatach prowadzonej poza kasynem gry.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy, Naczelny Sąd Administracyjny zgadza się ze stanowiskiem Sądu I instancji, że zebrany przez organy w sprawie materiał dowodowy dawał podstawy do przypisania skarżącej przymiotu "urządzającego gry na automatach", o którym mowa w art. 89 ust. 1 pkt 2 u.g.h.

W okolicznościach stanu faktycznego rozpatrywanej sprawy skarżąca zapewniła powierzchnię niezbędną do wstawienia spornego automatu w kontrolowanym lokalu na podstawie umowy dzierżawy powierzchni zawartej w dniu 1 marca 2015 r. z K. Sp. z o.o. W § 2 pkt 1 tej umowy dzierżawca oświadczył, że przedmiotem prowadzonej działalności na wydzierżawionej powierzchni lokalu będą usługi na rzecz osób trzecich w zakresie nie stanowiącym działalności konkurencyjnej w stosunku do działalności prowadzonej przez wydzierżawiającego a polegające na umożliwieniu osobom trzecim rozrywki z wykorzystaniem urządzeń elektrycznych. Czynsz dzierżawny wynosił 1000 zł miesięcznie brutto (§ 4 umowy). Skarżąca zobowiązała się zapewnić dzierżawcy niezakłócony dostęp do przedmiotu najmu (§ 3 pkt 1 umowy) oraz dostarczać energię elektryczną i nie pobierać za to opłat od dzierżawcy (§ 3 pkt 2 umowy).

Natomiast pracownik skarżącej spółki, zeznał do protokołu, że do jego obowiązków należy włączenie automatu i wyłączenie po zakończeniu pracy. Gdy w urządzeniu zabraknie pieniędzy na wypłatę, to "dzwonimy do operatora maszyn" i pracownik stacji paliw informuje o awarii lub o braku pieniędzy w automacie.

Kontrolując zgodność z prawem zaskarżonej decyzji w zakresie odnoszącym się do ziszczenia się przesłanek uzasadniających uznanie skarżącej za urządzającą gry, w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 2 u.g.h., Sąd I instancji słusznie ocenił znaczenie postanowień powołanej umowy dzierżawy powierzchni użytkowej kontrolowanej stacji paliw oraz zeznań pracownika skarżącej. Analiza postanowień tej umowy w powiązaniu z zeznaniami świadka doprowadziła Sąd I instancji do trafnej konkluzji, że skarżąca uczestniczyła w organizowaniu gier hazardowych stwarzając warunki umożliwiające udział w grach na spornym automacie. Istotny jest fakt stworzenia przez skarżącą technicznych i organizacyjnych warunków umożliwiających sprawne i niezakłócone funkcjonowanie urządzenia oraz jego używanie do celów związanych z komercyjnym procesem organizowania gier hazardowych, takich jak udostępnienie powierzchni w kontrolowanej stacji paliw pod zainstalowane urządzenia, zapewnienie ciągłości dostępu energii elektrycznej, otwieranie i zamykanie lokalu, a przez to organizacji czasu urządzania gier na automatach. Z taką zaś sytuacją mamy do czynienia w rozpoznawanej sprawie. Tego stanowiska - uzasadnionego dokonanymi przez organy i zaakceptowanymi przez WSA ustaleniami - skarżąca skutecznie nie podważyła.

Tym samym, za niezasadne należało uznać zarzuty kasacyjne zmierzające do wykazania wadliwości stanowiska Sądu I instancji zarówno w zakresie odnoszącym się do ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę wyrokowania w sprawie, jak i w zakresie odnoszącym się do ich kwalifikacji prawnej.

Natomiast uchylają się spod kontroli kasacyjnej sformułowane w pkt III petitum skargi kasacyjnej zarzuty naruszenia przepisów Konstytucji RP. Autor skargi kasacyjnej nie uzasadnił bowiem, na czym dokładnie polegało naruszenie tych przepisów.

W tym miejscu należy wskazać, że związanie Naczelnego Sądu Administracyjnego podstawami skargi kasacyjnej wymaga prawidłowego ich określenia w samej skardze kasacyjnej. Natomiast uzasadnienie skargi kasacyjnej powinno zawierać rozwinięcie podniesionych zarzutów kasacyjnych przez wyjaśnienie, na czym naruszenie polegało (por. wyrok NSA z dnia 12 października 2005 r., sygn. akt I FSK 155/05). Uzasadnienie skargi kasacyjnej powinno przede wszystkim przedstawiać argumenty mające na celu wskazanie słuszności podstaw kasacyjnych. W skardze kasacyjnej nie wystarczy wymienić w luźny sposób kilku przepisów. Trzeba wskazać indywidualne uzasadnienie dla każdego zarzutu formułowanego wobec każdego z tych przepisów, który w ocenie kasatora naruszył Sąd I instancji (por. wyrok NSA z dnia 8 maja 2018 r., sygn. akt II GSK 289/18). Naczelny Sąd Administracyjny nie jest uprawniony do uzupełniania, czy innego korygowania wadliwie postawionych zarzutów kasacyjnych. Nie może też samodzielnie ustalać podstaw, kierunków, jak i zakresu zaskarżenia.

Ze wskazanych wyżej powodów Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że wniesiona skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw i stosownie do art. 184 p.p.s.a., orzekł o jej oddaleniu.

O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 204 pkt 1 p.p.s.a. w zw. z § 14 ust. 1 pkt 2 lit. b) w zw. z § 14 ust. 1 pkt 1 lit. a) w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 265 ze zm.). Zasądzoną na rzecz organu kwotę 2700 zł stanowi wynagrodzenie radcy prawnego, który reprezentował go jedynie w postępowaniu kasacyjnym, za sporządzenie i wniesienie odpowiedzi na skargę kasacyjną (por. uchwała składu 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 listopada 2012 r., sygn. akt II FPS 4/12, ONSAiWSA z 2013 r. nr 3, poz. 38).