drukuj    zapisz    Powrót do listy

6262 Radni 6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym), Inne, Rada Miasta, Oddalono skargę, IV SA/Po 297/21 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2021-07-22, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

IV SA/Po 297/21 - Wyrok WSA w Poznaniu

Data orzeczenia
2021-07-22 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2021-03-15
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
Sędziowie
Katarzyna Witkowicz-Grochowska
Maria Grzymisławska-Cybulska /przewodniczący sprawozdawca/
Monika Świerczak
Symbol z opisem
6262 Radni
6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym)
Hasła tematyczne
Inne
Sygn. powiązane
III OSK 7367/21 - Wyrok NSA z 2022-11-16
Skarżony organ
Rada Miasta
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2020 poz 1319 art.383 par. 1 pkt 5
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy - t.j.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Grzymisławska-Cybulska (spr.) Sędzia WSA Monika Świerczak Asesor sądowy WSA Katarzyna Witkowicz-Grochowska po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 22 lipca 2021 r. sprawy ze skargi W. W. na uchwałę Rady Miasta z dnia [...] lutego 2021 r. nr [...] w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego W. W. oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi w niniejszej sprawie jest uchwała (dalej jako: "Uchwała") Rady Miejskiej w Mosinie (dalej jako "Rada") nr XLI/350/21 z dnia 25 lutego 2021 r., w sprawie wygaśnięcia mandatu radnego W. W..

Powyższą uchwałę podjęto w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:

W związku z doniesieniami dotyczącymi możliwego naruszenia przepisów art. 24f ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U.z 2020 R., poz. 713; dalej jako "u.s.g.") poprzez świadczenie przez radnych usług na rzecz spółek komunalnych lub działanie w charakterze pełnomocnika podmiotu świadczącego usługi na rzecz gminy Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Rady wszczął kontrolę. Jedną z przyczyn wszczęcia kontroli było też wskazanie przez Burmistrza Gminy M. w obwieszczeniu z 21 września 2020 r. (znak sprawy [...]) dotyczącym postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla inwestycji na rzecz firmy Ż. danych radnego W. W. jako pełnomocnika firmy.

W ramach przeprowadzonej kontroli uzyskano informację z Zakładu Usług Komunalnych sp. z o.o. w M. (dalej również jako: "ZUK") z dnia [...] stycznia 2021 r. wskazującą, że w okresie od [...] grudnia 2018 r. do [...] stycznia 2020 r. radny W. W. prowadził dostawy towarów, materiałów i usług na rzecz ZUK poprzez bycie pełnomocnikiem firmy Żwirex B. na rzecz której ZUK wystawił w grudniu 2018 r. dwie faktury na łączną kwotę [...]zł oraz w roku 2019 sześć faktur na łączną kwotę [...]zł. Następnie jednak Prezes sprostował podaną wcześniej informację o działaniu radnego W. W. w charakterze pełnomocnika Ż. wskazując, że została ona podana omyłkowo (Protokół pokontrolny).

Pismem z dnia [...] stycznia 2021 r. (nr [...]) zastępca Burmistrza Gminy M. poinformował Komisję Rewizyjną, że radnemu W. W. zostało udzielone w postępowaniu ws. wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach na realizację przedsięwzięcia polegającego na powierzchniowej dalszej eksploatacji kruszywa naturalnego ze złoża w [...] BW pełnomocnictwo przez Ż. do reprezentacji w sprawach urzędowych załatwianych w Urzędzie Miejskim w M.. Do pisma został załączony skan pełnomocnictwa z [...] kwietnia 2020 r.

W wyniku uzyskanych informacji Komisja Rewizyjna zwróciła się do kancelarii prawnej obsługującej Radę o wydanie opinii prawnej odnośnie możliwego naruszenia przez m.in. radnego W. W. przepisów u.s.g. W opinii prawnej z [...] lutego 2021 r. radca prawny M. W. wskazał, że radny W. W. nie naruszył zakazu określonego w art. 24f ust. 1 u.s.g.

Powyższe ustalenia zostały zamieszczone w protokole pokontrolnym Komisji Rewizyjnej z [...] lutego 2021 r. w którym Komisja zwróciła się do Rady o podjęcie decyzji w sprawie ewentualnego wygaszenia mandatu radnego W. W..

Podczas [...] sesji Rady w dniu [...] lutego 2021 r. Rada Miasta przyjęła uchwałę nr [...] w sprawie wygaśnięcia mandatu radnego W. W.. Głosowanie nad uchwałą poprzedziła dyskusja podczas której przedstawiono m.in. wyniki kontroli Komisji Rewizyjnej, podniesiono też kwestię posługiwania się przez radnego W. W. numerem telefonu podanym jako numer kontaktowy do firmy Ż. . W dyskusji wziął udział również radny W. W.. Po przyjęciu uchwały Przewodnicząca Rady poinformowała radnego W. W. o prawie do zaskarżenia uchwały do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu oraz o obowiązujących w tym zakresie przepisach.

W uzasadnieniu uchwały jako powód wygaszenia mandatu wskazano naruszenie zakazu z art. 24f ust. 1 u.s.g. przez radnego W. W.. W konkluzji Rada powołała się na ustalenia z protokołu pokontrolnego Komisji Rewizyjnej dotyczące omyłkowej informacji z ZUK o udzieleniu radnemu W. W. pełnomocnictwa przez Ż. oraz pełnomocnictwo udzielone radnemu W. W. do załatwiania wszelkich spraw urzędowych w Urzędzie Miejskim w M. w imieniu firmy Ż. .

Pismem z [...] marca 2021 r. skargę na wskazaną uchwałę wniósł radny W. W. (dalej jako: "Skarżący), reprezentowany przez pełnomocnika fachowego. Skarżący zarzucił Uchwale naruszenie art. 383 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2020 r. , poz. 1319; dalej jako: k.w.) w związku z art. 24f ust. 1 u.s.g. poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że działanie Skarżącego na podstawie pełnomocnictwa z 28 kwietnia 2020 r. do załatwiania wszelkich spraw urzędowych stanowiło naruszenie zakazu określonego w art. 24f ust. 1 u.s.g.

W skardze podniesiono również naruszenie art. 31 ust. 3 Konstytucji RP w związku z art. 383 § 1 ust. 5 k.w. poprzez naruszenie zasady proporcjonalności w postaci podjęcia uchwały o wygaszeniu mandatu na podstawie omyłkowej informacji uzyskanej z ZUK, naruszenie art. 2 i 7 Konstytucji RP w związku z art. 383 § 1 ust. 5 k.w. poprzez nieustalenie stanu faktycznego w sprawie i naruszenie gwarancji proceduralnych przysługujących Skarżącemu poprzez powoływanie się przed głosowaniem na okoliczności niewskazane w treści projektowanej uchwały, naruszenie art. 383 § 1 ust. 5 k.w. w związku z art. 383 § 2 k.w. poprzez brak wykazania przesłanek do podjęcia przedmiotowej uchwały, naruszenie zasady przekonywania i pominięcie dokumentów świadczących o nienaruszeniu przez Skarżącego zakazu w postaci informacji prezesa ZUK prostującej omyłkę, opinii prawnej radcy prawnego, pełnomocnictwa udzielonego Skarżącemu przez B. W. oraz umowy o rozdzielności majątkowej zawartej między Skarżącym a B. W.. Ponadto, Skarżący wniósł o przeprowadzenie dowodu uzupełniającego z dokumentu w postaci pełnomocnictwa z [...] kwietnia 2020 r. udzielonego mu przez B. W..

W konsekwencji Skarżący wniósł o stwierdzenie nieważności zaskarżonej Uchwały i zasądzenie od organu kosztów postępowania oraz zastępstwa adwokackiego.

W odpowiedzi na skargę działający w imieniu Rady Burmistrz Mosiny, reprezentowany przez pełnomocnika fachowego, wniósł o oddalenie skargi. Akcentował, że Skarżący prowadzi wspólnie z żoną B. W. działalność gospodarczą w postaci firmy Ż. z wykorzystaniem mienia komunalnego. Ponadto, do odpowiedzi zostało załączone oświadczenie majątkowe Skarżącego z dnia [...] kwietnia 2020 r. złożone za rok 2019, które przedstawiono jako kolejny dowód prowadzenia przez Skarżącego działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje:

Skarga podlegała oddaleniu.

Na wstępie Sąd wyjaśnia, że zarządzeniem nr 26/20 Prezesa Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 19 października 2020 r. w sprawie odwołania rozpraw i wdrożenia w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Poznaniu działań profilaktycznych służących przeciwdziałaniu potencjalnemu zagrożeniu zakażeniem wirusem SARS-Cov-2 oraz w zw. z Zarządzeniem nr 39 Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 października 2020 r. o odwołaniu rozpraw i kontynuowaniu działalności orzeczniczej Sądu w trybie rozpoznawania spraw na posiedzeniach niejawnych, sprawa niniejsza została przez Przewodniczącego Wydziału skierowana na posiedzenie niejawne w trybie art. 15zzs4 ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 374).W świetle tego przepisu Przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia niejawnego, jeżeli uzna rozpoznanie sprawy za konieczne, a przeprowadzenie wymaganej przez ustawę rozprawy mogłoby wywołać nadmierne zagrożenie dla zdrowia osób w niej uczestniczących i nie można przeprowadzić jej na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku. Na posiedzeniu niejawnym w tych sprawach sąd orzeka w składzie trzech sędziów. Zgoda Strony na rozpoznanie w tym trybie nie jest zatem konieczna. Przeprowadzenie posiedzenia niejawnego w tym przypadku jest uzależnione od uznania, że rozprawa mogłaby wywołać nadmierne zagrożenie dla życia i zdrowia osób w niej uczestniczących. Mając na uwadze, że Miasto Poznań, będące siedzibą tutejszego Sądu, zostało objęte tzw. obszarem czerwonym przesłanka powyższa została spełniona. Powyższe stanowisko jest zgodne z poglądem zawartym w uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 listopada 2020 r., wydanej w sprawie o sygn. akt II OPS 6/19, zgodnie z którą przepis art. art. 15zzs4 ust. 3 uCOVID-19 należy traktować jako "szczególny" w rozumieniu art. 10 i art. 90 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2019, poz. 2325 - dalej jako: "p.p.s.a."). Prawo do publicznej rozprawy nie ma charakteru absolutnego i może podlegać ograniczeniu, w tym także ze względu na treść art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, w którym jest mowa o ograniczeniach w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw, gdy jest to unormowane w ustawie oraz tylko wtedy, gdy jest to konieczne w demokratycznym państwie m.in. dla ochrony zdrowia. Nie ulega wątpliwości, że celem stosowania konstrukcji przewidzianych przepisami uCOVID-19 jest m.in. ochrona życia i zdrowia ludzkiego w związku z zapobieganiem i zwalczaniem zakażenia wirusem COVID-19, a w obecnym stanie faktycznym istnieją takie okoliczności, które w zarządzonym stanie pandemii, w pełni nakazują uwzględnianie rozwiązań powyższej ustawy w praktyce działania organów wymiaru sprawiedliwości.

W badanej sprawie pełnomocnicy stron zostali poinformowani o skierowaniu przez Przewodniczącego Wydziału sprawy do rozpoznania na posiedzeniu niejawnym i wyznaczeniu 7-dniowego terminu do złożenia na piśmie ewentualnych wniosków dowodowych lub twierdzeń, które miały być podnoszone na rozprawie (k.65 i 66 akt sąd.).Pomimo skutecznego doręczenia informacji o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne, do akt sprawy nie nadesłano żadnej korespondencji.

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 137), sąd administracyjny sprawuje w zakresie swej właściwości, kontrolę pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Kontrola ta, z mocy art. 3 § 2 pkt 5 i 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325; dalej jako "p.p.s.a"), obejmuje również akty prawa miejscowego oraz inne akty organów jednostek samorządu terytorialnego, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej. Zgodnie z art. 3 § 3 p.p.s.a. sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach.

Stosownie do treści art. 147 § 1 p.p.s.a. sąd uwzględniając skargę na uchwałę lub akt, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 5 i 6, stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności.

W sprawach dotyczących uchwały o wygaśnięciu mandatu radnego przewidziany został specjalny tryb zaskarżenia, uregulowany w art. 384 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. kodeks wyborczy (Dz. U. z 2020, poz. 1319 – dalej jako: "K.w."), stanowiący lex specialis w stosunku do ogólnej regulacji zaskarżania uchwał rady gminy, zawartej w art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2021, poz. 1372 – dalej również jako: "u.s.g.").

Podstawą podjęcia zaskarżonej uchwały był art. 383 § 1 pkt 5 i § 2 k.w. w zw. z art. 18 ust. 2 pkt 15 i art. 24f ust. 1 u.s.g.

Na podstawie art. 383 § 1 pkt 5 k.w. wygaśnięcie mandatu radnego następuje w przypadku naruszenia ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonych w odrębnych przepisach funkcji lub działalności, natomiast zgodnie z art. 383 § 2 k.w. wygaśnięcie mandatu radnego z przyczyn, o których mowa w w. art. 383 § 1 pkt 2 - z wyjątkiem powodów wskazanych w art. 10 § 2 i art. 11 § 2, oraz pkt 3, 5 i 7, stwierdza rada, w drodze uchwały, w terminie miesiąca od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Jednocześnie, na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 u.s.g. do wyłącznej właściwości rady gminy należy stanowienie w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady gminy, natomiast zgodnie z art. 24f ust. 1 u.s.g. radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której radny uzyskał mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności.

W przywołanym przepisie art. 24f ust. 1 u.s.g. ustawodawca wprowadził generalny zakaz używania przez radnego mienia komunalnego gminy w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej bez względu na jej przedmiot, rodzaj majątku komunalnego i tytuł prawny. Przepis ten, co należy podkreślić na potrzeby niniejszej sprawy, używa pojemnego określenia "wykorzystanie mienia". Celem przepisu art. 24f ust. 1 u.s.g. jest bowiem niedopuszczenie do sytuacji wykorzystywania funkcji radnego do osiągnięcia własnych korzyści majątkowych kosztem mienia gminnego. Wykluczone powinny być zatem sytuacje, w których radny, wykonując mandat w gminie, będąc członkiem organu stanowiącego i podejmującego decyzje dotyczące m.in. zasad zarządu mieniem tej gminy, mógłby wpływać na korzystne dla siebie, bliskich lub innych podmiotów rozporządzanie tym mieniem, tj. korzystniejsze niż zasady, na jakich z mienia komunalnego korzystają podmioty nieposiadające statusu radnego. Ustanawiając zakaz prowadzenia działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego ustawodawca chciał zapobiec ewentualnemu wykorzystaniu mandatu w celu ułatwienia dostępu do tego mienia. Wypełnienie dyspozycji tego przepisu nie jest nawet uzależnione od tego, czy z prowadzenia, zarządzania bądź bycia przedstawicielem lub pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności radny uzyskuje dochód czy inne osobiste korzyści. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy radny korzyści nie osiągnął, bowiem dla interpretacji przepisu art. 24f ust. 1 i 2 u.s.g. rozstrzygający jest sam fakt korzystania z mienia komunalnego, które to wykorzystywanie pozostaje w związku funkcjonalnym z działalnością gospodarczą radnego (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 sierpnia 2017 r., sygn. II OSK 765/17 oraz z dnia 9 czerwca 2016 r., II OSK 1269/16). Podkreślić należy też, że interpretacja określenia "wykorzystanie mienia komunalnego gminy" musi uwzględniać przepis art. 43 u.s.g., na podstawie którego, mieniem komunalnym jest własność i inne prawa majątkowe należące do poszczególnych gmin i ich związków oraz mienie innych gminnych osób prawnych, w tym przedsiębiorstw. W następnej kolejności należy również zaakcentować, że powołane przepisy ustawy o samorządzie gminnym posługują się wprost, w zakresie majątku gminy, określeniami zaczerpniętymi z norm prawa cywilnego. Przepis art. 44 ustawy z dnia 3 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 740; dalej jako "k.c.") stanowi natomiast, że mieniem jest własność i inne prawa majątkowe. Chodzi zatem o wszystkie bez wyjątku prawa podmiotowe majątkowe, a ujmując rzecz ekonomicznie, ogół aktywów danego podmiotu (por. A. Wolter, J. Ignatowicz, J. Stefaniak, "Prawo cywilne. Zarys części ogólnej", Warszawa 1999, s. 249). Podobnie w przypadku mienia komunalnego, o którym mowa w art. 43-50a u.s.g., termin "mienie" używany jest więc w rozumieniu art. 44 k.c. (por: E. Niezbecka, (w:) "Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna", pod red. T. Kidyby, pkt 7 do art. 44). Mienie obejmuje zatem wszystkie rodzaje podmiotowych praw majątkowych. "Inne prawa majątkowe" stanowią "inne prawa rzeczowe", tj. użytkowanie wieczyste, prawa rzeczowe ograniczone oraz prawa majątkowe wynikające ze stosunków zobowiązaniowych (por. K. Piasecki "Kodeks cywilny. Komentarz. Księga pierwsza. Część ogólna". Zakamycze 2003,pkt 10 do art. 44; W. Katner, (w:) "Kodeks cywilny. Komentarz. Część ogólna", pod red. P. Księżaka i M. Pyziak-Szafnickiej, LEX 2014, pkt 3 do art. 44; E. Niezbecka, op. cit. pkt 1 do art. 44; wyrok SN z dnia 3 grudnia 2009 r., sygn. akt II CSK 215/09).

Przenosząc powyższe na grunt badanej sprawy należy wskazać, że w niniejszej sprawie ZUK, który jest gminną jednostką organizacyjną wystawił firmie Ż. : dwie faktury za rok 2018 na łączną kwotę [...]zł (nr [...] z [...] grudnia 2018 r. i [...] z [...] grudnia 2018 r.) oraz sześć faktur za rok 2019 na łączną kwotę [...]zł (nr [...] z [...] stycznia 2019 r., [...] z [...] czerwca 2019 r., [...] z [...] listopada 2019 r., [...] z [...] listopada 2019 r., [...] z [...] grudnia 2019 r. i [...] z [...] grudnia 2019 r.) a więc nie może budzić uzasadnionych wątpliwości fakt, że w tym okresie (lata 2018 i 2019) firma Ż. prowadziła działalność gospodarczą wykonywaną z wykorzystaniem mienia gminy M..

Przy rozpoznawaniu sprawy Sąd miał obowiązek uwzględnić pełen jej kontekst. Dlatego w pierwszej kolejności należy wskazać, że do podjęcia zaskarżonej Uchwały doszło z uwagi na naruszenie przez Skarżącego zakazu określonego w art. 24f ust. 1 u.s.g. w związku z jego aktywnością w firmie Ż. .

Należy zaakcentować, że Sąd zgadza się ze stanowiskiem skargi, że powołana w uzasadnieniu do Uchwały Rady informacja z ZUK dotycząca udzielenia Skarżącemu pełnomocnictwa do działania w imieniu Ż. , nie dowodziła - samodzielnie - zaistnienia przesłanek wygaszenia mandatu Skarżącego W. W., gdyż informacja ta została sprostowana jako omyłka jeszcze w protokole pokontrolnym. W ocenie Sądu, samo pełnomocnictwo udzielone Skarżącemu do załatwiania wszelkich spraw urzędowych - samodzielnie również nie dowodziło - o naruszenia przez Skarżącego zakazu określonego w art. 24f ust. 1 u.s.g. Należy jednak zwrócić uwagę, że żaden przepis powszechnie obowiązującego prawa wprost nie nakłada na radę gminy obowiązku uzasadnienia uchwały o wygaśnięciu mandatu radnego (por. wyrok NSA z dnia 07 października 2020, sygn. II OSK 2137/20). Obowiązek uzasadnienia uchwały (nawet tam, gdzie obowiązek ten nie jest wyraźnie określony ustawowo), wyprowadzany jest natomiast z ogólnej zasady ustrojowej związania organów administracji prawem, obowiązku odwoływania się do prawa oraz kompetencji sądów administracyjnych i organów nadzoru, które - sprawując kontrolę - muszą znać motywy, jakimi kierowała się rada gminy, powiatu czy sejmik, a także z zasady demokratycznego państwa prawnego i zasad szczegółowych, w tym zasady zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, czy zasad "dobrej legislacji" (por. M. Stahl, Samorząd terytorialny w orzecznictwie sądowym. Rozbieżności i wątpliwości, "Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego", 2006 r., nr 6, s. 45). W procesie interpretacji kompetencji organu władzy publicznej przepis art. 7 Konstytucji stanowiący, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa, wiąże się z zasadą zaufania do państwa, wynikającą z zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji). Działanie organu władzy publicznej, mieszczące się w jego prawem określonych kompetencjach, ale noszące znamiona arbitralności i nie poddające się kontroli i nadzorowi, nie może być uznane za zgodne z prawem. Obowiązek działania na podstawie prawa, w połączeniu z zasadą zaufania, stwarza po stronie organów władzy publicznej obowiązek uzasadniania jej rozstrzygnięć. Obowiązek taki jest zaliczany do standardów demokratycznego państwa prawnego. Obowiązek uzasadniania uchwał rady gminy jest też elementem zasady jawności działania władzy publicznej (por. wyrok NSA z 8 czerwca 2006 r. sygn. akt II OSK 410/06, czy cyt. wyrok NSA z 23 czerwca 2021 r. sygn. akt III OSK 3740/21).

W badanej sprawie nie ulega wątpliwości, że uzasadnienie zaskarżonej uchwały zostało sporządzone, i jednoznacznie wynika z niego, że Skarżącemu zarzucono naruszenie zakazu ustanowionego przez ustawodawcę w art. 24f ust. 1 u.s.g. w związku z jego aktywnością w firmie Ż. . Odnosząc się zatem do argumentacji uzasadnienia zaskarżonej Uchwały należy wskazać, że prawdą jest, że pełnomocnictwo opisane w jej uzasadnieniu, jego treść i znaczenie jest różnie interpretowane przez strony procesowe. Z treści pełnomocnictwa ("upoważnienia") z [...] kwietnia 2020 r. wynika jasno, że zostało ono udzielone przez osobę fizyczną, tj. B. W., dla jej męża - Skarżącego - do załatwiania wszelkich spraw urzędowych w każdym referacie w Urzędzie Miejskim w M.. Zgodzić należy się, że w żadnym miejscu pełnomocnictwa nie zostało wskazane jakoby dotyczyło ono prowadzonej przez B. W. działalności gospodarczej w postaci firmy Ż. .

Mając jednak na uwadze pełen kontekst badanej sprawy, należało uwzględnić również to, że do odpowiedzi na skargę zostało załączone oświadczenie majątkowe Skarżącego z [...] kwietnia 2020 r. złożone za rok 2019, które przedstawiono jako kolejny dowód prowadzenia przez Skarżącego działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego. Zaakcentować trzeba, że w sprawach ze skarg na uchwały w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego jest dopuszczalne prowadzenie dowodu uzupełniającego w trybie art. 106 § 3 p.p.s.a.(por. wyrok NSA z dnia 02 grudnia 2020 r. sygn. II OSK [...]). W okolicznościach badanej sprawy nie bez znaczenia, w ocenie Sądu, pozostaje również fakt, że odpowiedź na skargę doręczono reprezentującemu Skarżącego pełnomocnikowi zawodowemu [...] kwietnia 2021 r. (k. 55 akt sąd.) i do dnia rozpoznania sprawy przez Sąd, nie zakwestionował on faktu złożenia przez W. W. oświadczenia o prowadzeniu przez niego działalności gospodarczej, jako osoba współpracująca z małżonkiem działalność gospodarcza: Firma Ż. . Do akt sprawy nie złożono też żadnych wyjaśnień w tej kwestii.

Zgodnie z wnioskiem odpowiedzi na skargę, Sąd na podstawie art. 106 § 3 p.p.s.a. przeprowadził dowód uzupełniający z oświadczenia majątkowego W. W. złożonego w 2020 r. W sporządzonym [...] kwietnia 2020 r. oświadczeniu majątkowym radnego W. W. w "Części A" (miejsce zatrudnienia, stanowisko lub funkcja) W. W. wskazał "Firma Ż. ". Dalej w pkt VI oświadczenia majątkowego Skarżący oświadczył "Prowadzę działalność gospodarczą wspólnie z innymi osobami osoba współpracująca z małżonkiem działalność gospodarcza: Firma Ż. ". Z kolei w punkcie VIII Skarżący podał, że jako "osoba współpracująca działalność małżonka" osiągnął dochód w wysokości [...] zł. Należy zaakcentować, że jak wskazano w "Części B" tego oświadczenia majątkowego i jak wynika to z art. 24l u.s.g. podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w oświadczeniu majątkowym, powoduje odpowiedzialność na podstawie art. 233 § 1 Kodeksu karnego. Należało więc przyjąć, że w złożonym oświadczeniu majątkowym radny W. W. podał prawdę.

Z uwzględnieniem tych okoliczności należało też dokonać kontroli legalności zaskarżonej Uchwały. Należało zatem przyjąć, że tak jak oświadczył W. W. "prowadził on działalność gospodarczą wspólnie z innymi osobami jako osoba współpracująca z małżonkiem działalność gospodarcza: Firma Ż. ". W tym kontekście, jakkolwiek pewne wątpliwości dowodowe mogło wzbudzać opisane w uzasadnieniu Uchwały pełnomocnictwo (Sąd dostrzega, że z jego treści wynika, że chodzi o pełnomocnictwo do działania w imieniu osoby fizycznej B. W., a nie jednoosobowej działalności gospodarczej Ż. i okoliczność ta była również akcentowana w złożonej skardze), to jednak należało również zwrócić uwagę na fakt, że jakkolwiek nawet omyłkowo, to jednak zostało ono złożone do akt sprawy, której przedmiotem było prowadzone postępowanie ws. wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach na realizację przedsięwzięcia polegającego na powierzchniowej dalszej eksploatacji kruszywa naturalnego ze złoża w D. na rzecz Ż. . Sąd nie może pominąć treści oświadczenia majątkowego sporządzonego dnia [...] kwietnia 2020 r. złożonego przez Skarżącego sprawującego mandat radnego - pod rygorem odpowiedzialności karnej - za rok 2019, według stanu na dzień [...] grudnia 2019 r. Oświadczeniu temu należy przypisać szczególną wartość dowodową w kontekście sprawy, gdyż stanowi ono własną deklarację radnego odnośnie faktycznego wykonywania przezeń lub nie działalności gospodarczej w ramach Ż. . W ocenie Sądu taka deklaracja Skarżącego, składana przecież pod rygorem odpowiedzialności karnej, jednoznacznie wskazuje, że Skarżący faktycznie będąc radnym prowadził wspólnie z żoną działalność gospodarczą pod nazwą Ż. i osiągał z niej dochód.

Dlatego też, w ocenie Sądu zaskarżona Uchwała - pomimo wad jej uzasadnienia - odpowiada prawu, ponieważ w świetle opisanych okoliczności nie budzi wątpliwości Sądu, że Skarżący, w okresie wykonywania mandatu radnego razem z żoną B. W. faktycznie prowadził działalność gospodarczą Ż. , korzystając z mienia Gminy M. poprzez świadczenie na rzecz gminnej jednostki organizacyjnej w postaci Zakładu Usług Komunalnych sp. z o.o. usług w formie dostarczania piasku i ziemi, za które to usługi zostały wystawione i opłacone w grudniu 2018 r. dwie faktury (nr [...] na łączną kwotę [...]zł oraz w roku 2019 sześć faktur na łączną kwotę [...]zł (nr [...] czym naruszył zakaz ustanowiony w art. 24f ust. 1 u.s.g., to jest prowadził działalność gospodarczą wspólnie z inną osobą z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której uzyskał mandat radnego, w związku z czym zaskarżona Uchwała dotycząca wygaszenia mandatu radnego, mimo niedbałego uzasadnienia, jest zgodna z prawem. Konsekwencją takiego stanowiska jest ocena, że uprawnione było zastosowanie wobec Skarżącego art. 383 § 1 pkt 5 K.w. w związku zart. 24f ust. 1 u.s.g.

Mając na uwadze konkretne okoliczności badanej sprawy, z opisanych powyżej przyczyn Sąd za niezasadne uznał wszystkie zarzuty skargi, dotyczące zarówno naruszenia przepisów prawa materialnego, jak i proceduralnego. Mając na uwadze pełen kontekst badanej sprawy Sąd na podstawie art. 106 § 3 p.p.s.a. oddalił wniosek dowodowy skargi obejmujący przeprowadzenie dowodu z pisma z dnia [...] lutego 2021 r. na okoliczność omyłkowego złożenia przez B. W. do sprawy o sygn. [...] upoważnienia dla męża W. W.. Sąd podziela stanowisko doktryny i judykatury, że "jeżeli radny przyjął niepołączalną z mandatem funkcję lub podjął zakazaną radnemu działalność w okresie sprawowania mandatu, z chwilą przyjęcia funkcji lub podjęcia działalności następuje naruszenie ustawowych zakazów i powstaje przyczyna wygaśnięcia mandatu określona w art. 383 § 1 pkt 5. Nie ma prawnego znaczenia nawet ewentualne późniejsze usunięcie takiej przeszkody, nawet jeżeli nastąpiło przed podjęciem uchwały stwierdzającej wygaśnięcie mandatu."(por. A. Kisielewicz, J. Zbieranek [w:] K. W. Czaplicki, B. Dauter, S. J. Jaworski, F. Rymarz, A. Kisielewicz, J. Zbieranek, Kodeks wyborczy. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2018, art. 383). Wobec tego, że mandat radnego wygasa w przypadkach określonych ustawą, uchwale rady stwierdzającej wygaśnięcie mandatu przypisuje się charakter aktu deklaratoryjnego (por. uchwała NSA (7) z 23 października 2000r., OPS 13/00, ONSA 2001/2, poz. 50; wyroki NSA z 26 kwietnia 2005r., OSK 1417/04 i 28 maja 2008r., II OSK 334/08). Zgodnie z § 2 art. 383 ww. ustawy, wygaśnięcie mandatu radnego z przyczyn, o których mowa w § 1 pkt 5 stwierdza rada w drodze uchwały, w terminie miesiąca od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Podkreślenia jednak wymaga, iż termin ten ma charakter instrukcyjny, jego upływ nie pozbawia zatem rady prawa do podjęcia rozstrzygnięcia (uchwała 7 sędziów NSA z 23 października 2000r. OPS 13/00, ONSA 2001/2, poz. 50).

Mając zatem na uwadze, że zarzuty skargi nie mają uzasadnionych podstaw oraz, że Sąd nie dostrzegł z urzędu takich naruszeń przepisów prawa procesowego lub materialnego - które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy - skargę należało oddalić.

W tej sytuacji, mając powyższe na względzie, stosownie do art. 151p.p.s.a., Sąd oddalił skargę.



Powered by SoftProdukt