Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA - Małgorzata Rysz, Sędzia WSA - Beata Krajewska, Sędzia WSA - Dorota Mydłowska (spr.), Protokolant spec. - Mariusz Dzierzęcki, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 listopada 2010 r. sprawy ze skargi W. P. na decyzję Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia [...] kwietnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania pomocy finansowej ze środków unijnych; oddala skargę.

W dniu 6 października 2009r W. P. złożył w [...] Oddziale Regionalnym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wniosek o dofinansowanie w ramach środka 1.5. ,,Rekompensaty społeczno-gospodarcze w celu zarządzenia krajową flotą rybacką’’ Program Operacyjny ,,Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013’’.

Wnioskodawca został w dniu 21 grudnia 2009r. wezwany do usunięcia braków formalnych wniosku poprzez złożenie m.in. dokumentów potwierdzających zatrudnienie na statku rybackim w dniu złożenia wniosku o dofinansowanie.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie, W. P. złożył oświadczenie (k-40 akt adm.) że w dniu składania wniosku nie był zatrudniony na statku rybackim, był emerytem.

Decyzją z dnia [...] marca 2010r. Dyrektor [...] OR ARiMR odmówił Wnioskodawcy przyznania pomocy finansowej. Organ stwierdził, że Wnioskodawca nie spełnił warunku zatrudnienia na statku rybackim w dniu złożenia wniosku o dofinansowanie. Warunek taki wynika z § 21 ust. 1 rozporządzenia MRiRW z dnia 26 czerwca 2009r.

. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ. powołał się na art. 3 lit. b rozporządzenia Rady (WE) nr 1198/2006 z dnia 27 lipca 2006r w sprawie Europejskiego Funduszu Rybackiego (Dz. Urz. UE L 223 z dnia 15.08.2006r.), dalej: rozporządzenie wspólnotowe, który stanowi, że ,, rybak’’ to osoba, której zajęciem – uznanym przez państwo członkowskie – jest zawodowe rybactwo na pokładzie czynnego statku rybackiego, a to oznacza, że musi być zatrudniony na dzień składania wniosku o dofinansowanie.

Ponadto, Organ wskazał na treść załącznika nr I do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 czerwca 2009r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznania, wypłaty i zwracania pomocy finansowej na realizację środków objętych osią priorytetową 1 – Środki na rzecz dostosowania floty rybackiej, zawartą w programie operacyjnym ,,Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007- 2013’’ (Dz.U. Nr 101, poz. 840 z późn. zm.), dalej: rozporządzenie krajowe. Z tych przepisów wynika, że Wnioskodawca na dzień składania wniosku nie był rybakiem, nie wykonywał czynnie tego zawodu.

Powołał się także na treść przepisu art. 18 ust 1 rozporz. wspólnotowego który określa, że Program operacyjny obejmuje okres od dnia 1 stycznia 2007r. do dnia 31 grudnia 2013r. , a także art.27 ust. 1 lit. d przedmiotowego rozporz. stanowiący, że EFR może mieć udział w finansowaniu środków społeczno-gospodarczych proponowanych przez państwa członkowskie na rzecz rybaków dotkniętych zmianami w zakresie rybactwa, które to środki obejmują: wcześniejsze odejścia z sektora rybactwa, w tym wcześniejsze emerytury. Wskazał, że nie jest to program pomocy socjalnej związanej z funkcjonowaniem branży w krajach członkowskich w latach ubiegłych, ma on zapewnić restrukturyzację gałęzi gospodarki i zmian w stosunku do stanu istniejącego obecnie. Odpowiednio pomocą nie SA obejmowani pracownicy sektora wykonujący pracę w okresach poprzednich, bowiem jego podmiotem jest ochrona socjalna pracowników sektora rybołówstwa dotkniętego skutkami realizacji programu operacyjnego ,,Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007- 20013’’ (Dz.U.Nr 101 poz. 840, z zm.).

Organ wskazał, że zgodnie z § 21 rozporządzenia krajowego., pomoc w ramach rekompensat społeczno- gospodarczych na realizację operacji dotyczących wcześniejszych emerytur jest przyznawana, w formie rekompensaty, osobie, która: 1) trwale zaprzestała wykonywania zawodu rybaka; 2)ukończyła co najmniej 55 rok życia; 3) pracowała w zawodzie rybaka na statkach rybackich co najmniej przez 10 lat.

Organ ustalił, ze Wnioskodawca nie wykonywał pracy w zawodzie rybaka od 2001r.i nie wykonywał tej pracy na dzień złożenia wniosku o dofinansowanie .

W złożonym odwołaniu od powyższej decyzji Wnioskodawca podniósł, że interpretacja § 21 ust. 1 pkt. 1 dokonana przez Organ jest nieprawidłowa, bowiem pomoc jest przyznawana rybakowi , który trwale zaprzestał wykonywania zawodu rybaka. Podkreślił, że w przepisie zastosowano czas przeszły dokonany; nie ma zapisu zaprzestanie (forma czasu przyszłego) ani zaprzestaje (forma czasu teraźniejszego). Podniósł także, iż stosowana przez Agencję interpretacja znaczenia słowa ,,rybak’’ jest niewłaściwa.

Decyzją z dnia [...] kwietnia 2010r. Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w [...] (dalej: Prezes Agencji) utrzymał w mocy decyzję Organu I instancji.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia podzielił argumenty zawarte w uzasadnieniu Dyrektora [...] Oddziału Regionalnego ARiMR, ponadto podkreślił, że przedmiotem dofinansowania nie mogą być operacje zakończone przed 1 stycznia 2007r, a w związku z tym, że Wnioskodawca zaprzestał wykonywania zawodu rybaka w 2001r. oznacza, że termin realizacji operacji , na którą ubiega się o dofinansowanie, wykracza poza ramy czasowe Programu Operacyjnego ,, Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007- 2013"" określony w rozporządzeniu.

Od tej decyzji W. P. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, wnosząc o jej uchylenie w całości i rozstrzygniecie co do istoty sprawy poprzez przyznanie pomocy finansowej.

W uzasadnieniu Skarżący podniósł, że mimo nie wykonywania zawodu rybaka na dzień złożenia wniosku oraz na dzień dzisiejszy, posiada wszystkie aktualne uprawnienia i dokumenty pozwalające na wykonywanie tego zawodu w każdej chwili. Ponadto wskazał, że warunek zatrudnienia na statku rybackim w dniu składania wniosku jest ważny dla Agencji, a mimo to w instrukcji zamieszczonej na jej stronach a także w przepisach prawa taki warunek nie występuje

Skarżący powtórzył argumenty zawarte w odwołaniu odnośnie interpretacji terminu ,,zaprzestał’’ wykonywania zawodu rybaka, użytego w rozporządzeniu..

W odpowiedzi na skargę Prezes Agencji wniósł o jej oddalenie jako niezasadne i podtrzymał swoje stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Wskazał także, iż zastosowana interpretacja przepisu art. 3 lit. b rozporz. 1198/2006 jak i przyjęte w oparciu o przepisy krajowe kryteria oceny podmiotów, którym może być przyznana pomoc na operację wcześniejsze emerytury w ramach środka 1.5 jest zgodna ze stanowiskiem Komisji Europejskiej wyrażonym w piśmie kierowanym do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoje Wsi. oraz pismami samego Ministerstwa.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, zważył, co następuje:

Na wstępie sąd wyjaśnia, iż uprawnienia wojewódzkich sądów administracyjnych, określone przepisami m .in. art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz.1269) oraz art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm.), dalej ,,p.p.s.a."", sprowadzają się do kontroli działalności administracji publicznej pod względem jej zgodności z prawem, tj. kontroli zgodności zaskarżonego aktu z przepisami postępowania administracyjnego, a także prawidłowości zastosowania i wykładni norm prawa materialnego.

Funkcją sądownictwa administracyjnego jest więc sprawowanie wymiaru sprawiedliwości poprzez działalność kontrolną nad wykonywaniem administracji publicznej. Wymaga to oceny, czy zaskarżona decyzja odpowiada prawu i czy postępowanie prowadzące do jej wydania nie jest obciążone wadami uzasadniającymi uchylenie rozstrzygnięcia.

Rozważając w tym kontekście zarzuty zawarte w skardze stwierdzić należy, że nie są one zasadne.

Podstawę prawną przyznania pomocy finansowej na realizację środka 1.5 Rekompensaty społeczno-gospodarcze w celu zarządzania krajową flotą rybacką, objętego osią priorytetową 1 – Środki na rzecz dostosowania floty rybackiej Programu Operacyjnego "Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013", stanowiącego załącznik do obwieszczenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 lipca 2009 r. w sprawie Programu Operacyjnego "Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013" (M. P. Nr 51, poz. 739), stanowi Rozporządzenie Rady (WE) nr 1198/2006 z dnia 27 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rybackiego (Dz. U. UE L 223 z 15.08.2006, str. 1), w którym ustanowiono Europejski Fundusz Rybacki (dalej zwany "EFR") oraz określono ramy wsparcia wspólnotowego na rzecz zrównoważonego rozwoju sektora rybactwa, obszarów zależnych głównie od rybactwa, a także rybołówstwa śródlądowego.

Zgodnie z art. 21 lit. e rozporządzenia Rady (WE) nr 1198/2006 wsparcie z EFR mające na celu dostosowanie wspólnotowej floty rybackiej dotyczy rekompensaty społeczno-gospodarczej w celu zarządzania wspólnotową flotą rybacką zgodnie z art. 27.

Stosownie do art. 27 ust. 1 lit. d rozporządzenia EFR może mieć udział w finansowaniu środków społeczno-gospodarczych proponowanych przez państwa członkowskie na rzecz rybaków dotkniętych zmianami w zakresie rybactwa, które to środki obejmują wcześniejsze odejście z sektora rybactwa, w tym wcześniejsze emerytury. W art. 3 lit. b rozporządzenia zawarto przy tym definicję rybaka jako osoby, której zajęciem – uznanym przez państwo członkowskie – jest zawodowe rybactwo na pokładzie czynnego statku rybackiego.

Należy zaznaczyć, iż zgodnie z art. 6 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 1198/2006 Komisja i państwa członkowskie zapewniają spójność pomocy udzielanej z EFR z politykami, priorytetami i działaniami Wspólnoty oraz jej komplementarność z innymi instrumentami finansowymi Wspólnoty. Ta spójność i komplementarność znajduje swoje odbicie w programie operacyjnym, który, stosownie do art. 17 ust. 1 rozporządzenia, jest opracowywany przez każde z państw członkowskich w celu realizacji polityki i priorytetów, które mają być współfinansowane z EFR. Zgodnie zaś z art. 20 ust. 2 rozporządzenia dla każdej osi priorytetowej określonej w tytule IV państwo członkowskie ustanawia w ramach swego programu operacyjnego warunki i procedury ich stosowania.

Ponadto trzeba mieć na względzie, iż zgodnie z art.55 ust. 1 rozp. 1198/2006 wydatki kwalifikują się do uzyskania wsparcia z EFR, jeżeli zostały faktycznie poniesione przez beneficjentów pomiędzy datą przedłożenia Komisji programu operacyjnego lub dniem 1 stycznia 2007r. – zależnie od tego, która data przypada wcześniej a dniem 31 grudnia 2013r. Przedmiotem dofinansowania nie mogą być operacje zakończone przed datą, od której kwalifikują się one do dofinansowania.

Stosując ten przepis do niniejszej sytuacji, zdarzenie polegające na zaprzestaniu wykonywania zawodu rybaka nie powinno nastąpić przed 1 stycznia 2007r; Skarżący zaś nie wykonywał tego zawodu od 2001r., to jest jeszcze w okresie przed wejściem Polski do Unii Europejskiej.

Wskazać także należy, iż w dziale VI Programu Operacyjnego "Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013", który został zatwierdzony przez Komisję Europejską decyzją z 16 października 2008 r., w opisie środka 1.5 Rekompensaty społeczno-gospodarcze w celu zarządzania krajową flotą rybacką wyjaśniono, iż restrukturyzacja polskiej floty, planowana na okres programowania 2007-2013, wiązała się będzie z dalszym ograniczeniem potencjału połowowego tak, by najlepiej dostosować go do dostępnych zasobów, i będzie miała niekorzystny wpływ na zatrudnienie i sytuację społeczno-ekonomiczną na obszarach rybackich. W związku z tym konieczne jest podjęcie towarzyszących działań społeczno-ekonomicznych w celu zrównoważenia niekorzystnych efektów Planu Dostosowania Nakładu Połowowego, udzielanie wsparcia, różnicowanie działalności na obszarach dotkniętych problemem. Główny typ wsparcia dotyczył będzie m.in. rekompensat za wcześniejsze odejście z zawodu rybaka, w tym wcześniejszych emerytur, jako kontynuacji mechanizmów i projektów Finansowego Instrumentu Wspierania Rybołówstwa. Jako beneficjentów tego środka wskazano rybaków.

Należy również zauważyć, iż warunki i tryb przyznawania, wypłaty oraz zwracania pomocy finansowej na realizację środków objętych osiami priorytetowymi zawartymi w programie operacyjnym, w zakresie nieokreślonym w przepisach Unii Europejskiej lub przewidzianym w tych przepisach do określenia przez państwo członkowskie Unii Europejskiej zostały określone w ustawie z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Rybackiego (Dz. U. Nr 72, poz. 619, z późn. zm.). Szczegółowe warunki i tryb przyznawania, wypłaty lub zwracania pomocy, w ramach osi priorytetowej 1 - Środki na rzecz dostosowania floty rybackiej, na podstawie delegacji zawartej w art. 19 ustawy, w której wytycznych wskazano m.in., iż regulacje podustawowe mają zapewnić prawidłową realizację programu oraz mieć na względzie istotę i cel poszczególnych środków objętych osiami priorytetowymi zawartymi w programie operacyjnym, zostały określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty i zwracania pomocy finansowej na realizację środków objętych osią priorytetową 1 - Środki na rzecz dostosowania floty rybackiej, zawartą w programie operacyjnym "Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013" (Dz. U. Nr 101, poz. 840 i Nr 129, poz. 1064). W § 21 ust. 1 powołanego rozporządzenia wskazano, iż pomoc w ramach rekompensat społeczno-gospodarczych na realizację operacji dotyczących wcześniejszych emerytur jest przyznawana, w formie rekompensaty, rybakowi, który trwale zaprzestał wykonywania zawodu rybaka, ukończył co najmniej 55 rok życia oraz pracował w zawodzie rybaka na statku rybackim co najmniej przez 10 lat.

Ponadto z treści załącznika nr I ust.5 pkt 3 do rozporządzenia wskazanego 1.5 musi wraz z wnioskiem o dofinansowanie złożyć pisemne zobowiązanie do zaprzestania wykonywania zawodu rybaka. Jest to zobowiązanie na przyszłość i nie jest możliwe złożenie takiej deklaracji przez osobę, która zawodu rybaka nie wykonuje. Warunek trwałego zaprzestania wykonywania zawodu rybaka musi być spełniony dopiero na dzień wydania decyzji o przyznaniu pomocy.

W niniejszej sprawie bezsporne jest, że w dacie złożenia wniosku o dofinansowanie Skarżący nie wykonywał zawodu rybaka na statku rybackim

W ocenie Sądu organ odwoławczy dokonał prawidłowej wykładni obowiązujących przepisów. Istotą pomocy w ramach rekompensat społeczno-gospodarczych na realizację operacji dotyczących wcześniejszych emerytur jest bowiem, zarówno w świetle prawa wspólnotowego, jak i regulacji krajowych, ochrona socjalna czynnych zawodowo pracowników sektora rybołówstwa dotkniętego skutkami realizacji programu operacyjnego "Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013". Organy orzekające w sprawie ustaliły w sposób bezsporny, iż wnioskodawca nie wykonywał zawodu rybaka w dniu złożenia wniosku o dofinansowanie. Konsekwencją dokonanych ustaleń faktycznych było zatem uznanie, iż udzielanie pomocy osobie, która nie wykonuje zawodu rybaka, nie byłoby zgodne z celem tego programu.

Mając wszystkie powyższe okoliczności na uwadze, Sąd uznał, że organy administracji obu instancji w sposób prawidłowy zebrały materiał dowodowy, należycie go oceniły, zaś wydane na jego podstawie decyzje odpowiadają prawu.

Z tych względów, w oparciu o art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r -Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U.Nr 153, poz. 1270 z póżn. zm.), Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę.