drukuj    zapisz    Powrót do listy

6168 Weterynaria i ochrona zwierząt, Ochrona zwierząt, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, I OSK 1619/21 - Wyrok NSA z 2022-04-27, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 1619/21 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2022-04-27 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2021-09-03
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Agnieszka Miernik /sprawozdawca/
Jolanta Rudnicka
Monika Nowicka /przewodniczący/
Symbol z opisem
6168 Weterynaria i ochrona zwierząt
Hasła tematyczne
Ochrona zwierząt
Sygn. powiązane
II SA/Łd 100/21 - Wyrok WSA w Łodzi z 2021-03-31
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny
Powołane przepisy
Dz.U. 2019 poz 2325 art. 141 par. 4, art. 145 par. 1 pkt. 1 lit. a
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Dz.U. 2020 poz 256 art. 7, art. 8
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - t.j.
Dz.U. 2020 poz 638 art. 7 ust. 1, ust. 1b, ust. 1c, ust. 3
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt - t.j.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Monika Nowicka Sędziowie sędzia NSA Jolanta Rudnicka sędzia del. WSA Agnieszka Miernik (spr.) po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skarg kasacyjnych Fundacji [A] z siedzibą w W. oraz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Sieradzu od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 31 marca 2021 r. sygn. akt II SA/Łd 100/21 w sprawie ze skargi Fundacji [A] z siedzibą w W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Sieradzu z dnia [...] grudnia 2020 r. nr [...] w przedmiocie czasowego odebrania psów 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Łodzi; 2. oddala skargę kasacyjną Fundacji [A] z siedzibą w W.; 3. odstępuje od zasądzenia od Fundacji [A] z siedzibą w W. na rzecz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Sieradzu zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wyrokiem z 31 marca 2021 r. sygn. akt II SA/Łd 100/21 uchylił pkt 2 zaskarżonej przez Fundację "[A]" z siedzibą w W. decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Sieradzu z [...] grudnia 2020 r. nr [...] w przedmiocie czasowego odebrania psów oraz zasądził od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Sieradzu na rzecz skarżącej Fundacji kwotę 480 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:

Na skutek interwencji przeprowadzonej 25/26 lipca 2020 r. upoważnieni przedstawiciele Fundacji "[A]" z siedzibą w W. (powoływanej dalej również jako "Fundacja") przy udziale funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji w Z. i Powiatowego Lekarza Weterynarii w L. odebrali 21 psów utrzymywanych na posesji w miejscowości B. [...], gm. Z., stanowiących własność K. J.

W piśmie z 27 lipca 2020 r. Fundacja wystąpiła o wydanie przez Wójta Gminy Z. decyzji o czasowym odebraniu zwierząt. Decyzją z [...] listopada 2020 r. nr [...] Wójt Gminy Z. orzekł o czasowym odebraniu K. J. 21 psów utrzymywanych na posesji w miejscowości B. [...], gm. Z. i ich przekazaniu do Przytuliska i hotelu zwierząt domowych "[...]" M. S. z siedzibą w C. Organ uzasadnił rozstrzygnięcie stanem zdrowia zwierząt i warunkami w jakich przebywały.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Sieradzu uchyliło w całości decyzję Wójta Gminy Z. i orzekło o: 1) czasowym odebraniu K. J. 21 psów, utrzymywanych na posesji w miejscowości B. [...], gm. Z., przez Fundację "[A]" z siedzibą w W., 2) przekazaniu 20 psów do Przytuliska i hotelu zwierząt domowych "[...]" M. S. z siedzibą w C. (powoływanego dalej również jako "Przytulisko"). Samorządowe Kolegium Odwoławcze uznało rozstrzygnięcie organu I instancji za prawidłowe, jednak konieczna była korekta sentencji decyzji przez wskazanie podmiotu, który zwierzęta odebrał na skutek podjętej interwencji. Podkreśliło, że z akt sprawy jednoznacznie wynika, że Fundacja nie prowadzi żadnego schroniska, a psy przebywają obecnie w domach tymczasowych u wolontariuszy organizacji. Z uwagi na śmierć w dniu 28 sierpnia 2020 r. jednego z odebranych psów, zasadne było orzeczenie o przekazaniu do Przytuliska 20 psów.

Fundacja wniosła skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w części dotyczącej punktu 2 sentencji orzekającego o przekazaniu psów do Przytuliska.

Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że skarga zasługuje na uwzględnienie, choć z innych powodów niż podnoszone w treści uzasadnienia skargi.

Sąd I instancji wyjaśnił, że dokonane czynności odebrania zwierząt w analizowanej sprawie miały miejsce w tzw. przypadku niecierpiącym zwłoki opisanym w art. 7 ust. 3 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2020 r. poz. 638), powoływanej dalej jako "u.o.z.", gdy dalsze pozostawanie zwierzęcia u dotychczasowego właściciela lub opiekuna zagraża jego życiu lub zdrowiu. Przepis ten wskazuje na możliwość odebrania zwierzęcia przez policjanta, strażnika gminnego lub właśnie upoważnionego przedstawiciela organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

Jak podkreślił Sąd I instancji, normatywne określenie podmiotów, którym odebrane zwierzę może zostać przekazane, jest niewątpliwie przejawem konieczności zabezpieczenia niezbędnych gwarancji należytego sprawowania opieki nad takim zwierzęciem. Dlatego też w art. 7 ust. 1 u.o.z. wymienione zostały jednostki organizacyjne dysponujące niezbędną wiedzą i specjalizacją w zakresie sprawowania opieki nad zwierzętami. Chodzi tu bowiem o schronisko dla zwierząt, ogród zoologiczny oraz gospodarstwo rolne. Ustawodawca przewidział jednak sytuację, w której wskazane wyżej podmioty, z różnych względów, mogą nie przyjąć zwierzęcia odebranego jego dotychczasowemu opiekunowi. W szczególności dotyczyć to może sytuacji niecierpiących zwłoki, gdzie istotne jest, i w pierwszym rzędzie rozważane, zabezpieczenie zdrowia i życia zwierząt. W takiej zaś sytuacji, stosownie do art. 7 ust. 1c w zw. z art. 7 ust. 1b u.o.z., wybór podmiotu sprawującego pieczę nad zwierzęciem odbywa się w oparciu o kryterium możliwości "zapewnienia właściwej opieki" takiemu zwierzęciu. Może to być zatem każdy podmiot, który zapewni zwierzęciu odpowiedni poziom egzystencji i pieczy. Nie można przyjąć jako jedynie słusznego założenia, że zwierzęta muszą być obligatoryjnie skierowane do schroniska. Założeniem ustawy, a w szczególności analizowanego przepisu, było zagwarantowanie dobrostanu zwierząt. Z akt sprawy wynika natomiast, że objęte postępowaniem psy, które przekazane zostały Fundacji, są pod dobrą i właściwą opieką. Skoro zatem zadowalający i niebudzący żadnych zastrzeżeń jest poziom opieki sprawowanej nad spornymi zwierzętami przez podmiot do którego zostały one faktycznie przekazane, to fakt nieudokumentowania uprzedniego braku zgody na przekazanie zwierzęcia podmiotowi wymienionemu w art. 7 ust. 1 pkt 2 u.o.z. jest całkowicie bez znaczenia dla finalnej oceny i wyniku tej sprawy.

W ocenie Sądu I instancji, w sprawie przy tym nie było w zasadzie sporu co do tego, że odebrane właścicielowi zwierzęta traktowane były w niewłaściwy sposób, uzasadniający zastosowanie przepisów powołanej wyżej ustawy. Zachodziła przy tym konieczność szybkiego działania z uwagi na zły stan zdrowia zwierząt i związaną z tym potrzebę niezwłocznej pomocy weterynaryjnej. Spór natomiast toczy się wokół tego, komu należy powierzyć opiekę na odebranymi psami. Organ postanowił o przekazaniu psów do Przytuliska uzasadniając to tylko okolicznością, że skarżąca Fundacja nie prowadzi żadnego schroniska, a psy przebywają obecnie w domach tymczasowych u wolontariuszy organizacji, nie biorąc pod uwagę, że psy zostały już przekazane osobom, które się nimi zaopiekowały. Samorządowe Kolegium Odwoławcze nie określiło, czy umieszczenie psów w schronisku zamiast w domach tymczasowych leży w interesie skarżącej Fundacji, a w zasadzie zwierząt, które "reprezentuje". Nie zbadało także, czy umieszczenie psów w schronisku nie narusza interesu społecznego. Sąd I instancji ocenił, że w interesie społecznym leży takie utrzymywanie odebranych zwierząt, by miały one zapewnioną opiekę pozwalającą na wyeliminowanie lub ograniczenie konsekwencji długotrwałego przetrzymywania w niehumanitarnych warunkach. Z uwagi na powyższe Sąd I instancji stwierdził, że w sprawie doszło do naruszenia art. 7 ustawy z dnia 14 czerwca 2016 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256 ze zm.), powoływanej dalej jako "K.p.a.", przez nieuwzględnienie podczas orzekania ważnego interesu społecznego oraz art. 8 K.p.a., przez wydanie decyzji, która jest krzywdząca dla objętych decyzją zwierząt. W ocenie Sądu I instancji, przepisy analizowanej ustawy dopuszczają możliwość powierzenia opieki nad odebranymi zwierzętami każdemu podmiotowi, który zapewni właściwą jakość sprawowanej pieczy. Jeżeli będzie to, jak w ocenianej sprawie, Fundacja i współpracujące z nią osoby fizyczne, którym przekazano odebrane właścicielowi zwierzęta, to nadal należy uznać, że działanie to realizuje założone przez ustawodawcę cele powyższej ustawy. Pozostawienie zwierząt w ich obecnych miejscach pobytu w domach tymczasowych pod pieczą skarżącej Fundacji wpisuje się niewątpliwie zarówno w interes społeczny, jak i interes samych zwierząt. Trudno wskazać jakie interesy społeczne lub interesy strony (zwierząt) mogą uzasadniać potrzebę odebrania ich obecnym opiekunom i przekazania do schroniska.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wnieśli Samorządowe Kolegium, Odwoławcze w Sieradzu oraz Fundacja "[A]" z siedzibą w W.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze zaskarżyło wyrok Sądu I instancji w całości i na podstawie art. 174 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.), powoływanej dalej jako "P.p.s.a.", zarzuciło naruszenie prawa materialnego, to jest:

1. art. 145 § 1 pkt 1 lit. a P.p.s.a. w związku z art. 7 ust. 1c, art. 1 ust. 1, art. 4 pkt 2 i art. 5 u.o.z. przez ich błędną wykładnię, bowiem ustawodawca wyraźnie określił zasady kierowania odebranych właścicielowi lub opiekunowi zwierząt i przewidziany w nich wyjątek na zastosowanie dopiero wówczas, gdy nie ma zgody uprawnionego podmiotu lub występują okoliczności uniemożliwiające przekazanie odebranych zwierząt tym podmiotom, co w rozpatrywanej sprawie nie miało miejsca, a przekazanie zwierząt uprawnionemu podmiotowi nie oznacza ich niehumanitarnego traktowania;

2. art. 145 § 1 pkt 1 lit. a P.p.s.a. w związku z art. 7 ust. 3, ust. 1, ust. 1b i ust. 1c u.o.z. przez ich błędną wykładnię, bowiem ustawodawca nadając wymienionym w art. 7 ust. 3 cyt. ustawy podmiotom szczególne uprawnienie w postaci prawa odebrania zwierząt w sytuacji niecierpiącej zwłoki, nie dał im uprawnienia do dowolnego dysponowania odebranymi zwierzętami z pominięciem tych norm prawa i z pominięciem stworzonego systemu ochrony zwierząt, co w tym przypadku ma miejsce, i przy zastosowaniu metody faktów dokonanych z pominięciem istoty zapewnienia opieki (ochrony) tymczasowej, a nie kształtowania tej opieki w sposób trwały;

3. art. 145 § 1 pkt 1 lit. a P.p.s.a. w związku z art. 1 pkt 1 i art. 5 u.o.z. przez ich niewłaściwe zastosowanie, bowiem zapewnienie przez uprawnione podmioty opieki nad zwierzętami nie stanowi naruszenia tych norm, skoro stanowi realizację obowiązków w nich określonych; zatem trudno wywodzić brak poszanowania zwierząt czy też brak zapewnienia ochrony lub opieki w sytuacji orzeczenia o umieszczeniu zwierząt w schronisku.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze na podstawie art. 174 pkt 2 P.p.s.a. zarzuciło ponadto naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, to jest:

4. art. 145 § 1 pkt 1 lit. a P.p.s.a. w związku z art. 7 ust. 1c, art. 1 ust. 1, art. 4 pkt 2 przez ich niewłaściwe zastosowanie i uchylenie punktu drugiego zaskarżonej decyzji na skutek wadliwego uznania, że Kolegium naruszyło wymienione przepisy prawa materialnego, podczas gdy nie miało ono miejsca;

5. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a. w związku z art. 7 i art. 8 K.p.a. przez ich niewłaściwe zastosowanie i uchylenie punktu drugiego zaskarżonej decyzji na skutek wadliwego uznania, że Kolegium naruszyło wymienione przepisy K.p.a., podczas gdy dokonano pełnej i adekwatnej do stanu sprawy oceny stanu faktycznego i prawnego, postępowanie było prowadzone w sposób prawidłowy, w zgodzie z ważnym interesem społecznym, zasadą proporcjonalności, bezstronności i równego traktowania, a uzasadnienie wydanej decyzji odpowiada w pełni prawu; to, że nie przystaje ono do poglądu strony skarżącej i w jej przekonaniu, tak jak i przekonaniu Sądu I instancji, nie realizuje jej "interesu", nie oznacza zaistnienia jakiejkolwiek wady;

6. art. 141 § 4 w związku z art. 153 P.p.s.a. przez przedstawienie oceny prawnej, która jest niespójna i wewnętrznie sprzeczna, brak wskazań co do dalszego postępowania, brak odniesienia się do orzecznictwa sądów administracyjnych, brak wykazania że decyzja obarczona jest jakąkolwiek wadą.

Z uwagi na powyższe, wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie skargi, ewentualnie o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Wniesiono również o zasądzenie od Fundacji na rzecz Samorządowego Kolegium Odwoławczego kosztów postępowania kasacyjnego. Ponadto, złożono oświadczenie o zrzeczeniu się rozprawy.

Uzasadniając zarzuty skargi kasacyjnej, Samorządowe Kolegium Odwoławcze wskazało, że w sprawie bezsporne jest, że Fundacja, korzystając z uprawnienia wynikającego z art. 7 ust. 3 u.o.z., odebrała K. J. 21 psów. Bezsporne jest również, że Fundacja przy braku jakiegokolwiek negatywnego stanowiska schroniska dla zwierząt, z którym Gmina Z. ma podpisaną umowę, umieściła psy w domach tymczasowych własnych wolontariuszy, ponieważ nie prowadzi własnego schroniska. Skonstruowany w art. 7 u.o.z. system ochrony tymczasowej odbieranych zwierząt nie polega na dowolnym dysponowaniem odebranymi zwierzętami przez podmioty określone w art. 7 ust. 3 u.o.z. i to na stałe lub na czas nieokreślony.

Zasadą jest, że wydając decyzję o czasowym odebraniu zwierząt, organ wydaje rozstrzygnięcie co do przekazania zwierząt, co wynika wprost z art. 7 ust. 1 u.o.z. Przekazanie ma miejsce za zgodą podmiotu określonego w art. 7 ust. 1, co pozostaje w zgodzie z art. 7 ust. 1b i dopiero w sytuacji, gdy nie ma takiej zgody lub wystąpią inne okoliczności uniemożliwiające przekazanie zwierząt wymienionym w przepisie podmiotom, ustawodawca dopuszcza możliwość nieopłatnego przekazania zwierząt innym podmiotom, określonym w art. 7 ust. 1c u.o.z. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym utrwalony jest pogląd, że nawet w sytuacji, gdy wystąpił stan niecierpiący zwłoki, a więc stan określony w art. 7 ust. 3 u.o.z., przekazywanie odebranych zwierząt ma miejsce na zasadach określonych w art. 7 ust. 1b w związku z art. 1c i ust. 1 u.o.z.

Wystąpienie stanu określonego w art. 7 ust. 3 u.o.z. nie zwalniało organów (poza samym wydaniem decyzji o czasowym odebraniu zwierząt) od wydania rozstrzygnięcia w zakresie przekazania odebranych zwierząt.

Jak podkreśliło Samorządowe Kolegium Odwoławcze, ustawodawca wyraźnie wskazał, że schronisko dla zwierząt stanowi istotny, podstawowy element ochrony tymczasowej odbieranych/odebranych zwierząt i nie można twierdzić, że jest on zbędny, czy gorszy od innych miejsc, w których mogą być przetrzymywane zwierzęta. Sąd I instancji pomija tę kwestię i w istocie wywodzi, że to organy administracji nagannie zachowały się względem odebranych zwierząt, gdyż naruszyły art. 1 ust. 1 u.o.z. i inne, stosując art. 7 ust. 1 i 3 u.o.z., a więc stosując środki przewidziane przez ustawodawcę. Zasadą jest więc przekazywanie odbieranych/odebranych zwierząt do schroniska, co wynika z art. 7 ust. 1 w związku z ust. 1b i 1c oraz ust. 3 u.o.z. Wyjątek określony w art. 7 ust. 1c u.o.z. występuje wtedy, gdy nie ma zgody podmiotu określonego w ust. 1 lub gdy występują inne okoliczności uniemożliwiające przekazanie zwierząt temu podmiotowi (czyli w tym przypadku schronisku). Z materiału dowodowego nie wynika, aby jakiekolwiek przeszkody wystąpiły. Dopiero udokumentowany brak możliwości przekazania czasowo odebranych zwierząt podmiotom, o jakich mowa w art. 7 ust. 1 u.o.z. będzie uprawniał organ do skorzystania z art. 7 ust. 1c tej ustawy, z tym że na organie będzie ciążył procesowy obowiązek wykazania, że podmiot któremu przekazuje zwierzęta jest w stanie zapewnić im właściwą opiekę. Odmiennie bowiem niż w przypadku schronisk dla zwierząt, których prowadzenie jest działalnością nadzorowaną, nie sposób mówić o domniemaniu, że inny podmiot podejmujący się opieki nad zwierzętami (niebędący podmiotem kwalifikowanym, o jakim mowa w art. 7 ust. 1) jest w stanie zapewnić im właściwą opiekę.

Sąd I instancji w sposób nieuzasadniony odszedł od dotychczasowej wykładni art. 7 ust. 3 w związku z ust. 1c, 1b i 1 u.o.z. i sformułował nową wykładnię, sprowadzającą się do stwierdzenia, że podmiot określony w art. 7 ust. 3 u.o.z. odbierając zwierzęta ma także zawsze prawo zadysponowania nimi w sposób, który uzna za stosowny, a organ administracji powinien zaakceptować jego działanie niezależnie od tego czy zwierzęta odebrane będą przekazane podmiotom wymienionym w art. 7 ust. 1c u.o.z. Ustawodawca formułując art. 7 ust. 3 u.o.z. nie dał podmiotom tam określonym nieograniczonego prawa do dysponowania odebranymi zwierzętami, a tylko prawo odebrania zwierząt w sytuacji niecierpiącej zwłoki, a następnie określił, gdzie odebrane zwierzęta mają być przekazane wskazując, że w pierwszej kolejności mają być przekazane do schroniska. Dopiero, gdy schronisko nie wyraża zgody na ich przyjęcie lub wystąpią inne okoliczności uniemożliwiające przekazanie zwierząt do schroniska, dopuszcza się możliwość przekazania ich innym podmiotom, ale jedynie gdy wykaże się, że podmioty te zapewnią właściwą opiekę. W tym przypadku Fundacja arbitralnie zadysponowała odebranymi zwierzętami, nie bacząc na możliwość przekazania ich do schroniska.

Wnoszące skargę kasacyjną SKO wskazało również, że przypadku umieszczenia odebranych zwierząt w schronisku, interes społeczny nie ponosi żadnego uszczerbku, bowiem w świetle art. 7 ust. 4 u.o.z. koszty utrzymania, leczenia i transportu ponosi właściciel lub opiekun odebranych zwierząt.

K. J. w odpowiedzi na skargę kasacyjną Samorządowego Kolegium Odwoławczego wniosła o jej uwzględnienie, uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Łodzi. Podkreśliła, że przedstawiciel organizacji pozarządowej wymieniony w art. 7 ust. 3 u.o.z. jest jednym z trzech podmiotów, obok funkcjonariusza policji i straży gminnej, uprawnionym do odebrania zwierząt w okolicznościach wskazanych w tym przepisie. Oznacza to, że brak jest jakichkolwiek przesłanek, aby jako jedynemu z trzech organów nadawać mu na podstawie tego samego przepisu szersze kompetencje w zakresie dalszego postępowania z odebranym zwierzęciem po jego odbiorze. Uprawnienie trzech podmiotów ogranicza się do odebrania zwierzęcia w sytuacji niecierpiącej zwłoki, ale co do dalszego postępowania z czasowo odebranym zwierzęciem nie pozostawia podmiotom dowolności działania. Przechowanie czasowo odebranych zwierząt przez podmiot bezstronny, który nie dokonał odbioru zwierząt jest ponadto kluczowy dla zapewnienia bezstronności i obiektywizmu postępowania.

Stowarzyszenie P. w odpowiedzi na skargę kasacyjną Samorządowego Kolegium Odwoławczego wniosło o jej uwzględnienie, uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Łodzi.

Fundacja zaskarżyła wyrok Sądu I instancji w części dotyczącej rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 1 sentencji, zarzucając mu:

1. naruszenie prawa materialnego, to jest art. 7 ust. 1 pkt 1-3 w związku z art. 7 ust. 1c u.o.z. przez ich błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że przedmiotem decyzji administracyjnej o której mowa w art. 7 ust. 1 u.o.z. może być orzeczenie o przekazaniu odebranych w tym trybie zwierząt na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1-3 lub art. 7 ust. 1c u.o.z., podczas gdy prawidłowa wykładnia tych przepisów, przy uwzględnieniu art. 7 ust. 1b ustawy, prowadzi do wniosku, że przekazanie tego typu stanowi czynność faktyczną, poprzedzoną nawiązaniem pomiędzy organem a podmiotem przejmującym zwierzęta stosunku cywilnoprawnego, do którego stosuje się przepisy o umowie przechowania (art. 835 K.c.), co prowadzi do wniosku, przy zastosowaniu art. 1 K.p.a., że czynność przekazania nie jest konkretyzowana w ramach decyzji administracyjnej, o której mowa w art. 7 ust. 1 u.o.z. i leży poza przedmiotem postępowania administracyjnego;

2. naruszenie prawa materialnego, to jest art. 7 ust. 3 w związku z art. 7 ust. 1 pkt 1-3 w związku z art. 7 ust. 1c u.o.z. przez ich błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że przedmiotem decyzji administracyjnej, o której mowa w art. 7 ust. 3 może być orzeczenie o przekazaniu odebranych w tym trybie zwierząt na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1-3 lub art. 7 ust. 1c, w tym na podstawie art. 7 ust. 1c, na rzecz podmiotu który dokonał ich odbioru w warunkach określonych w art. 7 ust. 3 u.o.z., podczas gdy prawidłowa wykładnia wskazanych przepisów przy uwzględnieniu art. 7 ust. 4, 5 i 6 cyt. ustawy prowadzi do wniosku, że orzekanie o przekazaniu tego typu pozbawione jest podstawy prawnej, a przy zastosowaniu art. 1 K.p.a., że leży poza przedmiotem postępowania administracyjnego, wszczętego na podstawie art. 7 ust. 3 u.o.z.;

3. naruszenie przepisów postępowania, to jest art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w związku z art. 145 § 3 P.p.s.a. w związku z art. 105 § 1 i art. 6 K.p.a. przez ich niezastosowanie, gdy w okolicznościach sprawy, postępowanie administracyjne prowadzone w przedmiocie orzeczenia o przekazaniu psów odebranych na podstawie art. 7 ust. 3 u.o.z. podmiotom, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1-3 lub w art. 7 ust. 1c tej ustawy (w tym na rzecz Fundacji), było bezprzedmiotowe i niedopuszczalne, co uzasadniało uchylenie decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w zakresie jej punktu 2 wraz z orzeczeniem o umorzeniu w tej części postępowania administracyjnego.

Z uwagi na powyższe, wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku w części punktu 1 jego sentencji, rozpoznanie skargi i orzeczenie o uchyleniu decyzji SKO w zakresie jej punktu 2 oraz o umorzeniu w tej części postępowania administracyjnego. Ponadto wniesiono o zasądzenie od organu na rzecz Fundacji zwrot kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego przez radcę prawnego według norm przepisanych. Złożono także oświadczenie o zrzeczeniu się rozprawy.

W uzasadnieniu, Fundacja zaznaczyła, że określony w art. 7 ust. 1 in fine u.o.z. obowiązek przekazania zwierząt nie stanowi dopuszczalnego elementu decyzji administracyjnej. Przepis art. 7 ust. 1 rozróżnia czynność odbioru, dokonywaną na podstawie decyzji administracyjnej, od czynności przekazania, która ma charakter wtórny wobec wydanej decyzji i która zdaniem Fundacji nie ma charakteru czynności władczej. Czynność przekazania jest czynnością faktyczną, kreującą miedzy organem a podmiotem, któremu zwierzę jest przekazywane, stosunek cywilnoprawny, do którego ma zastosowanie art. 835 K.c. Wskazuje na to fakt, że organ nie może przekazać zwierząt podmiotom określonym w art. 7 ust. 1 pkt 1-3 bez ich zgody, co wynika z art. 7 ust. 1b u.o.z. Wymóg zgody między organem a podmiotem przyjmującym zwierzęta jest charakterystyczny dla stosunków prawa cywilnego a nie stosunku administracyjnoprawnego. Organ, jak wynika z art. 7 ust. 1b u.o.z. musi więc najpierw uzgodnić z podmiotem przejmującym zwierzęta warunki przekazania, w tym odpłatności, a związane z tym koszty egzekwuje następnie od właściciela lub opiekuna, zgodnie z art. 7 ust. 4 i 5 u.o.z. W ocenie Fundacji, organ w zakresie przekazania, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 -3, ma swobodę działania w sferze własnego dominium, przy ograniczeniach wynikających ze wskazanych przepisów. Przekazanie jest czynnością z zakresu prawa cywilnego (art. 835 K.c.), tyle że nieodpłatną (bez wynagrodzenia określonego w art. 835 K.c.), ale za zwrotem wydatków (art. 7 ust. 1c w związku z art. 7 ust. 4 u.o.z. i art. 842 K.c.).

Jak wskazała Fundacja, przyjęcie, że czynność przekazania ma być elementem decyzji administracyjnej w przedmiocie odbioru zwierząt skutkuje również podważeniem celów przepisów art. 7 u.o.z., które wiążą się z potrzebą niezwłocznego doprowadzenia do odbioru zwierzęcia będącego podmiotem czynu znęcania się (art. 6 ust. 2 u.o.z.). Uznanie przekazania za element decyzji administracyjnej powoduje, że organ jest obowiązany podjąć dodatkowe czynności procesowe w celu ustalenia podmiotów, uzyskania ich zgody, a w przypadku o którym mowa w art. 7 ust. 1c jest obowiązany ponadto wykazywać przesłanki z tego przepisu. Ta okoliczność, tak jak i przyjęcie zaskarżalności takiego rozstrzygnięcia o przekazaniu zwierząt, prowadziłoby do przedłużenia sprawy w przedmiocie odbioru zwierząt.

W sytuacji określonej w art. 7 ust. 3 u.o.z. organ na podstawie wydanej następczo decyzji administracyjnej nie wchodzi w posiadanie odebranego zwierzęcia, jak ma to miejsce w przypadku opisanym w art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, gdyż w dacie wydania tej decyzji znajduje się już ono w posiadaniu podmiotu, który sam dokonał, zamiast organu, jego odbioru. Organ nie dokonuje więc odbioru "dla siebie", ale zatwierdza jedynie fakt odbioru zwierząt przez osobę trzecią. Podstawą prawną wejścia w posiadanie zwierząt przez podmioty, o których mowa w art. 7 ust. 3 nie jest więc art. 7 ust. 1c, ale właśnie art. 7 ust. 3 u.o.z.

Ponadto, podmiot który dokonał odbioru zwierząt jest obowiązany do ich zwrotu dopiero w sytuacji określonej w art. 7 ust. 6. Wtedy dopiero gasną prawo i obowiązek posiadania zwierząt nabyte zgodnie z art. 7 ust. 3.

Podmiot określony w art. 7 ust. 3 u.o.z. z chwilą odbioru przejmuje na siebie koszty transportu, utrzymania i koniecznego leczenia zwierząt, które następnie obciążają jego właściciela lub opiekuna (art. 7 ust. 4 u.o.z.). Natomiast podmioty, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1-3 lub ust. 1c u.o.z. mogą generować te koszty dopiero od momentu przekazania im zwierząt, na podstawie uzgodnień z organem, mających charakter cywilnoprawny. Podmiot określony w art. 7 ust. 3 u.o.z. z chwilą odbioru staje się z mocy prawa przechowawcą odebranych zwierząt. Pomiędzy organem a wyżej wymienionym podmiotem dochodzi więc z chwilą zatwierdzenia odbioru, z mocy prawa, do nawiązania stosunku analogicznego, jak w przypadku stosunku wynikającego z art. 228 K.p.k., do którego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące umowy przechowania.

Do tego, rozstrzygnięcie organu w przedmiocie przekazania odebranych zwierząt na rzecz innych niż określone w art. 7 ust. 3 u.o.z. podmiotów, polegałoby w istocie na nałożeniu na podmiot określony w art. 7 ust. 3 u.o.z. obowiązku niepieniężnego opisanego w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji bez podstawy prawnej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie pełnomocnicy skarżących kasacyjnie - na podstawie art. 176 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329), powoływanej dalej jako "P.p.s.a.", zrzekli się rozprawy, a pozostałe strony w ustawowym terminie nie wniosły o jej przeprowadzenie. W tej sytuacji rozpoznanie skargi kasacyjnej nastąpiło na posiedzeniu niejawnym, zgodnie z art. 182 § 2 i 3 P.p.s.a.

Zgodnie z art. 183 § 1 P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc pod uwagę z urzędu jedynie nieważność postępowania. W przedmiotowej sprawie nie zachodzą przesłanki nieważności postępowania określone w art. 183 § 2 P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny kontroluje więc zgodność zaskarżonego orzeczenia z prawem materialnym i procesowym w granicach skargi kasacyjnej.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Sieradzu, wskazać należało, że zawiera ona uzasadnione podstawy. Spośród zaś wymienionych w skardze zarzutów kasacyjnych w pierwszej kolejności ustosunkowania się wymagał zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 141 § 4 P.p.s.a., jako najdalej idący z punktu widzenia konsekwencji procesowych związanych z ewentualnym stwierdzeniem jego zasadności.

Zgodnie z art. 141 § 4 P.p.s.a. uzasadnienie wyroku powinno zawierać zwięzłe przedstawienie stanu sprawy, zarzutów podniesionych w skardze, stanowisk pozostałych stron, podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie. Jeżeli w wyniku uwzględnienia skargi sprawa ma być ponownie rozpatrzona przez organ administracji, uzasadnienie powinno ponadto zawierać wskazania co do dalszego postępowania. W powołanym przepisie ustawodawca określił więc niezbędne elementy uzasadnienia wyroku. Naczelny Sąd Administracyjny konsekwentnie przyjmuje w swym orzecznictwie, że naruszenie art. 141 § 4 P.p.s.a. może stanowić samodzielną podstawę kasacyjną między innymi w przypadku, gdy uzasadnienie zaskarżonego wyroku zostało sporządzone w sposób uniemożliwiający przeprowadzenie jego kontroli przez Naczelny Sąd Administracyjny. Zasadniczo dzieje się tak wówczas, gdy nie ma możliwości jednoznacznej rekonstrukcji podstawy rozstrzygnięcia, w szczególności gdy elementy wskazane w art. 141 § 4 P.p.s.a. zostały pominięte lub zostały sformułowane sposób lakoniczny, niejasny czy nielogiczny (zob. np. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z: 18 września 2014 r. sygn. akt II GSK 1096/13, 27 listopada 2014 r. sygn. akt II GSK 584/13, 12 lutego 2015 r. sygn. akt II OSK 200/15, 3 marca 2015 r. sygn. akt II GSK 56/14, 11 marca 2015 r. sygn. akt II GSK 810/14, jeżeli nie zaznaczono inaczej, wszystkie orzeczenia sądów administracyjnych cytowane w wyroku są dostępne w internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia art. 141 § 4 P.p.s.a. okazał się trafny, ponieważ słusznie zarzucono, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku uniemożliwia jego merytoryczną kontrolę. Przedstawiona w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku ocena prawna jest niespójna i wewnętrznie sprzeczna. Nie zawarto także w uzasadnieniu wyroku wskazań co do dalszego postępowania.

Sąd I instancji uznał, że nie było sporu co do tego, że odebrane właścicielowi zwierzęta traktowane były w niewłaściwy sposób, uzasadniający zastosowanie przepisów u.o.z. i zachodziła konieczność szybkiego działania z uwagi na zły stan zdrowia zwierząt i związaną z tym potrzebę niezwłocznej pomocy weterynaryjnej (s. 16 uzasadnienia wyroku). Należało przyjąć, że ta konstatacja Sądu I instancji jest zasadna w tym znaczeniu, że skarga Fundacji "[A]" na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Sieradzu z [...] grudnia 2020 r. nr [...] w przedmiocie czasowego odebrania psów dotyczyła tylko rozstrzygnięcia zawartego w punkcie drugim, to jest przekazania 20 psów do Przytuliska i hotelu dla zwierząt domowych "[...]" M. S. z siedzibą w C. W tym zakresie bowiem odbywała się kontrola sądowoadmnistracyjna zaskarżonej decyzji. Dlatego zasadne jest przyjęcie przez Sąd I instancji, że spór w niniejszej sprawie dotyczy wyłącznie tego, komu należy powierzyć opiekę nad odebranymi psami. Sąd Wojewódzki wskazał odnośnie do tej kwestii, że organ bezrefleksyjnie postanowił o przekazaniu psów do Przytuliska uzasadniając to tylko okolicznością, że skarżąca Fundacja nie prowadzi żadnego schroniska, a psy przebywają obecnie w domach tymczasowych u wolontariuszy organizacji, nie biorąc pod uwagę, że psy zostały już przekazane osobom, które się nimi zaopiekowały. Dalej Sąd wskazał, że Samorządowe Kolegium Odwoławcze nie określiło, czy umieszczenie psów w schronisku zamiast w domach tymczasowych leży w interesie skarżącej Fundacji, a w zasadzie zwierząt, które "reprezentuje". Kolegium nie zbadało także, czy umieszczenie psów w schronisku nie narusza interesu społecznego". Przy czym na s. 15 uzasadnienia Sąd I instancji wskazał, cytując brzmienie art. 7 ust. 3 u.o.z., że "z taką właśnie sytuacją mieliśmy do czynienia w niniejszej sprawie, albowiem odebranie zwierząt miało miejsce w trybie niecierpiącym zwłoki (art. 7 ust. 3 ustawy o ochronie zwierząt) z uwagi na konieczność zabezpieczenia zdrowia i życia zwierząt, które – co wynika z treści protokołów kontroli weterynaryjnej – znajdowały się w bardzo złych warunkach bytowych. Zatem w tej sytuacji zastosowanie mógł znaleźć przepis art. 7 ust. 1c in fine ustawy o ochronie zwierząt - wystąpienia innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia podmiotom, o których mowa w ust. 1. W takim przypadku dopuszczalne było nieodpłatnie przekazane zwierząt innej osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej albo osobie fizycznej, która zapewni mu właściwą opiekę – w analizowanym przypadku Fundacji "[A]" z siedzibą w W. (dalej: Fundacja) i podmiotom, osobom z nią współpracującym." Z cytowanego fragmentu uzasadnienie można wywieść, że Sąd Wojewódzki uznał, że w okolicznościach rozpoznawanej sprawy wybór podmiotu sprawującego pieczę nad zwierzęciem odbywa się w oparciu o kryterium możliwości "zapewnienia właściwej opieki" ze względu na wystąpienie "innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia podmiotom, o których mowa w ust. 1". Jednak dalsza część uzasadnienia zdaje się przeczyć temu załażeniu. Na s. 16 uzasadnienia Sąd wskazał bowiem, że "fakt nieudokumentowania uprzedniego braku zgody na przekazanie zwierzęcia podmiotowi wymienionemu w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o ochronie zwierząt jest całkowicie bez znaczenia dla finalnej oceny i wyniku tej sprawy".

Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie wynika więc jasno, czy Sąd przyjął, że brak jest zgody schroniska dla zwierząt, któremu zwierzę ma być przekazane, czy zabrakło tylko udokumentowania takiej zgody, czy jednak Sąd przyjął, że wystąpiły inne okoliczności uniemożliwiające przekazanie zwierzęcia schronisku.

Tymczasem z zaskarżonej decyzji i akt sprawy wynika, że organ postanowił o przekazaniu odebranych zwierząt do Przytuliska i hotelu zwierząt domowych "[...]" M. S., ponieważ z tym podmiotem organ ma podpisaną stosowną umowę. W uzasadnieniu decyzji organu I instancji wskazano, że na przyjęcie psów zgodziło się ww. schronisko, z którym gmina Z. ma podpisaną umowę dotyczącą m. in zapewnienia przekazanym zwierzętom odpowiednich warunków i otoczenia ich należytą opieką, dlatego, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 u.o.z., organ postanowił przekazać psy do ww. schroniska.

Jak było już wskazane, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi przyjął, że spór w niniejszej sprawie koncentruje się na kwestii właściwego ustalenia podmiotu, któremu mogły być przekazane odebrane zwierzęta, a konkretnie, czy można było przekazać odebrane zwierzęta, innej niż schronisko dla zwierząt, osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej albo osobie fizycznej, która zapewni mu właściwą opiekę. Za oczywistą omyłkę należało przy tym potraktować wskazanie przez Sąd Wojewódzki podmiotu, o którym mowa w art. 7 ust.1 pkt 2 u.o.z., tj. gospodarstwa rolnego. Tak zdefiniowany spór wymaga zatem, zgodnie z przesłankami wynikającymi z art. 7 ust. 1c u.o.z., dokonania ustaleń w zakresie niewyrażenia przez schronisko dla zwierząt zgody na przekazanie mu odebranego zwierzęcia albo wystąpienia innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia podmiotom, o których mowa w art. 7 ust. 1, a te ustalenia muszą być jednoznaczne i spójne. Od przyjętych ustaleń zależy bowiem uznanie, czy została spełniona któraś z przesłanek wynikających z art. 7 ust. 1c u.o.z. i wskazanie która z nich zaistniała, tj. czy w sprawie mamy do czynienia z brakiem zgody podmiotu, o którym mowa w art. 7 ust. 1 u.o.z., czy też z wystąpieniem innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia tym podmiotom. Ustalenia te z kolei determinują zakres przyjętych środków dowodowych na ich poparcie.

W tym miejscu konieczne jest odniesienie się do wykładni przepisów stanowiących istotę sporu w sprawie, a która sprowadza się do kwestii dotyczących przekazania odebranych zwierząt schronisku dla zwierząt (art. 7 ust. 1b w związku z art. 7 ust. 1 pkt 1) albo innemu podmiotowi w rozumieniu art. 7 ust. 1c u.o.z. Decyzja wydawana w trybie art. 7 ust. 3 u.o.z. ma charakter następczy, tj. odmiennie niż w trybie art. 7 ust. 1 ustawy, zapada wówczas, gdy zwierzę zostało już faktycznie odebrane. Organ wydający taką decyzję w pewien sposób potwierdza legalność odbioru zwierzęcia. Wydając taką decyzję jest jednak zobowiązany uwzględnić treść art. 7 ust. 1 ust. 1a-1c u.o.z.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 u.o.z. zwierzę traktowane w sposób określony w art. 6 ust. 2 (tj. polegający na zadawaniu albo świadomym dopuszczaniu do zadawania bólu lub cierpień) może być czasowo odebrane właścicielowi lub opiekunowi na podstawie decyzji wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce pobytu zwierzęcia i przekazane:

1) schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę domowe lub laboratoryjne, lub

2) gospodarstwu rolnemu wskazanemu przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), jeżeli jest to zwierzę gospodarskie, lub

3) ogrodowi zoologicznemu lub schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę wykorzystywane do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych lub utrzymywane w ogrodach zoologicznych.

W myśl art. 7 ust. 1a omawianej ustawy, decyzja, o której mowa w ust. 1, podejmowana jest z urzędu po uzyskaniu informacji od Policji, straży gminnej, lekarza weterynarii lub upoważnionego przedstawiciela organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt. Przekazanie zwierzęcia, o którym mowa w ust. 1, następuje za zgodą podmiotu, któremu zwierzę ma być przekazane (ust. 1b). W przypadku braku zgody, o której mowa w ust. 1b, lub wystąpienia innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia podmiotom, o których mowa w ust. 1, zwierzę może zostać nieodpłatnie przekazane innej osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej albo osobie fizycznej, która zapewni mu właściwą opiekę (ust. 1c). W przypadkach niecierpiących zwłoki, gdy dalsze pozostawanie zwierzęcia u dotychczasowego właściciela lub opiekuna zagraża jego życiu lub zdrowiu, policjant, strażnik gminny lub upoważniony przedstawiciel organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, odbiera mu zwierzę, zawiadamiając o tym niezwłocznie wójta (burmistrza, prezydenta miasta), celem podjęcia decyzji w przedmiocie odebrania zwierzęcia (ust. 3). W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, kosztami transportu, utrzymania i koniecznego leczenia zwierzęcia obciąża się jego dotychczasowego właściciela lub opiekuna (ust. 4).

Dyrektywy wykładni językowej i systemowej prowadzą do wniosku, że trafnie SKO zinterpretowało powołane wyżej przepisy. W przepisie art. 7 ust. 1 u.o.z. ustanowiono bowiem regułę postępowania, według której odebrane zwierzę przekazuje się: schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę domowe lub laboratoryjne, lub gospodarstwu rolnemu wskazanemu przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), jeżeli jest to zwierzę gospodarskie, lub ogrodowi zoologicznemu lub schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę wykorzystywane do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych lub utrzymywane w ogrodach zoologicznych - o ile podmiot, któremu zwierzę ma być przekazane wyrazi na to zgodę (art. 7 ust. 1b) Natomiast w przepisie art. 7 ust. 1c prawodawca wprowadza wyjątki od owej reguły. Stanowi bowiem, że w przypadku braku zgody podmiotu lub wystąpienia innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie tego zwierzęcia podmiotom, o których mowa w ust. 1 zwierzę może zostać nieodpłatnie przekazane innej osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej. Jest oczywiste, że na etapie subsumpcji stanu faktycznego pod normę prawną zastosowanie wyjątku od reguły ma miejsce wówczas, gdy nie jest możliwe zastosowanie reguły wynikającej z owej normy. Ponadto zgodnie z dyrektywą wykładni excepciones non sunt extendae wyjątek od reguły nie może być stosowany rozszerzająco. Dlatego też, kierując się uporządkowanym powiązaniem kolejnych jednostek redakcyjnych art. 7 u.o.z. należy dojść do wniosku, że art. 7 ust. 1 u.o.z. określa regułę postępowania, natomiast w art. 7 ust. 1c zawarto wyjątek od tej reguły. O takiej relacji względem siebie powołanych przepisów przesądza ich treść, jak i ich układ w przytoczonym artykule. Konstruując bowiem określoną instytucję prawną prawodawca w pierwszej kolejności wskazuje jej istotę - reguły, a dopiero później odstępstwa od reguł. Analogicznie jest w omawianym przypadku - regułę postępowania wyrażono w art. 7 ust. 1, natomiast wyjątek od niej w kolejnej jednostce redakcyjnej - art. 7 ust. 1c. Ponadto, o takiej zależności omawianych jednostek redakcyjnych tego przepisu wskazuje użyty w art. 7 ust. 1c zwrot: "w przypadku braku zgody schroniska lub wystąpienia innych okoliczności...". Określenie "w przypadku" świadczy o tym, że chodzi o sytuacje wyjątkowe, niemieszczące się w zakresie wskazanym w przepisie określającym regułę (por. wyrok NSA z 18 listopada 2021 r. sygn. akt I OSK 620/21).

Z przepisu art. 7 ust. 1b u.o.z. wynika więc, że warunkiem przekazania zwierzęcia do jednego z powyższych podmiotów jest uzyskanie zgody na przyjęcie zwierzęcia przez ten podmiot. Przesłanka ta wystąpiła w niniejszej sprawie, co można stwierdzić na podstawie analizy zebranego przez organy administracyjnego materiału dowodowego. Przy czym – w ocenie składu orzekającego w niniejszej sprawie – wykładnia art. 7 ust. 1, ust. 1c i ust. 3 u.o.z. nie wyklucza takiego rozumienia, które zakłada, że zastosowanie reguły wynikającej z normy art. 7 ust. 1 u.o.z. podlega ograniczeniu nie tylko w razie braku zgody wymienionych w tym przepisie podmiotów, ale także w razie wystąpienia innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia tym podmiotom. W ocenie Kuszlewicz Karoliny Komentarz, Ustawa o ochronie zwierząt (SIP LEX, komentarz do art. 7) są to okoliczności zarówno obiektywne, jak np. problem z przetransportowaniem zwierzęcia do wskazanego podmiotu, jeśli znajduje się on w znacznej odległości od miejsca pobytu zwierzęcia, jak i subiektywne, ściśle związane ze stanem danego zwierzęcia, w tym jego wiekiem, stanem zdrowia, a także kondycją psychiczną, która w wielu przypadkach może wymagać specjalnej troski w warunkach domowych. Jak wskazuje dalej autorka Komentarza, w wielu przypadkach organizacje społeczne odbierające zwierzę są gotowe zapewnić odebranemu zwierzęciu, zwłaszcza zwierzęciu towarzyszącemu, warunki domowe, a zatem zdecydowanie lepsze niż warunki schroniskowe. Sam jednak fakt możliwości zapewnienia lepszych warunków u innego podmiotu niż ten wymieniony w art. 7 ust. 1 pkt 1–3 nie wypełnia przesłanki "innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia", wymaga uzasadnienia z powołaniem argumentacji uwzględniającej potrzeby konkretnego zwierzęcia. Dla skutecznego powoływania się na te okoliczności konieczne jest przykładowo wykazanie, że stan danego zwierzęcia, np. starego, schorowanego psa, który boi się innych psów, wymaga warunków indywidualnej opieki w spokojnym miejscu, których to warunków schronisko z przyczyn oczywistych zapewnić nie może. W takiej sprawie orzekał WSA w Poznaniu, który w wyroku z 14 listopada 2018 r. sygn. akt IV SA/Po 595/18 (nieprawomocnym, niepubl.), stwierdził, że stan zdrowia zwierzęcia, w tym jego kondycja psychiczna i wynikające z tego potrzeby zwierzęcia warunkują ustalenie właściwego miejsca przekazania zwierzęcia i mogą być "inną okolicznością uniemożliwiającą" przekazanie psa do schroniska. Z powyższego wyroku wynika zatem, że owe "inne okoliczności uniemożliwiające" przekazanie zwierzęcia podmiotom określonym w art. 7 ust. 1 pkt 1–3 u.o.z. odnosić należy także do stanu konkretnego zwierzęcia i związanych z nim potrzeb zwierzęcia w chwili wydawania decyzji, przy czym nie będzie wystarczające jedynie lakoniczne powołanie się na stan zwierzęcia, lecz wykazanie, na czym rzeczywiście polegają wywodzone z niego "inne okoliczności" w rozumieniu art. 7 ust. 1c u.o.z.

Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że zdaniem Sądu I instancji w sprawie mógł znaleźć zastosowanie przepis art. 7 ust. 1c in fine u.o.z. Przy czym Sąd wiąże przesłankę "innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia" z samym tylko zastosowaniem trybu wynikającego z art. 7 ust. 3 u.o.z. Sąd wskazuje bowiem, że odebranie zwierząt miało miejsce w trybie niecierpiącym zwłoki (art. 7 ust. 3 u.o.z.) z uwagi na konieczność zabezpieczenia zdrowia i życia zwierząt, które – co wynika z treści protokołów kontroli weterynaryjnej – znajdowały się w bardzo złych warunkach bytowych (s. 15 uzasadnienia). Tymczasem z art. 7 ust. 3 u.o.z. jasno wynika, że wystąpienie stanu niecierpiącego zwłoki, gdy dalsze pozostawanie zwierzęcia u dotychczasowego właściciela lub opiekuna zagraża jego życiu lub zdrowiu, stanowi przesłankę podjęcia decyzji w przedmiocie odebrania zwierzęcia, a nie przesłankę zastosowania art. 7 ust. 1c u.o.z., czyli przekazania zwierzęcia innej osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej albo osobie fizycznej, która zapewni mu właściwą opiekę ze względu na wystąpienie innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia podmiotom, o których mowa w ust. 1.

Zasadnie zatem zarzuciło Samorządowe Kolegium Odwoławcze naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a P.p.s.a. w związku z art. 7 ust. 1c w związku z art. 7 ust. 3 i ust. 1 oraz ust. 1b u.o.z. przez błędną wykładnię. Następstwem uznania przeprowadzonej przez Sąd I instancji wykładni stosowanych przepisów prawa materialnego za niewłaściwą jest uznanie za wadliwe stwierdzonych naruszeń w zakresie przepisów postępowania przed organami administracji. Prawidłowa zaś ocena zaistnienia przesłanki wystąpienia w sprawie innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia schronisku, o której mowa w art. 7 ust. 1c u.o.z., wymaga dokonania oceny na czym rzeczywiście polegają wywodzone z niego "inne okoliczności". Nie spełnia tego warunku ocena dokonana przez Sąd I instancji wskazująca, że "w interesie społecznym leży takie utrzymywanie odebranych zwierząt, by miały one zapewnioną opiekę pozwalającą na wyeliminowanie lub ograniczenie konsekwencji długotrwałego przetrzymywania w niehumanitarnych warunkach".

Ponadto, należy wytknąć, że w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku zabrakło wskazań co do dalszego postępowania w przedmiocie przekazania odebranych zwierząt. Przypomnieć należy, że zgodnie ze zdaniem drugim art. 141 § 4 P.p.s.a. jeżeli w wyniku uwzględnienia skargi sprawa ma być ponownie rozpatrzona przez organ administracji, uzasadnienie powinno ponadto zwierać wskazania co do dalszego postępowania. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie wskazano co organ administracji ponownie rozpatrując sprawę ma zrobić w przedmiocie uchylonego pkt. 2 decyzji, a konkretnie, czy obowiązkiem organu będzie ponowne procedowanie w przedmiocie przekazania odebranych zwierząt, a co za tym idzie, czy konieczne będzie uzupełnienie postępowania dowodowego w zakresie wystąpienia innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia, czym kierować powinien się organ przy dokonywaniu oceny materiału dowodowego w celu skutecznego powoływania się na te okoliczności, czy też konieczne będzie ponowne dokonanie wszechstronnej oceny zebranego już materiału dowodowego.

Brak przeprowadzenia przez Sąd I instancji w rozstrzyganej sprawie pełnej operacji logicznej przy stosowaniu norm prawnych zawartych w art. 7 ust. 3 w związku z ust. 1 oraz ust. 1b i 1c u.o.z., której wyniki zostałby uwidoczniony w uzasadnieniu, nie pozwala z kolei na skontrolowanie zaskarżonego wyroku przez strony i Sąd wyższej instancji. Z tego powodu Naczelny Sąd Administracyjny nie może wypowiedzieć się na temat zasadności zarzutów skarg kasacyjnych dotyczących prawidłowości przyjęcia przez Sąd I instancji wystąpienia innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia schronisku dla zwierząt. Ocena w tym zakresie wymaga bowiem uprzedniego przedstawienia w uzasadnieniu wyroku niesprzecznych ustaleń faktycznych i spójnej ich oceny prawnej. Ponadto ze względu na gwarancje dwuinstancyjnego sądownictwa administracyjnego ocena Naczelnego Sądu Administracyjnego jest możliwa dopiero po dokonaniu oceny danego zagadnienia istotnego w sprawie przez Sąd I instancji.

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził zatem, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku, nie spełnia określonych art. 141 § 4 P.p.s..a, warunków uznania go za prawidłowe. Odnotować trzeba, że skarżący kasacyjnie organ wykazał wpływ tego naruszenia na wynik sprawy, tzn. wykazał, że gdyby Sąd ich nie pominął, rozstrzygnięcie sprawy mogłoby być inne od kontrolowanego.

Wobec powyższego pozostałe zarzuty skargi kasacyjnej dotyczące naruszenia przepisów postępowania oraz naruszenia prawa materialnego przez jego błędne zastosowanie i niewłaściwą wykładnię należało uznać za przedwczesne. Tym samym wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku zasługiwał na uwzględnienie. Ponownie rozpoznając sprawę Sąd I instancji skontroluje zaskarżoną decyzję w pełnym zakresie, wskaże na przyjętą podstawę faktyczną rozstrzygnięcia, w czym zawrze ustosunkowanie się do ustaleń faktycznych organu, oraz zarzutów i argumentacji skarżącej Fundacji, a następnie jasno i jednoznacznie wypowie się w kwestii mającego zastosowanie prawa procesowego i materialnego w kontekście uwarunkowań przedmiotowej sprawy. W szczególności Sąd wypowie się, czy faktycznie zaistniały i zostały udokumentowane okoliczności nadzwyczajne uzasadniające odstąpienie od generalnej zasady postępowania z odebranymi czasowo zwierzętami określonej w art. 7 ust. 1 ustawy, mając na uwadze, że odmiennie, niż w przypadku schronisk dla zwierząt, których prowadzenie jest działalnością nadzorowaną, nie sposób mówić o domniemaniu, że inny podmiot podejmujący się opieki nad zwierzętami (niebędący podmiotem kwalifikowanym, o jakim mowa w art. 7 ust. 1 u.o.z.) jest w stanie zapewnić im właściwą opiekę.

Odnosząc się do skargi kasacyjnej Fundacji "[A]" podkreślenia wymaga, że podniesione zarzuty naruszenia prawa materialnego zarówno w pkt 1, jak i 2, dotyczą wyjaśnienia podstawy materialnoprawnej rozstrzygnięcia i kwestionują przyjętą przez organy administracyjne wykładnię art. 7 ust. 3 w związku z ust. 1 i ust. 1c u.o.z. zakładającą konieczność rozstrzygnięcia w decyzji wydanej na podstawie tych przepisów nie tylko w przedmiocie odebrania zwierząt, ale także w przedmiocie przekazania zwierząt podmiotom, o których mowa w art. 7 ust. 1 u.o.z. Skarżąca Fundacja wskazała, że prawidłowa wykładnia art. 7 ust. 1 w związku z art. 7 ust. 3 u.o.z. polega na przyjęciu, że decyzja w przedmiocie odebrania zwierzęcia, o której mowa w art. 7 ust. 3 ww. ustawy, nie jest decyzją, do której zastosowanie ma wprost przepis art. 7 ust. 1 ww. ustawy, co oznacza, że organ administracji wydający tę decyzję nie ma kompetencji do rozstrzygania o przekazaniu odebranych psów podmiotom, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 - 3 ww. ustawy. Argumenty tożsame co podniesione w zarzutach skargi kasacyjnej Fundacja przytoczyła w skardze. Zauważenia wymaga, że w Sąd I instancji w żaden sposób nie odniósł się do stanowiska prezentowanego przez skarżącą Fundację o błędnej wykładni art. 7 ust. 1 w związku z art. 7 ust. 3 u.o.z. Przyznać wprawdzie trzeba, że Sąd w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku uznając, że zasadne były zarzuty skargi w zakresie, w jakim stanowiły one o naruszeniu prawa materialnego w postaci art. 7 ust. 1c w związku z art. 1 ust. 1, art. 5 i art. 4 pkt 2 u.o.z., wskazał, że podzielił ich zasadność jednak z innych przyczyn niż podniesione w ramach argumentacji skargi, co mogłoby wskazywać na podzielenie stanowiska organu administracyjnego, że jest to materia administracyjnoprawna. Ze względu jednak, że zarzutu naruszenia art. 141 § 4 P.p.s.a. odnoszącego się do wskazanej kwestii skarga kasacyjna Fundacji nie zawiera, konieczne było wyrażenie stanowiska przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Ustawodawca nie precyzuje kiedy i w jakiej formie wójt (burmistrz, prezydent miasta) powinien dokonać wskazania podmiotu, któremu mają być przekazane zwierzęta. W orzecznictwie i doktrynie nie wskazywano jednak na wątpliwości co do tego, że przepis art. 7 ust. 3 u.o.z. zawiera treść pozwalającą na rekonstrukcję normy o charakterze prawnomaterialnym, która kształtuje przesłanki odbioru zwierzęcia i przekazania go podmiotom, o których mowa w art. 7 ust. 1, oraz podstawę wydania decyzji w tym przedmiocie przez właściwy organ, a ponadto nakłada na organizację społeczną określone obowiązki (por. przykładowo wyroki NSA z: 30 stycznia 2020 r. sygn. akt II OSK 740/18, 28 listopada 2019 r. II OSK 2852/18, 26 czerwca 2019 r. sygn. akt II OSK 1553/18, 28 maja 2019 r. sygn. akt II OSK 1238/18, 9 września 2015 r. sygn. akt II OSK 100/14, 21 czerwca 2021 r. sygn. akt I OSK 462/21). Dodać też trzeba, że kwestia przekazania odebranych zwierząt była jednolicie traktowania jako przedmiot rozstrzygnięcia w formie decyzji niezależnie od tego, czy chodziło o odebranie zwierząt w trybie art. 7 ust. 1, czy art. 7 ust. 3 u.o.z., która stanowi szczególny rodzaj decyzji - następczej, ponieważ zostaje wydana, gdy zwierzę zostało już faktycznie odebrane. Takie stanowisko zostało wprost wyrażone w wyroku WSA w Poznaniu z 10 września 2015 r. sygn. akt IV SA/Po 327/15 rt. 7 ust. 1 u.o.z., który zasadniczo dotyczył statusu strony w postępowaniu toczącym się na podstawie art. 7 u.o.z. WSA wskazał tam, że w świetle art. 7 ust. 1 u.o.z. decyzja o odebraniu zwierzęcia powinna m.in. określać podmiot, któremu ma być przekazane odbierane zwierzę. Odwołując się do doktryny można zaś wymienić publikację P. Janiaka, Czasowe odebranie zwierząt w trybie administracyjnym – podstawowe zagadnienia, Casus, nr 92, który podał, że decyzja wójta (burmistrza, prezydenta miasta) może orzekać o odbiorze zwierzęcia właścicielowi lub opiekunowi i przekazaniu go podmiotom wskazanym w art. 7 ust. 1 u.o.z., czyli schronisku dla zwierząt, gospodarstwu rolnemu lub ogrodowi zoologicznemu, co następuje za zgodą tych podmiotów. Kolejno, w publikacji J. Stelmasiaka, Administracyjnoprawne aspekty ochrony zwierząt, [w:] M. Mozgawa (red.), Prawna ochrona zwierząt, Lublin 2002, s. 156; M. Górski, Odpowiedzialność administracyjnoprawna w ochronie środowiska: odpowiedzialność za szkody w środowisku i inne instrumenty odpowiedzialności administracyjnoprawnej, Warszawa 2008, s. 74, podkreślono charakter decyzji o czasowym odebraniu zwierzęcia sprowadzający się do władczej ingerencji w uprawnienia właściciela lub posiadacza zwierzęcia oraz wskazano, że stanowi ona specyficzny instrument ochronny (zabezpieczający) o charakterze administracyjnoprawnym, który w istotnym stopniu oddziałuje na cywilnoprawną sytuację podmiotu, względem którego został on zastosowany – nie rozstrzyga jednak definitywnie o prawie własności zwierzęcia, lecz jedynie o czasowym ograniczeniu tego prawa.

Całość postępowania dotyczącego czasowego odbioru zwierzęcia została uregulowana w art. 7 u.o.z. W przepisie tym brak bezpośredniego odesłania do przepisów K.p.a. Nie powinno jednak budzić wątpliwości, że skoro postępowanie to kończy się wydaniem decyzji przez organ wykonawczy gminy (decyzji administracyjnej), to samo postępowanie musi toczyć się według reguł wskazanych w K.p.a., z uwzględnieniem regulacji art. 7 u.o.z.. Nie sposób bowiem pominąć faktu, że omawiane zagadnienie to szczególne, ze względu na swój przedmiot, postępowanie administracyjne (Martyna Sługocka, Praktyczny wymiar instytucji czasowego odebrania zwierzęcia właścicielowi lub opiekunowi, Acta Universitatis Wratislaviensis, No 3759, Przegląd prawa i administracji CVIII, Wrocław 2017, DOI: 10.19195/0137-1134.108.4). W postępowaniu administracyjnym zaś organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej (art. 104 § 1 K.p.a.). Przez pojęcie "decyzja administracyjna" rozumie się każdy, wydany na podstawie powszechnie obowiązującego przepisu prawa, władczy i jednostronny akt organu administracji, rozstrzygający konkretną sprawę i skierowany do imiennie oznaczonego adresata, niezwiązanego z organem administracyjnym ani węzłem zależności organizacyjnej, ani też podległości służbowej. Definicja ta ma istotne znaczenie, ponieważ przepisy prawa pozytywnego posługują się różnymi określeniami na oznaczenie decyzji administracyjnej (np. nakaz, zakaz, pozwolenie, zezwolenie, koncesje, rozkaz, warunki zabudowy i zagospodarowania terenu lub zgoda) albo wcale nie określają formy, w jakiej ma nastąpić rozstrzygniecie sprawy (J. P. Tarno, op. cit., s. 26).

Powyższe stanowisko wpisuje się w tendencję do wymagania formy decyzji ze względu na zakres procesowych gwarancji służących jednostce w trybie postępowania obowiązującym przy konkretyzacji prawa. Zakres tych gwarancji jest najpełniejszy w przypadku wydawania aktu administracyjnego indywidualnego w procesowej formie decyzji administracyjnej (B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego, Komentarz, wydanie 8, Wydawnictwo C.H.Beck., Warszawa 2006, s. 465).

Koreluje z tym stanowiskiem pogląd w myśl, którego co do zasady możliwość działania w formie decyzji powinna wynikać z przepisu prawa powszechnie obowiązującego w sposób wyraźny albo przynajmniej dorozumiany. Niemniej jednak, mimo pewnych głosów krytycznych w orzecznictwie sądowym dominuje pogląd o domniemaniu działania w formie decyzji administracyjnej, jeżeli ustawodawca nie sprecyzował pewnej formy działania administracji w danej sprawie (J. P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Komentarz, wydanie 5, LexisNexis, Warszawa 2012, s. 26). Stanowisko odnośnie do tego domniemania wyraził także A. Wróbel stwierdzając, że ma ono sens tylko wówczas, gdy przepisy prawa upoważniają organ administracji publicznej do załatwienia sprawy administracyjnej, lecz nie określają formy rozstrzygnięcia sprawy, co nie jest rzadkim zjawiskiem w polskim systemie prawnym. Jeżeli zatem istnieje wątpliwość co do formy załatwienia sprawy administracyjnej, należy przyjąć, że powinna być ona załatwiona w drodze decyzji administracyjnej, jednakże koniecznym warunkiem przyjęcia takiego domniemania jest ustalenie, że istnieje sprawa administracyjna i organ administracji publicznej jest właściwy do jej załatwienia (M. Jaśkowska, A. Wróbel, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Kraków 2000).

Odnosząc powyższe rozważania do rozpoznawanej sprawy należy więc uznać, że rozstrzygnięcie w przedmiocie przekazania odebranego zwierzęcia podmiotom, o których mowa w art. 7 ust. 1 u.o.z., jest decyzją administracyjną w rozumieniu art. 1 pkt 1 K.p.a. W konsekwencji uznać należy, że decyzja wydana na podstawie art. 7 ust. 3 w związku z ust. 1 i ust. 1c u.o.z., powinna zawierać rozstrzygnięcie zarówno w przedmiocie odebrania zwierząt, jak i przekazania odebranych zwierząt. Nie chodzi przy tym o to, aby prezentowane w orzecznictwie sądów administracyjnych domniemanie decyzji służyło wypieraniu innych prawnych form działania administracji w sprawach indywidualnych, lecz o naprawianie błędów i niedopatrzeń prawodawczych, o zabieg wykładni korygującej, który otwiera drogę nie tylko do samej konkretyzacji prawa lub obowiązku jednostki przez organ administracyjny, lecz również zapewnia jej prawo do sprawiedliwego procesu. Decyzja - jako akt administracyjny w formie procesowej – wydawana jest bowiem w prawnie unormowanym postępowaniu, z zespołem gwarancji procesowych i zawarowaniem drogi weryfikacji rozstrzygnięcia sprawy w trybie administracyjnym i kontroli sądowej (B. Adamiak, J. Borkowski, op. cit., s. 466).

Z powyżej wskazanych względów nie można zgodzić się ze stanowiskiem skarżącej kasacyjnie Fundacji, że z brzmienia art. 7 ust. 3 u.o.z. wynika, że w postępowaniu orzeka się wyłącznie o "odebraniu", a nie o "odebraniu i przekazaniu zwierząt". Za stanowiskiem tym nie przemawia również argument, że czynność przekazania zwierzęcia ma charakter następczy wobec decyzji o czasowym odebraniu zwierząt ani stanowisko, że przy przyjęciu trybu decyzyjnego konieczne byłoby zapewnienie podmiotom wymienionym w art. 7 ust. 1 u.o.z. statusu strony postępowania. Organu i podmiotu, któremu przekazywane jest odebrane zwierzę, nie łączy stosunek administracyjnoprawny. Przepis art. 7 ust. 1b u.o.z. pozwala wnioskować, że na podmiotach wymienionych w art. 7 ust. 1 nie ciąży obowiązek przejęcia zwierzęcia odebranego w trybie określonym w ustawie. Ustawodawca wskazuje bowiem, że takie przekazanie następuje "za zgodą podmiotu, któremu zwierzę ma być przekazane", a kolejny ust. 1c w art. 7 od razu reguluje sytuację "braku zgody". Nie ma podstaw do przyjęcia, że zgoda ta mogłaby być w jakikolwiek sposób "wymuszona". Jeżeli zgody nie ma, to wtedy zwierzę może być nieodpłatnie przekazane innemu podmiotowi, który zgodzi się zwierzę przyjąć i zapewnić mu opiekę (Wojciech Radecki, Ustawy: o ochronie zwierząt o doświadczeniach na zwierzętach – z komentarzem Warszawa 2007 r., str. 67). W orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntował się pogląd, że pomiędzy organem a podmiotem, któremu przekazywane jest odebrane zwierzę powstaje stosunek o charakterze cywilnoprawnego stosunku obligacyjnego. Wszelkie rozliczenia między organem a podmiotem sprawującym tymczasową opiekę powinny być rozpatrywane w oparciu o postanowienia poczynione przez strony tego stosunku. Właściwym do rozpatrywania wszelkich roszczeń zgłaszanych przez strony takiego stosunku jest sąd powszechny. Stosunek administracyjnoprawny powstaje natomiast pomiędzy właścicielem lub opiekunem odebranego zwierzęcia a organem administracji właściwym w sprawie tymczasowego odebrania zwierzęcia. Podobnie obowiązek obciążający dotychczasowego właściciela lub opiekuna zwierzęcia w zakresie uiszczenia kosztów transportu, utrzymania i koniecznego leczenia zwierzęcia ma charakter publicznoprawny.

Cytowane przez skarżącą kasacyjnie Fundację, na poparcie swojego stanowiska, orzeczenie WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 21 maja 2015 r. sygn. akt II SA/Go 231/15, nie dotyczyło kwestii przekazania odebranego zwierzęcia do podmiotów wskazanych w art. 7 ust. 1 i ust. 1c u.o.z., ale problematyki związanej z odpłatnością za utrzymanie i transport odebranych czasowo zwierząt. W wyroku tym Sąd wskazał mianowicie, że art. 7 ust. 4 wskazanej ustawy stanowi podstawę prawną obciążenia kosztami transportu, utrzymania i koniecznego leczenia zwierząt przez organ ich właściciela lub opiekuna, które są egzekwowane w postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Zauważenia natomiast wymaga, że w wyroku tym Sąd wskazał, że w decyzji nakładającej obowiązek odebrania zwierząt właścicielowi lub opiekunowi określa się podmiot, któremu te zwierzęta będą przekazane.

Tym samym niezasadny pozostał również zarzut naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w związku z art. 145 § 3 P.p.s.a. w związku z art. 105 § 1 i art. 6 K.p.a.

Naczelny Sąd Administracyjny miał także na względzie, że ustawodawca przewidział możliwość rozpoznania skargi przez Naczelny Sąd Administracyjny w przypadku określonym w art. 188 P.p.s.a., tzn. gdy uchylając zaskarżone orzeczenie sąd kasacyjny jednocześnie ma podstawy uznać, że istota sprawy jest dostatecznie wyjaśniona. Taki stan rzeczy w rozpoznawanej sprawie nie miał jednak miejsca, bowiem jak wyżej wskazano, Sąd I instancji nie dokonał właściwej kontroli zaskarżonej decyzji.

Wobec powyższego Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 185 § 1 P.p.s.a. uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Łodzi.

Skarga Fundacji "[A]" z siedzibą w W. podlegała zaś oddaleniu na podstawie art. 184 P.p.s.a.

Na podstawie art. 207 § 2 P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny odstąpił od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego od Fundacji "[A]" na rzecz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Sieradzu. Jeżeli w istocie przyczyną sprawiającą, że doszło do postępowania kasacyjnego była wadliwość orzeczenia Sądu I instancji spowodowana wyłącznie stanowiskiem tego Sądu, a nie wynikiem merytorycznej kontroli zaskarżonego aktu, w stopniu uzasadniającym uchylenie zaskarżonego orzeczenia, to brak jest dostatecznych podstaw do tego, aby obciążyć stronę, która wniosła skargę do Sądu I instancji, kosztami postępowania kasacyjnego na podstawie art. 203 pkt 2 P.p.s.a. Wniosek Fundacji "[A]" o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego nie znajduje zaś oparcia prawnego w art. 203 P.p.s.a.



Powered by SoftProdukt