Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grażyna Śliwińska, Sędziowie WSA Ewa Frąckiewicz, del. NSA Anna Robotowska (spraw.), Protokolant Aleksandra Macewicz, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 stycznia 2004 r. sprawy ze skargi R. GmbH z/s w Niemczech na decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia [...] grudnia 2001 r. Nr [...] w przedmiocie unieważnienia prawa z rejestracji znaku towarowego słownego "WELT" oddala skargę

Urząd Patentowy RP decyzją z dnia [...] grudnia 2001r. oddalił wniosek R. GmbH z/s w Niemczech o unieważnienie prawa z rejestracji znaku towarowego słownego "WELT" przyznanego spółce P. z/s w K. do oznaczania papierosów i wyrobów tytoniowych w kl. 34.

W uzasadnieniu podano, że wnioskodawca spółka niemiecka domagała się unieważnienia powyższego znaku towarowego podnosząc, iż jego rejestracja nastąpiła z naruszeniem art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o znakach towarowych, ponieważ wcześniej został zarejestrowany na towary tego samego rodzaju (tj. papierosy z filtrem) w kl. 34 słowny znak wnioskodawcy WEST nr [...], a oba znaki są do siebie myląco podobne. Mylące podobieństwo wynika z faktu, że oba znaki są 4-ro literowe, jednosylabowe, różnią się jedną literą L/S, oba zaczynają się na WE, kończą się na T, litery mają ten sam kształt i charakter czcionki i odbiorca może uznać, że papierosy WELT są odmianą papierosów WEST, a znaki są seryjne.

Niezależnie od powyższego wnioskodawca posiada w [...] filię produkującą papierosy WEST, które w Polsce są szeroko reklamowane, a jej znak jest powszechnie znany.

W odpowiedzi na wniosek uprawniona z rejestracji znaku WELT, P. Sp. z o.o., K. podniosła m.in., że znaki WEST i WELT nie są podobne w rozumieniu art. 9 ust. 1 pkt 1 cyt. wyżej ustawy, ponieważ przy ocenie podobieństwa należy rozważać łącznie przesłanki składające się na podobieństwo, w szczególności rodzaj towarów, formę wizualną, fonetyczną i znaczeniową porównywalnych znaków. Porównywane znaki są różne znaczeniowo i fonetycznie, przy czym znaku WELT nie można uznać za kolizyjny w odniesieniu do znaku WEST. WEST nie jest przy tym znakiem powszechnie znanym w przeciwieństwie do takich znaków nakładanych na papierosy jak [...],[...],[...],[...] i [...]. Istnienie równolegle na rynku znaków WEST i WELT nie stwarza niebezpieczeństwa wprowadzenia potencjalnych odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów.

Niezależnie od powyższego uprawniona z rejestracji podniosła, że przed rejestracją znaku WEST Urząd Patentowy RP rejestrował kolejno na rzecz różnych podmiotów do oznaczania papierosów znaki słowne: [...],[...],[...].

Zdaniem Urzędu Patentowego znak wcześniejszy WEST został zarejestrowany do oznaczania w kl. 34 papierosów z filtrem, znak WELT do oznaczania w kl. 34 papierosów i wyrobów tytoniowych, zatem towary są w rozumieniu przepisu art. 9.1.1. cyt. ustawy JEDNORODZAJOWE, przy czym w określeniu papierosy zawiera się również określenie: papierosy z filtrem i w przypadku tych ostatnich towary są identyczne.

Znaki WEST

i WELT

różnią się jedną literą S/L, ale użycie tych liter powoduje, że znaki są różne pod względem fonetycznym, przy czym nie łączy je taka cecha, aby oba uznać za znaki seryjne tego samego producenta.

O podobieństwie wizualnym znaków słownych trudno się wypowiadać z tego względu, że takie znaki nakładane są na towar (w tym przypadku na papierosy) w postaci kolorowych etykiet i słowne napisy / znaki na tych etykietach mogą być do siebie podobne lub niepodobne w zależności od kroju liter, ich koloru, koloru tła i grafiki całej etykiety, natomiast ocena samego podobieństwa standardowych liter alfabetu użytych w słownych znakach WEST, WELT jest bezcelowa.

Między znakami WEST i WELT brak jest podobieństwa znaczeniowego. Oba słowa są obcojęzyczne i występują zarówno w j. niemieckim, jak i angielskim.

WEST w j. niem. i ang. oznacza zachód, WELT w j. niem. oznacza świat, a w j. ang. oznacza wypustkę, obwódkę, lamówkę. W słowniku wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych W. Kopalińskiego, W-wa 1981r. na str. 546 widnieje słowo western z objaśnieniami: powieść, film, sztuka, słuchowisko, widowisko TV rozgrywające się na tzw. Dzikim Zachodzie USA w okresie pionierskim, ang. – zachodni. Ze względu na powszechne rozumienie słowa western w Polsce można przyjąć, że słowo WEST nie jest w Polsce słowem fantazyjnym lecz odnoszonym do strony świata i kojarzone (rozumiane jako zachód w przeciwieństwie do słowa WELT, które w Polsce dla większości może być uznane jako fantazyjne. Zatem obu słów WEST / WELT nie można uznać za podobne w płaszczyźnie znaczeniowej.

Krąg odbiorców / przyszłych odbiorców papierosów można podzielić na trzy grupy (z wyłączeniem osób poniżej 18 lat):

a) palacze nałogowi;

b) palacze początkujący;

c) palacze potencjalni / przyszli.

Palacze nałogowi rzadko i niechętnie zmieniają markę papierosów, dlatego taki palacz jeśli pali WEST-y, nie pomyli ich z WELT-ami.

Palacz początkujący nie jest przywiązany do określonej marki, wybiera markę np. naśladując innych palaczy ze swojego otoczenia, może wybrać określoną markę kierując się cena papierosów, intensywnością reklamy lub renomą marki. Taki początkujący palacz ma w Polsce do wyboru obok marek WEST / WELT kilkadziesiąt innych marek papierosów, dlatego trudno przyjąć za zasadne domniemanie, że taki palacz pomyłkowo wybiera WELT-y zamiast WEST-ów, przy czym zakładając, że różnica w cenie między wymienionymi markami jest nieznaczna istnieje prawdopodobieństwo wyboru marki WEST – starszej i bardziej renomowanej. Należy tutaj zaznaczyć, że uprawniona ze znaku WEST nie dostarczyła żadnych dowodów na okoliczność, że jej znak jest w Polsce powszechnie znany.

Palacze potencjalni / przyszli nie uczestniczą w rynku, a uwagi w stosunku do tej grupy są takie jak w odniesieniu do palaczy początkujących.

Zdaniem organu jeżeli się uwzględni, że odbiorcami tego rodzaju towaru jak papierosy są ludzie dorośli, którzy dokonują zakupu papierosów na ogół codziennie, to trudno sobie wyobrazić sytuację, w której nabywca w sposób ciągły myli się kupując WELT-y zamiast WEST-ów. Podkreślenia wymaga fakt, iż występuje specyficzny krąg odbiorców – palacze, którzy wybór marki papierosów poprzedzają długotrwałymi próbami wielu marek.

Organ uznał, iż brak jest podstaw, w świetle powyższych rozważań do uznania, iż rejestracja przedmiotowego znaku nastąpiła z naruszeniem art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t.

W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego spółka R. GmbH domagała się uchylenia powyższej decyzji zarzucając organowi rażące naruszenie prawa polegające na uznaniu, iż rejestracja przedmiotowego znaku została dokonana bez naruszenia art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t.

W uzasadnieniu skargi spółka ponownie powołała się na argumenty jak we wniosku, a dodatkowo podniosła, iż znak towarowy WEST jest znakiem powszechnie znanym i ma zaważoną renomę na polskim rynku, dzięki powszechnej reklamie. Urząd Patentowy wniósł o oddalenie skargi, a odnosząc się do zarzutów podniesionych w skardze wyjaśnił, iż przepis art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o znakach towarowych wyłącza spod ochrony znak towarowy o ile jest podobny w takim stopniu do znaku towarowego zarejestrowanego na rzecz innego przedsiębiorstwa, że w zwykłych warunkach obrotu gospodarczego mógłby wprowadzić w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów. Chodzi tu o stopień podobieństwa znaków towarowych na tyle istotny, że może prowadzić do określonych w powołanym przepisie następstw. Może zatem powstać potencjalne zagrożenie, iż odbiorcy towarów odniosą błędne wrażenie o podobieństwie znaków towarowych.

W kwestionowanej decyzji Urząd dokonał prawidłowej oceny stopnia podobieństwa porównywalnych znaków towarowych wskazując na istniejące różnice w płaszczyźnie fonetycznej jak i znaczeniowej obu znaków towarowych, służących do oznaczania jednorodzajowych towarów. Okoliczność, iż krótkie oznaczenia słowne różnią się jedną literą nie uzasadnia jeszcze uznania znaków za podobne, albowiem ta różnica może wpływać na odmienne postrzeganie tych znaków właśnie ze względu na ich treść jak i brzmienie, co ma miejsce w nin. sprawie. Biorąc nadto pod uwagę specyficzny krąg odbiorców towarów sygnowanych w/w znakami tj. palaczy papierosów, którymi są ludzie dorośli z namysłem dokonujący wyboru odpowiedniej marki papierosów, to nawet przy funkcjonowaniu innych znaków wnioskodawcy z oznaczeniem WEST ryzyko konfuzji w obrocie, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o znakach towarowych nie istnieje.

Podniesiono, iż wnioskodawca nie wskazał dowodów na uznanie jego znaku za znak towarowy powszechnie znany, zaś załączone do skargi dowody dotyczą okresu sprzed daty rejestracji i daty zgłoszenia spornego znaku towarowego, a więc nie mogą być miarodajne w rozpatrywanej sprawie.

Skarga w niniejszej sprawie została przekazana do rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie zgodnie z art. 97 §1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270).

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Ustawa – Prawo własności przemysłowej w art. 315 ust. 3 wyraża zasadę, w myśl której zdolność ochronną znaków towarowych zarejestrowanych lub zgłoszonych do rejestracji przed 22 sierpnia 2001r. ocenia się na podstawie dotychczasowych przepisów. Przepisami, stanowiącymi podstawę do oceny zdolności ochronnej znaku towarowego "[...]", który został zarejestrowany [...] października 1995r. są zatem przepisy ustawy z 31 stycznia 1985r. o znakach towarowych, Dz. U. Nr 5, poz. 17 ze zm. (uzt).

Zaskarżoną decyzją Urząd Patentowy oddalił wniosek o unieważnienie prawa z rejestracji znaku towarowego WELT uznając, iż przy jego rejestracji nie doszło do naruszenia art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t. prawo z rejestracji znaku towarowego podlega unieważnieniu, jeżeli znak jest podobny w takim stopniu do znaku zarejestrowanego na rzecz innego przedsiębiorstwa dla towarów tego samego rodzaju, że w zwykłych warunkach obrotu gospodarczego mógłby wprowadzać w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów.

Ocena podobieństwa znaków powinna być dokonywana z punktu widzenia przeciętnego odbiorcy. W przypadku towarów dla których przyznano powyższe prawa jest to specyficzny krąg odbiorców – a mianowicie palacze, którzy nabywając towar kierują się z reguły określoną, wcześniej wybraną markę papierosów. Za trafny należy uznać pogląd Urzędu iż dokonując oceny podobieństwa znaków słownych w płaszczyźnie wizualnej należy uwzględnić fakt, iż znaki te nakładane są na towar (papierosy) w postaci kolorowych etykiet i wodne napisy (znaki) mogą się różnić w zależności od kroju liter, ich koloru, koloru tła i grafiki całej etykiety. W tej sytuacji ocena samego podobieństwa standardowych liter alfabetu użytych w znakach słownych WEST i WELT jest bezcelowa. Wnioskodawca nie zaprzeczał, iż etykieta na której uprawniony zamieszcza znak różni się od etykiet na których zamieszczany jest znak wnioskodawcy. Sąd podziela również ocenę organu o braku podobieństwa obu znaków w płaszczyźnie fonetycznej i znaczeniowej. W ocenie Sądu Urząd prawidłowo przyjął, że w sprawie brak jest podstaw do przyjęcia iż uprawniony z rejestracji skorzystał z renomy wnioskodawcy, albowiem znak WEST jest w Polsce znakiem powszechnie znanym.

Reasumując powyższe Sąd uznał, iż skarga jest nieuzasadniona i z mocy art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji wyroku.