drukuj    zapisz    Powrót do listy

6463 Wzory przemysłowe, , Urząd Patentowy RP, Oddalono skargę, VI SA/Wa 203/06 - Wyrok WSA w Warszawie z 2006-04-19, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

VI SA/Wa 203/06 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2006-04-19 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2006-01-27
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Agnieszka Łąpieś-Rosińska
Ewa Frąckiewicz /przewodniczący sprawozdawca/
Piotr Borowiecki
Symbol z opisem
6463 Wzory przemysłowe
Sygn. powiązane
II GSK 277/06 - Wyrok NSA z 2007-03-20
Skarżony organ
Urząd Patentowy RP
Treść wyniku
Oddalono skargę
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Frąckiewicz (spr.) Sędziowie Asesor WSA Piotr Borowiecki Asesor WSA Agnieszka Łąpieś-Rosińska Protokolant Aleksandra Borowiec-Krawczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 kwietnia 2006r. sprawy ze skargi K., J. K., Sp. j., L. na decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia [...] października 2005 r. nr [...] w przedmiocie unieważnienia prawa z rejestracji wzoru przemysłowego Rp-7461 oddala skargę

Uzasadnienie

W dniu [...] kwietnia 2005 r., do Urzędu Patentowego RP działającego w trybie spornym wpłynął wniosek G. M. prowadzącego A. z siedzibą w D. o unieważnienie w całości prawa z rejestracji wzoru przemysłowego pt.: "Lód ekstrudowany jednosmakowy z nadzieniem" zgłoszonego w dniu [...] grudnia 2003 r. za numerem Wp- 4680 i zarejestrowanego pod nr Rp- 7461 na rzecz K. – J. K. Sp. jawna z siedzibą w L.

Jako podstawę prawną wniosku wskazano art. 89 ust. 1 w zw. z art. 117, art. 102, 103 ust. 1, art. 104 w związku z art. 255 pkt. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej.

W uzasadnieniu swego interesu prawnego wnioskodawca podniósł, iż K. – J. K. Sp. jawna powołując się na zgłoszenie wzoru "Lód ekstrudowany jednosmakowy z nadzieniem", zarzuciło wnioskodawcy naruszenie jego prawa i wezwało do niezwłocznego wycofania ze sprzedaży lodów "Trufla lodowa", produkowanych przez wnioskodawcę. Uczestnik powołał się również na toczące się postępowanie o zakazanie czynów nieuczciwej konkurencji i zapłatę, z powództwa G. M., zawisłe przed Sądem Okręgowym - Wydział Gospodarczy w K. (sygn. akt. [...]).

Zdaniem wnioskodawcy przedmiotowy wzór przemysłowy nie był nowy w rozumieniu art. 103 ust. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej, bowiem był znany co najmniej od 2000 r., czyli na długo przed datą zgłoszenia do ochrony w Urzędzie Patentowym spornego wzoru. Na okoliczność tego załączono kopie kart z katalogu "A.".

W ocenie wnioskodawcy rozpatrywany wzór przemysłowy nie posiada także indywidualnego charakteru w rozumieniu art. 104 ustawy Prawo własności przemysłowej, nie różni się bowiem w sposób istotny od wielu innych wzorów lodów znanych na świecie przed datą zgłoszenia tego rozwiązania.

W odpowiedzi na wniosek o unieważnienie (pismo z dnia [...] sierpnia 2005 r.) uprawniony stwierdził, że zgromadzony materiał dowodowy nie świadczy o braku zdolności ochronnej przedmiotowego wzoru.

W dniu [...] sierpnia 2005 r. do Urzędu Patentowego wpłynęły, nadesłane przez wnioskodawcę, oświadczenia dwóch producentów lodów "TORTUFO" na okoliczność wieloletniej produkcji lodów tartufo (list G. Q. z N. oznaczony datą [...] maja 2005 r. oraz pismo L. I. B. z H. z dnia [...] maja 2005 r.).

Na rozprawie w dniu [...] października 2005 r. uwzględniając wniosek stron postępowania Kolegium Orzekające postanowiło rozpoznać łącznie dwie sprawy: o unieważnienie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego "Lód ekstrudowany dwusmakowy" ([...]) oraz o unieważnienie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego "Lód ekstrudowany jednosmakowy" ([...]).

W toku rozprawy wnioskodawca podtrzymał swoje stanowisko w przedmiocie braku nowości przedmiotowego wzoru podnosząc, że trufla lodowa znana jest na świecie a także w Polsce od przeszło 20 lat. Na dowód tych okoliczności okazano:

- zdjęcia ze strony 4 katalogu "V.", dotyczące wytworu o nazwie "TARTUFO",

- zdjęcia ze strony 11, 14, 53 katalogu "A.", wraz z tłumaczeniami tych stron oraz strony tytułowej.

Oba katalogi zostały załączone do akt sprawy [...].

Wnioskodawca podniósł przy tym, że ochrona wzoru przemysłowego może dotyczyć tylko wyglądu zewnętrznego a nie elementów struktury wewnętrznej lodów.

Uczestnik nie zgodził się z tezą uprawnionego, iż istotną cechą spornego wzoru przemysłowego jest półpłynne nadzienie, bowiem cecha ta nie została nigdzie zastrzeżona a ponadto sama w sobie nie spełnia warunku nowości.

W zakresie braku indywidualnego charakteru wnioskodawca podtrzymał swą argumentację zawartą we wniosku o unieważnienie z dnia [...] kwietnia 2005 r.

Na rozprawie wnioskodawca podniósł także naruszenie przepisów art. 110 p.w.p w związku z art. 102 ustawy Prawo własności przemysłowej poprzez niedozwolone rozszerzenie ilości odmian lodów w stosunku do zgłoszenia wzoru dokonanego z dnia [...] grudnia 2003 r. oraz brak dostatecznie jasnego i wyczerpującego przedstawienia przedmiotowego wzoru.

Uprawniony nie zgodził się z twierdzeniami wnioskodawcy. W odniesieniu do zarzutu braku nowości uprawniony stwierdził, że istotę przedmiotowych wzorów przemysłowych stanowi nadzienie lodów w postaci sosu cukierniczego. W związku z tym uprawniony zakwestionował materiał dowodowy przedstawiony na stronach 11 i 14 katalogu "A.", bowiem ukazuje on tylko zewnętrzną postać wyrobów, gdzie nie widać warstw lodowych ani też czy we wnętrzu znajduje się nadzienie. Ponadto jego zdaniem przedstawione na 11 stronie katalogu lody nie mają kształtu bryły kulistej, lecz kształt jajka. Nie ma istotnego znaczenia w sprawie także dowód z katalogu "V.", bowiem prezentowany w nim deser (lodowy) jest identyczny z przedstawionym na stronie 14 katalogu "A." i podobnie jak ten ostatni nie ilustruje czy lód ten ma nadzienie. Uprawniony nie zgodził się z poglądem wnioskodawcy, że ochrona wzoru przemysłowego może dotyczyć wyłącznie zewnętrznych elementów struktury widocznych w kompletnym wytworze twierdząc, że w pewnych sytuacjach dopuszczalne jest objęcie ochroną takich części składowych, które są widoczne w trakcie normalnej eksploatacji wyrobu. W przypadku wyrobów spożywczych takim normalnym używaniem jest w opinii uprawnionego ich zjadanie lub inne czynności (np. przekrawanie), w wyniku których struktura wewnętrzna ulega odsłonięciu.

W zakresie dowodów z oświadczeń zagranicznych producentów lodów załączonych przez wnioskodawcę do pisma z dnia [...] sierpnia 2005 r. uprawniony podniósł, iż żaden z tych listów nie ilustruje postaci przeciwstawionych lodów, lecz operuje jedynie nazwą "tartufo", w związku z czym oba dokumenty nie mają, zdaniem uprawnionego mocy dowodowej w niniejszej sprawie.

Uprawniony podniósł również, że zarzut braku indywidualnego charakteru wzoru zdaniem uprawnionego nie został w żaden sposób sprecyzowany ani tym bardziej poparty dowodami.

W opinii uprawnionego K. J. K. Sp. j. rejestracja jest całkowicie legalna i zgodna z zasadami praworządności.

Urząd Patentowy po rozpatrzeniu wszystkich dowodów, zgromadzonych w aktach sprawy i po wysłuchaniu stron na rozprawie wydał decyzję z dnia [...] października 2005 roku [...] na mocy której unieważnił prawo z rejestracji wzoru przemysłowego pt.: "Lód ekstrudowany jednosmakowy z nadzieniem" nr Rp 7461 oraz przyznał G. M. prowadzącemu A. z siedzibą w D. od K. J. K. Sp. jawna z siedzibą w L. kwotę 2000 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Jako podstawę wydanej decyzji Urząd Patentowy RP wskazał art. 117 w zw. z art. 89 oraz art. 102 i 103 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 roku Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2001 r. Nr 49 poz. 508 i Dz. U. z 2003 r. Nr 119 poz. 1117 tekst jednolity ze zmianami).

W uzasadnieniu decyzji Urząd Patentowy RP zawarł następujące rozważania:

Na podstawie art. 89 ust. 1 w zw. z art. 117 ust. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej, prawo z rejestracji wzoru przemysłowego może być unieważnione na wniosek każdej osoby, która ma w tym interes prawny.

Zdaniem Kolegium Orzekającego RP wnioskodawca wykazał posiadanie interesu prawnego w domaganiu się unieważnienia rejestracji kwestionowanego wzoru, gdyż istnienie tego prawa stanowi przeszkodę w prowadzeniu przez wnioskodawcę działalności gospodarczej obejmującej produkcję i oferowanie do sprzedaży lodów "Trufla lodowa". Przesądza o tym w szczególności treść przedsądowego wezwania do wycofania z sieci handlowej lodów "Trufla lodowa", z dnia [...] marca 2004 r.

Zgodnie z art. 255 ust. 1 pkt. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej sprawy o unieważnienie prawa z rejestracji rozpatruje Urząd Patentowy RP w trybie postępowania spornego.

Art. 102 ust. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej stanowi, że wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację.

W myśl art. 103 ust. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej wzór przemysłowy uważa się za nowy, jeżeli przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania prawa z rejestracji, identyczny wzór nie został udostępniony publicznie przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób. Wzór uważa się za identyczny z udostępnionym publicznie także wówczas, gdy różni się od niego jedynie nieistotnymi szczegółami.

W świetle art. 103 ust. 2 ustawy Prawo własności przemysłowej wzoru nie uważa się za udostępniony publicznie, w rozumieniu ust. 1, jeżeli nie mógł dotrzeć do wiadomości osób zajmujących się zawodowo dziedziną, której wzór dotyczy.

Zgodnie z art. 103 ust. 3 powołanej ustawy możliwe jest udzielenie prawa z rejestracji, mimo wypełnienia przesłanek określonych w art. 103 ust. 1 ustawy jeżeli wzór przemysłowy:

1) został ujawniony osobie trzeciej, która w sposób wyraźny lub dorozumiany była zobowiązana do zachowania poufności;

2) został ujawniony w ciągu 12 miesięcy przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania prawa z rejestracji, jeżeli ujawnienie nastąpiło przez twórcę, jego następcę prawnego lub - za zgodą uprawnionego - przez osobę trzecią, a także jeżeli ujawnienie nastąpiło w wyniku nadużycia popełnionego wobec twórcy lub jego następcy prawnego.

Wzór przemysłowy pt.: "Lód ekstrudowany jednosmakowy z nadzieniem" nr Rp- 7461 został przedstawiony na rysunku, w postaci przekroju loda w rzucie z góry. Rysunek ukazuje strukturę wewnętrzną loda w postaci nakładających się na siebie kół, przy czym wewnętrzne koło obrazuje nadzienie, które otoczone jest jedną warstwą (masy lodowej), natomiast na zewnątrz znajduje się posypka. Wskazano 10 odmian wzoru przemysłowego różniących się między sobą rodzajem posypki (orzechowa, kokosowa, kakaowa, czekoladowa, cukiernicza, bakaliowa, kokosowo- czekoladowa, orzechowo- czekoladowa, sezamowa, słonecznikowa). W opisie rysunków oraz w zastrzeżeniu cech istotnych rozpatrywanego wzoru przemysłowego wskazano, iż znajdujący się na rysunku lód jako całość jest ukształtowany w postaci bryły kulistej.

W literaturze przedmiotu przyjmuje się, że pojęcie postaci o której mowa w art. 102 ust. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej jest tożsame z wyglądem zewnętrznym nadawanym wytworom. Ważną wskazówkę interpretacyjną dają w tym względzie przepisy Unii Europejskiej w szczególności Dyrektywy 98/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 1998 r. w sprawie prawnej ochrony wzorów, zgodnie z którą przedmiotem ochrony wzoru nie mogą być części, które są "niedostępne dla oka", czyli części wewnętrzne danego produktu. W doktrynie dostrzega się różnice brzmieniowe występujące między Dyrektywą a ustawą Prawo własności przemysłowej w zakresie rozumienia terminu "postać", przyjmuje się jednak, że nie mają one charakteru merytorycznego, gdyż w obu aktach prawnych chodzi o wizualnie dostrzegalne cechy całego produktu lub jego części, z wyjątkiem części składowych, które nie są wizualnie postrzegane w toku zwykłego używania produktu ("Prawo własności przemysłowej" Ewa Nowińska, Urszula Promińska, Michał du Vall, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2003, str. 88, 91). Także w orzecznictwie przyjmuje się, że przedmiotem ochrony jest postać przedmiotu, jego ogólny efekt wizualny (wyrok SN z dnia 10 lipca 2002 r. sygn. akt II CKN 969/00). Pogląd ten, wypracowany jeszcze pod rządami poprzednio obowiązującego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1963 r. w sprawie ochrony wzorów zdobniczych, zachowuje w pełni aktualność w obecnym stanie prawnym.

W związku z powyższym, w opinii Kolegium Orzekającego przedmiotem oceny w niniejszej sprawie mogą być tylko te elementy wzoru przemysłowego, które są widoczne na zewnątrz w toku zwykłego używania.

W tym kontekście nie można się zgodzić z poglądem uprawnionego, dopuszczającym objęcie ochroną w ramach wzoru przemysłowego wnętrze loda, w sytuacji jego odsłonięcia, będącego wynikiem naruszenia całości, poprzez spożycie, krojenie itp. Uprawniony powołał się w tym względzie na analogię do art. 102 ust. 3 pkt. 2 pwp. Zdaniem Kolegium nieodwracalne naruszenie integralności wytworu (loda) jako całości w celu odsłonięcia struktury wewnętrznej poprzez jakiekolwiek czynności, w tym spożywanie, nie może być uznane za zwykłe używanie w rozumieniu przepisów pwp, gdyż stanowisko takie nie uwzględnia funkcji jaką wzór przemysłowy pełni w obrocie. W ocenie Kolegium wzór powinien być oceniany w takiej postaci w jakiej jest oferowany na rynku. Należy bowiem pamiętać, że odbiorca styka się z produktem stanowiącym pewną całość i w takiej sytuacji nie ma on szans na poznanie wewnętrznej struktury, bez konieczności każdorazowego nieodwracalnego uszkadzania całości. Konsumpcja na którą powołuje się uprawniony jest procesem wtórnym i z reguły następuje już po nabyciu danego towaru, kiedy jego wygląd nie ma już znaczenia przy wyborze, ponieważ wybór został już dokonany.

W związku z powyższym nie mają znaczenia dla oceny nowości i indywidualnego charakteru rozważania dotyczące cech niedostrzegalnych zewnętrznie i niezdolnych do ilustrowania wyglądu wytworu tj. dotyczących: nadzienia oraz warstwy lodowej i jako takie nie będą one przedmiotem szczegółowej argumentacji Kolegium. Przedmiotem wzoru spornego pt.: "Lód ekstrudowany jednosmakowy" jest lód w postaci bryły kulistej pokrytej posypkami w 10 odmianach (orzechową, kokosową, kakaową, czekoladową, cukierniczą, bakaliową, kokosowo- czekoladową, orzechowo- czekoladową, sezamową, słonecznikową).

W świetle powyższego ustalenia, nie zasługuje na uwzględnienie argumentacja zaprezentowana przez wnioskodawcę, że w dacie zgłoszenia wzór przemysłowy pt.: "Lód ekstrudowany jednosmakowy" nr Rp-7461 był nowy.

Z materiałów zgromadzonych w sprawie wynika, że lód ekstrudowany taki sam co do istoty jak będący przedmiotem spornego wzoru przemysłowego był znany przed datą jego zgłoszenia do rejestracji. Dowód z kart katalogu "A." ilustrujący lody oferowane pod nazwą "tartufo" (k. 68, 109, 112), potwierdza, że wytwór o takiej samej postaci jak zarejestrowany pod nr Rp-7461, był wprowadzany do obrotu co najmniej od 2000 r. a więc na kilka lat przed datą zgłoszenia ([...] grudnia 2003 r.). Datę udostępnienia publicznego ustalono w oparciu o treść tytułowej strony katalogu na której wskazano jednoznacznie, że zawarte w nim produkty były dostępne na rynku już w 2000 r. Nieistotne jest przy tym czy postać tych wytworów została ujawniona w kraju czy za granicą, bowiem art. 103 pwp nie ogranicza miejsca podania do powszechnej wiadomości wyłącznie do terytorium Polski. W ocenie Kolegium Orzekającego sporny lód podobnie jak przeciwstawione mu produkty ukształtowany jest w postaci kulistej gałki otoczonej posypką. Za drugorzędną w tym kontekście należy uznać różnicę pomiędzy lodem spornym a lodem zawartym na stronie 11 katalogu, którego kształt nie jest co prawda idealnie kulisty, ale odmienność ta nie wpływa na rozróżnienie całości i obie przeciwstawione postacie są wizualnie do siebie bardzo podobne.

Kolegium oparło się na treści art. 103 ust. 1 pwp, zgodnie z którym wzór uważa się za identyczny z udostępnionym publicznie także wówczas, gdy różni się od niego jedynie nieistotnymi szczegółami.

Także dowód znajdujący się na stronie 4 katalogu "V.", ilustrujący wytwór o nazwie "TARTUFO" wskazuje, że obecnie rozpatrywane rozwiązanie nie jest nowe, lecz w nieznacznie różniącej się postaci zostało ujawnione publicznie na kilkanaście lat przed datą zgłoszenia w Urzędzie Patentowym. Przedmiotowy katalog został oznaczony datą [...] marca 1990 r. Postać loda przedstawiona w katalogu "V." jest identyczna jak wskazana na stronie 14 katalogu "A." i w obu wypadkach wyraża się występowaniem kulistej gałki ze znajdującą się na zewnątrz posypką, tak samo jak w spornym wzorze przemysłowym.

Jednocześnie Urząd Patentowy działający w trybie postępowania spornego uznał, iż nie mogą przesądzać o braku nowości dowody z oświadczeń przedsiębiorców L. I. B. z H. z dnia [...] maja 2005 r. oraz G. Q. z N. z dnia [...] maja 2005 r., bowiem posługują się jedynie nazwą "Tartufo", bez wskazania jakichkolwiek cech umożliwiających odtworzenie postaci przeciwstawionych lodów, co uniemożliwia ich porównanie ze spornym wzorem, a jedynie pośrednio na podstawie nazwy można wnioskować o jaki wygląd wytworu chodzi. Tymczasem przedmiotem ochrony a zarazem oceny w zakresie spełnienia przesłanek zdolności rejestracyjnej jest konkretna postać wytworu a nie jego nazwa.

Kolegium podzieliło pogląd uprawnionego, iż w świetle art. 102 ust. 1 pwp dla określenia postaci wzoru nie jest konieczne wystąpienie łącznie wszystkich cech, lecz wystarczy wskazanie niektórych z nich (o ile jednak są one istotne, tzn. są zewnętrznie postrzegalne w obrazie rzeczywistego, kompletnego wytworu). Przedmiotowy wzór przemysłowy został przedstawiony w postaci linii, wskazano też materiał wytworu (np. posypka orzechowa, sezamowa), który determinuje wygląd całości, przy czym już sam termin "posypka" wskazuje, że chodzi o drobno zmielone dodatki. Wskazane elementy należą do cech wprost wskazanych w treści powołanego wyżej przepisu, jako zdolnych i wystarczających do przedstawienia wzoru przemysłowego. Zdaniem Kolegium wskazane cechy rozpatrywane łącznie, dostatecznie obrazują wygląd zewnętrzny wytworu. W zakresie naruszenia przepisów postępowania zgłoszeniowego nie znajduje również uzasadnienia zarzut niedozwolonego rozszerzenia zakresu ochrony wzoru. Uprawniony słusznie twierdzi, iż uzupełnienie ilustracji wzoru przemysłowego poprzez nadesłanie rysunku zawierającego jego 10 odmian, nastąpiło w wykonaniu postanowienia Urzędu Patentowego, wzywającego do usunięcia usterki zgłoszenia i jako takie było prawidłowe.

Kolegium Orzekające uznało również za nieudowodniony zarzut braku indywidualnego charakteru spornego wzoru w rozumieniu art. 104 pwp, gdyż wnioskodawca w żaden sposób nie uzasadnił wystąpienia tej okoliczności, zaś wszystkie dowody przedłożone przez wnioskodawcę dotyczyły braku nowości spornego wzoru w rozumieniu art. 103 pwp.

Według Kolegium powołana w obecnej sprawie okoliczność zawłaszczenia przez K. J. K. Sp. j. ogólnie znanego i dostępnego rozwiązania była podnoszona przez wnioskodawcę nie jako samodzielna podstawa unieważnienia (wnioskodawca nie wskazał w tym względzie żadnej oddzielnej podstawy prawnej), lecz raczej w aspekcie braku nowości lub indywidualnego charakteru przedmiotowego rozwiązania i w tym zakresie powinna ona być rozpatrywana. Dlatego Kolegium uznało, iż w obecnie rozpatrywanej sprawie stwierdzony brak nowości wzoru przemysłowego wyczerpuje kwestię ujętego jako wtórny naruszenia praw innych podmiotów działających na rynku.

Kwestię zwrotu kosztów rozstrzygnięto w oparciu o art. 256 ust. 2 ustawy Prawo własności przemysłowej, który w tym względzie nakazuje odpowiednie stosowanie przepisów o postępowaniu cywilnym. Zgodnie z art. 98 § 1 kpc strona przegrywająca sprawę zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W oparciu o te przepisy oraz na podstawie § 8 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 grudnia 2003 r. w sprawie opłat za czynności rzeczników patentowych (Dz. U. z dnia 15 grudnia 2003 r.) stawka minimalna w sprawach o stwierdzenie wygaśnięcia patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji wynosi 1600 zł. W przedmiotowej sprawie Urząd Patentowy uwzględnił również opłatę od wniosku o unieważnienie w wysokości 400 zł i ustalił koszty postępowania w wysokości 2000 zł.

Na decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia [...] października 2005 roku unieważniającą prawo z rejestracji wzoru przemysłowego nr Rp 7461 "Lód ekstrudowany jednosmakowy z nadzieniem" K. J. K. Sp. j. w L. złożyło skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, wnosząc o jej uchylenie i zasądzenie od organu na rzecz skarżącej kosztów postępowania w sprawie.

Zaskarżonej decyzji skarżąca zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego i przepisów proceduralnych, a w szczególności:

1) Naruszenie art. 102 ust. 1 ustawy z 30 czerwca 2000 roku "Prawo własności przemysłowej" w związku z art. 1 lit. "a" Dyrektywy 98/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 13 października 1998 roku w sprawie prawnej ochrony wzorów – poprzez ich błędną (zawężającą) wykładnię przejawiającą się w przyjęciu założenia, iż przedmiotem wzoru przemysłowego mogą być tylko elementy widoczne na zewnątrz wyrobu,

2) naruszenie art. 13 ust. 1 ustawy z 11 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji – poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, przejawiające się w przyjęciu założenia, że po dokonanym zakupie towaru jego wygląd objęty zakresem wzoru przemysłowego nie ma już znaczenia,

3) naruszenie art. 7 oraz art. 77 § 1 i 4 kpa poprzez zaniechanie dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, zwłaszcza oceny nowości wspólnej cechy wszystkich odmian wzoru, jaką jest nadzienie wewnątrz lodów, a także poprzez pominięcie oczywistego i powszechnie znanego faktu, iż normalne użytkowanie produktów spożywczych wymaga naruszenia ich całości,

4) naruszenie art. 107 § 3 kpa poprzez brak w uzasadnieniu decyzji wskazania konkretnej jednostki redakcyjnej (co najmniej numeru artykułu powoływanej Dyrektywy 98/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie prawnej ochrony wzorów), co utrudnia ocenę poprawności podjętej decyzji,

5) naruszenie art. 103 ust.1 oraz art. 89 ust.1 w związku z art. 117 ust. 1 ustawy "Prawo własności przemysłowej" a także art. 7 oraz art. 77 § 1 kpa poprzez unieważnienie wzoru przemysłowego w całości, mimo, iż nie przedstawiono w postępowaniu dowodowym przeciwstawień dla wszystkich odmian wzoru ani nie wykazano, że różnią się nieistotnie od wzorów z materiałów dowodowych.

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy RP wniósł o jej oddalenie, podtrzymując w całości stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Zdaniem organu niedopuszczalne jest objęcie ochroną wnętrza wytworu (lód) w ramach rejestracji wzoru przemysłowego.

W tym względzie Urząd powołał się na pogląd wyrażony w publikacji "Prawo własności przemysłowej", pracy zbiorowej pod redakcją Urszuli Promińskiej, Wydawnictwo Difin Warszawa 2004 r., zgodnie z którym pojęcie wzoru przemysłowego dotyczy wyglądu zewnętrznego wytworu przemysłu lub rzemiosła.

Jeżeli zaś chodzi o powoływaną przez skarżącą "strukturę" jako cechę wyrażoną w art. 102 ust. 1 pwp to może ona wyrażać postać wytworu i być brana pod uwagę wówczas, gdy jest widoczna. W praktyce często zachodzi sytuacja, gdy struktura danego produktu jest odsłonięta i wizualnie dostępna bez jakiegokolwiek naruszenia go jako całości.

Wbrew twierdzeniom skarżącego orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 2002 roku sygn. akt II CKN 969/00 (OSNC 2003 r. nr 5 poz. 72) choć wydane pod rządami uchylonych przepisów zawiera wciąż aktualne wskazówki interpretacyjne pozwalające na właściwe rozumienie instytucji wzoru przemysłowego, jako rozwiązania o charakterze estetycznym, w którego ocenie podstawowe znaczenie ma ogólny efekt wizualny.

Odnosząc się do drugiego zarzutu sformułowanego w skardze Urząd Patentowy RP stwierdził, że przepisy ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji nie były stosowane przez organ w toku postępowania, w związku z czym zarzut naruszenia przepisu art. 13 ust. 1 cyt. wyżej ustawy jest bezzasadny.

Nawiązując do trzeciego zarzutu skargi Urząd Patentowy RP podniósł, że nie można zgodzić się z twierdzeniem, iż normalnym używaniem lodów w rozumieniu przepisów prawa własności przemysłowej jest ich spożywanie, rozkrajanie lub inne działania, które prowadzą do nieodwracalnej zmiany postaci. Według organu na gruncie przepisów pwp przez "zwykłe używanie" należy rozumieć takie działania wobec wytworu, które nie prowadzą do nieodwracalnego uszkodzenia całości i zasadniczej zmiany jego postaci (zniekształcenia).

Zdaniem Urzędu Patentowego RP wskazany w pkt 4 skargi zarzut naruszenia art. 107 ust. 3 kpa nie może stanowić przesłanki uchylenia przedmiotowej decyzji, albowiem niepowołanie konkretnej jednostki redakcyjnej w uzasadnieniu decyzji nie ma istotnego wpływu na wynik sprawy skoro przepis art. 1 lit A Dyrektywy 98/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady można było wyinterpretować z treści uzasadnienia decyzji, co też skarżąca uczyniła.

Zdaniem organu niezasadny jest również zarzut naruszenia art. 7, 77 ust. 1 kpa (zarzut piąty skargi) poprzez nierozpatrzenie wszystkich odmian przedmiotowego wzoru przemysłowego. Zdaniem Urzędu Patentowego RP przy podjęciu decyzji o unieważnieniu wzięto pod uwagę wszystkie odmiany spornego wzoru, przy czym kierując się brzmieniem art. 103 ust. 1 pwp uznano, że posypki we wskazanych odmianach są bardzo zbliżone wizualnie do przeciwstawionych im wzorów przemysłowych, zaś różnice pozostają bez wpływu na ogólny wygląd i wrażenie jakie wywołuje na odbiorcy.

Przy piśmie procesowym z dnia [...] kwietnia 2006 roku skarżąca złożyła kilka opisów wzorów zdobniczych na potwierdzenie okoliczności, że dotychczasowa praktyka Urzędu Patentowego dopuszczała możliwość objęcia ochroną wzoru przemysłowego elementów wewnętrznych wyrobu spożywczego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153 poz. 1269) Sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, wchodzi tutaj w grę kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słusznościowych.

Skarga analizowana stosownie do wymienionych kryteriów podlega oddaleniu, gdyż zaskarżona decyzja nie narusza prawa.

W działaniu organu wydającego decyzję Sąd nie dopatrzył się nieprawidłowości wykazywanych w skardze. Urząd Patentowy RP prawidłowo i wnikliwie ustalił stan faktyczny sprawy oraz zastosował do jego oceny przepisy prawa. Wyjaśnione zostały przesłanki podjętego rozstrzygnięcia a przytoczona na ten temat argumentacja jest wyczerpująca i Sąd całkowicie się z nią zgadza.

Uzupełniając stanowisko organu odnośnie ograniczenia ochrony do tych jedynie elementów wzoru przemysłowego, które są postrzegane zmysłem wzroku należy wskazać na dwa artykuły: 1) Anna Wojciechowska "Zdolność rejestracyjna wzoru przemysłowego" w świetle dyrektywy z 13 października 1998 r. o ochronie prawnej wzorów przemysłowych, opublikowany w Pracach z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej Rok 2002 z 80 ISSN 0137-236X oraz 2) Krystyna Szczepanowska-Kozłowska "Zdolność rejestracyjna wzoru w prawie Unii Europejskiej", opublikowany w Przeglądzie Prawa Handlowego marzec 2005 rok. Rozważania tam zawarte zasługują na uwagę, albowiem Polska przystąpiła do Unii Europejskiej, a z tego faktu wynikają określone obowiązki również w sferze prawa własności przemysłowej, chociażby w zakresie dostosowania przepisów ustawy Prawo własności przemysłowej do postanowień dyrektywy nr 98/71 WE z dnia 13 października 1998 roku o ochronie prawnej wzorów przemysłowych. Zamysłem twórców dyrektywy było to, aby ustalić we wszystkich państwach Wspólnoty jednolite warunki uzyskania prawa z rejestracji oraz zapewnienie porównywalnej ochrony (pkt 9-10 preambuły).

Z wielości aspektów, w jakich można rozpatrywać wyrób przemysłowy twórcy dyrektywy wybrali i uczynili obiektem swojego zainteresowania jego wygląd. Stanowi o tym art. 1 (a) definiując wzór przemysłowy jako "wygląd zewnętrzny całego lub części produktu, nadany mu w szczególności rysunkiem linii, konturów, kolorystyką, kształtem, strukturą i/lub materiałem samego produktu oraz/lub jego ornamentacją". Wszystkie wymienione właściwości są postrzegane wzrokowo i intuicyjnie łączone z pojęciem wyglądu.

Takie uregulowanie wskazuje na intencje twórców dyrektywy wiązania ochrony z możliwością postrzegania danego wzoru zmysłem wzroku. Stąd też ochrona powinna zostać rozciągnięta tylko na takie cechy, które mogą być postrzegane zmysłem wzroku.

Przytoczone rozważania z obu artykułów oraz publikacje wskazywane przez Urząd Patentowy RP świadczą, iż w doktrynie istnieje ugruntowany pogląd, że ochrona wzoru przemysłowego dotyczy tylko tych elementów, które są zewnętrzne i postrzegane wzrokiem. Tym samym Urząd Patentowy RP, wbrew twierdzeniom skargi nie naruszył prawa materialnego stojąc na stanowisku, iż zarejestrowany pod nr Rp 7461 wzór przemysłowy nie spełnia przesłanki nowości, albowiem lód ekstrudowany taki sam jeżeli chodzi o wygląd jak będący przedmiotem spornego wzoru przemysłowego, był znany przed datą jego zgłoszenia do rejestracji.

W niniejszej sprawie nie miał zastosowania art. 102 ust. 3 pkt 2 pwp albowiem nadzienie trudno uznać za część składową lodu poza tym należy zgodzić się ze stanowiskiem Urzędu, że wzór przemysłowy powinien być oceniany w takiej postaci, w jakiej ma rzeczywiście występować na rynku i w jakiej będzie możliwe wizualne zapoznanie się z nim, przy zachowaniu wszystkich właściwości wyrobu.

Wbrew twierdzeniom skargi Urząd Patentowy RP nie naruszył przy wydaniu zaskarżonej decyzji art. 7 i 77 § 1 kpa. Stojąc na stanowisku, że ochroną objęte są tylko elementy wytworu, które są dostrzegane wizualnie, Urząd nie miał obowiązku badania, czy nadzienie lodu stanowi cechę nową nie występującą w innych lodach. Poza tym organ przy wydaniu decyzji wziął pod uwagę wszystkie odmiany wzoru, ale ocenił je mając na uwadze treść art. 103 § 1 zdanie drugie pwp.

Istotnie w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji nie została wskazana jednostka redakcyjna Dyrektywy 98/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie prawnej ochrony wzorów przesyłowych, ale uchybienie to nie mogło mieć istotnego wpływu na wynik sprawy, albowiem treść tego przepisu można było wyinterpretować z uzasadnienia zaskarżonej decyzji.

Jeżeli zaś chodzi o zarzut 2 skargi jest on niezasadny z tego powodu, że w niniejszej sprawie przepisy ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji nie mają zastosowania.

W tym stanie rzeczy Sąd skargę oddalił w oparciu o przepis art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).



Powered by SoftProdukt