Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
|
drukuj zapisz |
6122 Rozgraniczenia nieruchomości, Geodezja i kartografia, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono postanowienie I i II instancji, III SA/Łd 7/22 - Wyrok WSA w Łodzi z 2022-08-24, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA
III SA/Łd 7/22 - Wyrok WSA w Łodzi
|
|
|||
|
2022-01-03 | |||
|
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi | |||
|
Krzysztof Szczygielski /sprawozdawca/ Monika Krzyżaniak Teresa Rutkowska /przewodniczący/ |
|||
|
6122 Rozgraniczenia nieruchomości | |||
|
Geodezja i kartografia | |||
|
I OZ 129/22 - Postanowienie NSA z 2022-04-27 | |||
|
Samorządowe Kolegium Odwoławcze | |||
|
Uchylono postanowienie I i II instancji | |||
|
Dz.U. 2021 poz 137 art. 1 § 1 i 2 Ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych - t.j. Dz.U. 2022 poz 329 art. 119 pkt 3, art. 120 , art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w zw. z art. 135, art. 200, art. 205 § 1 Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. Dz.U. 2021 poz 735 art. 7, art. 8, art. 56, art. 77 § 1, art. 80, art. 84 § 1, art. 107 § 3, art. 123 art. 156, art. 263 Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jedn. Dz.U. 2020 poz 2052 art. 31 Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne - t.j. |
|||
Sentencja
Dnia 24 sierpnia 2022 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Teresa Rutkowska, Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Szczygielski (spr.), , Sędzia WSA Monika Krzyżaniak, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 24 sierpnia 2022 roku sprawy ze skargi A. W. i T. W. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Skierniewicach z dnia 22 października 2021 roku nr KO.4116.43.2021 w przedmiocie ustalenia kosztów postępowania rozgraniczeniowego 1) uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Wójta Gminy Zduny z dnia 8 września 2021 r. nr PI.GN.6830.2.1.2020; 2) zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Skierniewicach na rzecz skarżących A. W. oraz T. W. solidarnie kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego. |
||||
Uzasadnienie
Postanowieniem z 22 października 2021 r. nr KO.4116.43.2021 Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Skierniewicach (dalej: SKO), po rozpatrzeniu na posiedzeniu niejawnym sprawy z zażalenia T.W. na postanowienie Wójta Gminy Z. z 8 września 2021 r. nr PI.GN.6830.2.1.2020 w przedmiocie ustalenia kosztów rozgraniczenia pomiędzy nieruchomościami położonymi w obrębie geodezyjnym Z. ozn. nr ew. [...] - stanowiącą własność A. i T.W. i ozn. nr [...]stanowiącą własność H. i T.W., działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 k.p.a., utrzymało w mocy zaskarżone postanowienie. W uzasadnieniu postanowienia SKO ustaliło, że oznaczonym na wstępie postanowieniem Wójt Gminy Z. (dalej: organ I instancji) przyjął wysokość kosztów rozgraniczenia w kwocie 8000 zł i obciążył kosztami rozgraniczenia po połowie właścicieli rozgraniczanych nieruchomości, tj. po 4000 zł, z obowiązkiem uiszczenia tych kosztów w terminie 30 dni od dnia otrzymania postanowienia. Zażalenie na postanowienie złożył T.W., podnosząc, że nie powinien być obciążany kosztami, ponieważ rozgraniczenie prowadzono na wniosek sąsiadów – H. i T.W., a ci z kolei byli wezwani do przeprowadzenia rozgraniczenia przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Łowiczu. Ponadto T.W. powołał się na informację uzyskaną przed planowanym rozgraniczeniem od urzędników Urzędu Gminy, że nie zostanie obciążony kosztami rozgraniczenia. Złożył też w Urzędzie Gminy wniosek o zwolnienie go z kosztów rozgraniczenia, na które jednak nie otrzymał odpowiedzi. SKO stwierdziło, że rozgraniczanie nieruchomości unormowane jest ustawą z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2020 r. poz. 2052 ze zm.) – dalej: ustawa Prawo geodezyjne i kartograficzne. Rozgraniczenie kończy się w postępowaniu administracyjnym, gdy zainteresowani właściciele zawrą ugodę albo, gdy organ prowadzący postępowanie wyda decyzję w sprawie rozgraniczenia. Dokonanie czynności na gruncie i sporządzenie przez geodetę stosownej dokumentacji następuje zarówno wtedy, gdy organ wydaje decyzję o rozgraniczeniu na podstawie art. 33 ust. 1, jak i wtedy gdy strony przed geodetą zawrą ugodę, o której mowa w art. 31 ust. 4 ustawy, a także gdy wobec niedojścia do zawarcia ugody i przy braku podstaw do rozgraniczenia, na podstawie art. 34 ust. 2, organ umarza postępowanie i przekazuje sprawę z urzędu do rozpoznania sądowi. Postępowanie rozgraniczeniowe może więc przebiegać w dwóch stadiach: postępowania administracyjnego i sądowego, a sama instytucja rozgraniczenia, mimo że regulowana jest ustawą Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz Kodeksem cywilnym stanowi jedną całość. Wskazując na przepisy art. 31 ust. 2-4 i art. 34 ust. 1-2 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz na przepisy art. 152 i 153 Kodeksu cywilnego SKO podkreśliło, że w obu postępowaniach organ administracji i sąd powszechny obowiązane są stosować te same zasady rozgraniczenia nieruchomości. Z wnioskiem o rozgraniczenie nieruchomości wystąpili H. i T.W. Rozgraniczenie jest niezbędne dla przeprowadzenia postępowania administracyjnego przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowalnego w Łowiczu w sprawie usytuowania budynku inwentarskiego na działce nr [...]. Organ I instancji wszczął postanowieniem z 2 września 2020 r. postępowanie rozgraniczeniowe pomiędzy nieruchomościami ozn. nr ew. [...] i [...] w miejscowości Z. Po przeprowadzeniu przez upoważnionego geodetę czynności ustalenia przebiegu granicy pomiędzy wskazanymi we wniosku nieruchomościami oraz sporządzeniu dokumentacji technicznej i przyjęciu jej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego w Starostwie Powiatowym w Łowiczu organ I instancji decyzją z 6 września 2021 r. na podstawie art. 33 ust. 1 w zw. z art. 31 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne orzekł o rozgraniczeniu nieruchomości. Postanowieniem z 8 września 2021 r. organ I instancji, działając na podstawie art. 264 § 1 w zw. z art. 262 § 1 pkt 2, ustalił koszty postępowania rozgraniczeniowego w wysokości 8000 zł i obciążył po połowie kosztów wnioskodawców rozgraniczenia i właścicieli nieruchomości sąsiedniej. Wysokość kosztów postępowania rozgraniczeniowego (obejmujących wynagrodzenie uprawnionego geodety za dokonane czynności geodezyjne) została ustalona na kwotę 8000 zł, zgodnie z umową zawartą 25 września 2020 r. przez Gminę z geodetą P.W.G. występującym pod firmą -Pracownia Geodezyjno-Projektową G. Umowa ta została zwarta w rezultacie dokonania przez Wójta Gminy Z. wyboru wykonawcy w wyniku zapytania ofertowego. Wójt Gminy Z. wystosował zapytanie ofertowe skierowane do 7 podmiotów, na które odpowiedziała tylko jedna firma geodezyjna (G P.W.G.), składając ofertę z 10 sierpnia 2020 r. na wykonanie rozgraniczenia za kwotę 9225 zł. W wyniku negocjacji organu I instancji ostatecznie kwota za dokonanie czynności rozgraniczenia została ustalona w wysokości 8000 zł. Odnosząc się do zarzutu, że kwota ta jest wysoka w stosunku do wyznaczenia 2 punktów granicznych, SKO wyjaśniło, że czynności rozgraniczenia obejmują prace przygotowawcze i prace w terenie określone w § 8–11 rozporządzenia Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej (Dz. U. z 1999 r. nr 45 poz. 453). Upoważniony geodeta przeprowadził czynności rozgraniczenia zgodnie z przepisami tego rozporządzenia, a w szczególności geodeta przeprowadził analizę informacji zawartych w dokumentach uzyskanych z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego oraz znajdujących się w księgach wieczystych, ustalił przebieg granic na gruncie, sporządził protokół graniczny oraz opracował opinię dotyczącą przebiegu granic. Wyniki prac geodezyjnych upoważniony geodeta przedstawił na mapie. W okolicznościach niniejszej sprawy czynności wykonane przez upoważnionego geodetę zostały ocenione jako prawidłowe, czego wyrazem było włączenie sporządzonej przez geodetę dokumentacji do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Odnosząc się do braku zwolnienia z kosztów rozgraniczenia, SKO podkreśliło, że organ będzie miał możliwość udzielenia takiej ulgi dopiero wtedy, kiedy koszty zostaną ostatecznie ustalone. Właściwym do orzekania w tym przedmiocie jest organ, który koszty ustalił, a więc organ pierwszej instancji, czyli w tym przypadku Wójt Gminy Z. Kwestia przesłanek ewentualnego zwolnienia z kosztów będzie zatem przedmiotem odrębnego postępowania przed organem I instancji, w którym na wydane postanowienie stronom przysługiwać będzie zażalenie. A. i T.W. zaskarżyli w całości postanowienie SKO z 22 października 2021 r., utrzymujące w mocy postanowienie Wójta Gminy Z. z 8 września 2021 r. i zarzucili naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik postępowania, tj.: I. art. 263 § 1 w zw. art. 264 § 1 k.p.a. w zw. z art. 6 k.p.a. w zw. i art. 7 k.p.a. i art. 8 k.p.a. poprzez arbitralne zaliczenie do kosztów postępowania administracyjnego kosztów opinii biegłego geodety ustalonych w oparciu o zawartą z nim umowę, w sytuacji gdy koszty te są nieproporcjonalnie wyższe od charakteru podjętych przez biegłego czynności, stopnia ich skomplikowania oraz czasu potrzebnego na ich dokonanie, a także rażąco przewyższają kwalifikacje biegłego i nakład pracy przez niego wykonanej: II. art. 7, art. 77 § 1 w zw. z art. 8 i art. 80 oraz art. 262 § 1 pkt 2 k.p.a. w zw. z art. 152 k.c. poprzez dowolne uznanie, że przyjęte przez organ I instancji rozdzielenie kosztów postępowania (w oparciu o wyliczenie uprawnionego geodety) znajduje swoje uzasadnienie w materiale dowodowym, jak też odpowiada zasadzie rozdziału kosztów; III. art. 80 k.p.a. polegające na dokonaniu dowolnej, a nie swobodnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci znajdującego się w aktach postępowania opisu czynności wykonanych przez uprawnionego geodetę, w sytuacji gdy przedmiotowy opis czynności pozostaje w sprzeczności z przepisami rozporządzenia z 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym; IV. art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. poprzez utrzymanie w mocy wadliwej decyzji organu I instancji. Wobec powyższych zarzutów skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i zasądzenie kosztów postępowania administracyjnego, w tym ewentualnych kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowoadministracyjnym według norm przepisanych. W odpowiedzi na skargę SKO wniosło o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje. Skarga jest uzasadniona. Zgodnie z treścią art. 1 § 1 i 2 ustawy z 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 137 ze zm.) i art. 3 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem stosując środki określone w ustawie. W myśl art. 145 § 1 p.p.s.a., sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie: 1) uchyla decyzję lub postanowienie w całości lub w części, jeżeli stwierdzi: naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy (lit. a), naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (lit. b), inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (lit. c); 2) stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 k.p.a. lub w innych przepisach; 3) stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa, jeżeli zachodzą przyczyny określone w k.p.a. lub innych przepisach. Z wymienionych przepisów wynika, że badanie legalności zaskarżonej decyzji lub postanowienia przez sąd administracyjny obejmuje ocenę prawidłowości zastosowania przepisów prawa i ich wykładni przez organ administracji oraz zgodność z prawem procesowym, regulującym postępowanie przed organami administracji. Należy zaznaczyć, iż niniejsza sprawa została rozpoznana na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym na zasadzie art. 119 pkt 3 p.p.s.a., zgodnie z którym sprawa może być rozpoznana w tym trybie, jeżeli przedmiotem skargi jest postanowienie wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także postanowienie rozstrzygające sprawę co do istoty oraz postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie. W trybie uproszczonym sąd rozpoznaje sprawy na posiedzeniu niejawnym w składzie trzech sędziów (art. 120 p.p.s.a.). Kwestią sporną, wokół której koncentrowały się zarzuty skargi jest odpowiedź na pytanie, czy w ustalonym stanie faktycznym organy zasadnie obciążyły strony kosztami postępowania rozgraniczeniowego w wysokości 8000 zł. Natomiast prawidłowość obciążenia tymi kosztami po połowie zarówno wnioskodawców H. i T.W., a także skarżących A. i T. W. jest bezsporna. W niniejszej sprawie w zażaleniu z 15 września 2021 r., jak i w skardze do Sądu skarżący wprost wskazali, że nie zgadzają się z wysokością kosztów postępowania rozgraniczeniowego, gdyż w ich ocenie są one zbyt wysokie. Podkreślili, iż ustalenia jakie poczynił organ I instancji z geodetą co do wysokości jego wynagrodzenia w sposób znaczący są niekorzystne dla wszystkich stron postępowania i w ocenie skarżących wynagrodzenie przyznane biegłemu zostało rażąco zawyżone. Zdaniem skarżących, koszt wykonania ewentualnej opinii jest wyższy (i to co najmniej dwa razy) od kosztów, jakie z reguły są ponoszone w toku postępowań cywilnych - w oparciu o przedkładane faktury przez biegłych geodetów nie tylko posiadających stosowne uprawnienia, ale wpisanych na listy biegłych prowadzone przez sądy okręgowe. Ponadto, skarżący podnieśli, że w toku postępowania administracyjnego geodeta dokonał pomiarów geodezyjnych na jednym odcinku pomiędzy dwoma punktami, które oznaczył na mapie jako punkty A i B. Czynności pomiarowe na miejscu podczas oględzin biegłego trwały kilka sekund. Zdaniem Sądu, powyższe okoliczności nie zostały należycie wyjaśnione zarówno przez organ I, jak i II instancji. Niewątpliwie, gdy w sprawie wymagane są wiadomości specjalne, organ administracji publicznej może zwrócić się do biegłego lub biegłych o wydanie opinii (art. 84 § 1 k.p.a.). Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. Dz. U. 2020 r. poz. 2052 ze zm.), czynności ustalania przebiegu granic wykonuje geodeta upoważniony przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Z przepisu tego wynika, że w sprawach dotyczących rozgraniczenia czynności ustalania przebiegu granic może dokonywać tylko upoważniony geodeta, zaś obowiązek wskazania i upoważnienia geodety spoczywa na organie. Przepisy ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne nie wprowadzają odmiennych zasad niż przewidziane w k.p.a. dla upoważnienia geodety do przeprowadzenia czynności ustalania przebiegu granic w postępowaniu rozgraniczeniowym. Status geodety upoważnionego do dokonania tego rodzaju czynności w konkretnym postępowaniu może nadać tylko organ przeprowadzający rozgraniczenie nieruchomości, wydając postanowienie, zgodnie z art. 123 § 1 i 2 k.p.a. Upoważnienie geodety może być przez organ wydane osobno lub zawarte w postanowieniu o wszczęciu postępowania rozgraniczeniowego. Geodeta jest zatem wyznaczany i umocowany przez organ, a nie przez stronę postępowania (vide: wyrok NSA z 20 marca 2008 r., I OSK 445/07, CBOIS). Jak wynika z akt sprawy, postanowieniem z 2 września 2020 r. zawiadomiono strony o wszczęciu postępowania w sprawie rozgraniczenia działek i o tym, że obie strony obciążają te koszty postępowania, które zostały poniesione w interesie lub na żądanie stron, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie. Jednocześnie rozpoczęto procedurę wyłonienia geodety, który wykona przedmiotowe rozgraniczenie. Organ skierował zaproszenie do złożenia oferty wykonania rozgraniczenia do 7 firm geodezyjnych. 10 września 2020 r. wypłynęła oferta Pracowni Geodezyjno-Projektowej G. dotycząca wykonania rozgraniczenia za cenę 9225 zł brutto. W notatce służbowej z 15 września 2020 r. stwierdzono, że na zapytanie ofertowe skierowane do geodetów na wykonanie rozgraniczenia działki oznaczonej nr [...] z działką nr [...], położonych w obrębie Z., wypłynęła tylko jedna oferta za cenę brutto 9225 zł. Podczas rozmowy telefonicznej udało się wynegocjować cenę brutto 8000 zł. Z akt sprawy wynika również, że 25 września 2020 r. pomiędzy Gminą Z., reprezentowaną przez Wójta Gminy Z., a Pracownią Geodezyjno-Projektową G. w Ł. została zawarta umowa nr [...], na mocy której Pracownia Geodezyjno-Projektowa G. zobowiązała się wykonać prace polegające na rozgraniczeniu działek o nr [...] (będąca własnością T. i H. W.) i [...] (będąca własnością T. i A. W.), położonych w obrębie Z. w terminie do 31 marca 2021 r. (§ 2 umowy). W § 4 umowy zleceniodawca zobowiązał się zapłacić zleceniobiorcy za wykonanie pracy kwotę 8000 zł brutto po wykonaniu zlecenia w terminie 14 dni od dnia złożenia w siedzibie zleceniodawcy prawidłowo wypełnionej faktury. W ocenie Sądu, w rozpoznawanej sprawie doszło do naruszenia przez organy administracji przepisów z art. 7, 8, 77 § 1, 80 i 107 § 3 k.p.a., a uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. W przekonaniu Sądu, organ administracji przed zawarciem umowy nie przeprowadził właściwego rozeznania, co do wysokości kosztów zaoferowanych przez Pracownię Geodezyjno-Projektową G. w Ł. Po złożeniu oferty nie zażądał od oferenta kalkulacji zaproponowanej kwoty celem wyjaśnienia, co składa się na sumę 8000 zł brutto. Nie wiadomo zatem, w jaki sposób została wyliczona wymieniona kwota i czy jest ona adekwatna do nakładu pracy geodety. Organ administracji nie dokonał także rozeznania, co do obowiązujących na rynku cen usług oferowanych przez wykonawców prac geodezyjnych w zakresie rozgraniczenia. Rozeznanie, co do cen rynkowych takich usług można było dokonać nawet telefonicznie w firmach świadczących usługi geodezyjne. Pozwoliłoby to na dokonanie prawidłowej oceny oferty, jaką złożyła Pracownia Geodezyjno-Projektowa G. w Ł. w stosunku do cen obowiązujących na rynku. Organ administracji jednak takiego rozeznania nie poczynił. Sądowi w obecnym składzie znane są z urzędu sytuacje, iż w szeregu podobnych sprawach dotyczących kosztów postępowania rozgraniczeniowego organy administracji przed zawarciem umowy z geodetą dokonują badania na rynku prac geodezyjnych w zakresie dotyczącym wysokości cen usług związanych z rozgraniczeniem gruntów. Rozeznanie takie umożliwia bowiem organowi wybór najlepszej oferty firmy geodezyjnej. W niniejszej sprawie takie rozeznanie rynkowe nie zostało przeprowadzone. Bez wpływu na konieczność podjęcia takich działań miała okoliczność, iż wpłynęła tylko jedna oferta. W sytuacji bowiem gdyby po dokonanym rozeznaniu na rynku usług geodezyjnych okazało się, że cena zaproponowana przez Pracownię Geodezyjno-Projektową G. w Ł. znacznie odbiega od cen rynkowych tego typu usług, to organ administracji powinien ponownie rozesłać zaproszenia do składania ofert do innych podmiotów. Wskazówką dla organów, co do tego jak powinny być wyliczone koszty postępowania rozgraniczeniowego stanowią przepisy art. 56 i 263 § 1 i 2 k.p.a., przepisy ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 755 ze zm.) oraz przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu udokumentowania wydatków niezbędnych do wydania opinii w postępowaniu cywilnym (t.j. Dz. U z 2020 r. poz. 989). Zgodnie z treścią art. 263 § 1 k.p.a., do kosztów postępowania zalicza się koszty podróży i inne należności świadków i biegłych oraz stron w przypadkach przewidzianych w art. 56, koszty spowodowane oględzinami na miejscu, koszty doręczenia stronom pism urzędowych, a także koszty mediacji. Przepis ten ma charakter otwarty, co oznacza, że koszty postępowania mogą również stanowić inne koszty w nim niewymienione, np. wynagrodzenie biegłego. Wskazuje na to treść art. 263 § 2 k.p.a., w myśl którego organ administracji publicznej może zaliczyć do kosztów postępowania także inne koszty bezpośrednio związane z rozstrzygnięciem sprawy. Przepis art. 263 § 1 k.p.a. wymieniając składniki kosztów postępowania w postaci kosztów podróży i innych należności świadków i biegłych oraz stron, odsyła jednocześnie do art. 56 k.p.a. Ten ostatni przepis, stanowiąc o przyznawaniu osobie, która stawiła się na wezwanie kosztów podróży i innych należności, zawiera z kolei odesłanie do przepisów zawartych w dziale 2 tytułu III ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Zgodnie z art. 89 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, wysokość wynagrodzenia biegłego za wykonaną pracę ustala się, uwzględniając wymagane kwalifikacje, potrzebny do wydania opinii czas i nakład pracy, a wysokość wydatków, o których mowa w ust. 1 – na podstawie złożonego rachunku. Wynagrodzenie biegłych oblicza się według stawki wynagrodzenia za godzinę pracy albo według taryfy zryczałtowanej określonej dla poszczególnych kategorii biegłych ze względu na dziedzinę, w której są oni specjalistami. Podstawę obliczenia stawki wynagrodzenia za godzinę pracy i taryfy zryczałtowanej stanowi ułamek kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, której wysokość określa ustawa budżetowa (art. 89 ust. 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). Wynagrodzenie biegłego, będącego podatnikiem obowiązanym do rozliczenia podatku od towarów i usług podwyższa się o kwotę podatku od towarów i usług, określoną zgodnie ze stawką tego podatku obowiązującą w dniu orzekania o tym wynagrodzeniu (art. 89 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). Stawki wynagrodzenia biegłych za wykonaną pracę, taryfy zryczałtowane dla poszczególnych kategorii biegłych ze względu na dziedzinę, w której są specjalistami, mając na uwadze nakład pracy i kwalifikacje biegłego oraz poziom wynagrodzeń uzyskiwanych przez pracowników wykonujących podobne zawody, stopień złożoności problemu będącego przedmiotem opinii oraz warunki, w jakich opracowano opinię, a także sposób dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii zostały określone w rozporządzeniu wykonawczym do tej ustawy, wydanym na podstawie art. 89 ust. 5 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 r. Zgodnie z § 7 ust. 3 tego rozporządzenia, wynagrodzenie za wykonaną pracę biegłych z dziedziny geodezji i kartografii, w zakresie czynności opisanych w załączniku nr 3 do rozporządzenia, można określić według stawki albo taryfy zryczałtowanej wskazanej w tym załączniku. W załączniku tym określono procent kwoty bazowej za poszczególne typowe czynności techniczne biegłych z zakresu geodezji i kartografii. Przykładowo w poz. 4 określono, że za ustalenie granic nieruchomości do 4 punktów granicznych ryczałt wynosi 29,39 procent kwoty bazowej, za każdy następny punkt graniczny na podstawie danych geodezyjno-kartograficznych – 2,23 procent kwoty bazowej, a za każdy następny punkt na podstawie oświadczeń stron – 0,96 procent kwoty bazowej. Ponadto, wydatki poniesione przez biegłego, niezbędne dla wydania opinii, w tym w szczególności wydatki materiałowe, amortyzację aparatury badawczej oraz koszty dojazdu na miejsce wykonania czynności, biegły dokumentuje za pomocą faktur lub rachunków albo kopii tych dokumentów, a w razie ich braku – za pomocą oświadczenia (§ 8 powołanego rozporządzenia). Wymienione przepisy powinny być dla organu wskazówką, w jaki sposób należy wyliczyć wynagrodzenie geodety za przeprowadzenie czynności rozgraniczeniowych. Umożliwiłoby to zweryfikowanie oferty geodety, co do wysokości jego wynagrodzenia. W niniejszej sprawie Wójt Gminy Z. nie dokonał weryfikacji oferty złożonej przez Pracownię Geodezyjno-Projektową G. w Ł. Nie zażądał od tego podmiotu kalkulacji oferowanego wynagrodzenia, co uniemożliwiło wyjaśnienie jak zostało ono wyliczone. Nie dokonał ponadto rozeznania cen rynkowych usług geodezyjnych w zakresie rozgraniczenia ani nie dokonał oceny oferowanego wynagrodzenia w świetle przepisów ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz przepisów rozporządzenia z 24 kwietnia 2013 r., lecz bez jakiejkolwiek weryfikacji przyjął koszty zaproponowane przez G. w Ł. Tymczasem organ administracji nie może bezkrytycznie przyjmować rachunków wystawionych przez upoważnionych geodetów i powinien dokonać weryfikacji kosztów, czego w niniejszej sprawie nie uczynił. Okoliczności w tym zakresie nie zostały poddane również ocenie w wyniku złożonego przez skarżących zażalenia, w którym wyraźnie podnieśli, że ich zdaniem wyliczone przez geodetę koszty są zawyżone. Mając to na uwadze, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w zw. z art. 135 p.p.s.a., Sąd uchylił zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Wójta Gminy Z. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organy administracji powinny uwzględnić rozważania zawarte w niniejszym uzasadnieniu i zweryfikować koszty postępowania rozgraniczeniowego określone przez geodetę poprzez wyjaśnienie, co się składa na tę kwotę, czy koszty te rzeczywiście odpowiadały nakładowi pracy geodety i jak się one kształtują na tle cen rynkowych. Po zebraniu całego materiału dowodowego należy dokonać wnikliwej jego analizy, a następnie wydać rozstrzygnięcie w sprawie. O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 200 i art. 205 § 1 p.p.s.a., zasądzając od organu solidarnie na rzecz skarżących 100 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, które obejmują kwotę uiszczonego wpisu od skargi. k.ż. |