Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Małgorzata Borowiec Sędziowie: Sędzia NSA Jolanta Sikorska Sędzia del. WSA Agnieszka Miernik (spr.) Protokolant: starszy sekretarz sądowy Julia Chudzyńska po rozpoznaniu w dniu 23 maja 2019 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej E. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 września 2017 r. sygn. akt II SA/Wa 2186/16 w sprawie ze skargi E. W. na rozkaz personalny Komendanta Głównego Policji z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie zwolnienia ze służby oddala skargę kasacyjną

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 15 września 2017 r. sygn. akt II SA/Wa 2186/16 oddalił skargę E. W. na rozkaz personalny Komendanta Głównego Policji z [...] października 2016 r. nr [...] w przedmiocie zwolnienia ze służby.

Wyrok ten zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:

Komendant [...] Policji w dniu [...] lipca 2016 r., na wniosek Komendanta Rejonowego Policji [...] , wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w celu zbadania zasadności zwolnienia E. W. ze służby w Policji na podstawie art. 41 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2015 r. poz. 355 ze zm.).

Komendant Centrum Szkolenia Policji w L. rozkazem z [...] czerwca 2016 r. nr [...], wydanym na podstawie § 43 ust. 2 pkt 2 i § 44 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 19 czerwca 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków odbywania szkoleń zawodowych oraz doskonalenia zawodowego w Policji (Dz. U. Nr 126, poz. 877 ze zm.), usunął E. W. z dniem [...] czerwca 2016 r. ze szkolenia zawodowego podstawowego oznaczonego symbolem [...] oraz wyłączył go ze stanu słuchaczy Centrum Szkolenia Policji w L.

Komendant [...] Policji rozkazem personalnym z [...] sierpnia 2016 r. nr [...] zwolnił E. W. z dniem [...] września 2016 r. ze służby w Policji w trybie art. 41 ust. 2 pkt 5 w związku z art. 45 ust. 1 ustawy o Policji. Decyzji tej nadano rygor natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 108 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 23 ze zm.), powoływanej dalej jako "K.p.a."

Funkcjonariusz złożył odwołanie od wskazanej decyzji, zarzucając jej rażące naruszenie art. 41 § 2 pkt 5 ustawy o Policji przez jego niezasadne zastosowanie, art. 101 § 3 K.p.a. przez brak wydania postanowienia o zawieszenia postępowania administracyjnego, § 3 ust. 1 pkt 1 w związku z § 4 ust. 1 pkt 2a w związku z § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 30 sierpnia 2010 r. w sprawie opiniowania służbowego policjantów (Dz. U. z 2013 r. poz. 883 ze zm.) oraz art. 8, art. 107 § 1, art. 7, art. 77 § 1, art. 80, art. 108 § 1 i art. 109 § 1 K.p.a.

Komendant Główny Policji rozkazem personalnym z [...] października 2016 r. nr [...] utrzymał w mocy rozkaz personalny Komendanta [...] Policji nr [...] z [...] sierpnia 2016 r. w przedmiocie zwolnienia ze służby w Policji. Organ wyjaśnił, że określenie "ważnego interesu służby" zawarte w art. 41 ust. 2 pkt 5 ustawy o Policji obejmuje przypadki funkcjonariuszy, którzy w ocenie przełożonych nie powinni z przyczyn pozamerytorycznych pełnić dalej służby. Zwolnienie ze służby w oparciu o ten przepis nie jest zatem ograniczone do przypadków naruszenia obowiązków służbowych i może być uzasadnione każdym innym zachowaniem policjanta, które uniemożliwia kontynuowanie służby bez uszczerbku dla jej ważnych interesów. Okoliczność nieuzyskania przez E. W. niezbędnych kwalifikacji zawodowych uniemożliwia dopuszczenie go do wykonywania obowiązków służbowych i dalsze jego pozostawanie w służbie. W stosunku służbowym nie powinien pozostawać policjant, który nie posiada jakichkolwiek kwalifikacji zawodowych i nie może być mianowany na stanowisko służbowe. Takiemu funkcjonariuszowi nie mogą zostać przydzielone zadania służbowe, a pomimo tego pobiera on uposażenie. Zadania przypisane stronie obciążają innych policjantów, co ujemnie wpływa na ważny interes służby, jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa obywateli poprzez wykonywanie zadań przez wszystkich policjantów. E. W. jest funkcjonariuszem w służbie przygotowawczej, który nie posiada jakichkolwiek kwalifikacji zawodowych. W "interesie służby" jest wykluczenie funkcjonariuszy nie posiadających żadnych kwalifikacji zawodowych i tych, którzy kwalifikacji nie mogą uzyskać, co powoduje, że w konsekwencji nie mogą wykonywać żadnych zadań i czynności służbowych wiążących się z zawodem policjanta. Organ wskazał na różnicę między pojęciem usunięcia ze szkolenia podstawowego a pojęciem zwolnienia z takiego szkolenia. Wyłącznie w drugim ze wskazanych przypadków istnieje możliwość dokończenia przerwanego szkolenia, co nie ma miejsca w przedmiotowej sprawie. Zdaniem organu jedyną możliwą podstawą prawną rozwiązania ze stroną stosunku służbowego jest art. 41 ust. 2 pkt 5 ustawy o Policji. Brak jest możliwości zastosowanie innej podstawy zwolnienia ze służby, np. art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy o Policji (zwolnienie w przypadku nieprzydatności do służby, stwierdzonej w opinii służbowej w okresie służby przygotowawczej). Przełożony nie wydał opinii służbowej, bowiem brak było podstaw do opiniowania policjanta, który nie wykonuje żadnych zadań i czynności służbowych. Ponadto rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 30 sierpnia 2010 r. w sprawie opiniowania służbowego policjantów nie obliguje organu do dokonania takiej oceny.

KGP podkreślił, że poza kompetencjami organu jest badanie okoliczności nieuzyskania przez stronę zaliczenia przewidzianego w programie szkolenia zawodowego podstawowego. Organ wskazał także, że Komendant [...] Policji [...] lipca 2016 r. wystąpił do Zarządu [...] Związku Zawodowego Policjantów [...] o wydanie w terminie 7 dni opinii, jednak związek zawodowy do [...] sierpnia 2016 r. nie udzielił w tym zakresie odpowiedzi.

Organ odwoławczy wskazał ponadto, że Komendant [...] Policji w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie administracyjne w sprawie zwolnienia skarżącego ze służby w Policji.

Organ I instancji nadając rozstrzygnięciu rygor natychmiastowej wykonalności, miał na uwadze ważny interes społeczny przejawiający się szczególnym statusem i zadaniami Policji. Decyzja I instancji spełnia wymagania określone w art. 108 § 1 K.p.a., gdyż w jej uzasadnieniu przytoczono okoliczności wskazujące, że zachodzą przesłanki uzasadniające przedłożenie interesu społecznego nad indywidualny interes strony.

E. W. wniósł na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Odpowiadając na skargę Komendant Główny Policji wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wskazanym na wstępie wyrokiem oddalił skargę. Sąd wskazał, że rozwiązanie stosunku służbowego na podstawie prawnej określonej w art. 41 ust. 2 pkt 5 ustawy o Policji ma charakter fakultatywny, a decyzje w tym zakresie podejmowane są w ramach uznania administracyjnego przyznanego właściwym organom Policji. Kontrola decyzji opartej na uznaniu administracyjnym ma zaś ograniczony zakres. W sprawach dotyczących fakultatywnego zwolnienia funkcjonariusza ze służby sąd administracyjny bada zatem wyłącznie to, czy decyzja o rozwiązaniu stosunku służbowego nie jest arbitralna lub czy nie została podjęta przy użyciu niedozwolonych kryteriów. Nie mogą natomiast wkraczać w kompetencje właściwych organów i przesądzać o tym, czy dana osoba powinna nadal pozostać policjantem, czy też słuszne było wykluczenie jej z grona funkcjonariuszy formacji. Sąd zgodził się z organami administracyjnymi, że przy odczytywaniu treści określenia "ważny interes służby" należy sięgnąć przede wszystkim do przepisów regulujących cele i zadania Policji oraz szczególny status funkcjonariuszy tej formacji, a ponadto że w rachubę może wchodzić jedna realnie istniejąca przyczyna albo szereg okoliczności czy zdarzeń świadczących o tym, że dalsze pozostawanie policjanta w służbie koliduje z ważnym interesem Policji, a zatem że funkcjonariusz ten dla dobra macierzystej formacji, z przyczyn pozamerytorycznych, nie powinien kontynuować służby.

W ocenie Sądu w rozpoznawanej sprawie przesłanka zwolnienia skarżącego z uwagi na ważny interes służby w Policji została wystarczająco wykazana. Sąd przyjął, że post. E. W. został usunięty ze szkolenia zawodowego podstawowego oznaczonego symbolem [...] w Centrum Szkolenia Policji w L. i wyłączony ze stanu słuchaczy tego Centrum z dniem [...] czerwca 2016 r. Usunięcie ze szkolenia nastąpiło z powodu nieuzyskania zaliczenia komisyjnego przedmiotu [...] Pełnienie służby w konwojach i pomieszczeniach dla osób zatrzymanych/Pełnienie służby ochronnej w [...]. W sytuacji zatem, gdy skarżący został usunięty ze szkolenia zawodowego podstawowego, a jednocześnie brak jest prawnych możliwości ponownego skierowania policjanta usuniętego na szkolenie podstawowe, to organy trafnie przyjęły, że w sprawie wystąpiła przesłanka ważnego interesu służby.

W ocenie Sądu nieuzasadniony był również zarzut naruszenia przez organ art. 108 § 1 K.p.a. przez nadanie rozkazowi personalnemu z [...] sierpnia 2016 r. rygoru natychmiastowej wykonalności. Specyfika formacji jaką jest Policja, służącej społeczeństwu i przeznaczonej do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymywania porządku publicznego wymaga, aby istotne decyzje kadrowe były realizowane niezwłocznie. Przeciwne w tym względzie stanowisko mogłoby negatywnie wpłynąć na sposób funkcjonowania całej formacji, a w rezultacie na stan bezpieczeństwa i porządku publicznego.

E. W. złożył od powyższego wyroku skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

I. na podstawie art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 poz. 1369 ze zm.; obecnie Dz. U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm.), powoływanej dalej jako "P.p.s.a.", naruszenie przepisów postępowania:

1) art. 151 w związku z art. 133 § 1 w związku z art. 106 § 3 P.p.s.a. przez oddalenie skargi, pomimo niewykonania przez organ zarządzenia Sądu związanego z uzupełniającym postępowaniem dowodowym zainicjowanym z urzędu przez Sąd, co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy;

2) art. 151 P.p.s.a. w związku z art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 K.p.a. przez oddalenie skargi, pomimo że organ nie podjął czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego w związku z dokumentem [...] z [...] lipca 2016 r., nie rozpatrzył materiału dowodowego w tym zakresie i nie czynił ustaleń faktycznych w zakresie go dotyczącym, co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy;

3) art. 145 § 1 pkt 1 lit a i lit. c P.p.s.a. przez jego niezastosowanie pomimo istnienia podstaw do uchylenia rozkazu organu II instancji z uwagi na podniesione zarzuty oraz istniejącą podstawę do stwierdzenia nieważności rozkazu wydanego przez organ I instancji, z uwagi na wypełnienie przesłanki z art. 156 § 1 pkt 7 K.p.a.;

II. na podstawie art. 174 pkt 1 P.p.s.a. - naruszenie prawa materialnego, tj. art. 41 ust. 2 pkt 5 ustawy o Policji przez jego niewłaściwe zastosowanie, co miało istotny wpływ na wynik sprawy.

Skarżący kasacyjnie wniósł, na podstawie art. 176 § 2 P.p.s.a., o rozpoznanie sprawy na rozprawie, na podstawie art. 185 § 1 P.p.s.a., o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji; a także o zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu, na zasadach określonych w rozporządzeniu w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu - zgodnie z § 3 rozporządzenia oświadczając, że opłata nie została zapłacona w całości.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. W sprawie nie zachodzą okoliczności skutkujące nieważnością postępowania, określone w art. 183 § 2 P.p.s.a., należy zatem ograniczyć się do zarzutów wskazanych w podstawie skargi kasacyjnej. Związanie granicami skargi kasacyjnej oznacza natomiast związanie wskazanymi w niej podstawami zaskarżenia oraz wnioskiem.

Skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw.

Skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach:

1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;

2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 174 P.p.s.a.).

Uzasadniając zarzut naruszenia prawa materialnego przez jego błędną wykładnię wykazać należy, że sąd mylnie zrozumiał stosowany przepis prawa, natomiast uzasadniając zarzut niewłaściwego zastosowania prawa materialnego wykazać należy, że sąd stosując przepis popełnił błąd w subsumcji, czyli niewłaściwie uznał, że stan faktyczny przyjęty w sprawie odpowiada stanowi faktycznemu określonemu w hipotezie normy prawnej. W obu tych przypadkach autor skargi kasacyjnej wykazać musi ponadto w uzasadnieniu, jak w jego ocenie powinien być rozumiany stosowany przepis prawa, czyli jaka powinna być jego prawidłowa wykładnia, bądź jak powinien być stosowany konkretny przepis prawa ze względu na stan faktyczny sprawy, a w przypadku zarzutu niezastosowania przepisu - dlaczego powinien być zastosowany. Uzasadniając zaś naruszenie przepisów postępowania wykazać należy, że uchybienie im mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

W sytuacji, gdy skarga kasacyjna zarzuca naruszenie prawa materialnego oraz naruszenie przepisów postępowania, co do zasady w pierwszej kolejności rozpoznaniu podlegają zarzuty naruszenia przepisów postępowania (por. wyroki NSA z: 27 czerwca 2012 r., II GSK 819/11; 26 marca 2010 r., II FSK 1842/08; z 4 czerwca 2014 r., II GSK 402/13, System Informacji Prawnej LEX, podobnie jak wszystkie cytowane poniżej orzeczenia sądowe). Dopiero bowiem po przesądzeniu, że stan faktyczny przyjęty przez sąd w zaskarżonym wyroku jest prawidłowy albo nie został dostatecznie podważony, można przejść do skontrolowania procesu subsumcji danego stanu faktycznego pod zastosowany przez sąd pierwszej instancji przepis prawa materialnego. Podkreślić przy tym trzeba, że dla uznania za usprawiedliwioną podstawę kasacyjną z art. 174 pkt 2 P.p.s.a. nie wystarcza samo wskazanie naruszenia przepisów postępowania, ale nadto wymagane jest, aby skarżący wykazał, że następstwa stwierdzonych wadliwości postępowania były tego rodzaju lub skali, że kształtowały one lub współkształtowały treść kwestionowanego w sprawie orzeczenia (por. wyrok NSA z 5 maja 2004 r., FSK 6/04; wyrok NSA z 26 lutego 2014 r., II GSK 1868/12). Dla poprawności zarzutu sformułowanego w ramach drugiej podstawy kasacyjnej konieczne jest wskazanie przepisów procedury sądowoadministracyjnej naruszonych przez sąd w powiązaniu z właściwymi przepisami regulującymi postępowanie przed organami. Ocena skuteczności zarzutów naruszenia przepisów postępowania uzależniona jest zatem od wyszczególnienia przez wnoszącego skargę kasacyjną naruszonych - jego zdaniem - przepisów postępowania sądowego, które mogły być i były stosowane przez Sąd I instancji w procesie orzekania.

W ramach zarzutów naruszenia przepisów postępowania skarżący kasacyjnie podniósł zarzut naruszenia art. 151 w związku z art. 133 § 1 i art. 106 § 3 P.p.s.a. Naruszenia tych przepisów strona skarżąca kasacyjnie upatruje w oddaleniu skargi pomimo braku przedłożenia przez organ, na wezwanie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 2 lutego 2017 r., dokumentu upoważniającego P. P. O. do podpisania rozkazu nr [...] z [...] sierpnia 2016 r. To naruszenie skutkuje – zdaniem skarżącego kasacyjnie – wadą rozkazu, o której mowa w art. 156 § 1 pkt 7 K.p.a. i w konsekwencji nieważnością rozkazu.

Stosownie do art. 133 § 1 P.p.s.a. sąd administracyjny rozstrzyga sprawę na podstawie akt sprawy, a więc na podstawie ustalonego w sprawie stanu faktycznego i zgromadzonego materiału dowodowego. Skoro zatem kontrola sądowoadministracyjna odbywa się na podstawie akt sprawy, to co do zasady nie jest możliwe prowadzenie postępowania dowodowego przed tym sądem, który kontrolę legalności opiera na materiale dowodowym zgromadzonym w postępowaniu przed organem, którego działalność podlega kontroli. Przepis art. 106 § 3 P.p.s.a. nie służy do zwalczania ustaleń faktycznych, z którymi strona się nie zgadza (por. wyroki NSA z: 25 lutego 2016 r., II OSK 1592/14; 25 października 2015 r., I OSK 300/14; 20 stycznia 2010 r., II FSK 1306/08). Ponadto postępowanie dowodowe przed sądem administracyjnym ograniczone jest wyłącznie do możliwości przeprowadzenia dowodu z dokumentów i może mieć wyłącznie charakter uzupełniający. Zgodnie z art. 106 § 3 P.p.s.a. "Sąd może z urzędu lub na wniosek stron przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów, jeżeli jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie spowoduje nadmiernego przedłużenia postępowania w sprawie". Celem postępowania dowodowego, o którym mowa w art. 106 § 3 P.p.s.a. jest ocena, czy organy prawidłowo ustaliły stan faktyczny i czy prawidłowo zastosowały przepisy prawa materialnego do poczynionych ustaleń, co oznacza, że postępowanie dowodowe przed sądem administracyjnym nie może zmierzać do rozpatrzenia sprawy, w tym ustalania stanu faktycznego sprawy. W orzecznictwie NSA zwraca się uwagę, że w drodze wyjątku, zgodnie z art. 106 § 3 P.p.s.a., Sąd może przeprowadzić dowód uzupełniający z dokumentów, nie jest natomiast jego rolą uzupełnianie materiału dowodowego (por. wyrok NSA z 19 sierpnia 2016 r., I GSK 1792/14). Ponadto dopuszczenie nowego dowodu z dokumentu jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem sądu (por. wyroki NSA z: 25 września 2012 r., II OSK 840/11 i 17 grudnia 2015 r., II OSK 2501/15).

Okoliczność wskazana przez skarżącego kasacyjnie znajduje potwierdzenie w aktach sprawy, gdyż brak w nich dokumentu, którego uzupełnienia żądał Sąd I instancji w trybie art. 106 § 3 P.p.s.a. Sąd I instancji nie odniósł się w uzasadnieniu wyroku do nienadesłania przez organ żądanego dokumentu, równocześnie jednak Sąd przyjął, że decyzja organu I instancji jest zgodna z prawem, a zatem została podpisana przez osobę prawidłowo umocowaną. Oznacza to, że pomimo braku tego dokumentu, Sąd I instancji zajął stanowisko co do stanu faktycznego i wskazał podstawę rozstrzygnięcia. Wskazane uchybienie mogłoby być rozpatrywane w ramach zarzutu dotyczącego niewskazania przez Sąd I instancji pełnych wyjaśnień co do podstawy prawnej orzeczenia, a co za tym idzie mogłoby być kwestionowane wyłącznie przez zarzut naruszenia przepisu postępowania art. 141 § 4 P.p.s.a. Taki zarzut nie został zaś w skardze kasacyjnej postawiony. Skarżący kasacyjnie za pomocą zarzutu naruszenia art. 133 § 1 w związku z art. 106 § 3 P.p.s.a. w istocie usiłuje podważyć ocenę Sądu I instancji, zgodnie z którą decyzja organu I instancji została wydana przez osobę umocowaną w sprawie. Rozpatrywanie prawidłowości oceny Sądu I instancji w tym zakresie wymaga wykazania, że okoliczności stanu faktycznego sprawy nie zostały dokładnie wyjaśnione przez organ administracyjny, a pomimo to zostały zaaprobowane przez Sąd I instancji, a co za tym idzie wymaga podniesienia zarzutu naruszenia przepisów postępowania sądowoadministracyjnego w powiązaniu z przepisami regulującymi postępowanie dowodowe prowadzone przez organ administracyjny. Tego warunku skarga kasacyjna również nie spełnia w odniesieniu do wskazywanej argumentacji w tym zakresie. Ponadto przypomnieć jeszcze trzeba, że podniesienie w skardze kasacyjnej zarzutów naruszenia przepisów postępowania wymaga wykazania dodatkowo, że następstwa stwierdzonych wadliwości postępowania były tego rodzaju lub skali, że kształtowały one lub współkształtowały treść kwestionowanego w sprawie orzeczenia. Skarżący kasacyjnie tymczasem w żaden sposób nie wykazał, że inspektor P. O. nie był umocowany do podpisania decyzji o zwolnieniu skarżącego ze służby. Z informacji powszechnie dostępnych wynika zaś, że w dacie podpisania decyzji inspektor P. O. zajmował stanowisko I Zastępcy Komendanta [...] Policji. W orzecznictwie sądowym niekwestionowane jest stanowisko, że prawo zastępcy do podpisywania decyzji podejmowanych przez organ administracyjny wynika z istoty zastępstwa, a nie z upoważnienia uzyskanego od organu. Dla zakwestionowania prawa zastępcy dyrektora należałoby wykazać, że regulamin organizacyjny urzędu wyłączył z jego kompetencji podpisywanie decyzji (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 17 września 2000 r., II CKN 371/01, wyroki NSA z: 11 marca 1997 r., III SA 1395/95 i 4 września 1998 r., III SA 548/97). Stanowisko to jest wyrazem odejścia od nadmiernego formalizmu i nie ma dostatecznej racji, aby nie kierować się takim motywem w okolicznościach rozważanego stanu faktycznego.

Nie może odnieść zamierzonego skutku również zarzut naruszenia powyższych przepisów postępowania w powiązaniu z art. 156 § 1 pkt 7 K.p.a. (pkt 1 uzasadnienia zarzutów skargi kasacyjnej), a także powiązanie tego ostatniego przepisu z naruszeniem art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i lit. c P.p.s.a. Zgodnie z art. 156 § 1 pkt 7 K.p.a. organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa. Przesłanka nieważności decyzji sformułowana w tym przepisie ma w swej istocie charakter czysto informacyjny. Wskazuje bowiem jedynie na to, że przepisy szczególne mogą przewidywać wadę nieważności inną niż określone w art. 156 § 1 pkt 1-6 K.p.a. Tylko jeżeli istnieje przepis przewidujący "nieważność z mocy prawa", możliwe jest wyeliminowanie wadliwej decyzji z obrotu prawnego. Musi istnieć przepis materialny w sposób wyraźny przewidujący sankcję nieważności w przypadku określonej wadliwości decyzji administracyjnej. Nie jest takim przepisem art. 42 ust. 1 ustawy o Policji, który określa jednie skutki prawne uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji o zwolnieniu ze służby w Policji w postaci przywrócenia do służby na stanowisko równorzędne. Prawidłowości oceny Sądu I instancji, zdeterminowanej materialnoprawnymi aspektami sprawy, w jakich mieści się kwestia ważności decyzji administracyjnej, nie można zatem skutecznie podważać zarzutem naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 106 § 3, art. 133 § 1 i art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i lit. c P.p.s.a.

Zarzut naruszenia art. 151 P.p.s.a w związku z art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 K.p.a. i powołana na jego poparcie argumentacja w uzasadnieniu skargi kasacyjnej zmierza do wykazania, że niedokładne wyjaśnienie stanu faktycznego polega na pominięciu dokumentu z [...] lipca 2016 r. nr [...] i tym samym zaniechanie dokonania ustaleń w zakresie ponownego kierowania skarżącego na kurs podstawowy. W pozostałym zakresie okoliczności stanu faktycznego nie zostały zakwestionowane. Niesporne pozostaje zatem, że Komendant Centrum Szkolenia Policji w L. rozkazem z [...] czerwca 2016 r. nr [...], wydanym na podstawie § 43 ust. 2 pkt 2 i § 44 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 19 czerwca 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków odbywania szkoleń zawodowych oraz doskonalenia zawodowego w Policji, usunął skarżącego z dniem [...] czerwca 2016 r. ze szkolenia zawodowego podstawowego oznaczonego symbolem [...] oraz wyłączył go ze stanu słuchaczy Centrum Szkolenia Policji w L. Usunięcie ze szkolenia nastąpiło z powodu nieuzyskania zaliczenia komisyjnego przedmiotu [...] Pełnienie służby w konwojach i pomieszczeniach dla osób zatrzymanych/Pełnienie służby ochronnej w [...].

Zgodnie z § 43 ust. 2 pkt 2 cytowanego rozporządzenia słuchacza usuwa się ze szkolenia, jeżeli nie uzyskał zaliczenia lub nie zdał egzaminu przewidzianego w programie szkolenia zawodowego policjantów. Ponadto, zgodnie z § 46 ust. 2 cytowanego rozporządzenia, nie kieruje się ponownie na szkolenie policjanta usuniętego ze szkolenia podstawowego. Stosownie natomiast do § 2 tego rozporządzenia policjant uzyskuje kwalifikacje zawodowe podstawowe po ukończeniu kursu szkolenia zawodowego podstawowego.

Wobec tych okoliczności i wskazanego stanu prawnego przedstawiony na rozprawie sądowej przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie dokument wskazujący liczbę słuchaczy zwolnionych/usuniętych z kursu podstawowego i liczbę słuchaczy przywróconych na kurs podstawowy, nie może mieć znaczenia w sprawie. Stan prawny w tym zakresie jest jasny i nie budzi wątpliwości interpretacyjnych. Oznacza to, że zarzut naruszenia wskazanych powyżej przepisów postępowania jest nieusprawiedliwiony.

Niezasadny okazał się również zarzut naruszenia prawa materialnego art. 41 ust. 2 pkt 5 ustawy o Policji przez niewłaściwe zastosowanie. Zgodnie z tym przepisem policjanta można zwolnić ze służby, gdy wymaga tego ważny interes służby. W ramach uzasadnienia tego zarzutu skarżący kasacyjnie podkreślił, że w okolicznościach sprawy skarżący nie powinien być zwolniony na przyjętej podstawie prawnej, ale na podstawie art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy o Policji, w myśl którego policjanta zwalnia się w przypadku nieprzydatności do służby, stwierdzonej w opinii służbowej w okresie służby przygotowawczej. Skarżący kasacyjnie wskazał też, że nieuzyskanie kwalifikacji zawodowych niezbędnych do służby w Policji stanowi przyczynę merytoryczną dającą podstawę do zwolnienia ze służby (brak kwalifikacji) i nie może być uznane za przyczynę pozamerytotyczną uprawniającą do stosowania art. 41 ust. 2 pkt 5 ustawy o Policji. Podstawą zastosowania tego przepisu nie może być bowiem brak kwalifikacji zawodowych stanowiący zagadnienie merytoryczne związane z istotą bycia policjantem. Organ miał obowiązek zwolnić skarżącego ze służby w Policji, ale dopiero po sporządzeniu opinii służbowej o nieprzydatności skarżącego do służby.

Powyższa argumentacja wskazuje, że skarżący kasacyjnie w ramach powołanego zarzutu naruszenia prawa materialnego usiłuje podważyć ustalony przez Sąd I instancji stan faktyczny, swoje zarzuty odnosząc do dokonanej przez Sąd oceny okoliczności sprawy jako podpadających pod określenie "ważnego interesu służby", użyte w przyjętej podstawie prawnej zwolnienia ze służby.

W związku z powyższym należy przypomnieć, że próba zwalczenia ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd I instancji nie może następować przez zarzut naruszenia prawa materialnego (zob. wyroki NSA z: 29 stycznia 2013 r., I OSK 2747/12,; 6 marca 2013 r., II GSK 2327/11). Ocena zarzutu prawa materialnego może być dokonana wyłącznie na podstawie konkretnego stanu faktycznego, nie zaś na podstawie stanu faktycznego, który skarżący uznaje za prawidłowy (zob. wyroki NSA z: 6 marca 2013 r., II GSK 2328/11, LEX nr 1340138; 14 lutego 2013 r., II GSK 2173/11).

Niekwestionowane jest, że w sprawie nie była sporządzona opinia służbowa o nieprzydatności skarżącego do służby przygotowawczej, ani też skutecznie nie zakwestionowano w tym zakresie ustaleń faktycznych dotyczących konieczności jej sporządzenia. Jeżeli skarżący uważa zaś, że ustalenia faktyczne są błędne, ponieważ powinna być sporządzona taka opinia, to zarzut naruszenia prawa materialnego poprzez błędne zastosowanie jest co najmniej przedwczesny. Zarzut naruszenia prawa materialnego nie może opierać się na wadliwym (kwestionowanym przez stronę) ustaleniu faktu (zob. wyrok NSA z 13 marca 2013 r., II GSK 2391/11), a konieczność wydania opinii o przydatności do służby przygotowawczej podlegająca ocenie w tym postępowaniu wchodzi właśnie w zakres stanu faktycznego sprawy. Błędne zastosowanie (bądź niezastosowanie) przepisów materialnoprawnych (również jako następstwo ich błędnej wykładni) zasadniczo każdorazowo pozostaje w ścisłym związku z ustaleniami stanu faktycznego sprawy i może być wykazane pod warunkiem wcześniejszego obalenia tych ustaleń, czy też szerzej - dowiedzenia ich wadliwości. Gdy skarżący nie podważa skutecznie okoliczności faktycznych sprawy – jak to miało miejsce w realiach niniejszej sprawy - zarzuty niewłaściwego zastosowania prawa materialnego są zarzutami zasadniczo bezpodstawnymi (por. wyroki NSA z: 4 lipca 2013 r., I FSK 1092/12; 1 grudnia 2010 r., II FSK 1506/09; 11 października 2012 r., I FSK 1972/11 i 3 listopada 2011 r., I FSK 2071/09).

Z powyższych przyczyn Naczelny Sąd Administracyjny, w oparciu o art. 184 P.p.s.a., oddalił skargę kasacyjną.

Orzeczenie nie obejmuje rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów z tytułu sporządzenia i wniesienia skargi kasacyjnej na rzecz adwokata ustanowionego z urzędu należnych od Skarbu Państwa (art. 250 P.p.s.a.). Koszty nieopłaconej pomocy prawnej przyznawane są przez wojewódzki sąd administracyjny w postępowaniu określonym w art. 258 - 261 P.p.s.a.