Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
|
drukuj zapisz |
6480 658, Administracyjne postępowanie, Inspektor Nadzoru Budowlanego, Uchylono zaskarżone postanowienie i wyłączono sędziego, III OZ 484/24 - Postanowienie NSA z 2024-11-22, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA
III OZ 484/24 - Postanowienie NSA
|
|
|||
|
2024-10-15 | |||
|
Naczelny Sąd Administracyjny | |||
|
Wojciech Jakimowicz /przewodniczący sprawozdawca/ | |||
|
6480 658 |
|||
|
Administracyjne postępowanie | |||
|
II SAB/Ol 60/24 - Wyrok WSA w Olsztynie z 2024-08-06 | |||
|
Inspektor Nadzoru Budowlanego | |||
|
Uchylono zaskarżone postanowienie i wyłączono sędziego | |||
|
Dz.U. 2024 poz 935 art. 18, 19 Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j.) |
|||
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Stowarzyszenia E. z siedzibą w B. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 29 sierpnia 2024 r., sygn. akt II SAB/Ol 60/24 o oddaleniu wniosku Stowarzyszenia E. z siedzibą w Biskupcu o wyłączenie sędziego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie Bogusława Jażdżyka od orzekania w sprawie ze skargi Stowarzyszenia E. z siedzibą w B. na bezczynność Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowanego w O. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie oraz wyłączyć sędziego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie Bogusława Jażdżyka od orzekania w sprawie o sygn. akt II SAB/Ol 60/24. |
||||
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie postanowieniem z dnia 29 sierpnia 2024 r., sygn. akt II SAB/Ol 60/24 oddalił wniosek Stowarzyszenia E. z siedzibą w B. (dalej także jako: Stowarzyszenie) o wyłączenie sędziego WSA w Olsztynie Bogusława Jażdżyka od orzekania w sprawie ze skargi Stowarzyszenia na bezczynność Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w O. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej. Sąd I instancji uznał, że wniosek Stowarzyszenia o wyłączenie sędziego nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż nie istnieje okoliczność, która uzasadniałaby uwzględnienie wniosku o wyłączenie sędziego Bogusława Jażdżyka od orzekania w niniejszej sprawie. Jak zauważył Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w swoim wniosku Stowarzyszenie powołało się bowiem na treść postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego o sygn. akt III OZ 408/21, którym wyłączono sędzię WSA Ewę Osipuk od orzekania w sprawie o sygn. akt II SA/Ol 424/20. W ocenie Sądu I instancji ten argument nie uzasadnia wyłączenia sędziego WSA Bogusława Jażdżyka od rozpoznawania niniejszej sprawy. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie podkreślił bowiem, że wątpliwości co do bezstronności sędziego w rozumieniu art. 19 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi muszą być każdorazowo odnoszone do konkretnego sędziego w konkretnej sprawie. W związku z tym Sąd I instancji wskazał, że przedmiotem skargi w niniejszej sprawie jest bezczynność Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w O. w udostępnieniu informacji publicznej. Natomiast Stowarzyszenie powołuje się na okoliczności zaistniałe w sprawie, w której wprawdzie było ono uczestnikiem, ale która dotyczyła zupełnie innej skargi, a mianowicie skargi na decyzję Kolegium dotyczącą pozwolenia zintegrowanego, wydanego na rzecz E. sp. z o.o. Ponadto, jak zauważył Sąd I instancji, w powołanym we wniosku postanowieniu o sygn. akt III OZ 408/21 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał na odbiór zewnętrzny (społeczny) upublicznionej negatywnej wypowiedzi sędziego odnoszącej się do jednej ze stron postępowania, która padła w toku sprawy o sygn. II SA/Ol 615/18. W niniejszej sprawie żadna opinia o którejkolwiek ze stron, uczestnikach postępowania, czy też o samej sprawie, nie została wyrażona, a tym bardziej negatywne stanowisko o zasięgu publicznym. Zdaniem Sądu I instancji trudno w sprawie ze skargi na bezczynność organu nadzoru budowlanego w udostępnieniu informacji publicznej doszukiwać się "odbioru społecznego" wynikającego z upublicznienia negatywnej wypowiedzi sędziego, dotyczącej pełnomocnika, który reprezentował Stowarzyszenie w sprawie ze skarg A. C. i Wojewody W. na uchwałę Rady Miejskiej w B. nr XXV/161/16 z dnia 16 sierpnia 2016 r. w przedmiocie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów zabudowy przemysłowej w obrębie nr 1 miasta B. oraz w obrębie B. K.. Sąd I instancji podkreślił, że Stowarzyszenie nie może oczekiwać, że w każdej sprawie toczącej się przed tutejszym Sądem w przyszłości, w której byłoby stroną skarżącą lub uczestnikiem, opisane w postanowieniu NSA o sygn. III OZ 408/21 zdarzenie będzie stanowiło podstawę wyłączenia sędziego. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zaznaczył, że w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego ugruntowany jest pogląd, że o wyłączeniu sędziego nie może decydować subiektywne przekonanie strony o stronniczości i niesprawiedliwości sędziego czy też subiektywne przekonanie strony co do negatywnego nastawienia sędziego do strony (zob. np. wyrok NSA z 14 listopada 2019 r., sygn. akt II OSK 3249/17; postanowienia NSA: z 17 czerwca 2021 r., sygn. akt I OZ 176/21, z 7 września 2021 r., sygn. akt III OZ 602/21, z 8 sierpnia 2021 r., sygn. akt II OZ 353/21 i z 6 maja 2014 r., sygn. akt I OZ 336/14). Sąd I instancji dodał, że w postanowieniu z dnia 4 marca 2021 r., sygn. II OSK 346/19, umarzającym postępowanie kasacyjne od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 20 listopada 2018 r., sygn. akt II SA/Ol 615/18 Naczelny Sąd Administracyjny zauważył, że Prokuratura Okręgowa w O. postanowieniem z dnia 16 sierpnia 2019 r., PO I Ds. 10.2019, umorzyła postępowanie w sprawach: I. przekroczenia 20 listopada 2018 r. uprawnień przez sędziów WSA w Olsztynie, będących członkami składu orzekającego WSA w Olsztynie, polegających na dopuszczeniu osoby nieuprawnionej do narady i głosowania w sprawie o sygn. akt II SA/Ol 615/18, wobec stwierdzenia, że czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego; II. posłużenia się 20 listopada 2018 r. na sali rozpraw WSA w Olsztynie przez nieustaloną osobę urządzeniem służącym do rejestracji dźwięku w celu uzyskania informacji, do której była nieuprawniona, w postaci przebiegu narady i głosowania składu orzekającego WSA w ww. sprawie, tj. o przestępstwo z art. 267 § 3 Kodeksu karnego – wobec niewykrycia sprawcy czynu zabronionego. Naczelny Sąd Administracyjny w swoim postanowieniu stwierdził także, że "krótkotrwała obecność na sali rozpraw sędziego spoza składu orzekającego w żaden sposób nie doprowadziła do naruszenia jakichkolwiek przepisów procesowych, co jest podstawowym warunkiem uznania, że strona została pozbawiona możności działania. W tej sytuacji bezzasadne jest też twierdzenie Prokuratora, że okoliczność ta mogłaby stanowić podstawę podniesienia zarzutu stronniczości składu orzekającego (...)". Sąd I instancji podkreślił, że w pełni podziela to stanowisko. Z uwagi na powyższe Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie uznał, że okoliczność, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie wyłączył sędziego WSA Bogusława Jażdżyka od orzekania w sprawach o sygn. akt II SA/Ol 94/23, II SA/Ol 95/23 i II SA/Ol 103/23, nie skutkuje automatycznie obowiązkiem wyłączenia tego sędziego także w niniejszej sprawie. Reasumując, Sąd I instancji uznał, że Stowarzyszenie nie wskazało żadnych okoliczności, które odnosiłyby się do realiów niniejszej sprawy i jednocześnie wskazywałyby, że w tej sprawie zachodzą okoliczności uzasadniające wyłączenie ww. sędziego od jej rozpoznawania ze względu na wątpliwości co do jego bezstronności. Dodatkowo, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zauważył, że wprawdzie sędzia Bogusław Jażdżyk był wyznaczony jako sędzia zastępca w przedmiotowej sprawie, ale wydany w dniu 6 sierpnia 2024 r. wyrok zapadł bez jego udziału. Pismem z dnia 26 września 2024 r. Stowarzyszenie złożyło zażalenie na powyższe postanowienie, w którym wniosło o zmianę zaskarżonego postanowienia i orzeczenie o wyłączeniu sędziego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie od rozpoznania sprawy o sygn. akt II SAB/Ol 560/24, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie wniosku o wyłączenie sędziego do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, a także o orzeczenie o kosztach postępowania zażaleniowego według norm prawem przepisanych. Stowarzyszenie zarzuciło Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Olsztynie naruszenie art. 19 i art. 20 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, poprzez uznanie, że w sprawie nie występuje uprawdopodobniona przesłanka wyłączenia sędziego z powodu występowania uzasadnionej wątpliwości co do jego bezstronności w niniejszej sprawie. W uzasadnieniu zażalenia Stowarzyszenie podkreśliło, że zgodnie z art. 45 Konstytucji RP ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Natomiast podstawy złożonego w niniejszej sprawie wniosku o wyłączenie sędziego związane są z okolicznością, która wywołuje uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego, o którego wyłączenie ubiega się Stowarzyszenie. Stowarzyszenie podniosło, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zdaje się nie uznawać zapadłych wcześniej postanowień Naczelnego Sądu Administracyjnego o sygn. akt III OZ 408/21 oraz II OZ 1061/20, na mocy których uwzględniono argumentację przedstawianą przez Stowarzyszenie na poparcie konieczności wyłączenia wskazywanych przez nie sędziów WSA w Olsztynie od orzekania w sprawach, w których Stowarzyszenie jest stroną. W dodatkowym piśmie procesowym z dnia 16 listopada 2024 r. stanowiącym uzupełnienie zażalenia Stowarzyszenie podtrzymało wszystkie zarzuty sformułowane w zażaleniu oraz stanowisko prezentowane dotychczas w toku postępowania. Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje: Zażalenie Stowarzyszenia zasługuje na uwzględnienie. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie dokonał rozpatrzenia wniosku o wyłączenie sędziego WSA Bogusława Jażdżyka opierając się na przepisach art. 18 i art. 19 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2024 r., poz. 935) - dalej: p.p.s.a., w których wymienione są bezwzględne i względne przesłanki wyłączenia sędziego w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Podkreślone zostało jednocześnie, że wniosek o wyłączenie sędziego powinien odwoływać się do zobiektywizowanych i zindywidualizowanych przesłanek, które miałyby świadczyć o obawach co do bezstronności sędziego w odniesieniu do konkretnej, będącej przedmiotem rozpoznania, sprawy. Nieprawidłowo jednak Sąd I instancji uznał, że w realiach niniejszej sprawy nie zaistniały podstawy do wyłączenia od orzekania sędziego objętego wnioskiem Stowarzyszenia. W myśl art. 19 p.p.s.a., wyłączenie sędziego na wniosek strony następuje wówczas, gdy zachodzą takie okoliczności, które mogłyby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie. Przepis ten łącznie z art. 18 § 1-3 p.p.s.a. ustanawia instytucję wyłączenia sędziego, będącą gwarancją procesową zasady obiektywizmu i bezstronności, a więc gwarancją tego, że rozstrzygnięcie w sprawie zawisłej przed sądem nie będzie determinowane przez osobiste zapatrywania, uprzedzenia lub interesy osoby wydającej rozstrzygnięcie. Stosownie zaś do treści art. 20 § 1 p.p.s.a., strona składająca wniosek o wyłączenie sędziego obowiązana jest wskazać i jednocześnie uprawdopodobnić przyczyny wyłączenia. Na stronie spoczywa zatem obowiązek wskazania przyczyny wyłączenia oraz powołania okoliczności lub dowodów uprawdopodobniających istnienie tej przyczyny. Przyczyny wyłączenia, które powinny zostać uprawdopodobnione we wniosku o wyłączenie sędziego, to wyłącznie przyczyny, na które wskazują art. 18 § 1-3 i art. 19 p.p.s.a. Oznacza to, że nie będzie chodzić o jakąkolwiek okoliczność, która zdaniem strony wyłącza sędziego od rozpoznawania jej sprawy, ale okoliczność przewidzianą ustawą – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Okoliczności, o których mowa w art. 19 p.p.s.a. obejmują zarówno te związane z osobistymi stosunkami między sędzią a stroną czy jej przedstawicielem, jak i inne uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne, które w przypadku konkretnego sędziego mogą budzić uzasadnione wątpliwości co do wydania orzeczenia opartego na w pełni zobiektywizowanych przesłankach. Przez stosunki osobiste należy, w świetle ugruntowanego już orzecznictwa, zarówno sądów administracyjnych, jak i sądów powszechnych, rozumieć relacje charakteryzujące się istnieniem więzi uczuciowej, emocjonalnej (niezależnie od tego, czy wywołuje ona emocje pozytywne czy negatywne), gospodarczej (ekonomicznej). Inne uzasadnione okoliczności mogą dotyczyć np. wcześniejszych związków sędziego z daną, konkretną sprawą (poprzez wykonywanie obowiązków służbowych jeszcze przed objęciem przez niego funkcji sędziego). Wyłączenie sędziego nie może jednak następować automatycznie. W każdej sprawie należy indywidualnie oceniać, czy i na ile okoliczności te mają wpływ na bezstronność sędziego. Analizowany przepis nie może przy tym służyć do utrudniania działalności sądów. Wątpliwości co do bezstronności sędziego muszą zatem mieć charakter realny, a nie tylko potencjalny. Nie mogą one wynikać tylko z subiektywnego przekonania strony, ale z istnienia ważnych powodów, które obiektywnie potwierdzają istnienie podstaw wskazanych w art. 19 p.p.s.a. (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 listopada 2014 r., II OZ 1247/14). W sprawach, w których podstawą wyłączenia jest art. 19 p.p.s.a., do sądu należy nie tylko zbadanie, czy występują przyczyny (podstawy) wyłączenia, ale także czy z punktu widzenia doświadczenia życiowego przytoczone okoliczności mogą budzić wątpliwości co do bezstronności sędziego i uzasadniać jego wyłączenie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 września 1994 r., sygn. akt I PO 10/94, OSNP 1995/4, poz. 56). Celem instytucji wyłączenia sędziego jest realizacja konstytucyjnego prawa jednostki do rozpatrzenia sprawy przez niezawisły i bezstronny sąd (art. 45 ust. 1 Konstytucji RP). Bezstronność sądu jest też elementem prawa do przeprowadzenia rzetelnego postępowania sądowego w rozumieniu art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.) oraz art. 14 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych otwartego do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r. (Dz. U. z 1977 r. Nr 38 poz. 167). Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPCz) i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), na gruncie art. 6 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka, wyraźnie wskazuje na konieczność unikania sytuacji stwarzających jakiekolwiek wątpliwości, co do bezstronności sędziego. W swoich orzeczeniach dotyczących bezstronności sądu ETPCz przyjmuje tzw. zasadę domniemania bezstronności i stosuje bardzo rygorystyczne kryteria, które mogłyby doprowadzić do podważenia tego domniemania. Naruszenie tego przepisu w kontekście podejmowania przez tego samego sędziego czynności na różnych etapach określonego postępowania ETPCz rozpatruje kazuistycznie, z uwzględnieniem okoliczności konkretnej sprawy. W wyroku z dnia 9 lutego 2012 r. 42856 Kinskẏ v. Czechy ETPCz stwierdził, że: "Istnienie bezstronności dla celów art. 6 ust. 1 Konwencji musi zostać rozstrzygnięte zgodnie z kryterium subiektywnym, to jest na podstawie osobistych przekonań konkretnego sędziego w danej sprawie, a także zgodnie z kryterium obiektywnym, to jest po dokonaniu oceny, czy dany sąd dawał gwarancje wystarczające, by wykluczyć wszelkie uprawnione wątpliwości w tej mierze. [...] Co do kryterium obiektywnego, należy rozstrzygnąć, czy oprócz zachowania sędziów, istnieją podlegające ocenie okoliczności faktyczne, które mogą rodzić wątpliwości co do ich bezstronności. Oznacza to, że przy rozstrzyganiu w przedmiocie zaistnienia w danej sprawie uprawnionego powodu ku temu, by obawiać się, iż danemu sędziemu lub organowi sprawującemu funkcję składu orzekającego brakuje bezstronności, stanowisko zainteresowanej osoby jest ważne, lecz nie jest rozstrzygające. Rozstrzygającym jest to, czy można uznać taką obawę za obiektywnie uzasadnioną. W tej mierze nawet pozory mogą mieć pewne znaczenie lub, innymi słowy, sprawiedliwości nie tylko musi stać się zadość, musi być ona także widoczna. Stawką jest tutaj zaufanie, które sądy w demokratycznym społeczeństwie muszą wzbudzać w społeczeństwie" (zob. też wyrok ETPCz z 21 grudnia 2010 r. 27225/05 Gajewski v. Polska, LEX nr 675691; wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 1 lipca 2008 r. C-341/06 P. Chronopost S.A. i La Poste v. Union Française de L’Express (UFEX) i inni, LEX nr 410025; A. Hauser, Prawo jednostki do sądu europejskiego, C. H. Beck Warszawa 2017 r., s. 58-62). Bezstronność należy z jednej strony postrzegać jako skierowany do sędziego nakaz zachowania bezstronności przy rozpatrywaniu i rozstrzyganiu przez niego konkretnej sprawy, z drugiej natomiast – postrzegać w odbiorze zewnętrznym, jako składającą się na obraz bezstronnego sądu sprawującego wymiar sprawiedliwości. Wskazane w art. 45 ust. 1 Konstytucji i w normach prawa międzynarodowego prawo do bezstronnego sądu odczytywać należy jako konieczność takiego ukształtowania ustroju sądów oraz sposobu postępowania przed nimi, aby jednostce zwracającej się o rozstrzygnięcie sporu zagwarantować rozpoznanie sprawy w sposób obiektywny, a tym samym niestronniczy. Równie ważne jest też, aby podmiot zwracając się do sądu o podjęcie rozstrzygnięcia miał na podstawie uzewnętrznionych znamion przekonanie, że jego sprawa zostanie rozpoznana w sposób bezstronny oraz rozstrzygnięta w taki sposób jak innej osoby będącej w takiej samej sytuacji. To jest możliwe tylko wówczas, gdy w danym społeczeństwie wymiar sprawiedliwości jawił się będzie, na podstawie zewnętrznych przesłanek, jako rzeczywiście bezstronny. O zapewnieniu prawa do bezstronnego sądu można mówić tylko wtedy, gdy orzekający w sprawie sąd nie jest subiektywnie stronniczy tak względem uczestników postępowania jak i samej sprawy oraz daje jednocześnie gwarancję obiektywnego rozpoznania sprawy z punktu widzenia zewnętrznego obserwatora. "Sprawiedliwość nie tylko powinna być wymierzona, ale musi być również postrzegana jako wymierzona" (wyrok ETPCz z dnia 9 lutego 2012 r. 42856 Kinskẏ v. Czechy). Na powyższe okoliczności zwracał już uwagę Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniach: z dnia 9 lipca 2021 r., sygn. akt III OZ 408/21, z dnia 28 lutego 2024 r., sygn. akt III OZ 81/24 oraz z dnia 23 lipca 2024 r., sygn. akt III OZ 285/24, które również dotyczyły wniosku Stowarzyszenia o wyłączenie sędziego. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznający zażalenie wniesione w niniejszej sprawie rozważania te w całości podziela i z punktu widzenia rozstrzygnięcia niniejszej sprawy uznaje za celowe ponowne przytoczenie okoliczności powołanych jako podstawy wniosku o wyłączenie sędziów. W dniu 20 listopada 2018 r. przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Olsztynie rozpoznawana była sprawa sygn. akt II SA/Ol 615/18 ze skarg A. C. i Wojewody W. na uchwałę Rady Miejskiej w B. z dnia 16 sierpnia 2016 r., nr XXVl161116 w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów zabudowy przemysłowej w obrębie nr 1 miasta B. oraz w obrębie B. – K.. Sędzia Bogusław Jażdżyk, o którego wyłączenie od orzekania w niniejszej sprawie ubiega się Stowarzyszenie, niebędący członkiem składu orzekającego w tej sprawie wszedł na salę sądową pomiędzy zamknięciem przewodu sądowego, a ogłoszeniem wyroku. Sędzia ten wypowiedział się negatywnie demonstrując jednoznacznie nieprzychylne nastawienie do jednej ze stron postępowania. Członkowie składu orzekającego nie zanegowali negatywnej wypowiedzi sędziego Bogusława Jażdżyka na temat Stowarzyszenia, co jak słusznie podnosi Stowarzyszenie, mogło być odebrane jako milcząca aprobata przez członków składu orzekającego, tym bardziej, że w sprawie zapadł wówczas wyrok oddalający skargę. Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 9 lipca 2021 r., sygn. akt III OZ 408/21 podkreślił, że nie można jednoznacznie przesądzić czy wypowiedź ta miała wpływ na rozstrzygniecie sprawy, ale a contario nie można równocześnie kategorycznie wykluczyć, że takiego wpływu nie miała. Obie oceny są bowiem w równym stopniu obiektywnie dopuszczalne. Stanowisko to zachowuje aktualność również w tej sprawie. Podkreślenia także wymaga, że znaczącą rolę przy wyłączeniu sędziego odgrywa także aspekt społecznego odbioru. Chodzi w tym przypadku obiektywnie o wyeliminowanie sytuacji, która w społecznym odbiorze mogłaby wywołać wątpliwości, co do bezstronności sędziego. Sędzia nie tylko musi mieć własne poczucie bezstronności, lecz jest także zobowiązany do takiego postępowania i zachowania, które zapewniają przekonanie u innych o jego bezstronności. Postępowanie sędziego, stwarzające choćby pozory braku bezstronności i obiektywizmu, godzi w społeczny odbiór sędziego jako bezstronnego arbitra, który jest niezbędny dla prawidłowego sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Bezstronność jest uznawana za jedną z podstawowych wartości charakteryzujących rozstrzyganie sporów przez sąd. Sędzia musi być postrzegany jako bezstronny i nie chodzi o to, czy można mu postawić uzasadniony zarzut braku obiektywizmu, ale o to czy z punktu widzenia strony zachodzą wystarczające okoliczności, które mogą budzić wątpliwości, co do jego bezstronności. Co istotne, nie mamy tutaj do czynienia jedynie z wydaniem niekorzystnego orzeczenia w stosunku do strony procesowej, ale z jednoczesnym upublicznieniem zdarzenia, w którym pada negatywna wypowiedź, co do strony postępowania. Zdarzenie zostało bowiem nagrane oraz było tematem programu [...] wyemitowanego w dniu [...] r. w T. Ponadto, zajście podczas narady przeprowadzonej w sprawie o sygn. akt II SA/Ol 615/18 było przedmiotem śledztwa o sygn. PO I Ds. 10.2019 (w sprawie przekroczenia w dniu 20 listopada 2018 r. uprawnień przez sędziów WSA w Olsztynie, będących członkami składu orzekającego WSA w Olsztynie, polegającego na dopuszczeniu osoby nieuprawnionej do narady i głosowania w sprawie o sygn. akt II SA/Ol 615/18, tj. o przestępstwo z art. 231 § 1 k.k.), którego podstawy umorzenia badał Sąd Rejonowy w Olsztynie II Wydział Karny, sygn. akt II Kp 1662/19. Odnosząc się do stanowiska Sądu I instancji co do tego, że Stowarzyszenie nie może oczekiwać, że sędzia objęty wnioskiem nie będzie orzekać w innych sprawach, w których w przyszłości stroną skarżącą lub uczestnikiem będzie Stowarzyszenie, wyjaśnić należy, mając na uwadze powołane okoliczności, że nie można przyjąć określonych granic czasowych, po których zachowanie sędziego Bogusława Jażdżyka nie będzie już oceniane jako przesłanka uprawdopodobniająca jego negatywne nastawienie do Stowarzyszenia. Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 188 p.p.s.a. w związku z art. 19 p.p.s.a. i art. 197 § 2 p.p.s.a., postanowił jak w sentencji. Odnosząc się do wniosku Stowarzyszenia o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, Naczelny Sąd Administracyjny wskazuje, że nie może on zostać uwzględniony, gdyż zgodnie z art. 209 p.p.s.a. wniosek strony o zwrot kosztów sąd rozstrzyga w każdym orzeczeniu uwzględniającym skargę oraz w orzeczeniu, o którym mowa w art. 201, art. 203 i art. 204 p.p.s.a., a niniejsze postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego nie jest żadnym z orzeczeń wskazanych w art. 209 p.p.s.a. |