Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Stanisław Bogucki (sprawozdawca), Sędzia NSA Jolanta Sokołowska, Sędzia WSA (del.) Anna Juszczyk-Wiśniewska, po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej E. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 14 września 2022 r., sygn. akt I SA/Ol 306/22 w sprawie ze skargi E. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie z dnia 28 lutego 2022 r., nr SKO.53.560.2021 w przedmiocie podatku od nieruchomości 2021 r oddala skargę kasacyjną.

1. Wyrokiem z 14.09.2022 r. o sygn. I SA/Ol 306/22 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie oddalił skargę E.M. (dalej: skarżąca) na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie z 28.02.2022 r., nr SKO.53.560.2021, wydaną w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2021 r. Jako podstawę prawną powołano art. 151 ustawy z 30.08.2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2022 r. poz. 329 ze zm., dalej: p.p.s.a.). Wyrok (podobnie, jak pozostałe powołane w uzasadnieniu orzeczenia) jest dostępny na stronie internetowej http://orzeczenia.nsa.gov.pl/.

2. Stanowiska stron w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.

2.1. Skargę kasacyjną od ww. wyroku WSA w Olsztynie do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniosła skarżąca (reprezentowana przez pełnomocnika - radcę prawnego), która zaskarżyła ten wyrok w całości. Sformułowała również wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd pierwszej instancji, a także o zasądzenie kosztów postępowania sądowego.

Skarżąca w skardze kasacyjnej zarzuciła naruszenie zasady dochodzenia prawdy obiektywnej wymienionej w art. 122 ustawy z 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm., dalej: o.p.) w związku z art. 133 § 1 p.p.s.a. przez nieprzeprowadzenie właściwej analizy.

2.2. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Olsztynie nie wniosło odpowiedzi na skargę kasacyjną.

3. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

3.1. Skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw, ponieważ wyrok WSA w Olsztynie odpowiada prawu (art. 184 p.p.s.a.) i dlatego skarga kasacyjna podlega oddaleniu.

3.2. Zwrócić należy uwagę, że stosownie do art. 183 § 1 zdanie 1 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc pod rozwagę z urzędu nieważność postępowania. Wywołane skargą kasacyjną postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym oparte jest na zasadzie dyspozycyjności i nie polega na ponownym rozpoznaniu sprawy w jej całokształcie, pozostając ograniczonym do rozpatrzenia poszczególnych zarzutów przedstawionych w skardze kasacyjnej, w ramach wskazanych podstaw kasacyjnych.

3.2. Skarżąca w skardze kasacyjnej nie sformułowała jakiegokolwiek zarzutu naruszenia ww. przepisów prawa materialnego. Przedmiotem sprawy było opodatkowanie podatkiem od nieruchomości powierzchni gruntów i budynków oraz budowli związanych z działalnością gospodarczą w oparciu o przepisy art. 2 ust. 1 oraz art. 4 ust. 1 i art. 6 ust. 6 ustawy z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1170 ze zm., dalej: u.p.o.l.). Podkreślenia wymaga, że stosownie do art. 6 ust. 6 u.p.o.l. w dniu 25.01.2016 r. skarżąca złożyła informację IN-1, w której wykazała powierzchnię gruntów związanych z działalnością gospodarczą – 34400 m², powierzchnię budynków związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą - 1937 m², powierzchnię budynku mieszkalnego - 63 m² oraz budowle o wartości 30 000 zł. Informacja ta jest nadal aktualna, ponieważ skarżąca nie skorygowała podanych wartości. W tej sytuacji organy podatkowe obu instancji stwierdziły, że nie było podstaw do kwestionowania przedmiotu czy też podstawy opodatkowania. Ich zdaniem, nie było również podstaw do kwestionowania wysokości stawek podatkowych. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Olsztynie uznało, że wykazane w informacji dane są miarodajne także w 2021 r. i w konsekwencji ustalona wysokość podatku nie budzi zastrzeżeń. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie przyjął, że podatek od nieruchomości ma charakter majątkowy, a jego pobór zależny jest od faktu posiadania nieruchomości. Obowiązek podatkowy w tym podatku powstaje bez względu na sposób, w jaki jest ona wykorzystywana i bez względu na sytuację materialną podatnika. Nie ma też znaczenia fakt, że podatnik nie osiągnął dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej.

Skarżąca w skardze kasacyjnej wskazała natomiast jako naruszone przepisy postępowania, tj. art. 122 o.p. w związku z art. 133 § 1 p.p.s.a. Według pierwszego z powołanych przepisów, w toku postępowania organy podatkowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy w postępowaniu podatkowym. Z kolei drugi z nich m.in. przewiduje, że Sąd wydaje wyrok po zamknięciu rozprawy na podstawie akt sprawy.

Zdaniem skarżącej, w niniejszej sprawie naruszono w całości zasadę dochodzenia do prawdy obiektywnej. Zwróciła uwagę, że od ponad dwóch lat w Polsce trwa pandemia, a skarżąca prowadzi działalność hotelarską. Nie mogła prowadzić działalności hotelarskiej przez przeważającą część roku, ponieważ w okręgu w którym przebywa regularnie zamykano możliwość prowadzenia takiej działalności. Przez bardzo długi okres całe województwo warmińsko-mazurskie wyłączone było od prowadzenia działalności hotelarskiej, w związku z czym skarżąca nie miała możliwości osiągać jakiegokolwiek przychodu z tego tytułu. Ustalanie zobowiązania podatkowego w pełnym wymiarze jest zatem niewłaściwe.

Należy podzielić stanowisko WSA w Olsztynie, że warunki prowadzenia działalności gospodarczej w czasie istnienia pandemii covid-19 nie mogą stanowić podstawy do odmowy ustalenia wysokości zobowiązań podatkowych, w tym także podatku od nieruchomości. Mogą być one modyfikowane w ustawie, względnie w indywidualnych decyzjach w przedmiocie umorzenia zaległości podatkowej. Skarżąca w każdym czasie może bowiem zainicjować postępowanie w przedmiocie zastosowania ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych na podstawie art. 67a o.p., składając stosowny wniosek i odpowiednio go dokumentując.

Z punktu widzenia przedsiębiorców istotną kwestią jest zagadnienie (pozostające poza niniejszą sprawą) uzyskania ewentualnego odszkodowania z powodu wprowadzenia przez władze publiczne zakazu prowadzenia przez nich działalności gospodarczej z uwagi na pandemię covid-19. W związku z brakiem wprowadzenia na terytorium Polski stanu nadzwyczajnego, przy jednoczesnym wprowadzeniu zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, mogą być rozpatrywane roszczenia przedsiębiorców o uzyskanie odszkodowania od Skarbu Państwa, a wątpliwości może budzić jedynie podstawa prawna dochodzonego roszczenia.

3.3. Wobec uznania wszystkich podniesionych w skardze kasacyjnej zarzutów za niezasadne, Naczelny Sąd Administracyjny skargę kasacyjną oddalił na podstawie art. 184 p.p.s.a.

Przedmiotowa sprawa została rozpoznana na posiedzeniu niejawnym w składzie trzyosobowym, na podstawie art. 15zzs4 ust. 3 w związku z ust. 1 ustawy z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm., dalej: ustawa COVID) oraz zarządzenia Przewodniczącego Wydziału III Izby Finansowej z 28.12.2022 r. Wymienionym zarządzeniem strony zawiadomiono o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne i poinformowano o możliwości uzupełnienia argumentacji w piśmie procesowym, z zachowaniem trybu określonego w art. 66 p.p.s.a. Zarządzenie zostało doręczone skarżącej 26.01.2023 r., natomiast organowi 9.01.2023 r. Żadna ze stron nie uzupełniła stanowiska oraz nie wyraziła sprzeciwu co do zastosowanego trybu rozpoznania sprawy. Zgodnie z art. 15 zzs4 ust. 1 i 3 ustawy COVID, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich Naczelny Sąd Administracyjny nie jest związany żądaniem strony o przeprowadzenie rozprawy.

sędzia WSA A. Juszczyk-Wiśniewska sędzia NSA S. Bogucki sędzia NSA J. Sokołowska