drukuj    zapisz    Powrót do listy

6041 Profilaktyka  i   rozwiązywanie  problemów alkoholowych, ustalanie liczby punktów sprzedaży,  zasad  usytuowania miejsc, Działalność gospodarcza Przeciwdziałanie alkoholizmowi, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, II GSK 162/14 - Wyrok NSA z 2015-03-11, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II GSK 162/14 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2015-03-11 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2014-01-22
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Jan Bała /sprawozdawca/
Krystyna Anna Stec
Małgorzata Korycińska /przewodniczący/
Symbol z opisem
6041 Profilaktyka  i   rozwiązywanie  problemów alkoholowych, ustalanie liczby punktów sprzedaży,  zasad  usytuowania miejsc
Hasła tematyczne
Działalność gospodarcza
Przeciwdziałanie alkoholizmowi
Sygn. powiązane
III SA/Wr 520/13 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2013-10-23
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny
Powołane przepisy
Dz.U. 2012 poz 1356 art. 13(1) ust. 1, art. 13(1) ust. 9, art. 18 ust. 7 pkt 6, art. 18 ust. 10 pkt 1, art. 18 ust. 10 pkt 2, art. 45(1) ust. 1
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi - tekst jednolity
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Korycińska Sędziowie NSA Jan Bała (spr.) Krystyna Anna Stec Protokolant Jerzy Stelmaszuk po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2015 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej T. (P.) Spółki z o.o. w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we W. z dnia 23 października 2013 r. sygn. akt III SA/Wr 520/13 w sprawie ze skargi T. (P.) Spółki z o.o. w K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z dnia [...] lutego 2013 r. nr [...] w przedmiocie cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu we W.; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. na rzecz T. (P.) Spółki z o.o. w K. 430 (czterysta trzydzieści) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 23 października 2013 r., sygn. akt III SA/Wr 520/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny we W. oddalił skargę T. (P.) Spółki z o.o. w K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z [...] lutego 2013 r. w przedmiocie cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa).

Sąd I instancji orzekał w następującym stanie sprawy:

Decyzją z [...] stycznia 2013 r. Prezydent Miasta W. cofnął T. (P.) Spółce z o.o. w Krakowie (dalej skarżąca) zezwolenie z [...] października 2011 r. na sprzedaż alkoholu powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do sprzedaży w hipermarkecie T. (P.) Sp. z o.o. przy ul. D. [...] we W. wobec stwierdzenia, że skarżąca prowadzi sprzedaż alkoholu z naruszeniem zasad oraz warunków sprzedaży napojów alkoholowych określonych ustawą z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2012 r. poz. 1356; dalej: ustawa o wychowaniu w trzeźwości). Organ I instancji dokonał analizy serwisu internetowego [...] i stwierdził, że sklep ten zajmuje się obsługą sprzedaży napojów alkoholowych z wykorzystaniem serwisu internetowego.

Decyzją z [...] lutego 2013 r. SKO we W. utrzymało w mocy powyższą decyzję Prezydenta Miasta W.. Organ uznał, że z art. 15 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości wynika m.in. konieczność prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych w ściśle wyznaczonym miejscu sprzedaży, które w każdym konkretnym przypadku jednoznacznie określa zezwolenie wydane przez właściwy organ. W tym konkretnym przypadku miejscem tym, jednoznacznie wskazanym w udzielonym Spółce zezwoleniu, winien być wyłącznie hipermarket "T." zlokalizowany przy ul. D. [...] we W.. Obowiązek, o którym wyżej mowa, w żaden sposób nie może być kwestionowany, zważywszy na treść art. 18 ust. 7 pkt 6 ustawy, zgodnie z którym warunkiem prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży jest wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez przedsiębiorcę w nim oznaczonego i wyłącznie w miejscu wymienionym w zezwoleniu. Organ II instancji podkreślił, że zezwolenie udzielone zostało Spółce na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, zaś miejscem, w którym prowadzony miał być obrót napojami alkoholowymi, czy szerzej działalność gospodarcza obejmująca obrót napojami alkoholowymi, jest wyłącznie hipermarket "T." położony we W. przy ul. D. [...]. Oznacza to, że obowiązkiem spółki było prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych tylko i wyłącznie we wskazanym wyżej punkcie sprzedaży. W opinii organu II instancji zebrany w toku postępowania materiał dowodowy jednoznacznie wykazał, że Spółka uchybiła temu obowiązkowi, umożliwiając zakup napojów alkoholowych nie tylko bezpośrednio w punkcie sprzedaży ale - za pośrednictwem Internetu - także poza punktem sprzedaży wykazanym w zezwoleniu. Taki sposób organizacji sprzedaży napojów alkoholowych stanowi, zdaniem SKO we W., naruszenie art. 96 ustawy o wychowaniu w trzeźwości, a w istocie swej naruszenie warunków, na jakich może być prowadzony obrót napojami alkoholowymi.

SKO zauważyło także, że naruszeniem warunków sprzedaży napojów alkoholowych jest samo stworzenie możliwości nawiązywania umów sprzedaży za pośrednictwem Internetu. To z kolei skutkować musiało koniecznością cofnięcia zezwolenia, gdyż prowadzenie tego rodzaju działalności nie może być w żaden sposób akceptowane, albowiem prowadziłaby to do obejścia prawa, umożliwiając zaopatrywanie się w alkohol wbrew wprowadzonym przez ustawę.

WSA we W. oddalił skargę na powyższą decyzję.

Sąd uznał, że nie zostały naruszone przepisy postępowania. Po pierwsze, Sąd uznał, że zasada prawdy obiektywnej, wynikająca z art. 77 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267 ze zm.; dalej: k.p.a.), nie oznacza, że obowiązek poszukiwania dowodów ciążył jedynie na organach administracji publicznej, bowiem strona w swym dobrze rozumianym interesie powinna wykazywać dbałość o przedstawienie stosownych środków dowodowych. Wprawdzie przepis art. 77 k.p.a. nakłada na organy obowiązek podejmowania wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, jednakże nie może to oznaczać obciążenia organu nieograniczonym obowiązkiem poszukiwania faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności gdy strona nie sygnalizowała istnienia innych dowodów. Skarżąca działająca za pośrednictwem profesjonalnego pełnomocnika zapoznała się z zebranym materiałem dowodowym i została poinformowana o możliwości zgłaszania wniosków dowodowych. Pomimo tego nie wykazała nadmiernej inicjatywy dowodowej. Po drugie, w ocenie WSA organy administracji w decyzjach odniosły się do twierdzeń i wszystkich zarzutów strony skarżącej, udostępniły skarżącej wgląd do akt administracyjnych. Dołączyły do materiałów dowodowych regulamin sprzedaży wprowadzony przez spółkę z o.o. T. P. oraz wydruk stron internetowych dokumentujących ten rodzaj sprzedaży napojów alkoholowych, oraz strony wskazujące na stosowanie promocji tych napojów przez skarżącą spółkę. Organ II instancji właściwie ocenił zgromadzone dowody i na ich podstawie prawidłowo zastosował prawo materialne, słusznie uznając, że spełnione zostały przesłanki do cofnięcia Spółce zezwolenia. W rozpatrywanej sprawie doszło do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, będącego podstawą wydania zaskarżonej decyzji, co odpowiada przepisom art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. Organ zezwalający w sposób logiczny i wyczerpujący przedstawił motywy podjętego rozstrzygnięcia, szczegółowo je uzasadniając, co wypełnia treść art. 107 § 3 k.p.a. Biorąc pod uwagę przebieg postępowania administracyjnego, w ocenie Sądu nie doszło w tej sprawie również do naruszenia zasady wskazanej w art. 80 k.p.a. oraz art. 6 k.p.a.

Odnosząc się do zarzutów naruszenia prawa materialnego, Sąd stwierdził, że jeżeli celem ustawy o wychowaniu w trzeźwości jest ograniczenie dostępności alkoholu, to za działanie zmierzające w przeciwnym kierunku należałoby uznać przyjęcie rozszerzającej wykładni przepisów przez uznanie, że dopuszczalna jest także sprzedaż internetowa napojów alkoholowych. Nie ulega wątpliwości, że dopuszczenie sprzedaży internetowej prowadziłoby do istotnego rozszerzenia dostępności produktów alkoholowych, co jak wskazano powyżej pozostawałoby w sprzeczności z preambułą i celami, jakimi kierował się ustawodawca przyjmując przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości.

Sąd uznał, że ustawa o wychowaniu w trzeźwości wskazuje, że sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych prowadzi się w punktach sprzedaży (placówkach handlowych) i tylko tam, tzn. w ściśle określonym miejscu, sprzedawca może prowadzić sprzedaż bezpośrednią napojów alkoholowych. Zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych jest aktem administracyjnym adresowanym do indywidualnie oznaczonego przedsiębiorcy, a do jego specyfiki należy to, że udziela ono uprawnienia do prowadzenia działalności w ściśle określonym miejscu. Ustawodawca nie przewidział bowiem możliwości sprzedawania alkoholu poza wyznaczonym punktem sprzedaży (dla skarżącej spółki określono je przy ul. D. [...] we W.).

Zdaniem Sądu I instancji, za zgodnością z prawem zaskarżonej decyzji przemawia wbrew opinii skarżącej spółki treść art. 96 ustawy, zgodnie z którym sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych, zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, prowadzi się w punktach sprzedaży, którymi są 1) sklepy branżowe ze sprzedażą napojów alkoholowych; 2) wydzielone stoiska – w samoobsługowych placówkach handlowych o powierzchni sprzedażowej powyżej 200 m2; 3) pozostałe placówki samoobsługowe oraz inne placówki handlowe, w których sprzedawca prowadzi bezpośrednią sprzedaż napojów alkoholowych. Ustawodawca tworząc ten zamknięty katalog punktów sprzedaży nie przewidział więc innej formy handlu napojami alkoholowymi. Przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości określają wyraźnie i jednoznacznie zasady i warunki sprzedaży napojów alkoholowych oraz konsekwencje ich nieprzestrzegania.

Sąd powołał się również na bezwzględny zakaz promocji napojów alkoholowych, który dotyczy automatycznie także i publicznie dostępnych stron internetowych (art. 13¹ ust 1 ustawy). Wyjątek w tym zakresie dotyczy co prawda piwa, ale i w tym przypadku ustawodawca przewidział szereg ograniczeń. W praktyce prowadzenie sklepu internetowego, na stronach którego dostępna byłaby oferta promocyjna zakupu napojów alkoholowych, prowadziłoby do naruszenia generalnego zakazu promocji tych produktów i fakt, że do informacji dotyczących promocji tych napojów doszło w wyniku błędu technologiczno-systemowego nie ma znaczenia dla oceny naruszenia bezwzględnego zakazu promocji napojów alkoholowych wyrażonych przez ustawodawcę wprost w art. 13¹ ust 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i prowadzi do cofnięcia zezwolenia na podstawie art. 18 ust. 10 pkt 2 ustawy. Zarzut skarżącej spółki dotyczący naruszenia art. art. 13¹ ust. 1 i ust. 9 w zw. z art. 21 ustawy o wychowaniu w trzeźwości w świetle zebranego materiału dowodowego, w tym wyjaśnień skarżącej spółki, nie zasługuje na uwzględnienie

Odnosząc się do zarzutu naruszenia przez organ administracji przy wydawaniu decyzji art. 34 i 36 traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Sąd stwierdził, że w prawie brak jest podstaw do dokonania wykładni prowspólnotowej skutkującej niezastosowaniem przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Art. 36 TFUE przewiduje możliwość stosowania zakazów i ograniczeń przywozowych, wywozowych, tranzytowych. Artykuł ten wprost wymienia między innymi moralność publiczną, porządek publiczny, bezpieczeństwo publiczne i ochronę zdrowia jako względy mogące uzasadniać wprowadzanie określonych zakazów lub ograniczeń. Wobec braku harmonizacji przepisów regulujących sprzedaż napojów alkoholowych w prawie unijnym, państwa krajowe mogą ustanawiać własne (krajowe) przepisy mające na celu zapobieganie nadmiernego spożywania alkoholu, nawet jeśli przepisy te mają niekorzystny wpływ na swobodę przepływu towarów (napojów alkoholowych) na rynku wewnętrznym. Oczywistym jest, że wyjątki od podstawowej zasady swobodnego przepływu towarów muszą być interpretowane ściśle, innymi słowy środek (zakaz, ograniczenie) musi być właściwy dla osiągnięcia zamierzonego celu i nie może wykraczać poza to, co jest niezbędne dla jego realizacji. Orzecznictwo TSUE jednoznacznie jednak wskazuje, że ograniczenia w sprzedaży napojów alkoholowych są akceptowane przez Trybunał Sprawiedliwości jako wpływające pozytywnie na ochronę zdrowia i porządek publiczny (zob. wyrok w sprawie Heinonen). Trybunał akceptuje również przepisy ograniczające reklamę napojów alkoholowych, uznając, że są one odpowiednie dla ochrony zdrowia publicznego (zob. wyrok w sprawie Aragonesa). Sąd stwierdza, że w rozpatrywanej sprawie właściwym jest oparcie decyzji na ustawie o wychowaniu w trzeźwości. Ograniczenia jakie wprowadza ustawa, po pierwsze - nie różnicują przedsiębiorców, po drugie - są adekwatne dla założonych ustawą o wychowaniu w trzeźwości celów między innymi ochrony zdrowia i moralności publicznej. Tym samym brak było zdaniem Sądu podstaw do zadania pytania Trybunałowi Sprawiedliwości w tej sprawie. Należy w tym miejscu uzasadnienia podkreślić, że w orzeczeniach zapadłych na podstawie art. 267 TFUE Trybunał może się wypowiedzieć jedynie o wykładni prawa traktatowego oraz o wykładni i ważności wtórnego prawa unijnego. Nie może natomiast dokonywać interpretacji przepisów krajowych, czego domagała się skarżąca spółka w treści sformułowanych przez nią pytań.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożyła spółka, wnosząc o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji, względnie o jego uchylenie i rozpoznanie skargi poprzez uchylenie w całości zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji I instancji oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Zarzuciła:

na podstawie art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.; dalej: p.p.s.a.), naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a to:

(i) art. 134 § 1, art. 135, art. 145 § 1 pkt 1 lit. c/ p.p.s.a. i art. 151 p.p.s.a. w zw. z art. 6, art. 7, art. 77 § 1, art. 80 k.p.a., poprzez uznanie, że w postępowaniu administracyjnym w przedmiocie cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, wszczynanym z urzędu przez organ administracji publicznej, obowiązek poszukiwania dowodów w toku postępowania administracyjnego nie ciąży jedynie na organie administracji publicznej, a strona postępowania ma obowiązek przedstawiać dowody na okoliczność, że zdarzenia bądź naruszenia zarzucane przez organ administracji nie miały miejsca;

(ii) art. 134 § 1 p.p.s.a., art. 145 § 1 pkt 1 lit. c/ p.p.s.a. i art. 151 p.p.s.a. w zw. z w zw. z art. 6, art. 7, art. 77 § 1, art. 80 i art. 107 § 3 k.p.a., a także art. 133 § 1 p.p.s.a. w zw. z art. 106 § 3 i § 4 p.p.s.a. poprzez uznanie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, że stan faktyczny sprawy został przez organy ustalony prawidłowo, mimo że zaskarżona decyzja oraz poprzedzająca ją decyzja I instancji zostały wydane przy braku pełnego zebrania i wyczerpującego oraz wszechstronnego rozpatrzenia materiału dowodowego, a także niewyjaśnieniu istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności faktycznych, tj.

a) bezzasadnym uznaniu, że skarżąca nie przestrzegała warunków sprzedaży napojów alkoholowych i dokonywała sprzedaży poza miejscem, na który udzielone zostało zezwolenie;

b) nieustalenie, że prezentacja napojów alkoholowych znajdująca się na stronie internetowej, obejmująca wskazanie aktualnej (niższej) ceny danego napoju alkoholowego oraz ceny (wyższej), którą ten artykuł posiadał w przeszłości, jest bezpośrednio związana ze sklepem T. przy ul. D. [...] we W.;

(iii) art. 141 § 4 w zw. z art. art. 34 i 36 TFUE, poprzez zaniechanie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny wyjaśnienia w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku przyczyn, dla których uznał, że wynikający z ustawy zakaz sprzedaży, promocji i reklamy napojów alkoholowych za pośrednictwem Internetu, jest środkiem proporcjonalnym do osiągnięcia celu w postaci ochrony zdrowia publicznego, co uniemożliwia skarżącej poznać sposób rozumowania i argumentacji Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, a w dalszej perspektywie uniemożliwia kontrolę instancyjną orzeczenia;

przy czym uchybienia te miały istotny wpływ na wynik sprawy, gdyż skutkowały niezasadnym oddaleniem skargi;

na podstawie art. 174 pkt 1 p.p.s.a., naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnie lub niewłaściwe zastosowanie, a to:

1) art. 34 i 36 TFUE statuujących swobodę przepływu towarów, poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i w konsekwencji oparcie zaskarżonej decyzji na przepisach ustawy, formułujących: (i) zakaz sprzedaży napojów alkoholowych poza miejscem, na które zostało udzielone zezwolenie, a także (ii) zakaz reklamy oraz promocji napojów alkoholowych poza miejscem sprzedaży, na które zostało udzielone zezwolenie, które to zakazy stanowią środek o skutku równoważnym do ograniczeń ilościowych w przywozie;

2) art. 96, art. 18 ust.1, art. 18 ust. 7 pkt 6, art. 18 ust. 10 pkt 1 i 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że samo stworzenie potencjalnej możliwości nawiązywania umów sprzedaży za pośrednictwem Internetu stanowi naruszenie warunków sprzedaży napojów alkoholowych w rozumieniu ww. przepisów ustawy;

3) art. 131 ust. 1 i 9 w zw. z art. 21 pkt 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że samo zamieszczenie w serwisie internetowym neutralnej informacji o uprzednio obowiązującej, wyższej cenie oraz o nowej, niższej cenie, wraz ze wskazaniem różnicy procentowej pomiędzy tymi cenami oraz okresu, w którym obowiązuje niższa cena, stanowi promocję napojów alkoholowych w rozumieniu ww. przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości.

Wniosła również, na podstawie art. 124 § 1 pkt 5 p.p.s.a., o zawieszenie postępowania i skierowanie do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej następujących pytań prejudycjalnych (art. 267 TFUE) w przedmiocie interpretacji art. 34 i 36 TFUE:

(i) Czy art. 34 TFUE należy interpretować w ten sposób, że stoi na przeszkodzie obowiązywaniu w państwie członkowskim przepisów, zgodnie z którymi: (i) napoje alkoholowe mogą być sprzedawane wyłącznie w stacjonarnych punktach sprzedaży, znajdujących się na terytorium tego państwa członkowskiego, oraz (ii) reklama i promocja napojów alkoholowych (z wyjątkiem piwa) może być prowadzona wyłącznie w stacjonarnych punktach sprzedaży, znajdujących się na terytorium tego państwa członkowskiego?

W przypadku udzielenia odpowiedzi twierdzącej na pierwsze pytanie, czy art. 36 TFUE należy interpretować w taki sposób, że zakaz sprzedaży napojów alkoholowych poza stacjonarnymi punktami sprzedaży, na które udzielone zostało zezwolenie oraz zakaz reklamy i promocji napojów alkoholowych (z wyjątkiem piwa) poza takimi punktami jest uzasadniony względami ochrony zdrowia i życia ludzi?

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga ta została oparta na obydwu podstawach określonych w art. 174 pkt 1 i 2 p.p.s.a., tj. naruszeniu prawa materialnego poprzez niewłaściwe zastosowanie oraz naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Zasadnicze zarzuty skargi kasacyjnej koncentrują się wokół wadliwego zaakceptowania przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych organu, mimo iż zaskarżona decyzja oraz poprzedzająca ją decyzja zostały wydane przy braku pełnego zebrania i wyczerpującego oraz wszechstronnego rozpatrzenia materiału dowodowego.

W okolicznościach niniejszej sprawy, w kontekście zarzutów skargi i mających w sprawie zastosowanie przepisów prawa materialnego w pierwszej kolejności konieczne jest odniesienie się przez Naczelny Sąd Administracyjny do zarzutów dotyczących naruszenia prawa procesowego.

O prawidłowości zastosowania stanowiących podstawę wydania zaskarżonej decyzji przepisów prawa materialnego, a to art. 18 ust. 10 pkt 1 i 2 oraz art. 18 ust. 7 pkt 6 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości, decydujące znaczenie mają niewadliwe ustalenia faktyczne, co wynika z treści tych przepisów.

I tak, według art. 18 ust. 10 pkt 1 zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych (zezwolenie, o którym mowa w ust. 1) cofa się w przypadku:

1) nieprzestrzegania określonych w ustawie zasad sprzedaży napojów alkoholowych, a w szczególności:

a) sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nieletnim, nietrzeźwym, na kredyt lub pod zastaw;

b) sprzedaży i podawania napojów alkoholowych z naruszeniem zakazów określonych w art. 14 ust. 3 i 4;

2) nieprzestrzegania określonych w ustawie warunków sprzedaży napojów alkoholowych;

przy czym w myśl art. 18 ust. 7 pkt 6 omawianej ustawy warunkiem prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży jest wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez przedsiębiorcę w nim określonego i wyłącznie w miejscu wymienionym w zezwoleniu.

W sprawie było bezsporne, że strona skarżąca posiadała zezwolenie na sprzedaż alkoholu w hipermarkecie "T." przy ul. D. [...] we W..

W tej sytuacji o naruszeniu powyższych przepisów można byłoby mówić tylko wówczas, gdyby w sposób niewadliwy ustalono, iż strona skarżąca naruszyła zasady i warunki sprzedaży przez sprzedaż alkoholu poza miejscem wymienionym w zezwoleniu.

Kasator trafnie przy tym zarzuca, iż samo zamieszczenie na stronie internetowej wykazu produktów, nawet zawierające ceny tych produktów, nie jest wystarczające do stwierdzenia dokonywania sprzedaży tych produktów. Dowody zaś zebrane w postępowaniu administracyjnym świadczą jedynie o tym, że w określonym dniu, w którym wykonane zostały "zrzuty z ekranu" w serwisie internetowym T. znajdował się wykaz napojów alkoholowych.

Trudno też uznać, iż strona skarżąca w piśmie z dnia [...] listopada 2012 r. przyznała, że prowadzi sprzedaż za pośrednictwem internetu poza miejscem określonym w zezwoleniu (k. 56-58 a.a.), skoro z pisma tego wynika jedynie, iż obsługa sprzedaży wykorzystującej platformę internetową wymaga dostosowania placówki, a jedynym sklepem na terenie W. należącym do T., który jest wykorzystywany do obsługi sprzedaży wykorzystującej internet i który został do tego celu dostosowany jest sklep przy ul. D. [...] we W..

Nie można też podzielić stanowiska Samorządowego Kolegium Odwoławczego, co zdaje się akceptować Sąd I instancji, iż "samo stworzenie możliwości nawiązywania umów sprzedaży za pośrednictwem internetu" stanowi naruszenie warunków sprzedaży określonej w zezwoleniu. Samo bowiem potencjalne zagrożenie naruszenia warunków sprzedaży, nie jest "sprzedażą" o jakiej mowa w art. 18 ust. 10 pkt 1 i 2 omawianej ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Jeżeli zaś chodzi "o odwołanie się" Sądu I instancji do preambuły do ustawy oraz jej norm ogólnych, to stwierdzić należy, iż preambuła do ustawy może być istotną wskazówką przy wykładni przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości, zwłaszcza przy wykładni celowościowej. Natomiast w przedmiotowej sprawie istotne znaczenie miały ustalenia faktyczne dotyczące miejsca sprzedaży alkoholu.

Z kolei powołany przez Sąd I instancji wyrok NSA z dnia 14 kwietnia 2011 r., sygn. II GSK 431/10 dotyczył innego stanu faktycznego, gdyż w sprawie tej przedsiębiorca nie posiadał zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych i ubiegał się o zezwolenie na prowadzenie punktu sprzedaży oznaczonego jako "sklep internetowy". W niniejszej natomiast sprawie stan faktyczny był odmienny, gdyż strona skarżąca posiadała placówkę stacjonarną o wskazanej lokalizacji i posiadała ważne zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych.

W świetle powyższych okoliczności należy podzielić pogląd, iż Sąd I instancji wadliwie zaakceptował stan faktyczny sprawy, mimo iż w sprawie nie wyjaśniono w sposób należyty, czy strona skarżąca za pomocą platformy internetowej dokonywała jedynie prezentacji oferty handlowej, czy też zawierała umowy sprzedaży, a następnie dostawy zamówionego towaru bezpośrednio do wskazanego przez klienta miejsca, czyli miejsca innego, aniżeli określone w zezwoleniu.

Bez tych ustaleń za przedwczesne należy uznać odniesienie się do zarzutów dotyczących naruszenia prawa materialnego, a to art. 18 ust. 10 pkt 1 i 2 oraz art. 18 ust. 7 pkt 6 omawianej ustawy przez ich błędne zastosowanie, gdyż takie odniesienie byłoby możliwe tylko w przypadku niewadliwie ustalonego stanu faktycznego.

W konsekwencji nie zachodzi też konieczność ustosunkowania się do wniosków kasatora w zakresie przedstawienia TS UE pytań prejudycjalnych.

Z kolei, jeżeli chodzi o zarzut skargi kasacyjnej dotyczący naruszenia art. 131 ust. 1 i 9 omawianej ustawy o wychowaniu w trzeźwości, to stwierdzić należy, iż Sąd I instancji trafnie wskazał, iż art. 131 ust. 1 ustawy zawiera bezwzględny zakaz promocji napojów alkoholowych, który dotyczy automatycznie także i publicznie dostępnych stron internetowych. Okoliczność zaś – jak twierdziła strona skarżąca – iż do informacji dotyczących promocji tych napojów doszło w wyniku błędu technologiczno- systemowego, nie ma znaczenia dla oceny naruszenia bezwzględnego zakazu promocji napojów alkoholowych.

Nie oznacza to jednak, iż naruszenie tego zakazu prowadzi automatycznie – jak twierdzi Sąd I instancji – "do cofnięcia zezwolenia na podstawie art. 18 ust. 10 pkt 2 ustawy". Zauważyć bowiem należy, iż w tym ostatnim przepisie jest mowa o "nieprzestrzeganiu określonych w ustawie warunków sprzedaży napojów alkoholowych", a więc do takiego cofnięcia zezwolenia niezbędne byłoby wykazanie, iż promocja alkoholu pozostawała w związku z warunkami sprzedaży napojów alkoholowych. W tym zaś zakresie brak jest jakichkolwiek ustaleń.

Podkreślić przy tym należy, że zakaz promocji alkoholu określony w ustawie ma charakter powszechny (dotyczy osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej – art. 131 ust. 9 ustawy), a nie tylko podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży alkoholu, a to oznacza, iż promocja alkoholu nie musi pozostawać w związku przyczynowym dotyczącym warunków sprzedaży alkoholu.

Naruszenie zakazu promocji alkoholu, o jakiej mowa w art. 131, zagrożone jest karą, o jakiej mowa w art. 452 ust. 1 ustawy, przy czym jeżeli czyn polegający na prowadzeniu promocji został popełniony w zakresie działalności przedsiębiorcy, za sprawcę czynu zabronionego uznaje się osobę odpowiedzialną za zlecenie lub prowadzenie reklamy napojów alkoholowych.

Z przytoczonych powodów Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w wyroku na mocy art. 185 § 1 p.p.s.a.

O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 203 pkt 1 tej ostatniej ustawy.



Powered by SoftProdukt