Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Borowiec po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2007 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia P. B. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 29 sierpnia 2007 r., sygn. akt II SAB/Kr 34/07 oddalające wniosek P. B. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi P. B. na bezczynność Prokuratora Okręgowego w K. w przedmiocie udzielenia informacji publicznej postanawia oddalić zażalenie

P. B. złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie jego skargi na bezczynność Prokuratora Okręgowego w K. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej. We wniosku oświadczył, że pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z 2-letnim synem B. B.. Jego miesięczny dochód wynosi [...] zł netto. Ponadto wyjaśnił, że jest właścicielem - domu jednorodzinnego w budowie. Jako miesięczne wydatki wskazał: czynsz, media ubezpieczenie- [...] zł, żywność - [...] zł, wydatki na dziecko - [...] zł, dojazd do pracy - [...] zł, środki czystości - [...] zł, odzież - [...] zł, leki - [...] zł. Ponadto, skarżący zaznaczył, że zadłuża się około [...] zł miesięcznie.

W związku z tym, że zawarte we wniosku informacje okazały się niewystarczające dla Sądu, pismem z dnia 24 kwietnia 2007 r. wezwano skarżącego do uzupełnienia wniosku poprzez udokumentowanie wysokości miesięcznych dochodów jego oraz jego żony oraz przesłanie odpisów zeznań podatkowych za lata 2005 i 2006, a także wyciągów z posiadanych rachunków bankowych w terminie 7 dni pod rygorem oddalenia wniosku o przyznanie prawa pomocy.

Skarżący odebrał przedmiotowe wezwanie w dniu 4 maja 2007 r., jednakże pomimo upływu wskazanego w nim terminu nie przesłał w/w dokumentacji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w osobie referendarza sądowego postanowieniem z dnia 13 lipca 2007 r. odmówił P. B. przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym. W następstwie złożenia sprzeciwu od tego postanowienia, stosownie do art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), utraciło ono moc.

W związku z powyższym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie postanowieniem z dnia 29 sierpnia 2007 r. oddalił wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że opisana przez skarżącego sytuacja majątkowa nie upoważnia do przyjęcia, że poniesienie kosztów sądowych będzie stanowiło uszczerbek dla utrzymania koniecznego dla skarżącego i rodziny. Sąd dodał ponadto, że liczba toczących się postępowań sądowych i niepewność co do ich wyniku, na co powołuje się skarżący, nie może być argumentem pozwalającym na zastosowanie zwolnienia od kosztów sądowych.

Skarżący złożył zażalenie na powyższe postanowienie, podnosząc, że narusza ono konstytucyjne prawo do sądu. Wskazał ponadto, że konieczność ponoszenia kosztów sądowych w wielu postępowaniach ma znaczący wpływ na jego sytuację majątkową i obecnie nie jest on już w stanie pokrywać kosztów kolejnych spraw.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

Z konstrukcji tego przepisu wynika, iż to na wnioskodawcy ciąży obowiązek wykazania, iż znajduje się w sytuacji materialnej uprawniającej do przyznania prawa pomocy. Jednakże w przypadku, gdy oświadczenie strony okaże się niewystarczające dla rzetelnej i dogłębnej analizy sytuacji materialnej i rodzinnej strony, stosownie do art. 255 powołanej ustawy, Sąd powinien wezwać stronę do przedstawienia dodatkowych wyjaśnień i dokumentów źródłowych potwierdzających zarówno dochody strony, jak i jej wydatki.

Instytucja przyznania prawa pomocy wprowadzona została do postępowania sądowoadministracyjnego celem umożliwienia obrony swoich praw przed sądem osobom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej. Skarżący, jako osoba uzyskująca stały miesięczny dochód w kwocie znacznie przekraczającej najniższe krajowe wynagrodzenie - z wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika, iż dochód P. B. wynosi [...] zł miesięcznie - w żadnym wypadku nie może być za taką osobę uznany.

Ponadto, zwrócić należy uwagę, że skarżący pomimo wezwania do udokumentowania trudnej sytuacji materialnej, nie przedstawił żadnych dokumentów na potwierdzenie powyższego. Skoro zatem wyjaśnienia strony co do uzyskiwanych dochodów i ponoszonych wydatków, jak również co do jego sytuacji rodzinnej, nie zostały poparte żadnymi dokumentami, w szczególności skarżący nie przedstawił żadnych rachunków potwierdzających jego wydatki, należy uznać, ze skarżący nie wykazał, iż jego sytuacja majątkowa uzasadnia przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów.

Dodatkowo, podkreślenia wymaga, że na obecnym etapie postępowania koszty sądowe wynoszą 100 zł z tytułu wpisu od skargi, co przy uwzględnieniu uzyskiwanych przez skarżącego dochodach nie jest wydatkiem, który stanowiłby uszczerbek dla utrzymania koniecznego dla niego i jego rodziny.

Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny w oparciu o art. 184 z związku z art. 197 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) orzekł jak w postanowieniu.