Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Marek Kołaczek po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2008 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej sprawy ze skargi kasacyjnej K. Sp. z o. o. z siedzibą w W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 2 kwietnia 2007 r. sygn. akt I SA/Gd 240/07 w przedmiocie odrzucenia skargi w sprawie ze skargi K. Sp. z o. o. z siedzibą w W. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w G. z dnia 30 października 2006 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług z tytułu importu towarów postanawia: oddalić skargę kasacyjną.

Postanowieniem z dnia 2 kwietnia 2007 r., I SA/Gd 240/07, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku odrzucił skargę K. Sp. z o. o. z siedzibą w W. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w G. z dnia 30 października 2006 r., wydaną w przedmiocie podatku od towarów i usług z tytułu importu towarów. Uzasadniając powyższe rozstrzygnięcie, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, powołując się na art. 58 § 1 pkt 3 w zw. z art. 58 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), stwierdził, że skoro strona, po uprzednim wezwaniu do uzupełnienia braków formalnych, wysłała tylko jeden odpis z KRS (jakkolwiek zaznaczając przy tym, że czyni do w związku ze sprawami I SA Gd 239/07, I SA Gd 240/07, I SA Gd 241/07, I SA Gd 232/07, I SA Gd 233/07, I SA Gd 234/07), to tym samym nie dopełniła wymogu uzupełnienia braków formalnych w wyznaczonym terminie, co musi skutkować odrzuceniem skargi.

Pismem z dnia 18 maja 2007 r. K. Sp. z o. o. wniosła skargę kasacyjną na powyższe postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, zarzucając temu postanowieniu, że narusza normy postępowania, tj. art. 6 i art. 111 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, co miało istotny wpływ na wynik sprawy.

W kwestii naruszenia art. 6 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi strona podniosła, że jeżeli zdaniem sądu konieczne jest złożenie sześciu tożsamych dokumentów KRS w celu potwierdzenia prawidłowej reprezentacji skarżącej – występującej bez profesjonalnego pełnomocnika – przed tym samym sądem w takich samych sprawach, to sąd mógł przesłać stronie kolejne wezwanie.

Odnośnie zarzutu naruszenia art. 111 ww. ustawy skarżąca podniosła, że w niniejszej sprawie sąd powinien zastosować ten przepis, to znaczy zarządzić połączenie kilku oddzielnych spraw w celu ich łącznego rozpoznania lub także rozstrzygnięcia, co – zdaniem strony – spowodowałoby, że sąd nie podniósłby zarzutu nieuzupełnienia braku formalnego przez skarżącą.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych zarzutów i wobec tego podlega oddaleniu. Skarga kasacyjna jest sformalizowanym środkiem zaskarżenia. Powinna spełniać wymogi formalne przewidziane dla każdego pisma w postępowaniu sądowym (art. 49 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, dalej jako u.p.p.s.a.), jak również wymogi materialne przewidziane dla tego pisma procesowego zawarte w art. 176 u.p.p.s.a. Wśród najważniejszych wymogów materialnych (konstrukcyjnych) skargi kasacyjnej wyróżnia się przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie. Braki w tym zakresie nie podlegają konwalidacji, czynią skargę kasacyjną nieskuteczną oraz uniemożliwiają dokonanie merytorycznej oceny tego środka zaskarżenia przez sąd kasacyjny. W myśl art. 174 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skargę kasacyjną można oprzeć na podstawie naruszenia przez sąd I instancji przepisów prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie lub na podstawie naruszenia przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Przytoczenie właściwych podstaw kasacyjnych, wskazanie zarzutów oraz ich uzasadnienie jest najistotniejszym elementem skargi kasacyjnej, gdyż Naczelny Sąd Administracyjny nie jest uprawniony do samodzielnego konkretyzowania zarzutów ani stawiania hipotez w zakresie przepisu stanowiącego podstawę skargi kasacyjnej. W myśl bowiem art. 183 § 1 u.p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc z urzędu po uwagę jedynie nieważność postępowania. W ocenie Sądu w rozpoznawanej sprawie sytuacja ta nie ma jednak miejsca.

Rozpoznawana skarga kasacyjna zawiera zarzuty dotyczące naruszenia norm postępowania, tj. art. 6 i art. 111 u.p.p.s.a. Żaden z tych zarzutów, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, nie zasługuje jednak na uwzględnienie. Zgodnie z art. 6 u.p.p.s.a., sąd administracyjny powinien udzielać stronom występującym w sprawie bez adwokata lub radcy prawnego potrzebnych wskazówek co do czynności procesowych oraz pouczać ich o skutkach prawnych tych czynności i skutkach zaniedbań. Należy jednakże pamiętać, że sąd nie ma obowiązku udzielania pouczeń co do wszelkich możliwych zachowań. Obowiązek odnosi się do wskazówek i pouczeń celowych z punktu widzenia prawidłowego przebiegu procesu i gwarancji procesowych strony. Jako nieuzasadnione należy w tym kontekście uznać oczekiwanie strony, by sąd przesłał stronie kolejne wezwanie do uzupełnienia braków formalnych, tym bardziej, że o potrzebie złożenia odpisów z KRS, strona została poinformowana odrębnymi zarządzeniami dla każdej ze spraw. Strona została również poinformowana przez sąd o odrzuceniu skargi jako o skutku nieusunięcia braków formalnych skargi w wyznaczonym terminie.

Również niezasadny jest sformułowany przez stronę zarzut naruszenia przez sąd art. 111 u.p.p.s.a. Zgodnie z § 1 tego przepisu, sąd zarządza połączenie kilku oddzielnych spraw toczących się przed nim w celu ich łącznego rozpoznania lub także rozstrzygnięcia, jeżeli mogły być objęte jedną skargą. Sąd może także zarządzić połączenie kilku oddzielnych spraw toczących się przed nim w celu ich łącznego rozpoznania lub także rozstrzygnięcia, jeżeli pozostają one ze sobą w związku (art. 111 § 2 u.p.p.s.a.). Połączenie dwóch oddzielnych spraw w celu ich łącznego rozpoznania lub także rozstrzygnięcia nie oznacza jednak, że takie połączenie tworzy z tych spraw jedną nową sprawę. Połączenie podyktowane względami technicznymi i ekonomią procesową nie pozbawia połączonych spraw ich odrębności i nie zmienia faktu, że łącznie rozpoznawane i rozstrzygane sprawy są nadal samodzielnymi sprawami. Skoro przy tym przyjmuje się, że wyrok powinien zawierać rozstrzygnięcie co do każdej z połączonych spraw, należy konsekwentnie przyjąć, że każda ze skarg wszczynających postępowanie powinna spełniać wymogi formalne, których nieuzupełnienie w wyznaczonym terminie prowadzi – zgodnie z art. 58 § 1 pkt 3 w zw. z art. 58 § 3 u.p.p.s.a. – do odrzucenia skargi.

Niezależnie od powyższego trudno uznać, że sąd pierwszej instancji naruszył art. 111, zanim bowiem nastąpi możliwość merytorycznej analizy treści skarg, która jest warunkiem ustalenia czy poszczególne sprawy nadają się do wspólnego rozpoznania lub też rozstrzygnięcia, najpierw sąd jest zobowiązany dokonać oceny, czy poszczególne skargi spełniają wymogi formalne. Stwierdzenie braków formalnych, zgodnie z zasadą ekonomii procesowej, zwalnia sąd – przynajmniej do czasu ich skutecznego uzupełnienia – z obowiązku badania czy poszczególne sprawy nadają się do łącznego rozpoznania lub też rozstrzygnięcia.

Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 184 u.p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji.