Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Jerzy Stelmasiak po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Z.T. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 24 października 2016 r., sygn. akt II SA/Bk 641/16 o odmowie wstrzymania wykonania decyzji Wojewody Podlaskiego z [...] września 2016 r., nr [...] w sprawie ze skargi Z.T. na decyzję Wojewody Podlaskiego z [...] września 2016 r., nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę postanawia: oddalić zażalenie.

Postanowieniem z 24 października 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku odmówił Z.T. (dalej jako "skarżący") wstrzymania wykonania decyzji Wojewody Podlaskiego z [...] września 2016 r. w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę.

W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że skarżący wniósł skargę na decyzję Wojewody Podlaskiego z [...] września 2016 r. wydaną w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na rozbudowę budynku gospodarczego ze zmianą sposobu użytkowania na budynek inwentarsko – gospodarczy z wewnętrznym zbiornikiem na płynne odchody zwierzęce oraz rozbiórkę budynku gospodarczego. Pozwolenie na budowę zostało wydane na wniosek M.S. (dalej jako "inwestor").

W treści skargi skarżący wniósł o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji wskazując, że jej wykonanie spowoduje prawdopodobieństwo wyrządzenia znacznej szkody w jego nieruchomości oraz trudne do odwrócenia skutki. Realizacja inwestycji może doprowadzić do nieodwracalnych lub też trudnych do odwrócenia następstw, nie tylko w razie wyrządzenia szkody na nieruchomości sąsiedniej, ale również z punktu widzenia inwestora. Ewentualne uwzględnienie skargi skutkować będzie wyeliminowaniem z obrotu prawnego decyzji o pozwoleniu na rozbudowę, co pozbawi inwestora możliwości jej dokończenia. Taka zaś sytuacja wymagać będzie wszczęcia odrębnego postępowania, zmierzającego do przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego. Ponadto w ocenie skarżącego, biorąc pod uwagę zarówno nakład środków, jak również czas trwania ewentualnych postępowań w tym zakresie, zasadne jest wstrzymanie zaskarżonej decyzji.

Odmawiając uwzględnienia wniosku Sąd I instancji wskazał na wyjątkowe stosowanie instytucji prawnej wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji. Ponadto wyjaśnił, że kontynuowanie prac budowlanych przed zakończeniem postępowania sądowoadministracyjnego dotyczącego decyzji o pozwoleniu na budowę, odbywa się na wyłączne ryzyko inwestora, a niekorzystne dla niego rozstrzygnięcie może spowodować konieczność poniesienia ewentualnych kosztów związanych z rozbiórką wznoszonych obiektów budowlanych.

Sąd I instancji podkreślił również, że na tym etapie postępowania nie ocenia prawidłowości wydania zaskarżonej decyzji. W ocenie Sądu I instancji, skarżący nie wskazał na jakiekolwiek konkretne okoliczności, z których wynika, że poniesie on negatywne skutki rozbiórki istniejącego budynku gospodarczego i wybudowania spornego obiektu. Zarówno z wniosku o wstrzymanie wykonania jak i z zaskarżonej decyzji nie wynika, że realizacja planowanej inwestycji na obecnym etapie postępowania oznacza dla nieruchomości skarżącego konkretne, negatywne okoliczności. Zdaniem Sądu I instancji, za wstrzymaniem wykonania zaskarżonej decyzji nie może przemawiać argumentacja dotycząca ponoszenia przez inwestorów kosztów w przypadku uchylenia zaskarżonej decyzji.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł skarżący. Zarzucił naruszenie art. 61 § 3 p.p.s.a. przez odmowę wstrzymania zaskarżonej decyzji na skutek przyjęcia, że brak jest przesłanek do wydania tego rodzaju rozstrzygnięcia. W ocenie skarżącego, w skardze wykazano, że rozbiórka istniejącego budynku i rozbudowa nowego obiektu może spowodować niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody na nieruchomości skarżącego, jak również trudne i kosztowne do odwrócenia skutki.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Zgodnie z treścią art. 61 § 1 p.p.s.a. wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności. Natomiast zgodnie z § 3 tego przepisu, po przekazaniu sądowi skargi sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków z wyjątkiem przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie, chyba, że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania. Dotyczy to także aktów wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach tej samej sprawy.

W pierwszej kolejności doprecyzowania wymaga, że zaskarżona decyzja z [...] września 2016 r. utrzymała w mocy decyzję Starosty Kolneńskiego z [...] lipca 2016 r., którą organ ten zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę. Inwestycja obejmuje rozbudowę budynku gospodarczego ze zmianą sposobu użytkowania na budynek inwentarsko-gospodarczy, jak również rozbiórkę budynku gospodarczego.

Po pierwsze, Sąd I instancji trafnie stwierdził, że na uwzględnienie nie zasługiwały argumenty wniosku, powtórzone następnie w zażaleniu, dotyczące skutków rozbiórki budynku gospodarczego. W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że wykonanie nakazu rozbiórki ze swojej istoty wiąże się z trudnymi do odwrócenia skutkami. Dotyczy to jednak sytuacji, w której obowiązek (nakaz) rozbiórki nakładany jest na stronę, która następnie kwestionuje wydaną w tym przedmiocie decyzję wnosząc skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Wstrzymanie wykonania decyzji nakazującej rozbiórkę służy zatem ochronie interesów strony, na którą nałożono tego rodzaju obowiązek. Brak jest zatem podstaw do analogicznego zastosowania powoływanego przez skarżącego rozstrzygnięcia, dotyczącego dopuszczalności wstrzymania wykonania decyzji nakazującej rozbiórkę, do sytuacji, w której przedmiotem skargi jest decyzja o pozwoleniu na rozbiórkę, a postępowanie inicjuje strona inna niż inwestor. W takim przypadku to inwestor ponosi ryzyko wykonania rozbiórki przed prawomocnym zakończeniem postępowania sądowoadministracyjnego i to jemu grozi niebezpieczeństwo spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Z tej przyczyny tego rodzaju argument nie mógł uzasadniać złożonego w tej sprawie wniosku skarżącego o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji.

Po drugie, skarżący w zażalenia wskazuje, że Sąd I instancji rozpoznając wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji pominął część okoliczności podnoszonych przez skarżącego w skardze. Skarżący wskazał między innymi na możliwość spływu z dachu projektowanego budynku wód opadowych, kwestię osuwania się mas ziemnych i uszkodzenia ogrodzenia skarżących, a także konieczności wejścia przez inwestora na działkę skarżącego, na co skarżący nie wyraża zgody. Jak wynika z akt sprawy okoliczności te były przedmiotem rozważań organu odwoławczego. Oznacza to, że ocena tych okoliczności byłaby oceną legalności zaskarżonej decyzji, co na tym etapie postępowania sądowego nie jest możliwe. Sąd I instancji prawidłowo bowiem rozpoznawał wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji jedynie w granicach zakreślonych przesłankami, o których stanowi art. 61 § 3 p.p.s.a. Nie ma natomiast ustawowych kompetencji do dokonania oceny legalności zaskarżonej decyzji w świetle art. 61 § 3 p.p.s.a.

Z powyższych względów i na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 1 i § 2 ustawy p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji postanowienia.