Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Bogusław Dauter po rozpoznaniu w dniu 11 maja 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażaleń 1. B. A. 2. Fundacji C[...] od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 13 grudnia 2016 r. sygn. akt III SA/Kr 535/15 w przedmiocie zawieszenia postępowania w sprawie ze skargi B. A. na uchwałę Rady Miasta Zakopane z dnia 27 marca 2008 r., nr XXII/250/2008 w przedmiocie ustalenia miejscowości w której pobiera się opłatę miejscową. postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie.

1. Postanowieniem z 13 grudnia 2016 r., III SA/Kr 535/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zawiesił postępowanie sądowe w sprawie ze skargi B. A. na uchwałę Rady Miasta Zakopane z 27 marca 2008 r., XXII/250/2008 w przedmiocie ustalenia miejscowości w której pobiera się opłatę miejscową.

W uzasadnieniu sąd pierwszej instancji wskazał, że zaskarżone do Trybunału Konstytucyjnego przepisy stanowią podstawę prawną kontrolowanej uchwały, zatem kwestia ich konstytucyjności ma zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy sądowoadministracyjnej. Wobec tego zdaniem sądu uzasadnione było zawieszenie z urzędu postępowania przez sąd administracyjny do czasu wydania orzeczenia w przedmiocie konstytucyjności przepisów art. 17 ust. 1 pkt 1, ust. 3 i ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tj. Dz.U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 ze zm.) oraz § 2 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie warunków, jakie powinna spełniać miejscowość, w której można pobierać opłatę miejscową (Dz.U. Nr 249, poz. 1851).

Mając powyższe na uwadze sąd pierwszej instancji zważył, że skoro przepisy te zostały poddane kontroli Trybunału Konstytucyjnego, to od rozstrzygnięcia o ich zgodności z Konstytucją uzależnione jest prawidłowe ich zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, wobec tego na podstawie art. 125 § 1 pkt. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj Dz. U. z 2016 r. poz. 718; dalej: "p.p.s.a."), zawiesił postępowanie w sprawie.

2. Od powyższego postanowienia wywiedzione zostały dwa zażalenia.

2.1. W zażaleniu z 14 stycznia 2017 r. skarżący B. A. wniósł o jego uchylenie w całości, bowiem jego zdaniem w sprawie nie zaistniały przesłanki uzasadniające zawieszenie postępowania na podstawie art. 125 § 1 pkt. 1 p.p.s.a. Wskazał, że postanowienie jest niezgodne z wynikającym z w/w przepisu kryterium celowości warunkującym wydanie postanowienia zawieszającego postępowanie sądowoadministracyjne oraz narusza wynikającą z w/w przepisu zasadę ekonomiki procesowej.

2.2. W zażaleniu z 21 stycznia 2017 r., pełnomocnik Fundacji C[...] zaskarżył ww. postanowienie w całości i zarzucił mu naruszenie przepisów postępowania tj. art. 125 § 1 pkt. 1 p.p.s.a. "przez zawieszenie postępowania w sprawie III SA/Kr 535/15, mimo że zawieszenie tego postępowania nie jest uzasadnione względem celowości, sprawiedliwości, ekonomii procesowej, spójności systemu prawnego, ani jednolitości i stabilności orzecznictwa sądowego, które to naruszenie miało istotny wpływ na treść orzeczenia, bowiem w jego wyniku Sąd zawiesił postępowanie."

Wobec powyższego pełnomocnik Fundacji wniósł o uchylenie ww. postanowienia w całości.

3. W piśmie procesowym z 13 lutego 2017 r., Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i zarzucił mu naruszenie przepisów postępowania tj. art. 125 § 1 pkt. 1 p.p.s.a. poprzez zawieszenie postępowania, bowiem w jego ocenie "jest one nieuzasadnione i narusza prawa i wolności człowieka i obywatela".

2. W odpowiedzi na zażalenie skarżącego, pełnomocnik Rady Miasta Zakopane wniósł o jego oddalenie jako bezzasadnego i przyznania kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu zażaleniowym na rzecz organu.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

3. Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z dyspozycją art. 125 § 1 pkt 1 p.p.s.a. sąd może zawiesić postępowanie z urzędu, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania administracyjnego, sądowoadministracyjnego, sądowego, przed Trybunałem Konstytucyjnym lub Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zawieszenie postępowania z przyczyn taksatywnie wymienionych w art. 125 § 1 pkt 1 p.p.s.a. ma charakter fakultatywny i zależy od uznania sądu, zatem rozstrzygnięcie tego zagadnienia musi być istotne z punktu widzenia realizacji celu postępowania sądowoadministracyjnego oraz powinno mieć bezpośredni wpływ na wynik tego postępowania.

Analizując celowość zawieszenia postępowania sąd winien wziąć pod uwagę wystąpienie w przyszłości przesłanek wznowienia postępowania administracyjnego zakończonego zaskarżoną decyzją lub innym aktem (art. 145 § 1 pkt 7 i art. 145a k.p.a., art. 240 § 1 pkt 7, 8 i 11 o.p.), jak i przesłanek wznowienia postępowania sądowoadministracyjnego (art. 272 p.p.s.a.) na skutek rozstrzygnięcia wydanego w innym, już toczącym się, postępowaniu (zob. np. postanowienia NSA z 3 lipca 2014 r.: II OSK 1696/14, LEX nr 1495236 i II GSK 1039/13, LEX nr 1495068). Z kolei względy ekonomii procesowej przemawiają za tym, aby w przypadkach, gdy zaskarżona decyzja (inny akt) została wydana na podstawie innej decyzji lub orzeczenia sądu, zawiesić dokonywanie kontroli jej zgodności z prawem, jeśli toczy się już postępowanie dotyczące tej innej decyzji albo orzeczenia sądu. Ekonomia procesowa, a także względy sprawiedliwości, mogą przemawiać za potrzebą zawieszenia postępowania w razie badania przez TK kwestii zgodności z Konstytucją RP lub aktami wyższego rzędu aktu normatywnego, który stanowił podstawę do wydania zaskarżonego orzeczenia. (Komentarz M. Niezgódka - Medek do art. 125 p.p.s.a., Lex 2016).

Zawieszenie postępowania powinno być więc uzasadnione ze względów celowości, sprawiedliwości jak i ekonomiki procesowej. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego rozstrzygając o zawieszeniu postępowania sąd powinien jednak oceniać wszelkie przesłanki w kontekście konieczności rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Stanowisko to znalazło już potwierdzenie w orzecznictwie sądowoadministracyjnym w postanowieniu z 20 kwietnia 2010 r., II FZ 569/09, Naczelny Sąd Administracyjny za priorytetową kwestię uznał konieczność rozpoznania sprawy bez zbędnej zwłoki, podnosząc, że nawet w przypadku złożenia wniosku o zbadanie zgodności przepisu z Konstytucją RP sąd ma obowiązek ustalić celowość ewentualnego zawieszenia postępowania. Uznając, że zawieszenie nie ma uzasadnienia, sąd podniósł, iż w przypadku stwierdzenia niekonstytucyjności przepisu strona może złożyć wniosek o wznowienie postępowania, co powoduje, że jej interes prawny jest zabezpieczony. (Komentarz M. Niezgódka - Medek do art. 125 p.p.s.a., Lex 2016).

W szczególności więc zawieszając postępowanie w sprawie, sąd powinien mieć na uwadze możliwość wystąpienia w przyszłości przesłanek do wznowienia postępowania administracyjnego. Skoro bowiem Rada Miasta Zakopane ma możliwość złożenia wniosku o wznowienie postępowania w przypadku, gdyby Trybunał Konstytucyjny stwierdził niekonstytucyjność przepisów, na podstawie których wydano zaskarżony akt, to tym samym jej interes prawny pozostaje zabezpieczony, gdyż posiada ona instrument prawny służący eliminacji z obrotu prawnego aktu wydanego na podstawie niekonstytucyjnych przepisów. Z powołanych względów, zawieszenie postępowania w sprawie uznać należy za niecelowe.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 185 § 1 p.p.s.a. w zw. z art. 197 § 2 p.p.s.a. postanowił uchylić zaskarżone postanowienie w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie.