Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Zygmunt Chorzępa, Sędziowie Sędzia WSA Joanna Wojciechowska (spr.),, Sędzia WSA Ewa Wojtysiak, Protokolant Anna Kalisiak, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 2 sierpnia 2012 r. sprawy ze skargi K.T. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 27 lutego 2012 r. nr [...] w przedmiocie zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym i odmowy umorzenia postępowania egzekucyjnego oddala skargę.

K. T. złożył pismem z 28 września 2010 r. zarzuty na prowadzone postępowanie egzekucyjne przez Prezydenta Miasta Sz. na podstawie tytułu wystawionego przez tego Prezydenta nr [...] z [...] r. na kwotę [...] zł z tytułu opłaty dodatkowej za nieopłacony postój w strefie płatnego parkowania pojazdu marki [...] nr rej. [...]. Ww. tytuł był poprzedzony upomnieniem, które doręczono stronie 7 maja 2010 r. W dniu 8 października 2010 r. obowiązek, wynikający z ww. tytułu został wykonany na skutek zajęcia wynagrodzenia strony- dyrektora [...] Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego spółki z o.o. z siedzibą w P. Wyrokiem z 6 października 2011 r., sygn. akt I SA/Sz 658/11 WSA w Szczecinie oddalił skargę strony na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Sz. z [...] r. w przedmiocie oddalenia skargi zobowiązanego na czynność egzekucyjną organu w postaci zajęcia prawa majątkowego w toku postępowania egzekucyjnego na podstawie tytułu wykonawczego nr [...]. Ponadto postanowieniem z dnia [...] r., sygn. akt I SAB/Sz 10/11 WSA w Szczecinie odrzucił skargę strony na bezczynność SKO w Sz. w przedmiocie prowadzenia postępowania egzekucyjnego.

Zarzuty złożone przez K. T. dotyczyły:

1. na podstawie art. 33 pkt 10 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r., Nr 229, poz. 1954 ze zm.), zwanej dalej "u.p.e.a.", nieistnienia przez tytuł wymogów z art. 27 u.p.e.a. przez brak wskazania podstawy prawnej obowiązku, gdyż wymogu tego nie spełnia przywołanie aktów normatywnych bez wskazania konkretnych przepisów i miejsca publikacji w przypadku uchwał Rady Miasta Sz. oraz nie wskazania w pouczeniu zawartym w tytule, iż zgłoszenie zarzutów następuje do organu egzekucyjnego;

2. na podstawie art. 33 pkt 9 u.p.e.a., prowadzenia egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny, bowiem winien być nim naczelnik urzędu skarbowego, a nie Prezydent Miasta Sz. Uchwałą Rady Miasta Szczecin nr XLV/941/01

z 22 października 2001 r. utworzono zakład budżetowy- Zarząd Dróg

i Transportu Miejskiego i jest on na podstawie art. 13f ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007r.,Nr 19, poz. 115 ze zm.), zwanej dalej "ustawą", organem uprawnionym do pobierania przedmiotowej opłaty dodatkowej tj. wierzycielem. Natomiast ww. opłaty pobiera Miejski Zakład Obsługi Gospodarczej na podstawie uchwały Rady Miasta Szczecin z dnia

26 kwietnia 2004 r. nr XX/365/04. Prezydent Miasta Sz. nie jest organem egzekucyjnym na podstawie art. 19 § 1 u.p.e.a., bowiem nie jest organ właściwym do ustalenia lub określenia i pobierani ww. opłat.

3. na podstawie art. 33 pkt 4 u.p.e.a., błąd co do osoby zobowiązanego. Strona podała, że nie jest w stanie wskazać osób, które mogłyby parkować w datach, godzinach i ulicach określonych w upomnieniu. Zgodnie z art. 13 ust.1 pkt 1 ustawy opłatę za parkowanie pojazdu samochodowego na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania ponosi korzystający z drogi publicznej, zaś za jej brak pobiera się, na mocy art. 13b ust.1 ustawy, opłatę dodatkową za parkowanie pojazdu samochodowego w strefie płatnego parkowania w wyznaczonym miejscu. Korzystającym z drogi publicznej może być właściciel pojazdu, jak i inna osoba. Upomnienie wysłano właścicielowi pojazdu, a nie parkującemu. Nie istnieje przepis prawa, który określa domniemanie, iż opłaty za parkowanie powinien ponosić właściciel pojazdu. Według strony, pracownicy, obsługujący strefę płatnego parkowania nie podjęli w czasie parkowania pojazdu żadnych czynności w celu ustalenia osoby parkującej, co powoduje, iż opłaty dodatkowe powinny być nałożone na pojazd, a nie na jego właściciela;

4. na podstawie art. 33 pkt 1 u.p.e.a, nieistnienie obowiązku. Zgodnie z art. 13b

ust. 1 ustawy opłaty za parkowanie pobiera się w strefie płatnego parkowania

w wyznaczonych miejscach, które wyznacza organ właściwy do zarządzania ruchem w uzgodnieniu z zarządcą drogi (art. 13b ust.6 pkt 1). Strona podała,

że w Sz. opłaty za parkowanie pobierane są w każdym miejscu strefy,

w tym również w miejscach oznaczonych znakiem zakazu zatrzymywania się lub znakiem zakaz postoju. Rada Miasta Sz. dopuściła pobieranie opłat na skrzyżowaniach, czy pasach między jezdniami (np. [...],

ul. [...]). W zawiadomieniach i upomnieniu wskazano jako miejsce postoju jedynie nazwę ulicy, co prowadzi do nadużyć w postaci domagania się opłaty dodatkowej. Ponadto w upomnieniu nie wskazano czy parkowanie pojazdu było w miejscu wyznaczonym, czy też było w miejscu niedozwolonym. Zgodnie z art. 6a ust.3 ustawy, Rada Miasta ustala przebieg istniejących dróg powiatowym. Rada Miasta Szczecin dopiero uchwałą z 25 maja 2009 r.

nr XXXV/886/09 ustaliła przebieg dróg gminnych. Tym samym nie wiadomo jak przebiegały wcześniej drogi gminne, i jak przebiegają drogi powiatowe,

co powoduje brak podstaw do pobierania na tych drogach opłat za parkowanie pojazdów. Ponadto rozstrzygnięciem nadzorczym z [...] r. Wojewoda [...] stwierdził nieważność § 6 ust. 5 uchwały Rady Miasta Szczecin z 19 listopada 2007 r. nr XV/411/07-zdanie drugie, trzecie i czwarte (dot. wyrok WSA w Szczecinie z 30kwietnia 2008 r. sygn. akt II SA/Sz 159/08, wyrok NSA z 12 listopada 2008 r., sygn. akt I OSK 918/08) oraz nieważność zdania pierwszego § 6 ust. 5 tej uchwały stwierdził WSA

w Szczecinie wyrokiem z 14 kwietnia 2010 r., sygn. akt II SA/Sz 17/10. § 6 ust. 5 tej uchwały dotyczył zasad ustalania opłat za parkowanie przy przemieszczaniu się pomiędzy podstrefami.

K. T. pismem z 25 października 2010 r. wskazał, że jego samochód [...] nr rej. [...] parkował w czasie i na ulicach wymienionych w tytule wykonawczym ( powinno być upomnieniu), lecz nie jest w stanie wskazać osób, które mogły to zrobić z powodu upływu czasu i dużej liczy parkowań. Ponadto, z samochodu mogło korzystać kilka osób, a kluczyki do niego znajdowały się w miejscu dostępnym dla nich wszystkich. Z faktu, że pojazd parkował na wymienionych ulicach nie oznacza, iż parkował miejscach wyznaczonych, bowiem takie miejsca nie zostały w strefie płatnego parkowania wyznaczone oraz samochód mógł parkować w miejscach zakazanych przepisami prawa o ruchu drogowym. Nadto, żaden przepis prawa nie nakazuje zawierać umowy najmu, czy użyczenia z osobą korzystającą z pojazdu, zwłaszcza w przypadku krótkotrwałego jego użycia.

Prezydent Miasta Sz. postanowieniem z dnia [...] r.

na podstawie art. 34 § 4 u.p.e.a. uznał zarzuty wniesione przez stronę za nieuzasadnione i odmówił umorzenia postępowania.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Sz. postanowieniem z [...] r. po rozpoznaniu zażalenia strony uchyliło postanowienie Prezydenta Miasta Sz. z [...]r. i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi egzekucyjnemu. WSA w Szczecinie wyrokiem z 6 października 2011 r., sygn. I SA/Sz 657/11 oddalił skargę strony na powyższe postanowienie SKO w Szczecinie.

Prezydent Miasta Sz. postanowieniem z [...] r. na podstawie art. 34 § 4 u.p.e.a. uznał zarzuty strony za nieuzasadnione i odmówił umorzenia postępowania.

Odnośnie zarzutu z art. 33 pkt 1 u.p.e.a. organ stwierdził, że zawiadomienia

o pozostawieniu przedmiotowego pojazdu w strefie płatnego parkowania dotyczą różnych ulic w przeciągu kilku lat i wystawione zostały przez różnych inspektorów,

co wyklucza pomyłki i działania na niekorzyść zobowiązanego. Zawiadomienia

o nieopłaconym postoju, wkładane za wycieraczkę, nie były mandatami karnymi,

a jedynie dokumentowały fakt nieziszczenia opłaty i informowały korzystającego

z miejsca w strefie płatnego parkowania o obowiązku dokonania opłaty dodatkowej. Strefę płatnego parkowania wyznaczają znaki D-44 (początek) pod którym widnieje zapis "postój płatny w godz. 8-17" i D-45 (koniec). Obowiązek wnoszenia opłat za postój i sposób ich udokumentowania przez umieszczenie za szybą pojazdu prawidłowo zakreślonego biletu wynikał ze stosownych uchwał Rady Miasta Szczecin (k.111v akt). Uchwały te zawierały wyznaczenie obszaru i granic strefy płatnego parkowania. W tej strefie parkowanie pojazdu możliwe jest po uiszczeniu stosownej opłaty za wyjątkiem pojazdów, osób lub jednostek, które są od niej zwolnione oraz postoju pojazdów komunikacji publicznej w wyznaczonych dla nich miejscach.

W przypadku, gdy tylko część ulicy należy do strefy są również ustawione znaki początku i końca strefy. Obowiązek wnoszenia opłat w ww. strefie w obszarze wyznaczonym tymi znakami wynika z przepisów prawa i bez znaczenia pozostaje fakt obowiązywania w tym obszarze innych znaków drogowych. Kierowca łamiący inne zakazy wynikające z ustawy np. znak B-36 naraża się dodatkowo na odpowiedzialność karną. Organ podał, że zarzut braku wnoszenia opłat przy przemieszczaniu się pomiędzy strefami A, B i C był nieuzasadniony. W każdej strefie można wykupić bilety postojowe, określające czas trwania postoju i z nimi można się przemieszczać pomiędzy strefami. SKO w Sz. nakazało wyjaśnienie organowi egzekucyjnemu 3 zawiadomień w zakresie powodu ich wystawienia i podpisu osoby wystawiającej.

Na zawiadomieniu z 19 lipca 2007 r. widnieje podpis osoby sporządzającej zawiadomienie oraz powód-brak biletu. Odnośnie zawiadomień z 27 lipca 2009 r.

i 28 grudnia 2009 r., organ podał, że od 1 lutego 2008 r. wnoszenie opłat w strefie płatnego parkowania regulowały uchwały Rady Miasta Szczecin nr XV/411/07

i XVI/438/07 i wprowadzono sprzedaż biletów parkingowych przy użyciu automatów. System kontroli opłat został zautomatyzowany i kontrolujący nie wypisują już zawiadomień ręcznie, lecz przy użyciu specjalnych urządzeń. Po dokonaniu zapisu

o nieopłaconym postoju urządzenie drukuje zawiadomienie o nieopłaconym postoju, które osoba kontrolująca podpisuje i pozostawia za szybą pojazdu. Informacja ta jest również automatycznie przekazywana do systemu komputerowego i przechowywana

w postaci elektronicznej. Wobec czego nie istnieją kopie tych zawiadomień. Wydruki

z systemu komputerowego załączone zostały do akt i dlatego też nie zawierają podpisu osoby kontrolującej, jednakże treści tam zawarte są zgodne z wydrukami zawiadomień o nieopłaconym postoju pozostawionych za wycieraczką kontrolowanego pojazdu. Organ wskazał, że przyczyną wystawienia wszystkich zawiadomień był brak prawidłowo wniesionej opłaty za parkowanie w strefie płatnego parkowania. Organ przytoczył uchwały Rady Miasta Szczecin regulujące strefę płatnego parkowania od 2003 do 2008 r. oraz treść art. 13 ust. 1, art. 13b ust. 3 i art. 19 ust. 1 i ust. 5 ustawy. Organ wskazał, że wskazanie, która z ulic wchodzących w skład strefy płatnego parkowania jest drogą gminną, czy powiatową nie ma znaczenia dla wnoszenia opłat w tej strefie. Organ powołał się na wyrok WSA w Szczecinie z 14 lipca 2010r., sygn. akt II SA/Sz 400/09, w którym Sąd stwierdził, że ulice objęte strefą, wymienione w załączniku do uchwały Rady Miasta Szczecin z 1 grudnia 2003 r., nr XII/269/03 mają charakter drogi publicznej poza placem Armii Krajowej. Ponadto brak uchwały Rady Miasta w sprawie przebiegu dróg gminnych nie świadczy o braku podstaw do pobierania przez Prezydenta Miasta opłat za parkowanie pojazdów w strefie. Uchwały Rady Miasta Szczecin oraz wykaz ulic znajdujących się w strefie płatnego parkowania, przed ich wprowadzeniem jako obowiązujących były poddane kontroli organu nadzorczego, który ich nie zakwestionował. Organ wskazał, że zarzut dotyczący przebiegu dróg powiatowych, organizacji ruchu nie mieści się w zarzutach z art. 33 u.p.e.a., zaś kwestionowanie ww. uchwał winno odbywać się w innym trybie. Na poparcie swoich twierdzeń organ przywołał wyrok WSA w Szczecinie z dnia 23 lutego 2010 r., sygn. akt II SA/Sz 1125/09.

Odnośnie zarzutu błędu co do osoby zobowiązanego, organ wskazał, że jest on nieuzasadniony, gdyż K. T. był właścicielem pojazdu w okresie wskazanym w tytule wykonawczym. Organ podał, że to na właścicielu pojazdu ciąży obowiązek przedstawienia dowodów wskazujących, iż inne osoby korzystały z pojazdu i nie uiściły wymaganych opłat. Organ egzekucyjny nie może prowadzić postępowania wyjaśniającego mającego na celu ustalenie korzystającego z dróg publicznych. Kierowanie egzekucji do właściciela pojazdu opiera się na doświadczeniu faktycznym, że on był korzystającym z drogi w czasie gdy oplata za parkowanie pojazdu w strefie nie został uiszczona, do czego uprawniają organ zasady doświadczenia życiowego i zasady logicznego rozumowania. Na poparcie swoich twierdzeń organ powołał się na wyroki NSA z 9 grudnia 2009 r. sygn. akt I OSK 869/09 i z 12 czerwca 2007 r., sygn. akt I OSK 209/07.

Organ egzekucyjny wskazał, że Prezydent Miasta Sz. jest organem właściwym do przeprowadzenia egzekucji na podstawie wystawionych przez niego tytułów wykonawczych na podstawie art. 19 § 2 u.p.e.a. (por. wyrok WSA w Warszawie z 12 października 2005r., sygn. akt II SA/Wa 1539/05). Wierzycielem opłat za postój w strefie, jak i opłat dodatkowych jest Prezydent Miasta Sz., jako zarządca drogi. Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego wykonuje w imieniu zarządcy drogi różne zadania. ZDiTM jest jednostką organizacyjną miasta. Zgodnie z uchwałą Rady Miasta Szczecin z 22 października 2001 r. nr XLV/941/01 w sprawie utworzenia zakładu budżetowego –Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego, ZDTiM może przekazać administrowanie strefą innemu podmiotowi. Uchwałą Rady Miasta Szczecin z 26 kwietnia 2004 r. nr XX/365/04 powołano zakład budżetowy-Miejski Zakład Obsługi Gospodarczej. 1 czerwca 2004r. pomiędzy oboma zakładami budżetowymi zawarte zostało porozumienie w zakresie administrowania strefą.

Organ egzekucyjny podał, że przedmiotowy tytuł wykonawczy spełniał wszystkie wymogi z art. 27 § 1 pkt 3 u.p.e.a. W tytule wskazano akty prawne prowadzenia egzekucji administracyjnej, tj. ustawę o drogach publicznych i uchwały Rady Miasta Szczecin, które nie zostały wyeliminowane z obrotu prawnego i obowiązywały w okresie wskazanym w tytule. Organ podał, że istnieje odrębny tryb zaskarżania do sądu administracyjnego uchwał. Ponadto, tytuł wykonawczy jest drukiem urzędowym, w którym w rubryce "G"- zawarte było pouczenie o przysługującym zobowiązanemu prawa do złożenia zarzutów. Organ wskazał, że brak pouczenia o składaniu zarzutów do organu egzekucyjnego nie przeszkodziło stronie złożyć ich poprawnie.

K. T. złożył zażalenie na powyższe postanowienie. Wskazał, że opłat za parkowanie nie można pobierać w całej strefie, konieczne jest wyznaczenie miejsc przeznaczonych do parkowania, aby można było pobierać opłaty. Ponadto, kwestię wnoszenia opłat przy przemieszczaniu się pomiędzy podstrefami A, B, C została uregulowana w uchwale Rady Miasta Szczecin z 25 lipca 2011 r. nr X/199/11.

Tym samym błędne jest stanowisko organu w tej kwestii. Zdaniem strony, brak ustalenia przebiegu dróg powiatowych i gminnych powoduje brak możliwości pobierania opłat za parkowanie w strefie, gdyż nie wiadomo jak przebiegały w mieście drogi publiczne w okresie objętym w tytule. Strona nie zgadza się z twierdzeniem organu, iż właściciel pojazdu jest osoba zobowiązaną do uiszczenia opłaty dodatkowej jeżeli nie wskaże innej osoby użytkującej pojazd. Okoliczność, że organ egzekucyjny nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, nie stoi na przeszkodzie, iż może to zrobić wierzyciel-ZDiTM. Strona wskazała, że Prezydent Miasta Sz. nie jest wierzycielem i organem egzekucyjnym w sprawie, gdyż w Sz. powołano zarząd dróg tj. ZDTiM, który przejął obowiązki zarządcy drogi tj. Prezydenta Miasta. Według strony, konieczne było powołanie stosownych przepisów ustawy oraz w stosunku do uchwał Rady Miasta miejsca ich publikacji. Ponadto, podtrzymał swoje stanowisko o błędzie w pouczeniu o możliwości złożenia zarzutu, zawartym w tytule.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Sz. postanowieniem z dnia [...] r. po rozpoznaniu zażalenia strony na postanowienie Prezydenta Miasta Sz. z [...] r., utrzymało w mocy postanowienie organu pierwszej instancji. Organ odwoławczy przedstawił stan faktyczny. Organ odwoławczy nie podzielił zarzutów zobowiązanego odnośnie niespełnienia przez tytuł wykonawczy wymogów z art. 27 § 1 pkt 3 i 9 u.p.e.a. oraz zarzutu prowadzenia egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny i zarzutu błędu co do osoby zobowiązanego. Organ odwoławczy wskazał, że podziela w tym zakresie argumentację zaprezentowaną w zaskarżonym postanowieniu, jak i w własnym postanowieniu z [...] r. Organ odwoławczy przytoczył treść art. 13 ust.1, art. 13f oraz art. 1, art. 2 i art. 3 ustawy. Organ odwoławczy wskazał, również na wykaz ulic wchodzących w skład strefy w odpowiednich uchwałach Rady Miasta Szczecin, których nie stwierdzono nieważności. Zaskarżanie uchwał w trybie art. 101 ustawy o samorządzie gminnym nie mieści się w zarzutach z art. 33 u.p.e.a. Organ odwoławczy stwierdził, że wszystkie ulice i place wskazane w załącznikach ww. uchwał, wchodzące do strefy stanowiły drogi publiczne w rozumieniu ustawy. W tym zakresie, zdaniem Kolegium, organ pierwszej instancji trafnie przywołał wyrok WSA Szczecinie z 14 lipca 2010 r., sygn. akt II SA/Sz 400/09. Organ odwoławczy podał, że podnoszona przez stronę kwestia braku projektu organizacji ruchu w okresie objętym zarzutami nie mieści się w katalogu zarzutów z art. 33 u.p.e.a. Ponadto, organ odwoławczy stwierdził, że zarzut strony dotyczący nieprawidłowości wnoszenia opłat przy przemieszczaniu się pomiędzy strefami jest bez znaczenia dla sprawy, gdyż na żadnym zawiadomieniu braku opłaty za parkowanie nie ma adnotacji, iż osoba parkująca pojazd uiściła niewłaściwa opłatę, lecz widnieją adnotacje o braku biletu.

K. T. złożył skargę na powyższe postanowienie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie i wniósł o jego uchylenie lub

o stwierdzenie jego nieważności oraz nieważności postanowienia organu pierwsze instancji. Zarzucił organowi odwoławczemu naruszenie:

1. art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy, przez przyjęcie, że właściciel pojazdu jest korzystającym z dróg publicznych i zobowiązanym do ponoszenia opłat za parkowanie pojazdu w strefie, w sytuacji gdy nie wskazał użytkowania pojazdu;

2. art. 6a ust. 3 i art. 7 ust. 3 ustawy, przez przyjęcie, że w latach 2005-2007 ulice w strefie miały ustalony przebieg;

3. art.13b ust. 1 w zw. z art. 13b ust. 6 pkt 1 ustawy, przez przyjęcie, że w Sz. w strefie są wyznaczone miejsca, w których można pobierać opłaty za parkowanie;

4. art. 13b ust. 7 i art. 13f ust. 3 oraz art. 21 ust. 1 ustawy w zw. z art. 19 § 1 u.p.e.a., przez przyjęcie, że to Miejski Zakład Obsługi Gospodarczej, a nie Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego w Sz. jest jednostką uprawnioną do pobierania opłat za parkowanie w strefie oraz, iż Prezydent Miasta Sz. jest wierzycielem i organem egzekucyjnym;

5. art. 33 pkt 1 u.p.e.a., przez przyjęcie, że w okresie do 25 lipca 2011 r. ustalone były zasady wnoszenia opłat za parkowanie przy przemieszczaniu się pomiędzy podstrefami.

Skarżący ponowił argumentację zawartą w zarzutach i zażaleniu. Podał, że uchwała Rady Miasta z 4 listopada nr IX/N/1392/10 dotycząca powierzenia Miejskiej Jednostce Obsługi Gospodarczej (powstała po likwidacji Miejskiego Zakładu Obsługi Gospodarczej) została zaskarżona przez prokuratora i Rzecznika Praw Obywatelskich.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Sz. wniosło o oddalenie skargi i podtrzymało argumentację jak w zaskarżonym postanowieniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny z w a ż y ł, co następuje:

Skarga nie jest zasadna.

Art. 1a pkt 13 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U z 2002 r., Nr 110, poz. 968 ze zm.), zwanej dalej "u.p.e.a.", określa, iż przez pojęcie wierzyciela rozumie się podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku lub jego zabezpieczenia w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym, zaś w pkt 7 tego przepisu, przez organ egzekucyjny rozumie się organ uprawniony do stosowania w całości lub w części określonych w ustawie środków służących doprowadzeniu do wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków o charakterze pieniężnym lub obowiązków

o charakterze niepieniężnym oraz zabezpieczania wykonania tych obowiązków. Nadto, w art. 1a pkt 4 w/w ustawy podano, że przez właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego rozumie się odpowiednio wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starostę lub marszałka województwa.

Art. 2 u.p.e.a. określa jakie obowiązki podlegają egzekucji administracyjnej, w tym m.in. w pkt 5 należności pieniężne przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie innych ustaw.

Art. 5 § 1 u.p.e.a. określa, że uprawnionym do żądania wykonania w drodze egzekucji administracyjnej obowiązków określonych w art. 2 jest organ lub instytucja bezpośrednio zainteresowana w wykonaniu przez zobowiązanego obowiązku albo powołana do czuwania nad wykonaniem obowiązku, a w przypadku braku takiej jednostki lub jej bezczynności - podmiot, na którego rzecz wydane zostało orzeczenie lub którego interesy prawne zostały naruszone w wyniku niewykonania obowiązku.

Zgodnie z przepisem art. 40d ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007r., Nr 19, poz. 115 ze zm.), zwanej dalej "ustawą", opłaty określone w art. 13 ust. 1 pkt 2 i art. 40 ust. 3 wraz z odsetkami za zwłokę, opłaty określone w art. 13f ust. 1 oraz kary pieniężne określone w art. 13k ust. 1 i 2, art. 29a ust. 1 i 2 oraz w art. 40 ust. 12 wraz z odsetkami za zwłokę podlegają przymusowemu ściągnięciu w trybie określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

W świetle art. 13f ust.1 ustawy o drogach publicznych, za nieuiszczenie opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, korzystający z dróg publicznych ponoszą opłatę dodatkową, której wysokość określa rada miasta/gminy. Wysokość opłaty dodatkowej nie może przekroczyć 50 zł, pobiera ją zarząd drogi, a w przypadku jego braku zarządca drogi.

Opłaty za parkowanie są dochodami gminy na podstawie art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Stosownie do art. 19 ustawy o drogach publicznych - organy samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu utrzymania i ochrony dróg są zarządcą drogi. Zalicza się do nich wójt, burmistrz i prezydent miasta. Zarządca drogi na podstawie art. 21 ustawy może wykonywać swoje obowiązki przy pomocy jednostki organizacyjnej, będącej zarządem drogi utworzonej, m.in. przez radę gminy jako jej organ. Zarządca drogi jako jednostka budżetowa prowadzi gospodarkę finansową według zasad określonych w ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych. Opłaty za parkowanie pobiera jako jednostka organizacyjna samorządu terytorialnego (art. 40a ust. 1 ustawy). Jeżeli jednostka w postaci zarządu drogi nie została utworzona, zadania zarządu drogi wykonuje zarządca, który może w tym zakresie upoważnić swoich pracowników.

Zdaniem Sądu, uprawnienia Zarządu Dróg i Transportu Miejskiego w Sz., zwanego dalej "ZDTiM", jako zarządu drogi w rozumieniu ustawy o drogach publicznych są pochodne od uprawnień Prezydenta Miasta Sz. jako zarządcy. ZDTiM pozostaje jednostką organizacyjną organu gminy jaką jest Prezydent Miasta, tym samym nie staje się wierzycielem w zakresie dochodzonej opłaty dodatkowej tylko na skutek faktycznego pobierania opłaty za parkowanie w strefie. Okoliczność, iż w Sz. ZDTiM na mocy porozumienia przekazał Miejskiemu Zakładowi Obsługi Gospodarczej nie ma znaczenia dla sprawy, gdyż dotyczy to faktycznych czynności związanych z zrządzaniem strefą. Podnoszone przez stronę okoliczności zaskarżenia przez prokuratora i Rzecznika Praw Obywatelskich uchwały Rady Miasta z 4 listopada nr IX/N/1392/10 dotyczącej powierzenia Miejskiej Jednostce Obsługi Gospodarczej (powstała po likwidacji Miejskiego Zakładu Obsługi Gospodarczej) nie mają wpływu na sprawę, gdyż dotyczą okresu nie objętego przedmiotowym tytułem, a ponadto od skarżącego i tak nie pobrał opłaty za parkowanie "niewłaściwy", jak twierdzi strona, organ, bowiem skarżący jej nie zapłacił i z tego tytułu organ domaga się od niego uiszczenia opłaty dodatkowej.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy, "korzystający z dróg publicznych są obowiązani do ponoszenia opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania". Strefę taką ustala rada gminy (rada miasta) – art. 13b ust. 3 ustawy. Opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera się, jak to określa art. 13b ust. 1 ustawy, za parkowanie pojazdów samochodowych w strefie płatnego parkowania, w wyznaczonym miejscu, w określone dni robocze, w określonych godzinach lub całodobowo. Ustawodawca w art. 13b ust. 2 ustawy wskazał też cel ustalania stref płatnego parkowania, stanowiąc, że: "strefę płatnego parkowania ustala się na obszarach charakteryzujących się znacznym deficytem miejsc postojowych, jeżeli uzasadniają to potrzeby organizacji ruchu, w celu zwiększenia rotacji parkujących pojazdów samochodowych lub realizacji lokalnej polityki transportowej, w szczególności w celu ograniczenia dostępności tego obszaru dla pojazdów samochodowych lub wprowadzenia preferencji dla komunikacji zbiorowej". Ustalając strefę płatnego parkowania rada gminy (miasta) ustala też wysokość stawek ww. opłaty oraz określa sposób ich pobierania (art. 13 ust. 4 pkt 1 i 3). Za nieuiszczenie opłaty za parkowanie pojazdu samochodowego w strefie płatnego parkowania pobiera się opłatę dodatkową, której wysokość oraz sposób jej pobierania również określa rada gminy (art. 13f ust. 1 i 2).Opłaty te, a więc zarówno opłatę za parkowanie w strefie płatnego parkowania, jak i opłatę dodatkową za nieuiszczenie tej opłaty, pobiera zarząd drogi, a w przypadku jego braku – zarządca drogi (art. 13b ust. 7 i art. 13f ust. 3).

Jak wynika z przytoczonych wyżej przepisów, obowiązek uiszczenia opłaty za parkowanie pojazdu samochodowego w strefie płatnego parkowania jest obowiązkiem wynikającym z mocy samego prawa, tj. z ww. przepisów ustawy o drogach publicznych i wydanej z jej upoważnienia uchwały rady miasta, stanowiącej – w myśl art. 87 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej – akt prawa miejscowego, obowiązujący każdego, na obszarze działania organu, który je ustanowił. Obowiązek taki powinien być wykonany niezwłocznie po zaistnieniu określonego stanu faktycznego, z wystąpieniem którego ustawa wiąże ten obowiązek (zaparkowania w strefie płatnego parkowania, a w odniesieniu do opłaty dodatkowej - nieuiszczenia opłaty parkingowej). Dla realizacji obowiązku uiszczenia takich opłat (opłaty parkingowej, opłaty dodatkowej) nie jest zatem koniecznym jego konkretyzacja w drodze indywidualnego aktu administracyjnego, np. decyzji (por. wyrok z dnia 11 stycznia 2005 r. WSA w Warszawie, sygn. akt III SA/Wa 822/04, LEX nr 340505) i może być wykonany w drodze egzekucji administracyjnej.

Sporządzane przez inspektora SPP zawiadomienie o nieopłaconym postoju w strefie płatnego parkowania - którego oryginał umieszczany jest za wycieraczką pojazdu - stanowi zatem dokument (dowód) potwierdzający nieuiszczenie opłaty,

a zarazem stanowi ono dla korzystającego z drogi dodatkową informację o (powstałym z mocy prawa) obowiązku uiszczenia opłaty dodatkowej.

Jak wynika z przytoczonych przepisów ustawy o drogach publicznych, czyniąc "korzystającego z drogi publicznej" zobowiązanym do ponoszenia opłat, m.in.

za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania, ustawa ta nie definiuje bliżej tego podmiotu, tj. nie określa, kogo uważa za korzystającego z drogi publicznej. Z istoty omawianych opłat wynika jednak,

iż związane są one z korzystaniem w obrębie drogi z miejsca postoju pojazdu samochodowego i obowiązek ich ponoszenia związany jest z pozostawieniem tego pojazdu w strefie płatnego parkowania, a jego realizacja następuje – jak stanowią przepisy § 7 ust. 1 i 4 ww. uchwały Nr XIII/269/03 Rady Miasta Szczecin z dnia

1 grudnia 2003 r. w sprawie ustalenia strefy płatnego parkowania, opłaty za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych Miasta Szczecin oraz sposobu ich pobierania - poprzez wykupienie biletu opłaty jednorazowej (dokonanie zapłaty w parkometrze), opłaty abonamentowej lub zryczałtowanej. Wykazanie wykonania tego obowiązku następuje poprzez umieszczenie tych biletów w określonym miejscu wnętrza pojazdu samochodowego ("za przednią szybą"), widocznym dla inspektorów SPP. Bez znaczenia dla takiego sposobu realizacji obowiązku uiszczenia opłaty postojowej w strefie płatnego parkowania jest to, przez kogo obowiązek ten został wykonany i kim była osoba kierująca pojazdem samochodowym w strefie tej pozostawionym, istotne jest bowiem jedynie to, że opłata postojowa została w określony sposób wniesiona. Jak na to wskazuje konstrukcja przepisu oraz przypisywana mu funkcja, pojazd samochodowy jest ze swej istoty środkiem transportu drogowego, co oznacza, że uzyskując nad nim fizyczne władztwo osoba nabywająca go na własność wyraża wolę poruszania się tego pojazdu po drogach publicznych. Aby taki zamiar mógł być realizowany właściciel pojazdu obowiązany jest dopełnić innych obowiązków administracyjnych, w szczególności dokonać zarejestrowania pojazdu we właściwym organie administracji publicznej. Wskazać tu należy, że zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 22 lipca 2002 r. w sprawie rejestracji

i oznaczania pojazdów (Dz. U. z 2007 r. Nr 186, poz. 1322, ze zm.), określającym wzór dowodu rejestracyjnego, w części C tego dowodu wpisuje się dane dotyczące posiadacza dowodu rejestracyjnego i właściciela pojazdu, przy czym, zgodnie

z wyjaśnieniami do załącznika, "posiadacz dowodu rejestracyjnego - jest to podmiot, któremu organ rejestrujący wydał dowód rejestracyjny uprawniający ten podmiot do poruszania się pojazdem w ruchu, i jest to: a) właściciel pojazdu albo b) użytkownik pojazdu użytkowanego w drodze umowy leasingu.".

Po wykonaniu tych obowiązków właściciel uprawniony jest do korzystania swoim pojazdem z dróg publicznych, przy czym to korzystanie nie musi być realizowane przez właściciela osobiście (np. poprzez kierowanie pojazdem, czy korzystanie z niego w charakterze pasażera). W myśl bowiem zasad określających sposób realizacji prawa własności, właściciel rzeczy może z niej "korzystać" (art. 140, art. 206 K.c.) również np. poprzez oddanie rzeczy "do używania" innej osobie (np. przez oddanie w najem, użyczenie itp.). Takie udostępnienie pojazdu do używania innej osobie (innemu podmiotowi) na podstawie umowy cywilnoprawnej nie zwalnia jednak właściciela pojazdu z obowiązków publicznoprawnych związanych z własnością pojazdu, w tym korzystaniem z dróg publicznych. Zatem w sytuacji, gdy stanowiący jego własność pojazd odnotowany został w SPP bez uiszczonej opłaty parkingowej, na właścicielu pojazdu spoczywa obowiązek uiszczenia ww. opłaty dodatkowej, mającej charakter niepodatkowej należności budżetowej o charakterze publicznoprawnym.

Odnosząc te uwagi do okoliczności faktycznych rozpoznawanej sprawy stwierdzić należy, że prawidłowo organy obu instancji uznały skarżącego, będącego właścicielem przedmiotowego pojazdu, za osobę zobowiązaną do poniesienia opłat dodatkowych za nieuiszczenie opłat parkingowych w ww. okresach.

Zawiadomienia te zostały wystawione przez różnych inspektorów, zatem zasadnie organy obu instancji uznały, że takie fakty wykluczają ewentualną pomyłkę bądź świadome działanie na niekorzyść skarżącego, a notatki sporządzone na zawiadomieniach o nieopłaconych postojach świadczą o systematyczności, dokładności i rzetelności przeprowadzonych kontroli. Zasadnie więc w zaskarżonym postanowieniu stwierdzono też, że uwzględniając zasady wiedzy i doświadczenia życiowego oraz logicznego rozumowania, trudno przyjąć, że w ww. okresie różni inspektorzy SPP wypisali 79 zawiadomienia o nieopłaconym postoju pojazdu, mimo iż nie widzieli takiego pojazdu na terenie strefy lub widzieli w pojeździe ważny bilet opłacający postój. Zarzut skarżącego dotyczący nieprawidłowości wnoszenia opłat przy przemieszczaniu się pomiędzy strefami jest bez znaczenia dla sprawy, gdyż na żadnym zawiadomieniu braku opłaty za parkowanie nie ma adnotacji, iż osoba parkująca pojazd uiściła niewłaściwa opłatę, lecz widnieją adnotacje o braku biletu.

Jak już wyżej wskazano, ustanowienie strefy płatnego parkowania w Sz. należało do kompetencji Rady Miasta Szczecin, która podjęła stosowne uchwały. Strefę płatnego parkowania wyznaczają znaki D-44 (początek) pod którym widnieje zapis "postój płatny w godz. 8-17" i D-45 (koniec). Dokonano więc wyznaczenia miejsc parkowania w obrębie strefy. Słusznie również organ zauważył, że kierowca parkujący samochód w miejscu niedozwolonym, np. na skrzyżowaniu naraża się na odpowiedzialność za wykroczenie (mandat karny). Obowiązek wnoszenia opłat za postój i sposób ich udokumentowania przez umieszczenie za szybą pojazdu prawidłowo zakreślonego biletu wynikał ze stosownych uchwał Rady Miasta Szczecin. Uchwały te zawierały wyznaczenie obszaru i granic strefy płatnego parkowania. W tej strefie parkowanie pojazdu możliwe jest po uiszczeniu stosownej opłaty za wyjątkiem pojazdów, osób lub jednostek, które są od niej zwolnione oraz postoju pojazdów komunikacji publicznej w wyznaczonych dla nich miejscach. W przypadku, gdy tylko część ulicy należy do strefy są również ustawione znaki początku i końca strefy. Obowiązek wnoszenia opłat w ww. strefie w obszarze wyznaczonym tymi znakami wynika z przepisów prawa i bez znaczenia pozostaje fakt obowiązywania w tym obszarze innych znaków drogowych. Wykaz ulic wchodzących w skład strefy objęty był stosownymi uchwałami. Ulice (place) objęte strefą stanowiły drogi publiczne w rozumieniu ustawy. Sąd podzielił w tym zakresie pogląd wyrażony w wyroku WSA w Szczecinie z 14 lipca 2010 r., sygn. akt II SA/Sz 400/09.

Zdaniem Sądu, kwestia braku projektu organizacji ruchu w okresie objętym zarzutami nie mieści się w katalogu zarzutów z art. 33 u.p.e.a. na marginesie Podnoszenie tego typu uwag w obecnej chwili, Sąd uznał za próbę uchylenie się skarżącego od odpowiedzialności. Tym bardziej, że taki stan, według skarżącego, trwał lata, również w czasie pełnienia przez niego funkcji członka zarządu miasta.

Wskazać należy, że w tytule wskazano akty prawne prowadzenia egzekucji administracyjnej, tj. ustawę o drogach publicznych i uchwały Rady Miasta Szczecin, które nie zostały wyeliminowane z obrotu prawnego i obowiązywały w okresie wskazanym w tytule. Tytuł wykonawczy jest drukiem urzędowym, w którym w rubryce "G"- zawarte było pouczenie o przysługującym zobowiązanemu prawa do złożenia zarzutów. Okoliczność, że ww. pouczenie nie zawierało wskazania organu, do którego należało złożyć zarzuty stanowiła nieprawidłowość. Jednakże nie miała ona wpływu na przebieg postępowania (strona złożyła zarzuty prawidłowo).

Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 14 marca

2012 r., poz. 270), orzekł jak w sentencji.