Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Rafał Wolnik (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Piotr Broda, Sędzia WSA Maria Taniewska-Banacka, Protokolant specjalista Magdalena Dąbek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 stycznia 2017 r. sprawy ze skargi M. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie cofnięcia licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką oddala skargę.

Decyzją z dnia [...] r., nr [...], Prezydent Miasta G., działając na podstawie art. 15 ust. 1 pkt 2 lit. a), w związku z art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (obecnie: Dz. U. z 2016 r., poz. 1907 ze zm.), zwanej dalej u.t.d., cofnął skarżącemu M. K. licencję nr [...] na wykonywanie transportu drogowego taksówką. Uzasadniając to rozstrzygnięcie organ wskazał, że podstawą wszczęcia postępowania administracyjnego było uzyskanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego o skazaniu skarżącego prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w G. z dnia [...] r., sygn. akt [...], za przestępstwo opisane w art. 204 § 2 Kodeksu karnego. Ten rodzaj przestępstwa zawarty jest w rozdziale XXV Kodeksu karnego, zatytułowanym "Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności", a jednocześnie wymienia go art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b) u.t.d. W ocenie organu prawomocny wyrok skazujący za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności stanowi okoliczność, która przesądza o utracie warunków umożliwiających uzyskanie oraz posiadanie licencji do wykonywania przewozu taksówką, tj. opisanych w art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b) u.t.d. Z treści art. 15 ust. 1 pkt 2 lit. a) u.t.d. wynika, iż organ ma obowiązek cofnięcia licencji w sytuacji, w której jej posiadacz nie spełnia wymogów warunkujących jej uzyskanie oraz posiadanie. Cofnięcie licencji z powodu utraty dobrej reputacji (art. 5c ust. 1 pkt 1 lit. a) nie jest poprzedzane pisemnym ostrzeżeniem. Zdaniem organu ocena spełnienia wymogów określonych w treści art. 5c ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy winna być dokonywana z uwzględnieniem treści art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy, który wyklucza możliwość uzyskania licencji przez osobę m.in. skazaną za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności. Wobec uzyskania informacji o skazaniu strony za tego rodzaju przestępstwo organ uprawniony był do wydania decyzji o cofnięciu licencji bez uprzedniego, pisemnego ostrzeżenia strony.

W odwołaniu od powyższej decyzji skarżący zarzucił naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 15 ust. 1 pkt 2 lit. a) u.t.d., co jego zdaniem polegać miało na przyjęciu, iż w zaistniałych okolicznościach organ nie był zobligowany do uprzedniego wystosowania pisemnego ostrzeżenia do strony.

Zdaniem skarżącego nieuprawnionym jest powiązanie wymogów opisanych w art. 5 c ust. 1 pkt 1 lit. a) u.t.d. z art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b) tej ustawy. W ocenie skarżącego, z literalnego brzmienia art. 15 ust. 2 ustawy wynika, że okoliczności wymienione w art. 5c ust. 1 pkt 1 lit. a) stanowią katalog zamknięty i tylko wtedy, gdy którakolwiek z nich zaistnieje, organ może zaniechać wystosowania pisemnego ostrzeżenia do przedsiębiorcy. Stąd wniosek, że tylko skazanie za przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu uprawnia do natychmiastowego cofnięcia licencji, a nie za przestępstwo przeciwko obyczajności jak miało to miejsce w niniejszej sprawie. Tymczasem organ oparł swoje rozstrzygnięcie o wykładnię rozszerzającą, w sposób nieuprawniony przyjmując, że również skazanie za przestępstwo przeciwko obyczajności uzasadnia natychmiastowe odebranie licencji.

Rozpoznając to odwołanie Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K., zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją, utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji. Organ odwoławczy podzielił argumentację zawartą w rozstrzygnięciu pierwszoinstancyjnym. Podkreślił, że w realiach rozpoznawanej sprawy zaistniały przesłanki do natychmiastowego cofnięcia licencji, gdyż zgodnie z art. 15 ust. 2 zd. 2 u.t.d., przepisu nakładającego na organ obowiązek wystosowania uprzedniego ostrzeżenia nie stosuje się, gdy posiadacz licencji przestał spełniać wymagania, o których mowa w art. 5c ust. 1 pkt 1 lit. a). Ten przepis nakłada zaś na licencjobiorcę wymóg niekaralności m.in. za przestępstwa umyślne – w tym również inne, niż w przepisie tym wymienione. Wobec faktu, że art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b) jednoznacznie wymaga niekaralności za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, to nie ulega wątpliwości że zaliczyć je można do innych wymogów związanych z wykonywaniem zawodu. Stąd też, zdaniem organu odwoławczego, w sposób uprawniony orzeczono o cofnięciu licencji bez uprzedniego wystosowania pisemnego upomnienia.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, pełnomocnik skarżącego w całości zakwestionował zaskarżoną decyzję, domagając się jej uchylenia oraz umorzenia prowadzonego postępowania administracyjnego.

Zasadniczym zarzutem skargi było niewłaściwe dokonanie wykładni art. 15 ust. 1 pkt 2 lit. a) u.t.d., które miało polegać na zastosowaniu wykładni rozszerzającej i nieuprawnionym przyjęciu, że w zaistniałym stanie faktycznym wystąpiły przesłanki uzasadniające cofnięcie skarżącemu licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką, bez konieczności uprzedniego wysłania ostrzeżenia o możliwych konsekwencjach naruszenia prawa. Raz jeszcze pełnomocnik podkreślił, że zastosowanie art. 5c ust. 1 pkt 1 lit. a) u.t.d. uprawnia organ do cofnięcia licencji bez uprzedniego, pisemnego ostrzeżenia strony, tyle tylko, że przepis ten zawiera zamknięty katalog przyczyn, których wystąpienie uprawnia organ do takiego działania. Żadna z nich nie zaistniała względem skarżącego, a to oznacza, że organy dokonały rozszerzającej wykładni tego przepisu, co uzasadnia uwzględnienie skargi.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumentację prezentowaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji

Na rozprawie, w dniu 13 stycznia 2017 r. pełnomocnik strony podtrzymał w całości zawarte w skardze zarzuty.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył co następuje:

Skarga okazała się być niezasadną, albowiem zaskarżona decyzja odpowiada prawu.

Sednem sporu zaistniałego w niniejszej sprawie jest kwestia interpretacji przepisu art. 15 ust. 2 u.t.d. Przywołany przepis stanowi, że cofnięcie licencji w przypadkach określonych w ust. 1 pkt 2 lit. a), b), d) oraz lit. e) poprzedza się pisemnym ostrzeżeniem przedsiębiorcy, że w przypadku ponownego stwierdzenia naruszenia tych przepisów wszczyna się postępowanie w sprawie cofnięcia licencji. Przepisu nie stosuje się, gdy posiadacz licencji przestał spełniać wymagania, o których mowa w art. 5c ust. 1 pkt 1 lit. a) u.t.d. Z treści tego ostatniego przepisu wynika natomiast, że licencji na wykonywanie transportu drogowego udziela się przedsiębiorcy wykonującemu transport samochodem osobowym lub pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 i nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą (art. 5b ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy), który nie został skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwa karne skarbowe lub przestępstwa umyślne: przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu, obrotowi gospodarczemu, wiarygodności dokumentów, środowisku lub warunkom pracy i płacy albo inne mające związek z wykonywaniem zawodu. W odniesieniu do osób wykonujących transport taksówką ustawodawca przewidział dalej idące rygory, gdyż oprócz wymogu spełnienia warunków określonych w art. 5c ust. 1 pkt 1 i 5 (art. 6 ust. 1 pkt 1 u.t.d.), przedsiębiorca taki (jak również zatrudniony przezeń kierowca), nie mogą być skazani za przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu oraz przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, a ponadto nie wydano im prawomocnego orzeczenia zakazującego wykonywania zawodu kierowcy (art. 6 ust. 1 pkt 2 u.t.d.). Nie ulega więc żadnej wątpliwości, że kryteria warunkujące uzyskanie licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką są zdecydowanie bardziej surowe aniżeli ma to miejsce w przypadku "zwykłego" transportu drogowego samochodem osobowym.

Kluczową kwestią jest tym samym odpowiedź na pytanie, czy w zakresie hipotezy art. 5c ust. 1 pkt 1 lit. a) u.t.d. mieszczą się również wymogi określone w art. 6 tej ustawy. Zdaniem skarżącego pozostają one poza zakresem art. 5c ust. 1 pkt 1 lit. a) u.t.d., gdyż na taki wniosek pozwala zastosowanie wykładni literalnej tego przepisu. W ocenie Sądu, nawet skorzystanie z tej metody interpretacji prowadzi do wniosków zgoła odmiennych niż te, do których doszedł skarżący.

W pierwszej kolejności wskazać trzeba, że wbrew wyraźnie artykułowanemu stanowisku skarżącego, analizowany przepis - art. 5c ust. 1 pkt 1 lit. a) u.t.d., nie zawiera zamkniętego katalogu przesłanek uzasadniających cofnięcie licencji na wykonywanie transportu drogowego bez uprzedniego wystosowania do strony pisemnego ostrzeżenia. Uważna lektura przywołanej regulacji pozwala stwierdzić, że ustawodawca w sposób nieprzypadkowy, po wyliczeniu poszczególnych rodzajów przestępstw, odwołał się również do "innych (przestępstw) mających związek z wykonywaniem zawodu". Takie sformułowanie w sposób oczywisty odsyła do innych przepisów ustawy o transporcie drogowym, które regulując zagadnienia wykonywania uprawnień z niej płynących formułują dodatkowe wymogi względem niekaralności osób ubiegających się o uzyskanie licencji. Wobec tego zarówno wykładnia językowa (na którą powołuje się skarżący) jak i celowościowa oraz systemowa prowadzą do jednoznacznej konkluzji, iż zaprzestanie spełniania wymagań określonych w art. 5c ust. 1 pkt 1 lit. a) u.t.d. odnosi się nie tylko do tych, które zostały w nim wymienione, lecz również do wszystkich innych, które na mocy wskazanego odesłania muszą być spełnione, w zależności od rodzaju uzyskanej licencji. Zauważyć przy tym trzeba, że ani na etapie postępowania odwoławczego ani też we wniesionej do Sądu skardze pełnomocnik strony nie podjął żadnej próby wykładni tego przepisu w taki sposób, który pozwoliłby na przyjęcie, iż w okolicznościach niniejszej sprawy odesłanie do innych przepisów (o czym przepis ów wprost stanowi) nie powinno mieć miejsca.

Jak już wcześniej wspomniano, w odniesieniu do licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką, ustawodawca formułuje zdecydowanie dalej idące rygory przy jej uzyskaniu, a co za tym idzie również w odniesieniu do wykonywania uprawnień z niej płynących. Przepis art. 6 ust. 1 pkt 1 u.t.d. expressis verbis stawia wymóg spełnienia przesłanek zawartych w art. 5c ust. 1 pkt 1 u.t.d., w punkcie drugim formułując dodatkowe kryterium – braku skazania za przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu oraz przeciwko wolności seksualnej i obyczajności. Zarówno wykładnia logiczna jak i systemowa przepisu art. 6 prowadzi tym samym do wniosku, że osoba ubiegająca się o uzyskanie licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką musi spełniać nie tylko warunki określone w tym przepisie ale przede wszystkim te, które wskazane zostały w art. 5c ust. 1 pkt 1 u.t.d. Stąd zaś płynie wniosek, że wystąpienie którejkolwiek z tych okoliczności już po uzyskaniu licencji powoduje jej utratę. Konkludując poczynione uwagi, w przypadku uzyskania przez organ informacji o tym, że osoba posiadająca licencję na wykonywanie transportu drogowego taksówką została skazana prawomocnym wyrokiem sądu powszechnego za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności (Rozdział XXV ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny – Dz. U. z 2016 r., poz. 1137 ze zm.), organ ma obowiązek wydać decyzję o cofnięciu licencji na wykonywanie transportu, w oparciu o przepis art. 15 ust. 2 u.t.d. w związku z art. 5c ust. 1 pkt 1 oraz art. 6 ust. 1 pkt 2 tej ustawy.

Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 151 ustawy 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.) orzeczono jak w sentencji wyroku.