Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogusław Cieśla, , Sędzia WSA Izabela Ostrowska, Sędzia WSA Bożena Więch – Baranowska (spr.), Protokolant st. sekr. sąd. Dorota Wasiłek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 stycznia 2013r. sprawy ze skargi Wspólnoty Mieszkaniowej [...] w W. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] kwietnia 2012 r. nr [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki skargę oddala

[...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją nr [...], wydaną dnia [...] kwietnia 2012 r., na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 Kpa utrzymał w mocy decyzję Powiatowego Inspektora nadzoru Budowlanego z dnia [...] lutego 2012 r., nakazującą Wspólnocie Mieszkaniowej [...] rozbiórkę siatki z nadrukiem reklamowym wraz z oświetleniem i elementami kotwiącymi, samowolnie zamontowanej na elewacji budynku mieszkalnego wielorodzinnego przy ul. [...] w [...].

Organ odwoławczy podał, że w postępowaniu wyjaśniającym ustalono, iż Spółka [...] dokonała zgłoszenia zamiaru wykonania montażu banera na elewacji budynku przy ul. [...] w dniu 4 lutego 2009 r. (przy czym reklama została zamontowana w dniu 1. 02. 2009 r.).

Prezydent [...] decyzją wydaną [...]. 02. 2009 r., wniósł sprzeciw do tego zgłoszenia.

Organ podkreślił, że jak wynika z pisma Wspólnoty Mieszkaniowej [...] z dnia 24. 01. 2012 r., obecnie zamontowana reklama wielkoformatowa na elewacji budynku, zamontowana została na czas prowadzenia remontu.

Wydział Architektury i Budownictwa dla dzielnicy [...] pismem z dnia [...]. 02. 2012 r. wskazał, iż w dniu 30. 06. 2011 r. [...] Sp. z o.o. Sp. k. wniosła zgłoszenie zamiaru wykonania robót budowlanych polegających na montażu siatki zabezpieczającej z nadrukiem reklamowym wraz z oświetleniem w trakcie prowadzonego remontu elewacji budynku. Prezydent [...] decyzją nr [...] z dnia [...]. 07. 2011 r. wniósł sprzeciw do w/w zgłoszenia. W wyniku rozpoznania odwołania Wojewoda [...] decyzją nr [...] z dnia [...]. 12. 2011 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji nr [...] z dnia [...]. 07. 2011 r.

Powyższe w ocenie organu wskazuje, że inwestor przedmiotowej konstrukcji nie dysponował stosownym zgłoszeniem na realizację inwestycji. Wobec tego organ stwierdził, że właściwym do rozpatrzenia sprawy jest tryb określony w przepisach art. 50 i 51 ustawy Prawo budowlane. Organ podkreślił, że istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie ma wejście w życie przepisu § 14a rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 16.08.1999 r. (Dz. U. 1999, Nr 74, poz. 836 ze zm.) stanowiącego, iż 1. Budynek mieszkalny wielorodzinny powinien być użytkowany w sposób zapewniający nieograniczanie oświetlenia dziennego mieszkań. 2. Na budynku mieszkalnym wielorodzinnym mogą być instalowane urządzenia związane z użytkowaniem budynku lub mieszkania, jak: kraty, żaluzje, rolety, zabudowy balkonów i loggii. 3. Na budynku mieszkalnym wielorodzinnym mogą być instalowane urządzenia i nośniki reklamowe oraz inne urządzenia niezwiązane z użytkowaniem budynku lub mieszkania, o ile nie ograniczają oświetlenia dziennego mieszkania, przy czym przepis nie określa stopnia tego ograniczenia, może on być minimalny, a wskazuje na sam fakt jego wystąpienia, dlatego też nie ma znaczenia czy siatka winylowa przepuszcza określoną ilość światła zgodną z § 57 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Postanowienia w/w przepisu nie dotyczą przypadku wykonywania robót budowlanych dotyczących elewacji tego budynku (4. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku wykonywania robót budowlanych dotyczących elewacji tego budynku). W chwili obecnej nie są wykonywane roboty budowlane na elewacji budynku, a sposób zmontowania siatki reklamowej w sposób bezpośrednio przylegający do elewacji budynku, ze względów technicznych nie stanowi zabezpieczenia robót budowlanych. Przywołane rozporządzenie nie wskazuje stopnia ograniczenia oświetlenia, z czego wynika, iż ustawodawca miał na myśli każde ograniczenie oświetlenia dziennego mieszkań. Także niezgodność inwestycji z obowiązującymi przepisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego rejonu Starego [...], przyjętego uchwałą Rady [...] nr [...] z dnia [...] 01. 2010 r. uniemożliwia jej legalizację, ponadto nakłada na organy nadzoru budowlanego obowiązek wydania decyzji likwidującej stan niezgodności z prawem. Organ przytoczył treść art. 52 Prawa budowlanego i podkreślił, że alternatywne wymienienie w art. 52 Prawa budowlanego inwestora, właściciela lub zarządcy nie oznacza dowolności w wyborze jednego z nich jako zobowiązanego do dokonania rozbiórki. Nakaz rozbiórki samowolnie zrealizowanego obiektu budowlanego winien być skierowany w pierwszej kolejności do inwestora, a gdy jego ustalenie jest niemożliwe do właściciela lub zarządcy. W przedmiotowej sprawie w okresie od 2009 r. zgłoszenia zamiaru wykonania robot budowlanych niewymagających pozwolenia na budowę dokonywały różne podmioty, w różnych okresach czasowych, zasadnym/jest nałożenie stosownych obowiązków na właściciela obiektu budowlanego jako jedynego posiadającego pełne prawo do dysponowania przedmiotową nieruchomością, w tym również do demontażu urządzenia reklamowego zamontowanego na elewacji budynku.

W tych okolicznościach jako słuszne należy uznać skierowanie nakazu rozbiórki siatki z nadrukiem reklamowym wraz z oświetleniem i elementami kotwiącymi, samowolnie zamontowanej na elewacji budynku mieszkalnego wielorodzinnego przy ul. [...] w [...] właściciela budynku mieszkalnego wielorodzinnego, tj. do Wspólnoty Mieszkaniowej Nieruchomości przy ul. [...] w [...].

Zauważyć należy, iż w aktach sprawy znajduje się pismo [...] Sp. z o.o. informujące, iż nie jest ona inwestorem w przedmiotowej sprawie.

WW tej sytuacji organ odwoławczy uznał, że decyzja powiatowego organu nadzoru budowlanego nie narusza art. 51 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego.

Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Warszawie wniosła Wspólnota Mieszkaniowa [...] w [...]. Wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji. Pełnomocnik skarżącej zarzucił organowi:

a) błędne zastosowanie przepisu art. 51 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku (tj. z 2006 roku Dz.U. Nr 156, poz. 1118 ze zm.) Prawo budowlane i całkowicie dowolne uznanie, iż organ I instancji zasadnie orzekł o nakazie rozbiórki siatki z nadrukiem reklamowym i elementami kotwiącymi na elewacji budynku przy ul. [...] w [...] mimo, iż siatka ta pełniła funkcje ochronne podczas prowadzonego remontu elewacji;

b) błędne zastosowanie postanowień § 14 a ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999 roku w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych i w konsekwencji orzeczenie o nakazie rozbiórki siatki zabezpieczającej zawieszonej na czas prowadzonego remontu nieograniczającej dostępu światła dziennego do mieszkań;

c) niezastosowanie postanowień § 14 a ust. 4 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999 roku w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych i w konsekwencji błędne przeczenie o nakazie rozbiórki siatki zabezpieczającej wraz z elementami kotwiącymi

oraz oświetleniem, mimo prowadzonego remontu elewacji budynku przy ul. [...], co wyłącza zastosowanie postanowień § 14 a ust. 1 ww. rozporządzenia;

d) niezastosowaniu przepisu art. 2, art. 31 ust. 3 oraz art. 64 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej i w konsekwencji wydanie decyzji naruszającej zasady demokratycznego państwa prawnego, a w szczególności dyrektywę zaufania obywateli do państwa i prawa, ograniczenie prawa własności Wspólnoty Mieszkaniowej ul. [...] w [...] poprzez wydanie orzeczenia o utrzymaniu w mocy decyzji nakazującej demontaż siatki zabezpieczającej wraz z elementami kotwiącymi oraz oświetleniem, która to decyzja została wydana w oparciu o niekonstytucyjne postanowienia rozporządzenia w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (§ 14a);

e) naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na jego wynik tj. art. 6, art. 7, art. 8, art. 10, art. 11. art. 28 ( w zw. z art. 52 Prawa budowlanego), art. 77 i art. 107 kpa.

W odpowiedzi na skargę [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego wnosząc o jej oddalenie podtrzymał argumenty przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd administracyjny właściwy jest do kontroli decyzji administracyjnych tylko w oparciu o kryterium legalności, a więc zgodności z prawem. Uwzględnienie skargi przez Sąd następuje więc jedynie w przypadku naruszenia przepisów prawa materialnego lub istotnych wad w przeprowadzonym postępowaniu. W rozpoznawanej sprawie tego rodzaju wady i uchybienia nie wystąpiły i w związku z tym skarga nie mogła zostać uwzględniona.

Przedmiotem kontroli Sądu w niniejszej sprawie jest decyzja nakazująca rozbiórkę reklamy na podstawie art. 51 ust 1 pkt 1 Prawa budowlanego.

Zgodnie z treścią art. 29 ust. 2 pkt 6 Prawa budowlanego nie wymaga pozwolenia na budowę wykonywanie robót budowlanych polegających na instalowaniu tablic i urządzeń reklamowych, z wyjątkiem usytuowanych na obiektach wpisanych do rejestru zabytków ,w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz z wyjątkiem reklam świetlnych i podświetlanych usytuowanych poza obszarem zabudowanym rozumieniu przepisów o ruchu drogowym. Stosownie zaś do art. 30 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego wykonywanie robót budowlanych wymienionych w art. 29 ust 2 pkt 6 wymaga zgłoszenia właściwemu organowi.

Wykonywanie takich robót bez zgłoszenia stanowi zatem przypadek przewidziany w art. 50, a w konsekwencji w dalszej kolejności ma zastosowanie art. 51. Dodać przy tym należy, że zgodnie z art. 51 ust. 7 przepisy ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 stosuje się odpowiednio, jeżeli roboty budowlane, w przypadkach innych niż określone w art. 48 albo w art. 49b, zostały wykonane w sposób, o którym mowa w art. 50 ust. 1. Do robót wymienionych w art. 29 ust. 2, a więc także wskazanych w jego pkt 6 robót polegających na instalowaniu tablic i urządzeń reklamowych, stosuje się art. 50 i

Prawa budowlanego. Zgodnie zatem z przepisem art. 51 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy Prawo budowlane, w przypadku niespełnienia obowiązku nałożonego w wyniku zastosowania procedur/ z art. 50 ust. 1 cyt. ustawy, organ nakazuje rozbiórkę stwierdzonej samowoli.

Z akt sprawy wynika, że podczas oględzin w dniu 16 lutego 2011 r., i 16 grudnia 2011 r. stwierdzono, że na elewacji budynku przy ul. [...] ściany południowej jest siatka reklamowa zamontowana za pomocą łączników rozporowych z naciągami bezpośrednio zamontowanymi w ścianie budynku - o wymiarach 15 m x 9 m; zamontowanymi na dachu, na wysięgnikach.

Według oświadczenia reklamę zamontowano na czas trwania remontu elewacji. Podczas przedmiotowej kontroli nie stwierdzono prowadzenia prac remontowych na elewacji budynku. fakt ten potwierdzają również jednoznaczne ustalenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie poczynione w sprawie VII SA/Wa 512/12 w której Sąd wyrokiem z dnia 28. 05. 2012 r., oddalił skargę [...] Spółka na decyzję Wojewody [...] z [...]. 12. 2011 r., utrzymującą w mocy decyzję Prezydenta [...] z dnia [...] lipca 2011 r. wnoszącą sprzeciw wobec zgłoszenia zamiaru prowadzenia robót budowlanych polegających na montażu siatki zabezpieczającej z nadrukiem reklamowym wraz z oświetleniem na w/w budynku w związku z remontem jego elewacji.

Jak słusznie stwierdziły organy, nadzoru budowlanego, inwestor w niniejszej sprawie nie dysponował stosownym zgłoszeniem na inwestycję polegającą na zamontowaniu reklamy.

Rozstrzygające sprawę organy prawidłowo zatem w okolicznościach niniejszej sprawy zastosowały tryb przewidziany w art. 51 Prawa budowlanego. Zgodnie z treścią art. 51 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego, stanowiącego materialnoprawną podstawę rozstrzygnięta przed upływem dwóch miesięcy od dnia wydania postanowienia, o którym mowa w art. 50 ust. 1, właściwy organ w drodze decyzji nakazuje zaniechanie dalszych robót budowlanych bądź rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego. W sytuacji zakończenia robót budowlanych (jak w niniejszym przypadku) zgodnie z art. 51 ust. 7 przepisy art. 51 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 stosuje się odpowiednio również w odniesieniu do robót już wykonanych objętych przepisem art. 50 ust. 1, przy czym nie jest wówczas konieczne wydawanie postanowienia o wstrzymaniu prowadzenia robót budowlanych.

Podkreślić trzeba, że rozbiórka obiektu budowlanego lub jego części w postępowaniu prowadzonym w przedmiotowym trybie nie ma charakteru bezwzględnego, w pierwszej kolejności organy nadzoru budowlanego powinny bowiem wyczerpać możliwości zmierzające do legalizacji wykonanych robót budowlanych. Nakazy wymienione w art. 51 ust. 1 pkt i Prawa budowlanego mogą być zastosowane w sytuacji, gdy nastąpiło niedające się usunąć naruszenie prawa i wykonane roboty budowlane nie mogą być doprowadzone do stanu zgodnego z prawem. Tak więc nakaz rozbiórki czy doprowadzenia obiektu do stanu poprzedniego może nastąpić wówczas gdy z ustaleń dokonanych w postępowaniu prowadzonym w trybie art. 51 Prawa budowlanego wynika, że doprowadzanie robót do stanu zgodnego z prawem nie jest możliwe w inny sposób, jak tylko poprzez rozebranie samowolnie wykonanego obiektu lub jego części. Z taką właśnie sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie.

Wskazać należy, że reklama sprzeczna jest z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego rejonu Starego [...] przyjętego uchwałą Rady [...] nr [...] z [...]. 01. 2010 r. (§ 5 ust. 5 planu).

Zasadne jest zatem stanowisko organów orzekających w sprawie, że z uwagi na sprzeczność inwestycji z treścią obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego brak jest możliwości legalizacji wykonanych robót budowlanych i doprowadzenia do stanu zgodnego z prawem w inny sposób, aniżeli poprzez demontaż reklamy wraz z konstrukcją wsporczą oraz lamp halogenowych, zamontowanych na elewacji budynku przy ul. [...] w [...].

Niezasadnym jest zarzut skarżącej naruszenia § 14 a ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 16. 08. 1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych.

W rozpoznawanej sprawie nie toczyły się prace dotyczące elewacji budynku. Zatem wyłączone było stosowanie § 14 a ust. 4 w/w rozporządzenia zezwalającego w drodze wyjątku na ograniczenie światła dziennego w mieszkaniach.

W sprawie należało zastosować § 14 a ust. 1 rozporządzenia stanowiący o konieczności użytkowania budynku mieszkalnego wielorodzinnego w sposób zapewniający nieograniczenie oświetlenia dziennego mieszkań.

Za nieskuteczny Sąd też uznaje także zarzut skargi wskazujący na naruszenie art. 52 Prawa budowlanego.

Art. 52 ustawy stanowi, że inwestor, właściciel zarządca obiektu budowlanego są obowiązani na swój koszt dokonać czynności nakazanych w decyzji wydanej na podstawie art. 48., art. 49b, art. 50 i art. 51. Wskazana kolejność podmiotów zobowiązanych do wykonania obowiązków związanych z popełnioną samowolą w ramach postępowania legalizacyjnego nie jest przypadkowa. Ten aspekt rozumienia przepisu był wielokrotnie przedmiotem wypowiedzi orzecznictwa, które konsekwentnie stoi na stanowisku, że w pierwszej kolejności nakaz rozbiórki powinien być skierowany do inwestora, który jest sprawcą samowoli budowlanej (zob: wyrok NSA z dnia 23 lipca 2009 r" sygn. akt II OSK 1234/08 LEX 552842. wyrok wsa w Gdańsku z dnia 24 lipca 2008, sygn. akt II SA/Gd 425/08, LEX 509878). Równocześnie należy mieć na uwadze fakt, że nakaz rozbiórki może być kierowany do tych osób (inwestorów), którzy w chwili orzekania mają tytuł prawny dc nieruchomości, bo tylko, wówczas można będzie wykonać decyzję nakazującą dokonanie określonych czynności naprawczych.

Ta okoliczność musiała skutkować wskazaniem Wspólnoty Mieszkaniowej jako zobowiązanej do wykonania rozbiórki i uzasadniała odstąpienie od kolejności podmiotów określonej w treści art. 52 Prawa budowlanego. Poza powyższym należy podnieść, iż wskazane przez skarżącą naruszenie art. 10 Kpa - wobec zebranego w sprawie materiału i dokonanych ustaleń - stanowi uchybienie procesowe pozostające bez wpływu na treść rozstrzygnięcia.

Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2012 r., poz. 270), orzekł jak w sentencji wyroku.