Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Danuta Strzelecka-Kuligowska (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Henryk Dolecki,, Sędzia NSA Stefan Kłosowski, Protokolant Joanna Białas-Gołąb, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 12 marca 2009 sprawy ze skargi K. i L. K. na postanowienie Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie nałożenia grzywny w celu przymuszenia oddala skargę

Postanowieniem z dnia [...]r., wydanym na podstawie art. 119, art. 121 § 5, art. 122 ustawy z dnia 17 czerwca 1966r. o postępowaniu egzekucyjnym

w administracji ( Dz. U. z 2005 r. Nr 229 poz. 1954 ze zm.) Inspektor Nadzoru Budowlanego nałożył na K. i L. K. grzywnę w celu przymuszenia, w wysokości [...]zł, z powodu uchylania się przez zobowiązanych od wykonania obowiązku określonego w decyzji z dnia [...]r., dotyczącej rozebrania samowolnie dobudowanej i nadbudowanej części pawilonu handlowego, położonego na działce nr [...]przy ulicy [...] w [...].

Z treści postanowienia wynika, że na K. i L. K. nałożono grzywnę w związku z nie wykonaniem obowiązku rozbiórki samowolnie dobudowanej i nadbudowanej części pawilonu. Obowiązek ten stał się wymagalny w dniu [...]r. Wysokość grzywny obliczono stosownie do treści art. 121 § 5 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, zgodnie z którym wysokość grzywny w przypadku obowiązku przymusowej rozbiórki budynku lub jego części, stanowi iloczyn powierzchni zabudowy budynku lub jego części, objętego nakazem przymusowej rozbiórki, i 1/5 ceny 1 m² powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ogłoszonej przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów do obliczania premii gwarancyjnej dla posiadaczy oszczędnościowych książeczek mieszkaniowych. Za III kwartał 2007 r. cena 1 m² powierzchni użytkowej budynku została ogłoszona przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w wysokości 3.041zł. Powierzchnia samowolnej zabudowy wynosi [...]m², a zatem, obliczona na podstawie wskazanego wyżej przepisu grzywna wynosi: [...]zł.

Na powyższe postanowienie K. i L. K. złożyli zażalenie, zarzucając zaskarżonemu orzeczeniu:

- naruszenie art. 121 § 5 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. Dz. U. 2005, Nr 229, poz. 1954 ze zm.) przez wyliczenie wysokości nałożonej kary grzywny z naruszeniem zasad wymienionych w tym przepisie ;

- błąd w ustaleniach faktycznych mający istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia

i polegający na przyjęciu, że powierzchnia samowolnej zabudowy wynosi [...]m² podczas gdy w rzeczywistości dobudowana część sklepu zajmuje powierzchnię około [...] m².

Nadto, K. i L. K. podnieśli, że błędnie ustalono jakoby część pawilonu handlowego została zbudowana samowolnie, bowiem została wzniesiona zgodnie z projektem budowlanym, na gruncie należącym do strony, a jej istnienie nie zagraża bezpieczeństwu ludzi i mienia.

Zdaniem odwołujących przedmiotem postępowania może być tylko część pawilonu handlowego, tj. magazynek, sanitariat i biurko, ponieważ w pozostałym zakresie nie było żadnych zastrzeżeń i nigdy wcześniej w tym zakresie nie toczyło się żadne postępowanie. Tymczasem organ ustalił, iż powierzchnia samowolnej zabudowy wynosi [...]m². Cały pawilon handlowy zajmuje powierzchnię ponad [...] m², natomiast dobudowana część pawilonu, której jedynie może dotyczyć to postępowanie zajmuje powierzchnię około [...] m². Powierzchnia dobudowanej części ma istotne znaczenie dla ustalenia wysokości grzywny, albowiem przyjmując za podstawę [...] m² grzywna wyniosłaby [...], a nie jak wskazano w zaskarżonej decyzji [...]zł.

Po rozpatrzeniu zażalenia, Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego postanowieniem z dnia [...]r., wydanym na podstawie art. 138 § 1 pkt 2, w związku z art. 144 k.p.a, art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) oraz art. 119 i art. 121 § 5 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, uchylił zaskarżone postanowienie w części dotyczącej wysokości nałożonej grzywny i jednocześnie orzekł o wysokości grzywny w kwocie [...]zł. Pozostała część postanowienia została utrzymana w mocy.

Organ II instancji wskazał na fakt, że decyzją z dnia [...]r. Inspektor Nadzoru Budowlanego nakazał K. i L. K. rozbiórkę dobudowanej i nadbudowanej części pawilonu handlowego, położonego na działce nr [...]przy ul. [...] w [...], po rozpatrzeniu odwołania Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia [...]r. utrzymał w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie, następnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie wyrokiem z dnia 10 listopada 2004 r., sygn. akt II SA/Sz 305/03 oddalił skargę na w/w decyzję, a Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 8 listopada 2005 r., II OSK 154/05 oddalił skargę kasacyjną w tej sprawie.

W związku z niewykonaniem orzeczonego nakazu rozbiórki organ nadzoru budowlanego nałożył na zobowiązanych K. i L. K. grzywnę w celu przymuszenia, w wysokości [...]zł. Przed przystąpieniem do egzekucji administracyjnej organ I instancji, stosownie do art. 15 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, przesłał zobowiązanym pisemne upomnienie.

Dalej w uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że w postępowaniu jako powierzchnię zabudowy samowolnie wybudowanych części obiektu, organ I instancji przyjął powierzchnię zabudowy dobudowanej części budynku oraz powierzchnię nadbudowy nad istniejącym obiektem - łącznie [...]m². Mając jednak na uwadze treść art. 121 § 5 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, który wskazuje przyjęcie do obliczenia wysokości grzywny powierzchnię zabudowy, powierzchnia zabudowy samowolnie wybudowanych części przedmiotowego obiektu wynosi: [...] m² /powierzchnia dobudowanej części/. Wysokość grzywny wynosi więc: [...]zł.

Z uwagi na korektę wysokości nałożonej grzywny, należało więc uchylić zaskarżone postanowienie w tej części.

Na powyższe postanowienie K. i L. K. złożyli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie.

W uzasadnieniu skargi skarżący podtrzymali argumenty podniesione w zażaleniu. Dodatkowo wskazali, że rzeczywiście dobudowanych zostało [...]m² budynku i tylko ta część winna być przedmiotem tego postępowania. Jednakże wbrew ustaleniom organów administracyjnych obu instancji część pawilonu handlowego nie została dobudowana samowolnie, lecz zgodnie ze sztuką budowlaną i budowla ta nie zagraża ludziom oraz mieniu. Powstała na gruncie należącym do skarżących i jej powstanie nie stoi w sprzeczności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Brak jest zatem podstaw do żądania rozebrania tej części obiektu, a w konsekwencji do nałożenia na skarżących kary grzywny za nie spełnienie tego obowiązku.

K. i L. K. podnieśli, że nie wykonali nałożonego na nich niesłusznie obowiązku, bowiem prowadziłoby to do jednoczesnej konieczności rozebrania także tej części pawilonu handlowego, co do której istnienia organy nadzoru budowlanego nie mają żadnych zastrzeżeń. Zdaniem skarżących spowodowałoby to zniszczenie ich przedsiębiorstwa, które stanowi nie tylko jedyne źródło dochodu, ale również niesie zatrudnienie osobom trzecim, co z uwagi na wysokie bezrobocie strukturalne nie pozostaje bez znaczenia.

Nadto skarżący zawarli w skardze wniosek o zwrócenie się, przez Sąd rozpoznający przedmiotową sprawę, do Trybunału Konstytucyjnego celem udzielenia przez ten organ odpowiedzi na pytanie czy art. 52 w zw. z art. 48 ustawy prawo budowane oraz czy art. 119, 121 § 5 i 122 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym

w administracji są zgodne z art. 64 punkt 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

W odpowiedzi na skargę Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego podtrzymał dotychczas zajmowane stanowisko i wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny z w a ż y ł, co następuje:

Kontrola zaskarżonego aktu, przeprowadzona pod kątem jej zgodności z prawem, stosownie do art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269), doprowadziła Sąd do uznania, iż skarga K. i L. K. nie jest zasadna, a zaskarżone postanowienie odpowiada prawu.

Z akt sprawy wynika, iż decyzją Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...]r. numer [...]wobec inwestorów K. i L. K. został orzeczony nakaz rozbiórki części pawilonu handlowego, dobudowanej i nabudowanej bez wymaganego prawem pozwolenia na budowę, znajdującej się na działce nr [...]przy ul. [...]w [...]. Obowiązek ten stał się wymagalny w dniu [...]r., w sytuacji gdy Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego, po rozpoznaniu odwołania w/w skarżących, decyzją z dnia [...]r. utrzymał w mocy w/w decyzję organu I instancji, zaś Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie wyrokiem z dnia 10 listopada 2004r., akt II SA/Sz 305/03 oddalił skargę K. i L. K. w tej sprawie, a następnie Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 8 listopada 2005 r., II OSK 154/05 oddalił skargę kasacyjną w/w osób.

Nie ulega wątpliwości Sądu, iż na skarżących ciąży prawomocnie orzeczony obowiązek rozbiórki, samowolnie rozbudowanej i dobudowanej części pawilonu handlowego, a zatem nieuzasadniony jest zarzut skargi, iż obowiązek rozbiórki wskazanego obiektu nie istnieje, a zaskarżone postanowienie oparte zostało na błędnie ustalonych faktach w tym zakresie. Kwestia legalności wskazanej rozbudowy pawilonu handlowego położonego przy ul. [...] w [...]została już prawomocnie rozstrzygnięta w odrębnym postępowaniu sądowoadministracyjnym.

Wobec niewykonania obowiązku rozebrania przedmiotowej części pawilonu sklepowego Inspektor Nadzory Budowlanego wszczął postępowanie egzekucyjne w stosunku do zobowiązanych, kierując do skarżących - stosownie do art. 15 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz. U. z 2005 r., Nr 229, poz. 1954 ze zm.) - pisemne upomnienie z dnia [...]r. zawierające wezwanie do wykonania obowiązku rozebrania wskazanego obiektu, pod rygorem wszczęcia postępowania egzekucyjnego w tej sprawie. Pomimo wezwania, skarżący nie wykonali obowiązku.

Stąd też uzasadnione było wszczęcie przez organ I instancji egzekucji obowiązku wykonania przez skarżących czynności orzeczonej w sprawie rozbiórki części obiektu budynku.

Zdaniem Sądu - pomijając kwestię nieprawidłowej kwoty grzywny

w postanowieniu organu I instancji - organ ten, co do zasady, prawidłowo orzekł

o nałożeniu na skarżących grzywny w celu przymuszenia, stosownie bowiem do art. 119 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji grzywnę w celu przymuszenia nakłada się, gdy egzekucja dotyczy spełnienia przez zobowiązanego obowiązku znoszenia lub zaniechania albo obowiązku wykonania czynności, a w szczególności czynności, której z powodu jej charakteru nie może spełnić inna osoba za zobowiązanego (§1). Grzywnę nakłada się również, jeżeli nie jest celowe zastosowanie innego środka egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym (§ 2).

Zgodnie z art. 122 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji grzywnę w celu przymuszenia nakłada organ egzekucyjny, który doręcza zobowiązanemu:

1) odpis tytułu wykonawczego zgodnie z art. 32;

2) postanowienie o nałożeniu grzywny.

Postanowienie o nałożeniu grzywny powinno zawierać:

1) wezwanie do uiszczenia nałożonej grzywny w oznaczonym terminie z pouczeniem, że w przypadku nieuiszczenia grzywny w terminie zostanie ona ściągnięta w trybie egzekucji administracyjnej należności pieniężnych;

2) wezwanie do wykonania obowiązku określonego w tytule wykonawczym w terminie wskazanym w postanowieniu, z zagrożeniem, że w razie niewykonania obowiązku w terminie, będą nakładane dalsze grzywny w tej samej lub wyższej kwocie, a w przypadku obowiązku wynikającego z przepisów prawa budowlanego lub z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, będzie orzeczone wykonanie zastępcze (§ 2).

Zobowiązanemu służy prawo zgłoszenia zarzutów i wniesienia zażalenia

w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego (art. 33 i 34) oraz prawo wniesienia zażalenia na postanowienie o nałożeniu grzywny (art. 122 § 3).

Z analizy akt sprawy wynika, że w niniejszej sprawie zachowane zostały, określone w w/w przepisie, zasady prowadzenia procedury egzekucyjnej, a także wymogi względem treści tytułu wykonawczego (wystawionego w dniu 3 grudnia

2007 r.) oraz postanowienia o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia.

Kwestia błędnego naliczenia grzywny w postanowieniu organu I instancji, którą to organ obliczył w wysokości [...]zł wskutek przyjęcia błędnej wielkości powierzchni zabudowy samowolnie wybudowanych części przedmiotowego pawilonu sklepowego ([...]m 2 ) - została prawidłowo skorygowana w zaskarżonym postanowieniu.

Organ II instancji, stosując przepis art. 121 § 5 w/w ustawy, nie naruszył zasad obliczania grzywny celem przymuszenia w przypadku obowiązku przymusowej rozbiórki budynku lub jego części.

Zgodnie z tym przepisem wysokość grzywny stanowi iloczyn powierzchni zabudowy budynku lub jego części, objętego nakazem przymusowej rozbiórki, i 1/5 ceny 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ogłoszonej przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów do obliczania premii gwarancyjnej dla posiadaczy oszczędnościowych książeczek mieszkaniowych.

Jak wynika z akt sprawy bezspornie powierzchnia zabudowy wynosi

[...]m 2, cena 1 m 2 budynku mieszkalnego ogłoszona w Dzienniku Urzędowym GUS z dnia 26 listopada 2007 r. za III kwartał 2007 r. wynosiła 3. 041 zł, stąd też wysokość grzywny, obliczona według schematu, będzie wynosiła [...], o czym orzekł organ odwoławczy w zaskarżonym postanowieniu.

Sąd uznał, że zaskarżone postanowienie nie narusza przepisów prawa.

Dodatkowo wyjaśnić należy, w związku z twierdzeniem skarżących negującym konstytucyjność przepisów nakładających na nich obowiązek rozebrania obiektu budowlanego i wnioskiem zawartym w skardze, aby Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w oparciu o treść art. 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 roku o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. 1997.102.643 ze zm.) zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego z zapytaniem, czy leżące u podstaw zaskarżonych decyzji organów administracyjnych obu instancji przepisy art. 52 w zw. z art. 48 ustawy prawo budowlane i przepisy art. 119, 121 § 5 i 122 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji są zgodne z art. 64 punkt 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, że Sąd nie podzielił wątpliwości skarżących w tym zakresie, a tylko wątpliwości sądu orzekającego w sprawie uzasadniają przedstawienie Trybunałowi Konstytucyjnemu pytania prawnego, od odpowiedzi którego będzie zależało rozstrzygnięcie sprawy sądowo-administracyjnej. Dlatego też skarżącym nie przysługuje uprawnienie do skutecznego domagania się przedłożenia przez sąd pytania prawnego Trybunałowi Konstytucyjnemu.

Mając na względzie powyższe, Sąd na podstawie art. 151 ustawy z dnia

30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U.

Nr 153, poz. 1270 ze zm.) orzekł jak w sentencji wyroku.