Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Andrzej Kuba po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia M. T. na zarządzenie Zastępcy Przewodniczącego Wydziału Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 20 lipca 2016 r. sygn. akt I SA/Sz 255/11 w zakresie wezwania do uiszczenia wpisu sądowego w sprawie ze skargi M. T. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 13 lipca 2011 r. sygn. akt I SA/Sz 255/11, oddalającego skargę M. T. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie z dnia [...] stycznia 2011 r., nr [...] w przedmiocie stanowiska wierzyciela w sprawie zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym postanawia: oddalić zażalenie.

Zastępca Przewodniczącego Wydziału Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie zarządzeniem z dnia 20 lipca 2016 r. sygn. akt I SA/Sz 255/11 na podstawie art. 220 § 1 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.; dalej: p.p.s.a.) wezwał [...] do uiszczenia wpisu sądowego od zażalenia na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 17 czerwca 2016 r. odrzucające zażalenie złożone na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 13 maja 2016 r. odrzucające skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku WSA w Szczecinie z dnia 13 lipca 2011 r. w kwocie 100 złotych stosownie do § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2003 r., Nr 221, poz. 2193 ze zm.; dalej: Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r.) w terminie 7 dni od daty doręczenia odpisu zarządzenia o wezwaniu do uiszczenia wpisu, pod rygorem odrzucenia skargi.

Zażalenie na powyższe zarządzenie wniosła [...].

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie znajduje usprawiedliwionych podstaw.

Zgodnie z treścią art. 230 § 1 p.p.s.a. od pism wszczynających postępowanie przed sądem administracyjnym w danej instancji pobiera się wpis stosunkowy lub stały. Pismami, o których mowa w powołanym przepisie są skarga, skarga kasacyjna, zażalenie oraz skarga o wznowienie postępowania (§ 2). Wysokość należnych w postępowaniu przed sądami administracyjnymi wpisów została uregulowana w przywołanym Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r., które w § 2 ust. 1 pkt 7 określa, że wpis stały wynosi w sprawach zażaleń na postanowienia wojewódzkich sądów administracyjnych 100 złotych.

Naczelny Sąd Administracyjny na wstępie zauważa, że rozpoznawane zażalenie zostało złożone na zarządzenie Zastępcy Przewodniczącego Wydziału I WSA w Szczecinie z dnia 20 lipca 2016 r. wzywające do uiszczenia wpisu sądowego w kwocie 100 zł od zażalenia na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 17 czerwca 2016 r. odrzucające zażalenie złożone na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 13 maja 2016 r. odrzucające skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku WSA w Szczecinie z dnia 13 lipca 2011 r., sygn. akt

Wobec tego należy zaznaczyć, że toczące się postępowanie zainicjowane zostało wniesieniem skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.

Przede wszystkim przed dokonaniem oceny zgodności z prawem przedmiotowego zarządzenia należy podkreślić, że [...] postanowieniem z dnia 14 kwietnia 2011 r., sygn. akt I SA/Sz 255/11 Referendarz Sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie przyznał prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata. Wyżej opisane prawo pomocy zostało przyznane w postępowaniu w którym WSA w Szczecinie wydał wyrok z dnia 13 lipca 2011 r. o sygn. akt I SA/Sz 255/11 od którego to właśnie [...] wniosła skargę o stwierdzenie jego niezgodności z prawem.

Stosownie do art. 239 § 1 p.p.s.a. nie mają obowiązku uiszczania kosztów sądowych [...] strona, której przyznane zostało prawo do pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym (prawo pomocy), w zakresie określonym w prawomocnym postanowieniu o przyznaniu tego prawa (art. 239 § 1 pkt 4 p.p.s.a.).

Nie ma wątpliwości, iż z powyższego przepisu wynika, że prawo pomocy przyznane na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu obejmuje w całości postępowanie wywołane wniesieniem skargi tj. postępowanie zwykłe. Ponadto uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 grudnia 2010 r., sygn. akt II GPS 2/10 przesądzono również, że prawo pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w całości lub ustanowienia adwokata (radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego) przyznane stronie w sprawie ze skargi, na podstawie art. 244 i art. 245 p.p.s.a., obejmuje postępowanie ze skargi o wznowienie postępowania w tej sprawie. Zaś w przypadku skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia wydanego w postępowaniu wywołanym wniesieniem skargi w orzecznictwie sądów administracyjnych jednoznacznie nie rozstrzygnięto tej kwestii.

Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że prawo pomocy przyznane w postępowaniu zwykłym nie przechodzi na postępowanie w sprawie skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Przede wszystkim skarga ta nie jest kolejnym środkiem zaskarżenia, charakterystycznym w razie uruchomienia kontroli instancyjnej, a służy tylko kontroli legalności orzeczenia, które pomimo niezgodności z prawem nadal będzie istniało w obrocie prawnym. Celem tego postępowania jest dochodzenie roszczenia odszkodowawczego od Skarbu Państwa na podstawie art. 417 § 1 k.c. za naruszającą prawo działalność orzeczniczą sądu jako władzy publicznej i stanowi niezbędny prejudykat do dochodzenia takiego odszkodowania. Wobec tego nie można uznać, iż jest ono kontynuacją postępowania w sprawie zapoczątkowanej wniesieniem skargi i zakończonej prawomocnym orzeczeniem. Przede wszystkim postępowanie to nie zmierza do wzruszenia kwestionowanego orzeczenia jak w przypadku postępowania wywołanego skargą kasacyjną czy skargą o wznowienie postępowania (por. postanowienie NSA z dnia 12 marca 2013 r. o sygn. akt II OZ 160/13 oraz z dnia 19 listopada 2014 r. sygn. akt I OZ 1040/14; postanowienie WSA we Wrocławiu z dnia 10 marca 2014 r. o sygn. akt IV SA/Wr 171/09; J. Drachal, A. Wiktorowska, G. Rząsa; Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, wyd. 4., Wyd. C.H. Beck, str. 1188; J.P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, wyd. 5., LexisNexis, str. 716).

Wobec powyższego należy przyjąć, że skoro prawo pomocy w zakresie całkowitym przyznane [...] w postępowaniu wywołanym wniesieniem skargi tj. postępowaniu zwykłym nie obejmuje postępowania wywołanego wniesieniem skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, to w postępowaniu tym skarżąca zobowiązana jest ponosić koszty sądowe w całości.

Naczelny Sąd Administracyjny przechodząc zatem do oceny zgodności z prawem zarządzenia Zastępcy Przewodniczącego Wydziału I WSA w Szczecinie z dnia 20 lipca 2016 r., sygn. akt I SA/Sz 255/11 uznał, że jest ono zasadne.

Przede wszystkim zarządzenie to zostało wydane na skutek wezwania do uiszczenia wpisu sądowego od zażalenia na postanowienie odrzucające zażalenie złożone na postanowienie odrzucające skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Wobec tego należało wezwać skarżącą o wpis, ponadto zarządzenie to prawidłowo określało kwotę należnego wpisu od zażalenia, a także precyzowało podstawę prawną żądania, zakreślało termin do uiszczenia opłaty sądowej, wskazywało rygor niezastosowania się przez stronę do wezwania. Ponieważ Skarżąca nie przedstawiła stosownej argumentacji podważającej jego prawidłowość, zażalenie należało oddalić.

Z przytoczonych powodów Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 i art. 198 p.p.s.a., postanowił jak w sentencji.