Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Dariusz Dudra po rozpoznaniu w dniu 21 października 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia M. T. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 29 stycznia 2018 r. sygn. akt I SA/Sz 255/11 w zakresie oddalenia wniosku o wyłączenie sędziów w sprawie ze skargi M.T. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 13 lipca 2011 r. sygn. akt I SA/Sz 255/11, oddalającego skargę M. T. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] stycznia 2011 r., nr [...] w przedmiocie stanowiska wierzyciela w sprawie zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym postanawia: oddalić zażalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie postanowieniem z 29 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Sz 255/11 oddalił wniosek M. T. o wyłączenie sędziów.

W uzasadnieniu WSA wskazał, że pismem z dnia 3 marca 2016 r. zatytułowanym jako "skarga i wniosek" uzupełnionym następnie pismami z dnia 29 marca 2016 r. oraz 27 kwietnia 2016 r., M. T. wniosła skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku z dnia 13 lipca 2011 r. sygn. akt I SA/Sz 255/11. Następnie pismem z dnia 6 grudnia 2017 r. skarżąca złożyła wniosek o wyłączenie sędziego NSA G. J. i sędziego WSA K. M. z orzekania w sprawie, z powodu fałszowania przez nich spraw.

Sąd I instancji wskazał, że objęci wnioskiem sędziowie złożyli pisemne oświadczenia, że nie pozostają ze skarżącą w jakimkolwiek stosunku prawnym lub osobistym i nie zachodzą okoliczności w rozumieniu art. 18 i art. 19 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sadami administracyjnymi ( Dz. U. z 2017 r., poz.1369 ze zm., dalej: p.p.s.a.), z powodu których zachodziłyby uzasadnione wątpliwości co do ich bezstronności przy orzekaniu w sprawie I SA/Sz 255/11.

W ocenie WSA wniosek skarżącej należało uznać za niezasadny i pozbawiony podstaw. Sąd I instancji zaznaczył, że M. T. składając wniosek, nie wskazała przyczyn wymienionych w art. 19 p.p.s.a., które w racjonalny sposób uzasadniałyby wyłączenie sędziego NSA G. J. oraz sędziego WSA K.M.

Zdaniem WSA subiektywne przekonanie skarżącej o fałszowaniu przez sędziów spraw, nie daje podstawy do ich wyłączenia. Argumentacja skarżącej to w istocie przejaw jej subiektywnych przeświadczeń i ocen o braku obiektywizmu sędziego K. M. i G. J. z powodu niesatysfakcjonujących stronę, czynności podejmowanych z udziałem tych sędziów w innych sprawach.

WSA podkreślił, że wskazani sędziowie złożyli w oparciu o treść art. 22 § 2 p.p.s.a., pisemne oświadczenia z których wynika, że nie pozostają ze skarżącą w jakimkolwiek stosunku prawnym lub osobistym i nie zachodzą okoliczności w rozumieniu art. 18 i art. 19 p.p.s.a., z powodu których zachodziłyby uzasadnione wątpliwości co do ich bezstronności przy orzekaniu w sprawie o sygn. akt I SA/Sz 255/11.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniosła M. T., domagając się jego uchylenia.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Zażalenie podlega oddaleniu.

Instytucja wyłączenia sędziego zarówno na wniosek jak i z mocy prawa jest gwarancją procesową mającą zapewnić rozpoznanie sprawy przez sąd w składzie, którego sędziowie nie pozostają w relacjach osobistych ze stronami oraz nie mieli związków z rozpoznawaną sprawą. Istota przepisów o wyłączeniu sędziego sprowadza się do wyeliminowania przyczyn, które mogą wzbudzać wątpliwości co do bezstronności i obiektywizmu sędziego w rozpoznaniu określonej sprawy. Poza wypadkami wyłączenia z mocy prawa (art. 18 p.p.s.a.) wyłączenie sędziego następuje także na wniosek, jeżeli zachodzą okoliczności, które mogłyby wywołać uzasadnione wątpliwości co do bezstronności sędziego (art. 19 p.p.s.a.). Na gruncie art. 19 p.p.s.a. podstawą wyłączenia sędziego są zarówno okoliczności wynikające ze stosunku osobistego pomiędzy sędzią a jedną ze stron lub jej przedstawicielem tj. stosunek pokrewieństwa, przyjaźni, dłuższej znajomości, zależności służbowej lub gospodarczej itp. jak i wszelkie inne okoliczności o charakterze obiektywnym dające podstawę do sformułowania uzasadnionych zastrzeżeń co do bezstronności sędziego przy rozstrzyganiu danej sprawy.

W niniejszej sprawie żadna z okoliczności stanowiących podstawę wyłączenia sędziego w rozumieniu art. 18 i 19 p.p.s.a. nie została wykazana przez skarżącą. Ze złożonych w trybie art. 22 § 2 p.p.s.a. wyjaśnień sędziów wynika, że nie posiadają oni jakichkolwiek związków ze sprawą lub osobą skarżącego mogących rzutować na ich bezstronność w trakcie orzekania. W tej sytuacji Sąd I instancji nie mając uzasadnionych powodów do wyłączenia wymienionych we wniosku skarżącej sędziów WSA w Szczecinie od orzekania w sprawie o sygn. akt I SA/Sz 255/11 zasadnie oddalił wniosek.

Sąd I instancji prawidłowo wskazał, że w stosunku do wskazanych we wniosku sędziów przywołane przez nią okoliczności nie pozostają w związku z żadną z ustawowych przyczyn wyłączenia wskazanych w treści art. 18 p.p.s.a. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego dokonano właściwej analizy wniosku z punktu widzenia przesłanek określonych w art. 19 p.p.s.a. Zgodnie z jego treścią przesłanką wyłączenia sędziego mogą być wszelkie obiektywne okoliczności, dające podstawę do podniesienia uzasadnionych zastrzeżeń co do bezstronności sędziego przy rozstrzyganiu danej sprawy. Mogą to być zatem wszelkie okoliczności, zarówno wewnętrzne jak i zewnętrzne, które w sytuacji konkretnego sędziego mogą budzić uzasadnione wątpliwości co do wydania orzeczenia na w pełni zobiektywizowanych przesłankach (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 grudnia 2005 r., SK 53/04, OTK-A 2005 nr 11, poz. 134). Wyłączeniu na podstawie art. 19 p.p.s.a. podlegać może sędzia, który z określonej przyczyny mógłby być zainteresowany wynikiem sprawy lub uprzedzony do strony. Wyłączenie sędziego, o którym mowa w art. 19 p.p.s.a., ma zapewnić obiektywizm sądu i nie może być traktowane jako możliwość eliminowania w postępowaniu sędziów, których strona uznaje za nieodpowiadających subiektywnemu pojmowaniu swoich interesów (postanowienie NSA z dnia 22 lutego 2008 r., II FZ 60/08, ONSAiWSA 2008 nr 6, poz. 97 z glosą aprobującą A. Gomułowicza, OSP 2008 z. 11, s. 916 i nast.).

Naczelny Sąd Administracyjne wskazuje, iż przytoczona przez skarżącą argumentacja uzasadniająca jej zdaniem wyłączenie objętych wnioskiem sędziów WSA w Szczecinie od rozpoznania sprawy, na dzień wydawania orzeczenia pierwszoinstancyjnego nie zasługiwała na uwzględnienie. Słusznie zatem WSA oddalił wniosek o wyłączenie sędziów.

Jednocześnie na marginesie Naczelny Sąd Administracyjny wskazuje, że WSA w Szczecinie postanowieniem z dnia 18 lutego 2020 r., sygn. akt I SA/Sz 255/11 na podstawie art. 19 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.), wyłączył sędziego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie K. M. od rozpoznawania sprawy o sygn. akt I SA/Sz 255/11.

Z wymienionych względów Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że zaskarżone postanowienie odpowiada prawu i na podstawie art. 184 p.p.s.a. w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a. oddalił zażalenie jako bezzasadne.