Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grażyna Śliwińska Sędziowie Sędzia WSA Piotr Borowiecki Sędzia WSA Ewa Frąckiewicz (spr.) Protokolant sekr. sąd. Agnieszka Gajewiak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 marca 2011 r. sprawy ze skargi A. W. na decyzję Ministra Środowiska z dnia [...] sierpnia 2007 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę

Minister Środowiska decyzją z dnia [...] sierpnia 2007 r. nr [...] utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia [...] maja 2007 r. (znak: [...]) odmawiającą wszczęcia na wniosek A. W. (zwany dalej "skarżącym") postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody [...] z dnia [...] grudnia 1995 r. (znak: [...]), ustalającej granice obszaru górniczego oraz terenu górniczego złoża kruszywa naturalnego "[...]".

Do wydania niniejszych decyzji doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] kwietnia 1994 r. (znak: [...]) udzielił P. w D. koncesji na wydobywanie kruszywa naturalnego ze złoża "[...]", a następnie decyzją z dnia [...] grudnia 1995 r. (znak: [...]) dokonał jej zmiany w zakresie ustalenia granic obszaru i terenu górniczego dla przedmiotowego złoża. Termin obowiązywania tej koncesji został określony do dnia [...] grudnia 2000 r. Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] sierpnia 2001 r. (znak: [...]) stwierdził wygaśnięcie wyżej opisanej koncesji, podając za przesłankę upływ czasu, na jaki została wydana koncesja (art. 28 ust. 1 pkt 1 Prawa geologicznego i górniczego).

Następnie skarżący pismem z dnia [...] stycznia 2007 r. wystąpił do Ministra Środowiska z wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewody [...] z dnia [...] grudnia 1995 r. ustalającej granice obszaru i terenu górniczego dla złoża kruszywa naturalnego "[...]". W uzasadnieniu swojego wniosku wskazał, że jest właścicielem działki o numerze ewidencyjnym [...] położonej w granicach obszaru i terenu górniczego utworzonego ww. decyzją. Dodatkowo skarżący podniósł, iż przedsiębiorca prowadził na jego działce w latach 2001-2002 wydobywanie kopaliny bez wymaganej koncesji.

Mając na uwadze złożony wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji, Minister Środowiska decyzją z dnia [...] maja 2007 r. (znak: [...]) odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody [...] z dnia [...] grudnia 1995 r. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie w sprawie organ stwierdził, że decyzją z dnia [...] sierpnia 2001 r. Wojewoda [...] stwierdził wygaśnięcie koncesji z dnia [...] kwietnia 1994 r. ze zmianami dokonanymi decyzją z dnia [...] grudnia 1995 r. W tej sytuacji brak jest przedmiotu postępowania, czyli konkretnej sprawy, w której organ administracji jest władny i jednocześnie zobowiązany rozstrzygnąć na podstawie przepisów prawa materialnego o uprawnieniach lub obowiązkach indywidualnego podmiotu. Tym samym, w ocenie organu, złożenie wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewody [...] z dnia [...] grudnia 1995 r. (zmieniającej ww. koncesję), która nie funkcjonuje w obrocie prawnym, obliguje organ do podjęcia decyzji o odmowie wszczęcia postępowania w oparciu o art. 157 § 3 k.p.a.

Następnie skarżący złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, w którym zarzucił naruszenie art. 7, 10 i 77 k.p.a.

W wyniku ponownego rozpoznania sprawy, Minister Środowiska decyzją z dnia [...] sierpnia 2007 r. utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia [...] maja 2007 r. Zdaniem organu, ponowne rozpatrzenie sprawy nie doprowadziło do ujawnienia okoliczności podważających zasadność decyzji wydanej w ramach postępowania pierwszej instancji. Organ powtórzył w uzasadnieniu swoje argumenty zawarte w decyzji z dnia [...] maja 2007 r.

Następnie skarżący złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wnosząc o uchylenie decyzji Ministra Środowiska z dnia [...] sierpnia 2007 r. Zdaniem skarżącego organ przeprowadzając postępowanie administracyjne naruszył zasady postępowania administracyjnego w zakresie art. 7, 10 i 77 k.p.a. Ponadto zdaniem skarżącego organ dokonał błędnej wykładni przepisów postępowania polegającego na przyjęciu, nie brak jest podstaw prawnych do wszczęcia i przeprowadzenia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody [...] z dnia [...] grudnia 1995 r.

W odpowiedzi na skargę Minister Środowiska wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153 z 2002 r. poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle § 2 powołanego wyżej artykułu, kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W świetle powołanego przepisu, Wojewódzki Sąd Administracyjny w zakresie swojej właściwości ocenia zaskarżoną decyzję administracyjną z punktu widzenia jej zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji.

Stosownie do treści art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153 poz. 1270 - dalej zwaną p.p.s.a.) Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Kontrolując w ten sposób zaskarżoną decyzję, Sąd stwierdził, że odpowiada ona prawu.

Kontroli sądowoadministracyjnej poddana została decyzja Ministra Środowiska z dnia [...] sierpnia 2007 r. nr [...] utrzymująca w mocy poprzedzającą decyzję z dnia [...] maja 2007 r. (znak: [...]) odmawiająca wszczęcia na wniosek skarżącego postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody [...] z dnia [...] grudnia 1995 r. (znak: [...]), ustalającej granice obszaru górniczego oraz terenu górniczego złoża kruszywa naturalnego "[...]".

Decyzja ta została wydana w oparciu o art. 157 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego. Jak stanowi przepis art. 157 § 3 k.p.a., odmowa wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji następuje w drodze decyzji. Na podstawie tego przepisu orzeka się co do niedopuszczalności z przyczyn podmiotowych lub przedmiotowych wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji. Decyzja wydana na podstawie tego przepisu jest wynikiem oceny zdolności do działania w sprawie osoby wnoszącej żądanie, legitymacji strony, wykazania tego, że nie istnieje decyzja nieostateczna lub ostateczna, której ważność należy poddać ocenie (Janusz Borkowski w: B. Adamiak, J. Borkowski "Kodeks postępowania administracyjnego - Komentarz", 3 wydanie, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2000, s. 676, teza 7). W przypadku zatem wykazania, że nie istnieje w obrocie prawnym decyzja, której ważność należałoby poddać ocenie w toku postępowania nadzorczego, organ winien, w oparciu o przepis art. 157 § 3 k.p.a., odmówić w drodze decyzji wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji.

Jak wynika z akt administracyjnych sprawy, kwestionowana decyzja Wojewody [...] z dnia [...] grudnia 1995 r. oraz poprzedzająca ją decyzja tego organu z dnia [...] kwietnia 1994 r. określała termin obowiązywania koncesji na wydobywanie kruszywa naturalnego ze złoża "[...]" do dnia [...] grudnia 2000 r. Dlatego też, Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] sierpnia 2001 r. stwierdził wygaśnięcie wyżej opisanej koncesji z dniem [...] grudnia 2000 r., wskazując na upływ terminu jej obowiązywania. Tym samym decyzje Wojewody [...] z dnia [...] kwietnia 1994 r. i z dnia [...] grudnia 1995 r. zostały wyeliminowane z obrotu prawnego w oparciu o przepis art. 28 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 29 i art. 16 ust. 2 Prawa geologicznego i górniczego.

Dlatego też, w ocenie Sądu należy przychylić się do rozstrzygnięcia organu, który w sposób prawidłowy i zgodny z prawem odmówił uchylenia wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji. Decyzje te nie istnieją w obrocie prawnym, bowiem wygasły z dniem [...] grudnia 2000 r. w oparciu o wydanie decyzji Wojewody [...] z dnia [...] sierpnia 2001 r. W takiej sytuacji, skoro nie istnieją w obrocie prawnym decyzje, które należałoby poddać ocenie w trybie postępowania nadzorczego, organ zgodnie z prawem odmówił, w drodze decyzji, wszczęcia postępowania w sprawie nieważności kwestionowanych decyzji, w oparciu o przepis art. 157 § 3 k.p.a.

Odnosząc się do zarzutu skarżącego dotyczącego naruszenia przez organ przepisów postępowania administracyjnego, to jest art. 7, 10 i 77 k.p.a., w ocenie Sądu wymienione przepisy odnoszą się do uprawnień strony postępowania administracyjnego i związanych z nimi obowiązkami organu administracji, który je prowadzi. W sprawie niniejszej nie doszło do wszczęcia postępowania administracyjnego, bowiem organ w sprawie niniejszej przeprowadził analizę dopuszczalności podjęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji. Są to czynności wstępne odnoszące się do kwestii formalnych. Nie dotyczyły one natomiast zagadnienia, czy przyczyny nieważności decyzji rzeczywiście miały miejsce. To może być wyjaśnione dopiero po wszczęciu postępowania w sprawie nieważności decyzji i dopiero w toku postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wymienione przepisy postępowania administracyjnego miałyby zastosowanie.

W tym stanie rzeczy uznając zarzuty skargi dotyczące naruszenia przepisów prawa procesowego i materialnego za nieuzasadnione, Sąd na mocy art. 151 p.p.s.a. orzekł, jak w wyroku.