Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Zając, Sędzia NSA Adam Bącal, Sędzia NSA Krzysztof Stanik (sprawozdawca), Protokolant Magdalena Nowakowska, po rozpoznaniu w dniu 17 sierpnia 2012 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Gminy W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 2 czerwca 2011 r. sygn. akt I SA/Wr 553/11 w sprawie ze skargi Gminy W. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 6 grudnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług postanawia: na podstawie art. 267 TFUE wystąpić do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z pytaniem prejudycjalnym o treści: "Czy przepisy Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L.06.347.1) sprzeciwiają się opodatkowaniu podatkiem VAT czynności gminy polegających na sprzedaży nabytych z mocy prawa lub pod tytułem darmym, w szczególności w drodze spadkobrania lub darowizny, mienia - w tym nieruchomości, bądź wniesienia ich w formie aportu do spółek prawa handlowego?."

Sygn. I FSK 1612/11

UZASADNIENIE

I Ramy prawne.

Regulacje wspólnotowe

1. Przepisy Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE seria L z 2006 r. Nr 347/1 ze zm.) – "Dyrektywa 112".

Art. 9.1. "Podatnikiem" jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

"Działalność gospodarcza" obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Art. 13.1. Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Regulacje krajowe (stan prawny 2010 r.)

2. Przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) – "Uptu".

Art. 15.1. Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Art. 15.2. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Art. 15.6. Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

3. Przepisy ustawy z dnia 10 maja 1990 r. przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 32, poz. 191 ze zm.) – "przepisy wprowadzające".

Art. 5. 1. Jeżeli dalsze przepisy nie stanowią inaczej, mienie ogólnonarodowe (państwowe) należące do:

1) rad narodowych i terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego,

2) przedsiębiorstw państwowych, dla których organy określone w pkt 1 pełnią funkcję organu założycielskiego,

3) zakładów i innych jednostek organizacyjnych podporządkowanych organom określonym w pkt 1

- staje się w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy z mocy prawa mieniem właściwych gmin.

4. Przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.) – "Kc"

Art. 935. W braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.

Art. 1023. 1. Skarb Państwa ani gmina nie mogą odrzucić spadku, który im przypadł z mocy ustawy.

Art. 1023. 2. Skarb Państwa ani gmina nie składają oświadczenia o przyjęciu spadku, a spadek uważa się za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza.

5. Przepisy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz.1591) – "ustawa o samorządzie".

Art. 6. 1. Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Art. 7. 1. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,

Art. 8. 1. Ustawy mogą nakładać na gminę obowiązek wykonywania zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, a także z zakresu organizacji przygotowań i przeprowadzenia wyborów powszechnych oraz referendów.

Art. 8. 2a. Gmina może wykonywać zadania z zakresu właściwości powiatu oraz zadania z zakresu właściwości województwa na podstawie porozumień z tymi jednostkami samorządu terytorialnego.

Art. 9. 2. Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.

Art. 9. 4. Zadaniami użyteczności publicznej, w rozumieniu ustawy, są zadania własne gminy, określone w art. 7 ust. 1, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.

II Stan faktyczny.

Postępowanie przed organem podatkowym.

6. Pismem z dnia 6 września 2010 r., Gmina W. wystąpiła do Ministra Finansów z wnioskiem o udzielenie interpretacji w zakresie opodatkowania dostawy składników majątkowych, nabytych w drodze darowizny, spadkobrania oraz z mocy prawa. Uzasadniając wniosek Gmina poinformowała, że jest jednostką samorządu terytorialnego, powołaną do realizacji określonych zadań publicznych oraz zarejestrowanym podatnikiem VAT. Jest ponadto właścicielem mienia, w tym nieruchomości, które nabyła nieodpłatnie. W przypadku nieruchomości nastąpiło to z mocy prawa, na podstawie art. 5 ust. 1 przepisów wprowadzających. W pozostałym zakresie, a mianowicie w stosunku do mienia ruchomego, Gmina stała się właścicielem na podstawie darowizny lub spadkobrania. W przypadku nabycia z mocy prawa oraz w drodze spadkobrania przejęcie własności było niezależne od woli Gminy.

Jako, że część pozyskanego w ten sposób mienia nigdy nie była wykorzystywana przez Gminę w jakiejkolwiek działalności, gmina zamierza się go pozbyć w drodze sprzedaży oraz poprzez wniesienie aportem do spółki prawa handlowego. Sprzedaż będzie miała charakter jednorazowy oraz definitywny. Natomiast w odniesieniu do spółek prawa handlowego działalność Gminy będzie ograniczać się do zwykłej działalności właścicielskiej, tj. uczestnictwa w decyzjach właścicielskich oraz pobierania dywidendy.

7. W związku z powyższym Gmina zadała następujące pytania:

Czy zbycie przez gminę w formie sprzedaży nieruchomości, otrzymanych na podstawie przepisów wprowadzających oraz niewykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu Uptu, podlega opodatkowaniu VAT?

Czy zbycie przez gminę nieruchomości w formie aportu do spółki prawa handlowego, otrzymanych na podstawie przepisów wprowadzających oraz niewykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu Uptu, podlega opodatkowaniu VAT?

Czy zbycie przez gminę mienia otrzymanego w sposób nieodpłatny (spadkobranie, darowizna) oraz niewykorzystywanego do prowadzenia działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu VAT?

8. W ocenie Gminy wymienione świadczenia nie będą podlegały opodatkowaniu.

9. Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z dnia 6 grudnia 2010 r. uznał stanowisko Gminy za nieprawidłowe. Organ stwierdził, że w zakresie czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych gmina jako osoba prawna podlega obowiązkowi podatkowemu na zasadach ogólnych. Dodał ponadto, że gmina będąc czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT jest również podatnikiem tegoż podatku w zakresie sprzedaży, czy też aportu nieruchomości i innego mienia. Przedmiotem zbycia będą bowiem składniki majątku tegoż podatnika. W ocenie organu bez znaczenia pozostawał fakt, że nabycie części nieruchomości nastąpiło nieodpłatnie, z mocy prawa lub też na podstawie darowizny czy spadkobrania. Istotne było, że wypełnione zostały przesłanki określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 Uptu.

10. Pismem z dnia 20 grudnia 2010 r. Gmina wezwała Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa. W uzasadnieniu wezwania podtrzymała argumentację zawartą we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

11. W odpowiedzi na powyższe wezwanie Minister Finansów stwierdził brak podstaw do zmiany wydanej interpretacji indywidualnej.

Postępowanie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym we Wrocławiu

12. W złożonej skardze Gmina podniosła m. in. zarzuty naruszenia art. 15 ust. 1, ust. 2 i ust. 6 Uptu przez błędną wykładnię tych przepisów, a w konsekwencji uznanie, że fakt posiadania statusu podatnika VAT czynnego jest wystarczający dla kwalifikacji opisanych we wniosku czynności jako podlegające opodatkowaniu VAT.

13. Wyrokiem z dnia 2 czerwca 2011 r., sygn. I SA/Wr 553/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił powyższą skargę stwierdzając, że zaskarżona interpretacja nie narusza prawa.

14. W uzasadnieniu Sąd podniósł, że gmina jako jednostka samorządu terytorialnego jest także organem władzy publicznej. Może zatem korzystać z wyłączenia od opodatkowania w oparciu o art. 15 ust. 6 Uptu. Sąd zauważył jednak, że transakcje zbycia mienia opisane we wniosku są czynnościami wykonywanymi na podstawie umów cywilnoprawnych, a zatem nie podlegają wyłączeniu z opodatkowania, o którym mowa w powołanych przepisach.

Postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.

15. Na powyższe orzeczenie Sądu I instancji Gmina złożyła skargę kasacyjną, w której wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Wśród podstaw kasacyjnych pojawił się ponownie zarzut naruszenia art. 15 ust. 1, ust. 2 i ust. 6 Uptu, tym razem przez niewłaściwe zastosowanie tych przepisów, polegające na braku weryfikacji, w odniesieniu do zbywanego przez Gminę mienia, spełnienia kryterium wykonywania czynności w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 Uptu i ograniczenie się wyłącznie do uwzględnienia faktu zarejestrowania Gminy jako podatnika VAT oraz cywilnoprawnego charakteru wykonywanych przez Gminę czynności i stwierdzenia na tej podstawie, iż wykonywane przez gminę czynności podlegają opodatkowaniu VAT.

16. Postanowieniem z dnia 17 sierpnia 2012 r., sygn. I FSK 1612/11, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 267 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, skierował do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej następujące pytanie prejudycjalne:

"Czy przepisy Dyrektywy 112 sprzeciwiają się opodatkowaniu podatkiem VAT czynności gminy polegających na sprzedaży nabytych z mocy prawa lub pod tytułem darmym, szczególności w drodze spadkobrania lub darowizny, mienia – w tym nieruchomości, bądź wniesienia ich w formie aportu do spółek prawa handlowego?"

III Powody wystąpienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z pytaniem prejudycjalnym.

Uwagi ogólne.

17. Wobec przystąpienia Rzeczpospolitej Polskiej z dniem 1 maja 2004 r. do Unii Europejskiej, na podstawie Traktatu Akcesyjnego, prawo wspólnotowe stało się od tej daty częścią porządku prawnego obowiązującego w Polsce, mając przy tym, w przypadku kolizji z prawodawstwem krajowym, pierwszeństwo ze względu na treść art. 91 ust. 3 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej w związku z art. 2 Aktu dotyczącego warunków przystąpienia, stanowiącego część Traktatu Akcesyjnego.

18. Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił fakt, że zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego ma również oparcie w ugruntowanym orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (por. np. wyrok ETS z dnia 5 lutego 1963 r. w sprawie van Gend en Loos, 26/62, wyrok ETS z dnia 9 marca 1978 r. w sprawie Simmenthal, 106/77, wyrok ETS z dnia 29 kwietnia 1999 r. w sprawie Erich Ciola, C-224/97).

19. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, rozstrzygnięcie skargi kasacyjnej spółki, o której mowa wyżej, wymaga odpowiedzi na zaprezentowane powyżej pytanie prejudycjalne.

20. Stosownie do art. 267 lit. b) Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest właściwy do orzekania w trybie prejudycjalnym o ważności i wykładni aktów przyjętych przez instytucje, organy lub jednostki organizacyjne Unii. Ponadto, zgodnie z art. 267 akapit trzeci Traktatu, w przypadku gdy takie pytanie jest podniesione w sprawie zawisłej przed sądem krajowym, którego orzeczenia nie podlegają zaskarżeniu według prawa wewnętrznego, sąd ten jest zobowiązany wnieść sprawę do Trybunału.

W przedmiocie zapytania.

21. Zasadniczym powodem wystąpienia przez Sąd krajowy z pytaniem prejudycjalnym była wątpliwość czy opisane przez Gminę świadczenia są wykonywane w warunkach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 9 ust. 1 Dyrektywy 112, a jeśli tak to czy korzystają z wyłączenia, o którym mowa w art. 13 ust. 1 Dyrektywy 112.

22. Analizując stronę przedmiotową transakcji objętych pytaniem prejudycjalnym, tytułem wstępu należy zauważyć, że sprzedaż rzeczy (ruchomych i nieruchomych) stanowi dostawę towarów uregulowaną w art. 14 ust. 1 Dyrektywy 112. W przypadku wniesienia aportu, jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego są rzeczy, mamy również do czynienia z przeniesieniem prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, a zatem tak jak w przypadku sprzedaży, następuje dostawa towarów.

23. Odpłatna dostawa towarów, co do zasady, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Wynika to z treści art. 2 ust. 2a Dyrektywy 112.

24. Powyższe uregulowanie stanowi konsekwencję zasady powszechności podatku od wartości dodanej, która to zakłada obciążenie całości obrotu, ale również jednolitych zasad opodatkowania zdarzeń gospodarczych składających się na ten obrót na danym rynku. Nie może bowiem dojść do sytuacji, w której zachwiane zostaną zasady uczciwej konkurencji między różnymi podmiotami, dokonującymi na danym terenie tych samych świadczeń.

25. Omawiana zasada powszechności nie ma jednak charakteru absolutnego. Istnieją od niej pewne wyjątki, prowadzące m. in. do opodatkowania jedynie tych transakcji, które odbywają się w warunkach obrotu profesjonalnego, czyli w których dostawca towaru występuje w charakterze profesjonalnego przedsiębiorcy. W oparciu o te kryteria, wyłączona z opodatkowania została chociażby sprzedaż przez osoby fizyczne gruntów budowlanych, stanowiących ich majątek osobisty, z tym oczywiście zastrzeżeniem, że osoby te dokonując zbycia nieruchomości nie mogą podejmować działań charakterystycznych dla handlowca, o którym mowa w powołanej na wstępie definicji działalności gospodarczej. (vide wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – dalej "TSUE" wydany z dnia 15 września 2011 r., w połączonych sprawach o sygn. C-180/10 i C-181/10). Innymi słowy, na zasadach ogólnych, jedynie dostawy wykonywane w warunkach zdefiniowanej w art. 9 ust. 1 Dyrektywy 112 (art. 15 ust. 2 Uptu) działalności gospodarczej będą w ostatecznym rozrachunku podlegały opodatkowaniu.

26. W definicji działalności gospodarczej, uregulowanej w art. 9 ust. 1 Dyrektywy 112, zawiera się działalność handlowa, którą to należy rozumieć jako ciągłe wykorzystywanie towarów dla celów zarobkowych. W powołanej definicji mowa jest również ogólnie o wykorzystywaniu, w sposób ciągły, majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Z powyższych konstatacji wynika zatem, że przedmiotem działalności gospodarczej mogą być zarówno świadczenia w postaci dostawy mienia jak i wniesienia mienia aportem do spółki prawa handlowego.

27. Przechodząc do strony podmiotowej spornych transakcji wypada zauważyć, że w rozpoznawanej sprawie dostawcą towarów jest gmina.

28. Zakres działania gminy został uregulowany w ustawie o samorządzie i jak wynika z zawartych tam przepisów ma on dość złożony charakter. Główną sferę działalności gmin stanowi realizacja szeroko rozumianych zadań o charakterze publicznym, w których skład wchodzą zadania własne gminy (art. 7 ust. 1) oraz zadania zlecone (art. 8 ust. 1), należące do właściwości innych organów państwowych.

29. Gminy mogą prowadzić również działalność gospodarczą, wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej (art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie), z tytułu której to działalności, są bez wątpienia podatnikami podatku od wartości dodanej.

30. Zasadniczym przedmiotem działalności gminy są jednak czynności wykonywane w charakterze podmiotu prawa publicznego w celu sprawowania władzy publicznej. Jest to szeroko rozumiana działalność nastawiona na zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej, którą tworzą mieszkańcy gminy. Do zakresu działania gminy należą zatem wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W sferze publicznoprawnej mieści się również zarządzanie tzw. mieniem komunalnym, a zatem mieniem w którego skład wchodzą własność i inne prawa majątkowe należące do poszczególnych gmin.

31. W przypadku mienia komunalnego (ruchomego oraz nieruchomego) obowiązkiem gmin jest ochrona tego mienia, sprawowanie nad nim zarządu z zachowaniem szczególnej staranności, zgodnie z przeznaczeniem tego mienia (art. 50 ustawy o samorządzie). W odniesieniu natomiast konkretnie do nieruchomości tworzących zasoby komunalne gminy, wśród zadań własnych gminy znajduje się szeroko rozumiana gospodarka nieruchomościami.

32. W ramach powyższych obowiązków wydaje się w pewnych okolicznościach dopuszczalne, a niekiedy wręcz wskazane, by gmina dokonywała zbycia niepotrzebnych jej składników majątkowych. Działanie takie niewątpliwie mieści się w sferze zadań publicznych gminy, tj. zarządcy mienia komunalnego, którego jest właścicielem.

33. Status podatnika jednostek samorządu terytorialnego został uregulowany w art. 13 ust. 1 Dyrektywy 112. Ustawodawca unijny z opodatkowania wyłączył działalność podmiotów prawa publicznego, w ramach której to działalności podmioty te występują w charakterze organów władzy publicznej. Innymi słowy Dyrektywa 112 nakazuje, by transakcje gdzie podmiotem dokonującym świadczenia jest organ władzy państwowej były wyłączone z opodatkowania. Dla zastosowania powyższego wyłączenia ustawodawca unijny zastrzegł jednak, iż owe wyłączenie nie może prowadzić do znaczących zakłóceń konkurencji.

34. W Uptu powyższy warunek nie został uregulowany. Ustawodawca krajowy w art. 15 ust. 6 Uptu zastrzegł natomiast, iż wyłączenie z opodatkowania organów władzy publicznej nie dotyczy świadczeń dokonywanych w następstwie umów cywilnoprawnych.

35. Przenosząc powyższe rozważania na grunt dostawy mienia komunalnego należało stwierdzić, że takie transakcje są wprawdzie dokonywane w ramach działań publicznych gminy, lecz z uwagi na swój cywilnoprawny charakter, na gruncie prawa krajowego, nie mogą korzystać z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 Uptu. W przypadku natomiast art. 13 ust. 1 Dyrektywy 112 wyłączenie z opodatkowania jest możliwe, jeśli dostawy takie nie prowadziłyby do znaczących zakłóceń konkurencji.

36. Oznacza to, że w odniesieniu do przepisów zarówno Dyrektywy 112 jak i Uptu opodatkowanie dostawy mienia komunalnego przez gminę będzie uzależnione od ustalenia czy gmina działa w takim przypadku w charakterze podatnika podatku VAT, a zatem czy owe transakcje są dokonywane w warunkach działalności gospodarczej. W przypadku gdy powyższa analiza da wynik pozytywny, w odwołaniu do art. 13 ust. 1 Dyrektywy 112, należałoby się dodatkowo zastanowić czy dana dostawa będzie prowadziła do znacznych zakłóceń konkurencji czy też nie.

37. W zakresie wątpliwości czy sporne świadczenia mogą stanowić przejaw prowadzonej profesjonalnie działalności gospodarczej zauważyć trzeba, że zbywane przez gminę mienie znajduje się jedynie w jej zasobach komunalnych i nie było nigdy wykorzystywane w jakiejkolwiek działalności, tj. gmina pełni w tym przypadku wyłącznie funkcje właścicielskie. Z punktu widzenia gminy, przedmiot dostawy jest jej zatem w zasadzie zbędny. Ponadto towary stanowiące przedmiot dostawy zostały nabyte z mocy prawa (art. 5 ust. 1 przepisów wprowadzających) lub pod tytułem darmym (darowizna, spadkobranie), a zatem w konsekwencji czynności, z którymi nie wiązało się prawo do odliczenia podatku naliczonego. Podkreślić należy również, że nabycie z mocy prawa i w drodze spadkobrania jest niezależne od woli gminy, natomiast wykonywanie jedynie funkcji właścicielskich nie przynosi żadnych wymiernych korzyści zarówno tworzącym wspólnotę samorządową mieszkańcom jak i samej gminie. W związku z powyższym, przedmiotem części dostaw jest mienie, którego gmina, gdyby miała taką możliwość, mogłaby do swych zasobów komunalnych nie włączyć. W przypadkach opisanych we wniosku, jedynie bowiem nabycie w drodze darowizny poprzedza złożenie oświadczenia o jej przyjęciu. Owe oświadczenie gmina podejmuje w formie uchwały, którą wydaje za pośrednictwem uprawnionych do tego organów. Warto dodać, że posiadanie przez gminę zbędnych składników majątkowych może również wiązać się z kosztami, wynikającymi chociażby z ustawowego obowiązku utrzymania danej rzeczy w należytym stanie (magazynowanie, konserwacja itp.). Niejednokrotnie zatem, dokonując dostawy mienia, gmina może działać w zamiarze uniknięcia ponoszenia wydatków, związanych z posiadaniem rzeczy, które nabyła wbrew swojej woli i których z obiektywnych przyczyn nie jest w stanie w żaden sposób spożytkować.

38. Analizując zatem okoliczności nabycia oraz dostawy zbędnych składników majątkowych można powziąć uzasadnioną wątpliwość, czy mimo dokonywania świadczeń, z którymi łączy się otrzymanie wynagrodzenia, gmina każdorazowo prowadzi w tym zakresie działalność gospodarczą. Innymi słowy czy jej działania mają stricte charakter zarobkowy, a konsekwencji czy gmina działa w ramach takich dostaw w charakterze podatnika podatku od wartości dodanej. Można bowiem odnieść wrażenie, że dostawa zbędnych składników majątku przez gminę, pod wieloma względami, odpowiada warunkom, w których osoba fizyczna dokonuje sprzedaży składników swojego majątku osobistego, których z określonych przyczyn nie potrzebuje, gdyż nie jest w stanie lub nie zamierza ich wykorzystywać dla swoich prywatnych potrzeb.

39. Gdyby jednak uznać, że sporne świadczenia mieszczą się w dyspozycji art. 9 ust. 1 Dyrektywy 112, to odwołując się do orzecznictwa TSUE należy zauważyć, iż Trybunał dokonując wykładni przepisów wspólnotowych, w szczególności art. 13 ust. 1 Dyrektywy 112, w omawianym zakresie szczególny nacisk kładł na element konkurencyjności działań organu władzy publicznej. W jego ocenie działalność organu władzy publicznej, która w sposób istotny może wpływać na działania podmiotów prywatnoprawnych, jako naruszająca zasady konkurencji, winna zostać opodatkowana. (vide. m.in. wyroki w sprawach C - 4/89 i C-288/07).

40. W wyroku z dnia 16 września 2008 r. w sprawie C-288/07 TSUE wyjaśnił, że podmiot prawa publicznego może być zobowiązany na podstawie prawa krajowego do wykonywania określonej działalności o charakterze czysto gospodarczym w ramach właściwego mu reżimu prawnego, podczas gdy ta sama działalność może być wykonywana równolegle przez podmioty prywatne, tak że nieopodatkowanie podatkiem od wartości dodanej tego podmiotu może skutkować pojawieniem się pewnych zakłóceń konkurencji.

41. Przedstawione wątpliwości, związane z interpretacją wskazanych wyżej przepisów prawa wspólnotowego, uzasadniają zwrócenie się do TSUE z przedstawionym na wstępie pytaniem prejudycjalnym.

42. Z tych względów Sąd krajowy, na podstawie art. 267 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, orzekł jak w sentencji niniejszego postanowienia.