Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Marek Zirk-Sadowski, po rozpoznaniu w dniu 3 kwietnia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia B. sp. z o.o. z/s w W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 września 2016 r. sygn. akt III SA/Wa 404/15 odrzucające skargę kasacyjną B. sp. z o.o. z/s w W. w sprawie ze skargi B. sp. z o.o. z/s w W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 2 grudnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za miesiące od października 2012 r. do lutego 2013 r. postanawia: oddalić zażalenie.

Zaskarżonym postanowieniem z 13 września 2016 r., III SA/Wa 404/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił skargę kasacyjną B. sp. z o.o. z siedzibą w W., z powodu jej wniesienia po terminie.

W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżąca zarzuciła naruszenie art. 177 § 6 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Ppsa) w zw. z art. 2 ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmiany ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi polegające na nieprawidłowym przyjęciu, że skarga kasacyjna została złożona po terminie ze względu na niezastosowanie w niniejszej sprawie przepisów ustawy nowelizującej, a w konsekwencji na przyjęciu przez Sąd pierwszej instancji, że zachodzą podstawy do odrzucenia skargi kasacyjnej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

W pierwszym rzędzie należy zwrócić uwagę, że Sąd odwoławczy niejednokrotnie wypowiadał się już w przedmiocie temporalnego zakresu zastosowania znowelizowanego art. 177 Ppsa wyrażając stanowisko, że przepis ten – z uwagi na jednoznaczne zapisy ustawy nowelizującej (art. 1 pkt 50 w zw. z art. 2 noweli z dnia 9 kwietnia 2015 r.) – nie znajduje zastosowania w nowym brzmieniu do postępowań wszczętych przed 15 sierpnia 2015 r. (por. m.in. post. NSA z 23.09.2016 r., II OZ 939/16, CBOSA).

Powyższa ogólna teza nie jest kwestionowana w zażaleniu. Jednakże zdaniem skarżącej jako postępowanie wszczęte przed 15 sierpnia 2015 r. w rozumieniu art. 2-3 ustawy nowelizującej należy traktować postępowanie w danej instancji sądowoadministracyjnej (s. 2-3). Skoro więc skargę kasacyjną wniesiono po wejściu w życie zmiany Ppsa, inicjując tym samym kolejne postępowanie sądowoadministracyjne (w drugiej instancji), to art. 177 § 6 tej ustawy znajduje zastosowanie w sprawie.

Należy wobec tego zauważyć, że Naczelny Sąd Administracyjny dokonał już wykładni ww. przepisów intertemporalnych, a w jego orzecznictwie prezentowany jest pogląd, że "datą wszczęcia postępowania przed sądem administracyjnym w rozumieniu art. 2 ustawy z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (...), jest data oddania pisma zawierającego skargę do sądu administracyjnego w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe albo placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, albo polskim urzędzie konsularnym" (zob. post. NSA z 29.06.2016 r., I FZ 156/16, CBOSA).

Odnotować w tym kontekście trzeba, że w środku odwoławczym skarżąca nie podnosi skutecznych argumentów natury jurydycznej, które przemawiałyby za przyjęciem odmiennego od powyższego stanowiska. Strona ogranicza się do tezy, że nie wyklucza proponowanej przez nią interpretacji językowe brzmienie art. 2 noweli, posiłkując się przy tym irrelewantnym w sprawie orzecznictwem, jako że odnosi się ono do innych zagadnień (właściwego środka zaskarżenia – por. orzeczenia w sprawach II OSK 2893/15, czy I FSK 2194/15, bądź konstrukcji skargi kasacyjnej – zob. post. w sprawie II FSK 1138/08).

W ocenie składu orzekającego wolą prawodawcy było, by całe postępowanie sądowe toczyło się wg dotychczasowych (z zastrzeżeniami wskazanymi w ww. art. 2 ustawy nowelizującej), bądź zmienionych przepisów. W przeciwnym razie zostałoby to uwzględnione w treści przepisu międzyczasowego, choćby poprzez zastrzeżenie o stosowaniu przepisów dotychczasowych "do czasu zakończenia postępowania w danej instancji" (tak np. w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – § 21). Prawodawca nie zdecydował się na taką formułę wskazując jako kryterium intertemporalne moment "wszczęcia postępowania". Zdaniem Sądu nie pozwala ono na postulowaną w zażaleniu zmianę reżimu procesowego w toku procedowania (między instancjami sądowymi) i odnosi się do postępowania sądowoadministracyjnego jako całości, nie zaś do poszczególnych jego etapów.

W niniejszej sprawie postępowanie sądowoadministracyjne wszczęte zostało w styczniu 2015 r. (skargę nadano w placówce operatora pocztowego 9.01.2015 r.), wobec czego obowiązujący aktualnie art. 177 § 6 Ppsa nie znajduje zastosowania do skarżącej spółki. Nie jest zaś sporne, że skarga kasacyjna nie została złożona w terminie określonym w znajdującym zastosowanie w sprawie art. 177 § 1 Ppsa w brzmieniu sprzed nowelizacji. Stosownie więc do art. 178 tej ustawy prawidłowo Sąd wojewódzki "odrzucił na posiedzeniu niejawnym skargę kasacyjną wniesioną po upływie terminu."

Natomiast argumentacja zażalenia (s. 3 i n.) dotycząca błędnego pouczenia skierowanego do strony skarżącej w związku z doręczeniem wyroku Sądu pierwszej instancji (k. 80 i n. akt sądowych) nie jest istotna dla ustalenia o uchybieniu terminowi do złożenia skargi kasacyjnej, które legło u podstaw zaskarżonego postanowienia. Właściwym dla niej trybem jest wniosek o przywrócenie terminu do dokonania powyższej czynności procesowej, który jak wynika z akt sprawy, został przez skarżącą wniesiony (k. 182 i n. akt sądowych).

Z tych powodów należało oddalić zażalenie, stosownie do art. 184 w zw. z art. 197 § 2 Ppsa.