Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek, , , po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2008 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia T. C. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 6 maja 2008 r., sygn. akt II SA/Bk 221/08 oddalające wniosek o wyłączenie Sędziego [...] od rozpoznania sprawy w sprawie ze skargi T. C. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie uznania za nieuzasadnione zażalenia na bezczynność organu administracji w sprawie wydania prawa jazdy postanawia: oddalić zażalenie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku postanowieniem z dnia 6 maja 2008 r., sygn. akt II SA/Bk 221/08 oddalił wniosek skarżącego T. C. o wyłączenie Sędziego [...] od rozpoznania sprawy w sprawie z jego skargi na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] w przedmiocie uznania za nieuzasadnione zażalenia na bezczynność organu administracji w sprawie wydania prawa jazdy.

W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że instytucja wyłączenia sędziego ma charakter procesowej gwarancji jego bezstronności w konkretnym postępowaniu i może być uzasadniona bądź przesłankami powodującymi jego wyłączenie z mocy ustawy (art. 18 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej P.p.s.a.), bądź uzasadniającymi wyłączenie na wniosek. Wyłączenia z mocy samej ustawy opierają się na związkach sędziego z przedmiotem lub podmiotem postępowania. Przyczyny zaś wyłączenia sędziego na wniosek strony lub na żądanie sędziego, którego dotyczą w przeciwieństwie do przesłanek powodujących wyłączenie z mocy prawa, nie są wymienione w sposób wyczerpujący. Ustawodawca ogólnie odwołał się do stwierdzenia, że chodzi o "stosunek osobisty" między sędzią a jedną ze stron (lub jej przedstawicielem), który mógłby wywoływać wątpliwości, co do jego bezstronności (art. 19 P.p.s.a.). Z przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego, a także oświadczenia złożonego przez Sędziego, którego dotyczył wniosek nie wynika by zachodziły takie okoliczności faktyczne, które mogłyby mieć wpływ na sposób prowadzenia przez niego postępowania lub by jego działania były stronnicze.

W ocenie Sądu skarżący nie wykazał przesłanek wyłączenia sędziego określonych w art. 18 P.p.s.a., jak również zaistnienia stosunku osobistego określonego w art. 19 P.p.s.a., ograniczając się jedynie do zarzutu, że Sędzia [...] pełniąc urząd Wojewody w dniu [...] wydał decyzję wywłaszczeniową, dotyczącą działki skarżącego, która to działka następnie orzeczeniem Naczelnego Sądu Administracyjnego została mu zwrócona. Zdaniem Sądu z samego faktu wydania niekorzystnej decyzji w innej sprawie, która bezpośrednio dotyczyła skarżącego nie można wyciągać wniosku o braku wiarygodności tego sędziego. Samo bowiem przeświadczenie skarżącego, że sędzia prowadzi proces wadliwie, nieobiektywnie, nie jest przesłanką do wnioskowania o jego wyłączenie. W przypadku niezadowolenia strony z wyniku postępowania może ona skorzystać z przysługujących jej środków odwoławczych.

Na powyższe postanowienie T. C. złożył do Naczelnego Sądu Administracyjnego zażalenie. Skarżący wskazał, że Sędzia [...] jest w stosunku do niego stroną, gdyż sprawując urząd Wojewody błędnie skomunalizował jego działkę nr [...].

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Instytucja wyłączenia sędziego zarówno z mocy prawa, jak i na wniosek strony jest istotną gwarancją procesową, która ma zapewnić rozpoznanie sprawy przez sąd w takim składzie orzekającym, którego sędziowie nie pozostają w relacjach osobistych ze stronami oraz nie mieli określonych wcześniej związków z rozpoznawaną sprawą. Ratio legis przepisów o wyłączeniu sędziego, we wszystkich procedurach sądowych sprowadza się do eliminowania przyczyn, które mogą skutkować wątpliwościami, co do bezstronności i obiektywizmu sędziego w rozpoznaniu określonej sprawy. Poza wypadkami wyłączenia z mocy samego prawa (art. 18 § 1 P.p.s.a.), wyłączenie sędziego następuje na wniosek wówczas, jeżeli zachodzą takie okoliczności, które mogłyby wywołać wątpliwości co do bezstronności sędziego (art. 19 P.p.s.a.).

Wskazać należy, że wydanie postanowienia w przedmiocie wyłączenia sędziego musi być poprzedzone złożeniem wyjaśnień przez sędziego, którego wniosek dotyczy. Jak wynika z wyjaśnienia zawartego w oświadczeniu złożonym przez Sędziego [...], o którego wyłączenie wnosił skarżący (k. 20 akt), Sędzia nie zna osobiście skarżącego i nie łączą go ze skarżącym żadne stosunki mogące mieć wpływ przy orzekaniu sprawy. Skarżący nie wykazał ani we wniosku, ani w zażaleniu, aby w sprawie zachodziły jakiekolwiek okoliczności podważające wiarygodność złożonego oświadczenia.

Jak słusznie podniósł Sąd pierwszej instancji skarżący T. C. nie podał żadnych konkretnych okoliczności, które wskazywałyby na istnienie przesłanek wyłączenia sędziego, o których mowa w powołanych przepisach. Taką okolicznością nie może być, wydanie przez Sędziego [...], który wcześniej sprawował urząd Wojewody decyzji z dnia [...] o wywłaszczeniu działki skarżącego nr [...] na rzecz Skarbu Państwa. Subiektywne przekonanie skarżącego co do niezgodności z prawem orzeczenia, które wydał dany sędzia, wydanego w sprawie, która bezpośrednio dotyczyła skarżącego nie świadczy bowiem o negatywnym stosunku osobistym tego sędziego do strony, a tym samym o jego stronniczości w obecnie toczącej się sprawie.

Podkreślić należy, że niedopuszczalne jest żądanie wyłączenia sędziego tylko z tego powodu, iż wnioskodawca kwestionuje zasadność rozstrzygnięć tego sędziego w innych sprawach z jego udziałem, nawet jeżeli dopuściłby się on uchybień procesowych. Jak słusznie podniósł Sąd Wojewódzki niezadowolenie skarżącego odnośnie sposobu prowadzenia postępowania sądowego nie stanowi podstawy do wyłączenia sędziego, bowiem zarzuty te skarżący może podnosić w środkach odwoławczych od orzeczeń Sądu pierwszej instancji.

W świetle tych okoliczności należało przyjąć, że zaskarżone postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku jest prawidłowe i odpowiada prawu.

W tym stanie rzeczy, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 2 P.p.s.a. postanowił, jak w sentencji.