Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Mirosław Wincenciak Sędziowie sędzia NSA Jolanta Rudnicka sędzia del. WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 13 lipca 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A. H. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 stycznia 2020 r., sygn. akt I SA/Wa 855/19 w sprawie ze skargi A. H. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] stycznia 2019 r., nr [...] w przedmiocie ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości 1. uchyla zaskarżony wyrok, zaskarżoną decyzję oraz decyzję Prezydenta Miasta P. z [...] października 2018 r., Nr [...]; 2. umarza postępowanie administracyjne; 3. zasądza od Wojewody [...] na rzecz A. H. kwotę 1137 (jeden tysiąc sto trzydzieści siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Wyrokiem z 15 stycznia 2020 r., sygn. akt I SA/Wa 855/19, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu sprawy ze skargi A. H. na decyzję Wojewody [...] z [...] stycznia 2019 r., nr [...], w przedmiocie ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości, oddalił skargę.

Wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.

Decyzją z [...] października 2018 r. Prezydent Miasta P. orzekł o ograniczeniu sposobu korzystania z części nieruchomości stanowiącej własność A. H. poprzez zezwolenie wnioskodawcy [...] S.A. z siedzibą w G. na wykonanie na nieruchomości czynności związanych z przebudową istniejącej linii kablowej wysokiego napięcia 110 kV, polegających na wymianie przewodów odgromowych skojarzonych z traktem światłowodowym na części nieruchomości o powierzchni zajęcia na działce nr [...] - 24 m² oraz na działce nr [...] - 490 m². Przebieg linii oraz obszar zajęcia, na którym następuje ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, został wskazany na załączniku graficznym stanowiącym integralną część decyzji.

Zaskarżoną decyzją z [...] stycznia 2019 r., nr [...], Wojewoda [...], po rozpatrzeniu odwołania A. H. utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

Wojewoda wskazał, że zgodnie z art. 124 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U z 2018 r., poz. 121 ze zm., dalej jako "u.g.n.") starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, w drodze decyzji, może ograniczyć sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzanie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody. Ograniczenie to następuje zgodnie z planem miejscowym, a w przypadku braku planu, zgodnie z decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Udzielenie zezwolenia powinno być poprzedzone rokowaniami z właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości o uzyskanie zgody na wykonanie prac. Rokowania przeprowadza osoba lub jednostka organizacyjna zamierzająca wystąpić z wnioskiem o zezwolenie.

Z uwagi na brak porozumienia między właścicielem a inwestorem w sprawie udostępnienia nieruchomości, [...] S.A. z siedzibą w G. wystąpiła do Prezydenta Miasta P. z wnioskiem o wydanie decyzji w trybie art. 124 ust. 1 i 2 u.g.n., tj. o ograniczenie sposobu korzystania z części nieruchomości o pow. 514 m² poprzez zezwolenie na wykonanie czynności związanych z założeniem i przeprowadzeniem przewodów i urządzeń do dystrybucji energii elektrycznej do jej udostępnienia na potrzeby realizacji inwestycji celu publicznego zgodnej z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego "[...]" w P., przyjętego uchwałą Rady Miasta P. z [...] marca 2017 r., nr [...], ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego z 26 maja 2017 r., poz. 5002.

W ocenie Wojewody przy rozpoznawaniu wniosku organ pierwszej instancji zbadał przesłanki do wydania decyzji, wynikające z art. 124 ust. 1 i 2 u.g.n. Zgodnie z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego "[...]" działki nr [...] i nr [...] położone są na terenie przeznaczonym pod zabudowę usługową, oznaczonym symbolem [...]. Dodatkowo plan ustala, że wzdłuż napowietrznych linii elektroenergetycznych 110 kV obowiązują ograniczenia w zabudowie i zagospodarowaniu, określone w przepisach odrębnych. Wyżej wskazany plan dopuszcza prowadzenie nowych i przebudowywanych linii wysokiego napięcia w formie sieci napowietrznej lub kablowej. Zdaniem organu w sprawie istnieją przesłanki do wydania decyzji w trybie art. 124 ust. 1 i ust. 2 u.g.n., ponieważ plan miejscowy obejmuje przedmiotowe działki.

Oceniając wniosek złożony przez [...] S.A. Wojewoda wskazał, że został on złożony przez osobę uprawnioną, tj. pełnomocnika spółki, oraz że inwestycja ma charakter inwestycji celu publicznego o zasięgu powiatowym, gdyż dotyczy przebudowy linii elektroenergetycznej 110 kV pomiędzy GPZ [...](istniejący) oraz GPZ [...] (istniejący). Organ wyjaśnił, że zakres wszystkich prac będzie obejmował wymianę przewodów odgromowych na OPGW 48J wraz z osprzętem, regulację naciągów przewodów roboczych, wymianę istniejącej izolacji porcelanowej na kompozytową, renowację stanowisk słupowych. Wskazał, że inwestycja ta została ujęta w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Organ wyjaśnił, że pod pojęciem inwestycji celu publicznego trzeba rozumieć wszelkie działania, obejmujące swym zasięgiem potrzeby gminne, powiatowe, wojewódzkie oraz krajowe, stanowiące realizację celów wymienionych w art. 6 u.g.n., a ujęcie inwestycji w planie zagospodarowania przestrzennego celu publicznego stanowi główną przesłankę do wydania decyzji ograniczającej sposób korzystania z nieruchomości przez jej właściciela. Organ wskazał, że dopuszczalność zastosowania ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości determinowana jest istnieniem jednego z dwóch dokumentów planistycznych, w których skonkretyzowany został cel publiczny zamierzony do zrealizowania na określonym terenie.

Wojewoda wskazał, że inwestor zaprosił właściciela do rokowań, przedstawiając konkretną propozycję, do porozumienia jednak nie doszło. Z protokołu z [...] lutego 2018 r. wynika, że pełnomocnik A. H. nie wyraził zgody na przejście linii 110 kV przez przedmiotowe działki i poinformował, że zgodnie z istniejącym planem zagospodarowania przestrzennego obszary wokół linii (w tym pod linią) są przeznaczone pod zabudowę usługową do wysokości 15 m. Natomiast z protokołu z [...] maja 2018 r. wynika, że pełnomocnik właścicielki wyraził zgodę na modernizację linii pod warunkiem skablowania linii lub innym sposobem umożliwiającym realizację zabudowy zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego. Żądanie strony zostało bez odpowiedzi inwestora. Wobec powyższego, organ stwierdził, że strony nie doszły do porozumienia dotyczącego udostępnienia nieruchomości na wykonanie czynności związanych z założeniem i przeprowadzeniem przewodów i urządzeń do dystrybucji energii elektrycznej. Wojewoda wyjaśnił, że rokowania nie oznaczają konieczności wypracowania zgodnego stanowiska – wystarczy wzajemne poinformowanie się przez strony o swoich stanowiskach oraz o możliwym zakresie wzajemnych ustępstw. Ustawodawca nie sformalizował także momentu zakończenia rokowań. Rokowania mogą być zakończone w dowolnym czasie, także w przypadku, gdy w ocenie którejkolwiek ze stron nie ma szans na zawarcie porozumienia. Do kompetencji organu nie należy ocena, czy podczas rokowań zaproponowano właścicielowi nieruchomości takie warunki, które były dla niego korzystne.

Wojewoda wyjaśnił ponadto, że inwestycja ma charakter inwestycji celu publicznego z uwagi na przebudowę istniejącej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia 110 kV. Ma ona za zadanie poprawić bezpieczeństwo energetyczne, a także jest niezbędna dla rozwoju ekonomicznego regionu i ma służyć zaspokojeniu potrzeb społecznych, ponieważ sieci elektroenergetyczne służą zapewnieniu dopływu energii elektrycznej do licznych gospodarstw i przedsiębiorstw na większym obszarze. Organ podniósł, że inwestycja tego typu ma znaczenie nadrzędne w odniesieniu do słusznego interesu właściciela nieruchomości, któremu ograniczono sposób korzystania z niej, a który to interes sprowadza się do możliwości niezakłóconego korzystania z nieruchomości.

Skargę na decyzję Wojewody [...] z [...] stycznia 2019 r., nr [...] złożyła A. H., wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz o rozważenie uchylenia decyzji Prezydenta Miasta P. z [...] października 2018 r.

Zaskarżonej decyzji skarżąca zarzuciła naruszenie:

1) przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a., polegające na rozpoznaniu sprawy i wydaniu decyzji przed zakończeniem postępowania o sprawdzenie legalności posadowienia spornej linii elektroenergetycznej, którego rozstrzygnięcie powinno mieć istotny wpływ na wynik niniejszej sprawy.

2) przepisów postępowania, tj. art. 80 k.p.a. poprzez nieuwzględnienie wszystkich okoliczności sprawy wynikających z dokumentów podczas oceny materiału dowodowego przez organ drugiej instancji.

3) przepisów prawa materialnego, tj. art. 124 ust. 1 i ust 3 u.g.n., polegające na błędnym przyjęciu, że przeprowadzone rokowania z właścicielem nieruchomości nie dały rezultatu, co tym samym stanowiło podstawę do wydania zaskarżonej decyzji.

Skarżąca wniosła o zawieszenie postępowania sądowego do czasu prawomocnego zakończenia postępowania toczącego się przed Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w P., nr akt [...] oraz [...] Wojewódzkim Inspektorem Nadzoru Budowlanego, nr akt [...] z jej wniosku dotyczącego kontroli legalności posadowienia linii elektroenergetycznych na jej działkach. Wniosła także o dopuszczenie dowodu z akt ww. spraw na okoliczność toczącego się postępowania. W szczególności skarżąca wniosła o dopuszczenie dowodu z:

a) postanowienia [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z [...] lipca 2018 r., nr [...], nr [...];

b) postanowienia [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego nr [...] z [...] września 2018 r., nr [...];

c) pisma [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z [...] września 2018 r., nr [...] do prokurenta [...] S.A.;

d) pisma [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego do prokurenta [...] S.A. z [...] września 2018 r., nr [...]

– na okoliczność, że zaskarżona decyzja i decyzja Prezydenta Miasta P. zostały wydane przed prawomocnym zakończeniem postępowania o sprawdzenie legalności posadowienia linii elektroenergetycznych wraz ze słupami oraz infrastrukturą na działkach o nr ew. [...],[...],[...] w P.;

e) wniosku A. H. z [...] października 2016 r. do Powiatowego Inspektora w P. o wszczęcie postępowania w sprawie legalności posadowienia linii elektroenergetycznych wraz ze słupami i infrastrukturą na działkach wnioskodawczyni – na okoliczność wszczęcia postępowania dotyczącego sprawdzenia legalności posadowienia linii elektroenergetycznych przed wydaniem przez Prezydenta Miasta P. i Wojewodę [...] zaskarżonych decyzji.

Skarżąca wniosła o dołączenie do akt sprawy [...], toczącej się przed [...] Wojewódzkim Inspektorem Nadzoru Budowlanego oraz akt [...] z PINB w P. oraz dowodu ze skanu wniosku [...] S.A. z [...] czerwca 2018 r. na okoliczność wszczęcia postępowania w trakcie toczącego się postępowania przed PINB w P. oraz [...]WINB o stwierdzenie legalności posadowienia linii elektroenergetycznych.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda [...] wniósł o jej oddalenie i podtrzymał stanowisko przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Na rozprawie, po sprecyzowaniu wniosków dowodowych przez pełnomocnika skarżącej, sąd wojewódzki dopuścił dowód z dokumentów załączonych do skargi i oddalił pozostałe wnioski dowodowe. Sąd wojewódzki odmówił zawieszenia postępowania na podstawie art.125 § 1 pkt 1 p.p.s.a.

Wojewódzki Sąd Administracyjny, oddalając skargę, przypomniał treść art. 124 u.g.n. i stwierdził, że ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości jest instytucją prawną ingerującą w prawo własności lub prawo użytkowania wieczystego. Dlatego też ustawodawca określił przesłanki mające na celu zminimalizowanie dolegliwości, jaką stwarza właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu tego rodzaju ograniczenie jego praw. Do przesłanek tych zaliczyć trzeba wskazane w art. 124 ust. 3 u.g.n. rokowania, których obowiązek przeprowadzenia ciąży na wnioskodawcy. Wymieniony przepis ustanawia pierwszeństwo umownego uregulowania kwestii dysponowania przez inwestora nieruchomością na cele związane z realizacją inwestycji przed rozstrzygnięciem tej kwestii w formie decyzji administracyjnej. Nieosiągnięcie zgody pomiędzy właścicielem nieruchomości i inwestorem, upoważnia organ administracyjny do wydania zezwolenia wymienionego w art. 124 ust. 1 u.g.n.

Jak trafnie wskazał organ, art. 124 ust. 3 u.g.n. nie określa formy prowadzenia rokowań. Zgodnie z orzecznictwem, spełnienie obowiązku ich przeprowadzenia, jako przesłanki wszczęcia postępowania o uzyskanie zezwolenia o którym mowa w art. 124 ust. 1 u.g.n., oznacza taką sytuację, w której inwestor zaproponował właścicielowi określone warunki uzyskania zgody na wykonanie prac. Z kolei niemożność uzyskania zgody właściciela oznacza stan, gdy nie odpowiedział on na zaproszenie do rokowań, sprzeciwił się wyrażaniu zgody albo też strony postawiły sobie wzajemnie takie warunki, że uznały je za niemożliwe do przyjęcia. Jeżeli mimo prowadzonych rokowań, nie doszło do umowy, to tym samym właściciel nie wyraził zgody na wykonywanie prac. Niepodlegającą weryfikacji w trybie art. 124 u.g.n. jest zaś okoliczność czy inwestor zaproponował właścicielowi takie warunki, które są dla niego korzystne, czy takie, które są dla niego nie do przyjęcia.

Sąd wojewódzki przypomniał, że w odniesieniu do zaskarżonej decyzji, rokowania pomiędzy inwestorem i pełnomocnikiem właścicielki prowadzone były [...] lutego i [...] maja 2018 r. Jak wynika z protokołu rokowań z [...] lutego 2018 r. pełnomocnikowi właścicielki zaproponowano wynagrodzenie w kwocie 3000 zł, jednak nie wyraził on zgody na przebieg linii przez działkę skarżącej. Natomiast podczas rokowań [...] maja 2018 r. inwestor zaproponował także wynagrodzenie w tej samej kwocie, a pełnomocnik wprawdzie wyraził zgodę na modernizację linii, ale pod określonymi warunkami, które nie zostały przyjęte przez inwestora. Oznacza to, że strony nie doszły do porozumienia. Nie jest zatem trafny zarzut skarżącej, że decyzja organu pierwszej instancji nie została poprzedzona rokowaniami, o których mowa w art. 124 ust. 3 u.g.n. Ponieważ strony nie doszły do porozumienia, organ pierwszej instancji decyzją ograniczył sposób korzystania z części nieruchomości. Podstawą decyzji był prawidłowo złożony wniosek inwestora, dołączone do wniosku protokoły rokowań oraz wymagana przez ustawę zgodność inwestycji z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, który dopuszczał prowadzenie nowych i możliwość przebudowy linii wysokiego napięcia w formie sieci napowietrznej lub kablowej. Planowana przebudowa linii elektroenergetycznej 110 kV w granicach działek skarżącej jest zgodna z ustaleniami planu, a inwestycja ma charakter inwestycji celu publicznego o zasięgu powiatowym.

Zdaniem sądu wojewódzkiego organ pierwszej instancji szczegółowo wyjaśnił, jaki będzie zakres prac. Organy prawidłowo wskazały, że pod pojęciem inwestycji celu publicznego trzeba rozumieć wszelkie działania, obejmujące swym zasięgiem potrzeby gminne, powiatowe, wojewódzkie oraz krajowe, stanowiące realizację celów wymienionych w art. 6 u.g.n. Natomiast ujęcie inwestycji w planie zagospodarowania przestrzennego celu publicznego stanowi główną przesłankę do wydania decyzji ograniczającej sposób korzystania z nieruchomości przez jej właściciela. Dyspozycja art. 124 ust. 1 u.g.n. stanowi o obowiązku precyzyjnego określenia obszaru nieruchomości, na którym następuje ograniczenie prawa właściciela do nieruchomości. Wskazuje na to brzmienie zdania drugiego art. 124 ust. 1, ponadto decyzja powinna określać przedmiot ograniczenia i jego terytorialny zakres. Musi zatem jednoznacznie wskazywać przebieg inwestycji przez nieruchomość. Organ pierwszej instancji wymóg powyższy spełnił, określając w decyzji zakres ograniczenia z dokładnym jego wskazaniem co do powierzchni i oznaczeniem na mapie, stanowiącej załącznik do decyzji.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosła A. H., zaskarżając go w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono naruszenie:

1. przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art. 124 ust. 1 i 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, polegające na jego niewłaściwej interpretacji i wykładni poprzez błędne przyjęcie prawidłowego i skutecznego przeprowadzenia rokowań przez inwestora co zezwoliło Prezydentowi Miasta P. na wydanie decyzji ograniczającej sposób korzystania z nieruchomości stanowiącej własność A. H. na podstawie art. 124 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, która została utrzymana w mocy decyzją Wojewody [...] z [...] stycznia 2019 r., nr [...];

2. przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy i treść rozstrzygnięcia, a mianowicie:

- art. 133 § 1 p.p.s.a. w zw. z art. 134 p.p.s.a., polegające na nieprzeanalizowaniu i nieuwzględnieniu wszystkich wskazanych przez skarżącego i zgłoszonych w toku postępowania faktów i dowodów potwierdzających zaistnienie przesłanek uzasadniających twierdzenia skarżącego o faktycznym nieprzeprowadzeniu rokowań stanowiących konieczną przesłankę do wydania zaskarżonej decyzji Prezydenta Miasta P. oraz o wszczęciu na wniosek A. H. i toczącym się postępowaniu przed Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w P. w sprawie legalności posadowienia linii elektroenergetycznych na działkach stanowiących własność A. H. przed wydaniem zaskarżonych decyzji przez Prezydenta Miasta P. i Wojewodę [...], braku omówienia i odniesienia się do zgłoszonych w skardze i dopuszczonych przez sąd dowodów w postaci dokumentów w zakresie ich treści i merytorycznej zawartości oraz ich znaczenia dla oceny legalności decyzji,

- art. 125 § 1 pkt 1 p.p.s.a., polegające na jego błędnym zastosowaniu polegającym na nieprzeanalizowaniu i nieuwzględnieniu wszystkich przyjętych przez sąd dowodów, znajdujących się w aktach sprawy, wskazujących na zasadność zgłoszonego wniosku o zawieszenie postępowania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie do czasu zakończenia postępowania w sprawie legalności posadowienia na działkach skarżącego linii elektroenergetycznych przed Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w P. oraz [...] Inspektorem Nadzoru Budowlanego.

Na podstawie przywołanych zarzutów skarżąca kasacyjnie wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W piśmie z [...] lipca 2020 r. pełnomocnik skarżącej kasacyjnie oświadczył, że zrzeka się rozprawy.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm. - dalej jako "p.p.s.a."), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. W sprawie nie występują, enumeratywnie wyliczone w art. 183 § 2 p.p.s.a., przesłanki nieważności postępowania sądowoadministracyjnego. Z tego względu, przy rozpoznaniu sprawy, Naczelny Sąd Administracyjny związany był granicami skargi kasacyjnej.

Skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach:

1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;

2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 174 p.p.s.a.).

Granice skargi kasacyjnej wyznaczają wskazane w niej podstawy. Oznacza to, że przytoczone w skardze kasacyjnej przyczyny wadliwości prawnej zaskarżonego wyroku determinują zakres kontroli dokonywanej przez sąd drugiej instancji, który w odróżnieniu od sądu pierwszej instancji nie bada całokształtu sprawy, lecz tylko weryfikuje zasadność zarzutów podniesionych w skardze kasacyjnej.

Skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie, albowiem zasadny okazał się zarzut naruszenia art.124 ust. 1 u.g.n.

Powyższy przepis stanowi, że starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody. Ograniczenie to następuje zgodnie z planem miejscowym, a w przypadku braku planu, zgodnie z decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Wskazać trzeba, że ograniczenie prawa własności nieruchomości w trybie art. 124 u.g.n. może odnosić się jedynie do przyszłych, dopiero planowanych budów lub wyjątkowo w trakcie realizacji inwestycji. Wydanie na podstawie art. 124 ust. 1 u.g.n. zezwolenia odnoszącego się do już istniejących urządzeń jest niedopuszczalne (zob. wyrok NSA z 22 sierpnia 2017 r., sygn. akt I OSK 2960/15, LEX nr 2401731). Zezwolenie może dotyczyć również rozbudowy, jeśli obejmuje ona np. budowę nowych odcinków przewodów lub nowych urządzeń. Można również uznać, że dotyczy ich przebudowy, ale w takim zakresie, w jakim przekracza ona zwykłe prace konserwatorskie, bieżące remonty czy usuwanie awarii (zob. np. wyroki NSA: z 31 maja 2017 r., sygn. akt I OSK 2618/16 i z 4 października 2017 r., sygn. akt I OSK 3182/15, wyroki dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, pod adresem internetowym - https://orzeczenia.gov.pl.). Konserwacja urządzeń przesyłowych i ich remont uregulowana jest odrębnie w art. 124b u.g.n. Ponadto w orzecznictwie wskazuje się, że zakres zastosowania art. 124 ust. 1 u.g.n. musi pozostawać w zgodzie z konstytucyjnymi standardami ograniczania prawa własności wynikającymi z art. 64 ust. 3 i art. 31 ust. 3 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Materialne warunki ograniczenia prawa własności określa art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, stanowiący, że ograniczenia praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo praw i wolności innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, a co wynika z wniosku [...] S.A. z siedzibą w G. z [...] czerwca 2018 r., zakres prac, jakie mają być wykonane w ramach inwestycji obejmujących linię elektroenergetyczną 110kV pomiędzy GPZ [...] oraz GPZ [...] nie spełnia przesłanki założenia, względnie przeprowadzenia nowego urządzenia na nieruchomości. We wniosku wskazano, że prace będą obejmować: wymianę przewodów odgromowych na OPGW 48J wraz z osprzętem, regulację naciągów przewodów roboczych, wymianę istniejącej izolacji porcelanowej na kompozytową i renowację stanowisk słupowych Wskazać zatem trzeba, że zgodnie z art. 3 pkt 7a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r., poz. 1333 ze zm. – dalej jako "p.b.") przebudowa, to "wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji". Remontem w ujęciu art. 3 pkt 8 p.b. są zaś roboty budowlane zmierzające do odtworzenia stanu pierwotnego obiektu budowlanego – nawet przy zastosowaniu innych materiałów niż użyte pierwotnie. Oznacza to zatem, że jeżeli zaplanowane przedsięwzięcie inwestora polega wyłącznie np. na wymianie przewodów odgromowych – a nie np. na zwiększeniu liczby przewodów, renowacji słupów – to taka inwestycja stanowi remont istniejącej linii napowietrznej w powyższym rozumieniu, gdyż polega wyłącznie na odtworzeniu jej stanu pierwotnego, i nie mieści się w obrębie znaczenia, jakie przypisuje się "założeniu i przeprowadzeniu" przewodów i urządzeń elektroenergetycznych.

Ubocznie należy zauważyć, że w sytuacji, gdy dla budowy linii, której dotyczy wniosek z [...] czerwca 2018 r., pierwotnie nie była wydana decyzja na podstawie art. 124 ust. 1 u.g.n. (albo na podstawie wcześniejszych, analogicznych regulacji: art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, względnie art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości), jak również decyzja o pozwoleniu na budowę (w aktach sprawy brak takich decyzji), to wydanie decyzji na podstawie art. 124 ust. 1 u.g.n. doprowadziłoby do legalizacji dotychczasowego usytuowania zrealizowanej już linii elektroenergetycznej.

Skoro zasadnym okazał się zarzut naruszenia art. 124 ust. 1 u.g.n. to zbyteczne jest odnoszenie się do pozostałych zarzutów skargi kasacyjnej.

W tym stanie rzeczy, Naczelny Sąd Administracyjny miał podstawy do uchylenia zaskarżonego wyroku i do rozpoznania skargi w oparciu o art. 188 p.p.s.a, a w następstwie tego do uchylenia decyzji Wojewody [...] z [...] stycznia 2019 r., Nr [...] i decyzji Prezydenta Miasta P. z [...] października 2018 r., Nr [...], na podstawie art. 145 § 1 ust. 1 lit. a i art. 135 p.p.s.a. w związku z art. 193 p.p.s.a.

Ponieważ wydanie decyzji na podstawie art. 124 ust. 1 u.g.n. w sprawie z wniosku [...] S.A. z siedzibą w G. z [...] czerwca 2018 r. jest niedopuszczalne, konieczne stało się umorzenie postepowania administracyjnego, na podstawie art. 145 § 3 p.p.s.a. w związku z art. 105 § 1 k.p.a. w związku z art. 193 p.p.s.a.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 203 pkt 1 p.p.s.a. oraz art. 200 p.p.s.a. w związku z art. 205 § 2 p.p.s.a. w związku z § 14 ust. 1 pkt 2 lit. b i § 14 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.).

Skoro w niniejszej sprawie pełnomocnik skarżącej – na podstawie art. 176 § 2 p.p.s.a. – zrzekł się rozprawy, a strona przeciwna w ustawowym terminie nie zawnioskowała o jej przeprowadzenie, to rozpoznanie skargi kasacyjnej nastąpiło na posiedzeniu niejawnym, zgodnie z art. 182 § 2 i 3 p.p.s.a.