Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Elżbieta Kremer po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Województwa Pomorskiego na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 marca 2014 r., sygn. akt VII SA/Wa 1266/13 odrzucające zażalenie Województwa Pomorskiego na zarządzenie Sędziego Sprawozdawcy z dnia 13 lutego 2014 r. w sprawie ze skargi [...] Spółka z o.o. z siedzibą w G. oraz Wspólnoty [...] w G. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] kwietnia 2013 r. znak: [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę postanawia: oddalić zażalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z 26 marca 2014 r., sygn. akt VII SA/Wa 1266/13 w sprawie ze skargi [...] Spółka z o.o. z siedzibą w G. oraz Wspólnoty [...] w G. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] kwietnia 2013 r. znak: [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę postanowił: 1. odrzucić zażalenie Województwa Pomorskiego na zarządzenie Sędziego Sprawozdawcy z dnia 13 lutego 2014 r. 2. zwrócić Województwu Pomorskiemu kasy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie kwotę 100 zł. (sto złotych) z tytułu uiszczonego wpisu sądowego od zażalenia.

Postanowienie zapadło na tle następujących okoliczności sprawy:

Zarządzeniem z dnia 13 lutego 2014 r. odmówiono Województwu Pomorskiemu wydania wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 grudnia 2013 r. (VII SA/Wa 1266/13) wraz z uzasadnieniem, z uwagi na okoliczność, iż podmiot ten nie brał udziału w postępowaniu sądowym.

Na zarządzenie to w dniu 7 marca 2014 r. Województwo Pomorskie złożyło zażalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił zażalenie, wskazując, że wniesienie zażalenia na zarządzenie sędziego sprawozdawcy odmawiające wydania wyroku wraz z uzasadnieniem podmiotowi, który nie brał udziału w postępowaniu sądowym jest niedopuszczalne, gdyż nie wynika z przepisów ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Od tego postanowienia Województwo Pomorskie wniosło zażalenie, zaskarżając je w całości i zarzucając mu naruszenie art. 194 § 1 pkt 4 p.p.s.a. w zw. z art. 198 p.p.s.a., które zastosowane na zasadzie analogii stanowią zdaniem województwa podstawę prawną do wniesienia zażalenia do NSA na zarządzenie, którego przedmiotem jest odmowa doręczenia odpisu wyroku z uzasadnieniem. Wniosło o uchylenie tego postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu wskazało, że zarządzenie o odmowie wydania wyroku z uzasadnieniem ma tożsamy cel z celem postanowienia o odmowie sporządzenia uzasadnienia wyroku. Skoro przewidziane jest zaskarżanie tego ostatniego to na zasadzie analogii legis również i wydanego w sprawie zarządzenia. Wskazało też na rozumienie analogii legis oraz orzeczenia mające potwierdzać jego tezę.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 194 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), dalej: p.p.s.a. § 1. Zażalenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego przysługuje na postanowienia wojewódzkiego sądu administracyjnego w przypadkach przewidzianych w ustawie, a ponadto na postanowienia, których przedmiotem jest: 1) przekazanie sprawy innemu sądowi administracyjnemu; 2) wstrzymanie lub odmowa wstrzymania wykonania decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności, o których mowa w art. 61; 3) zawieszenie postępowania i odmowa podjęcia zawieszonego postępowania; 4) odmowa sporządzenia uzasadnienia wyroku; 5) sprostowanie lub wykładnia orzeczenia albo ich odmowa; 6) oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego; 7) odrzucenie skargi kasacyjnej; 8) odrzucenie zażalenia; 9) zwrot kosztów postępowania, jeżeli strona nie wnosi skargi kasacyjnej; 10) ukaranie grzywną.

Ustawa – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi konstruuje zatem instytucję zażalenia jako środka przysługującego od wyraźnie wskazanych w tej ustawie orzeczeń. Wśród tych orzeczeń nie znajduje się zarządzenie sędziego w przedmiocie odmowy doręczenia wyroku z uzasadnieniem. Nie przysługuje od niego zatem zażalenie, a więc sąd zasadnie je odrzucił.

Wnoszący zażalenie twierdzi natomiast, że rozumowanie z analogii legis przyznaje mu prawo wniesienia zażalenia na to zarządzenie. Wskazuje w tym zakresie odpowiednie stosowanie art. 194 § 1 pkt 4 p.p.s.a. ze względu na brzmienie art. 198 p.p.s.a. Wskazać trzeba, że co prawda w art. 198 p.p.s.a. mowa jest tylko o odpowiednim stosowaniu regulacji postępowania zażaleniowego do zarządzeń przewodniczącego (wydziału), lecz przyjęło się uważać, że może on być stosowany również w odniesieniu do zarządzeń wydawanych przez sędziego. Na tym jednak trafność twierdzeń podnoszonych przez wnoszącego zażalenie się kończy. Ze względu bowiem na enumerację pozytywną orzeczeń, od których przysługuje zażalenie, nie ma podstaw do sięgania w tym zakresie do innych regulacji (por. J.P. Tarno. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2012, s. 526), także w ramach samego p.p.s.a. Przeprowadzenie rozumowania z analogii w tym przypadku jest również niemożliwe z innego istotnego powodu. W rozpatrywanej sprawie zapadł wyrok stwierdzający nieważność wydanego aktu administracyjnego. Taki wyrok, zgodnie z art. 141 p.p.s.a., uzasadnia się z urzędu, a zgodnie z art. 142 § 1 p.p.s.a. odpis wyroku sporządzonego z urzędu z uzasadnieniem doręcza się stronie. Postanowienia w przedmiocie odmowy sporządzenia uzasadnienia, na które wskazuje wnoszący zażalenia, wydaje się natomiast w sytuacji określonej w art. 141 § 2 p.p.s.a., tzn. sporządzania uzasadnienia na wniosek strony, które to postanowienie nie może być w sprawie wydane ze względu na odmienny tryb sporządzania uzasadnień wyroków uwzględniających skargę. W konsekwencji, nie można zastosować analogii pomiędzy zaskarżonym zarządzeniem a postanowieniem, którego wydanie nie jest w ogóle możliwe w realiach rozpoznawanej sprawy. Skoro bowiem w sytuacji sporządzenia uzasadnienia z urzędu nie jest możliwe zaskarżenie postanowienia o odmowie sporządzenia uzasadnienia (gdyż nie ma podstaw prawnych do jego wydania), to tym bardziej nie jest możliwe zaskarżenie zarządzenia sędziego w przedmiocie odmowy doręczenia tego uzasadnienia (tym bardziej, że strony wyrok uzasadniony z urzędu otrzymują z mocy ustawy).

W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 oraz art. 197 § 1 i 2 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.