Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grzegorz Nowecki (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Aneta Lemiesz Sędzia WSA Marzena Milewska-Karczewska Protokolant st. ref. Katarzyna Zielińska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 października 2014 r. sprawy ze skargi K. H. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] sierpnia 2011 r. nr [...] w przedmiocie unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy postanawia: odrzucić skargę

W dniu [...] marca 2008 r. E. złożyła sprzeciw wobec decyzji Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] czerwca 2007 r. o udzieleniu na rzecz K. H. (dalej skarżąca) prowadzącej działalność gospodarczą w Z. pod nazwa H. prawa ochronnego na znak towarowy słowno-graficzny "ETE 916 Universal Inhibitor". Sporny znak towarowy zgłoszony został do ochrony w dniu [...] grudnia 2004 r. do oznaczania towarów z klasy 1 Międzynarodowej Klasyfikacji Towarów i Usług takich jak "związki chemiczne używane do czyszczenia chemicznego wymienników ciepła".

Jako podstawę prawną sprzeciwu wskazała art. 129 ust. 2 pkt 1, art. 131 ust. 1 pkt. 1 oraz art. 131 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. 2003 r. Nr 119, poz.1117; dalej p.w.p.). Zdaniem wnoszącej sprzeciw sporny znak nie nadaje się do odróżniania towarów na rzecz których zostało udzielone prawo ochronne, gdyż "Inhibitor ETI 916" jest preparatem chemicznym wytwarzanym od 1999 r. Sporne prawo narusza art. 131 ust. 1 pkt 1 p.w.p. ponieważ narusza prawa osobiste i majątkowe do akronimu spółki E., której jest jedynym przedstawicielem. W aspekcie zarzutu dokonania zgłoszenia w złej wierze, stypizowanego w art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p. podniosła, że uprawniona dokonała zgłoszenia w celu zablokowania dostępu do używania przedmiotowego oznaczenia w obrocie na terytorium RP i wprowadzeniu odbiorców w błąd co do właściwego pochodzenia towarów. W kontekście tego zarzutu wskazała także na fakt współpracy uprawnionej z firmą A., która to spółka w obliczu groźby procesu z E. podjęła propozycję ugodowego zakończenia sporu.

W związku z uznaniem sprzeciwu za bezzasadny, sprawa została przekazana do rozstrzygnięcia w trybie postępowania spornego.

Na rozprawie w dniu 29 czerwca 2010 r. wnosząca sprzeciw podtrzymała sprzeciw i wszystkie twierdzenia i argumenty w nim zawarte. W zakresie zarzutu zgłoszenia znaku towarowego w złej wierze, wskazała że mąż uprawnionej W. J. L. - obywatel USA, pracował w charakterze doradcy dla spółki E. będącej jednocześnie jedynym udziałowcem wnoszącej sprzeciw.

Uprawniona podtrzymała swój wniosek o oddalenie sprzeciwu. Swoje stanowisko uzupełniła pismem z dnia 30 września 2010 r., w którym podniosła, iż produkt firmy amerykańskiej ma inną nazwę, gdyż składa się z trzech słów "Inhibitor ETI 916" przy czym środkowy element jest różny i stanowi go zestaw liter "ETI". W aspekcie materiału dowodowego podkreśliła, że atest PZH z 1999 r. nie może świadczyć, iż produkt ten jest w obrocie. Poza powyższym podkreśliła, że nie można uznać złej wiary, gdyż wnoszący sprzeciw nie posiada w Polsce chronionej nazwy "Inhibitor ETI 916". Jej zdaniem, żaden z przedstawionych dowodów nie świadczy, że produkt wnoszącej sprzeciw "Inhibitor ETI 916" był znany na polskim rynku w dacie zgłoszenia spornego znaku. W aspekcie zarzutu współpracy z firmą A. podkreśliła, że okoliczność ta nie może stanowić o działaniu w złej wierze uprawnionej. W kontekście współpracy męża uprawnionej (W. J. L.) wskazała, że nie ma on nic wspólnego z firmą uprawnionej, zaś jego praca na rzecz E. opierała się jedynie na pracy polegającej na "zakupie auta" dla E.

Na rozprawie w dniu [...] sierpnia 2011 r. strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Kolegium Orzekające, po szczegółowym rozpatrzeniu wszystkich materiałów dowodowych zgromadzonych w przedmiotowej sprawie, wysłuchaniu stron i dokładnym, wszechstronnym wyjaśnieniu stanu faktycznego, uznało, iż wnosząca sprzeciw wykazała, że oznaczenie "Inhibitor ETI 916" było używane przed dniem zgłoszenia przez E. (poprzedniczka E.) oraz przez E. ("spółka matka" wnoszącej sprzeciw), ale także, iż uprawniona, jako żona współpracownika E., mogła wiedzieć, że prawo do oznaczenia "Inhibitor ETI 916" jej nie przysługuje.

W ocenie Kolegium Orzekającego nie budzi wątpliwości fakt współpracy małżonka uprawnionej z producentem związku chemicznego E. oznaczanego jako "Inhibitor ETI 916" przed dniem zgłoszenia spornego znaku (tj. 13 grudnia 2004 r.). Powyższe ustalenia znajdują odzwierciedlenie w przedstawionym materiale dowodowym, w szczególności w dowodach datowanych przed dniem zgłoszenia, tj. rachunkach z 2002 r. wystawionych przez W. J. L. spółce E. za "pracę doradczą" (k. 31 oraz k. 24 - 30, Sp. 88/09, T I). Rachunki te w sposób niepodważalny wskazują na współpracę pomiędzy ówczesnym małżonkiem uprawnionej (dokumenty o orzeczeniu rozwodu pomiędzy K. H., a W. J. L. k. 3-17, Sp. 88/09, T II), a spółką amerykańską E., w zakresie "pracy doradczej" przed dniem zgłoszenia spornego znaku (tj. 13 grudnia 2004 r). Wnosząca sprzeciw przedstawiła także wiarygodne dokumenty na okoliczność przysługujących jej (na terenie Polski) jak i amerykańskiej "spółce matce" wcześniejszych uprawnień do oznaczenia "INHIBITDR ETI 916". W aspekcie tych ustaleń organ uznał, że oznaczenie "INHIBITOR ETI 916" wymienione w powyższych dokumentach z 1999 r. jest podobne do znaku spornego, gdyż składa się z oznaczenia fantazyjnego w zakresie produktów chemicznych: elementu "ETI 916" oraz słowa "Inhibitor", który w nauce chemii oznacza "związek chemiczny powodujący zahamowaniu bądź spowolnienie reakcji chemicznej". Podobny opisowy charakter ma także kolejny element znaku spornego tj. "Universal", który odczytywany będzie jako przymiotnik określający "uniwersalność" spowalniającego preparatu chemicznego. Tym samym oznaczenie używane przez wnoszącą sprzeciw (w tym przez przejętą przez nią - E.) oraz przez zagraniczną "spółkę matkę" (k. 131, Sp. 88/09, T I) różni się jedynie zastąpieniem w elemencie "ETI" literki "I" na "E:. Znak sporny jest zatem bardzo podobny (a wręcz identyczny) ze znakiem "Inhibitor ETI 916" gdyż będzie odczytywany jako "uniwersalny spowalniacz chemiczny ETE 916" podczas gdy oznaczenie używane D. (oraz spółkę polską) będzie odczytywane "spowalniacz chemiczny ETI 916".

Zdaniem organu, uprawniona jako żona osoby świadczącej usługi doradcze E. mogła wiedzieć o fakcie, iż powiązane ze sobą firmy E., wprowadzały na rynek polski (lub przygotowywały się do tego) towary oznaczone znakiem "Inhibitor ETI 916". Okoliczność ta, zgodnie z utrwaloną judykaturą jak i doktryną, świadczy iż uprawniona zgłaszając sporny znak była w złej wierze, gdyż przy dołożeniu należytej staranności mogła wiedzieć, że prawo do znaku "ETE 916 Universal Inhibitor" jako łudząco podobnego do oznaczenia "Inhibitor ETI 916" jej nie przysługuje. W ocenie organu, ewentualnego braku wiedzy uprawnionej w tym przedmiocie, nie można uznać za usprawiedliwiony. Powyższych ustaleń nie zmienia orzeczenie w dniu 1 lipca 2006 r. rozwodu uprawnionej i W. J. L., gdyż w chwili zgłoszenia spornego znaku (a na ten dzień badana jest przesłanka złej wiary) osoby te pozostawały z związku małżeńskim.

Odnosząc się do stanowiska skarżącej, zgodnie z którym: "Pan L., w czasie świadczenia przez niego usług dla firmy amerykańskiej E. mógł nie wiedzieć czym zajmuje się firma, dla której świadczył usługi doradcze" organ uznał je za nie zasługujące na uwzględnienie, gdyż przy dołożeniu należytej staranności winien wiedzieć (a przy tym i jego żona) czym zajmuje się spółka z którą współpracował. Kolegium zwróciło przy tym uwagę na fakt, iż w trakcie orzekania rozwodu W. J. L. przekazał uprawnionej "wszystkie udziały i interesy w P." (k. 17, Sp. 88/09 T II), a więc w spółce, której nazwa jest tożsama z firmą wnoszącego sprzeciw oraz jego "spółką matką" (E.), i sugerująca, że firma ta zajmuje się "chemicznym czyszczeniem" - (Chemical Cleaning), a więc że jest podmiotem konkurującym z E.

Zważywszy powyższe, Kolegium uznało, że w dacie zgłoszenia spornego znaku istniała negatywna materialno-prawna przesłanka udzielenia ochrony - działanie w złej wierze. Działanie to polegało na zgłoszeniu do ochrony cudzego znaku towarowego, używanego od lat przez pracodawcę ówczesnego męża uprawnionej. Decyzją z [...] sierpnia 2011 r. Nr [...]Urząd Patentowy RP unieważnił prawo ochronne na znak towarowy "ETE 916 Universal Inhibitor" R-193 846.

W skardze z dnia 2 sierpnia 2012 r. skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skarżąca wniosła o uchylenie decyzji z [...] sierpnia 2011 r. ewentualnie uchylenie decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Zaskarżonej decyzji zarzuciła:

1. Naruszenie prawa materialnego tj. art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p., poprzez bezzasadne zastosowanie i przyjęcie, że znak towarowy słowno-graficzny "ETE 916 Universal Inhibitor", na który zostało udzielone prawo ochronne nr R-193846, został zgłoszony przez H. z Z. w dniu 13 grudnia 2004 r. w złej wierze.

2. Naruszenie prawa procesowego:

a. art. 75, art. 77 i art. 80 k.p.a. poprzez dopuszczenie jako dowodów dokumentów firm amerykańskich E. i E. podczas gdy firmy te nie były stronami w postępowaniu, a sprzeciw od przedmiotowej decyzji wniosła jedynie firma polska E.,

b. art.75, art. 77 i art. 80 k.p.a. poprzez dopuszczenie jako dowodu dokumentu rozwodowego uprawnionej wydanego w USA i nielegalnie zdobytego na terenie USA,

c. art. 77, art. 80 k.p.a. poprzez uznanie oznaczenia "Inhibitor ETI 916" za tożsamy ze znakiem towarowym słowno-graficznym "ETE916 Universal Inhibitor", bez jakiegokolwiek przeprowadzenia badania obu tych oznaczeń na płaszczyźnie fonetycznej, wizualnej i znaczeniowej,

d. art.80 k.p.a. poprzez uznanie na podstawie całokształtu materiałów dowodowych:

- że znak towarowy słowno-graficzny "ETE 916 Universal Inhibitor" został zgłoszony w dniu 13 grudnia 2004 r. przez H. w złej wierze, w celu uzyskania ochrony,

- że oznaczenie "Inhbitor ETI 916" było używane w Polsce przez E. przed dniem zgłoszeniu znaku towarowego podczas, gdy przez wnioskodawcę sprzeciwu nie zostały przedstawione i załączone żadne konkretne dowody z konkretnych dat na terenie Polski, np. faktury VAT potwierdzające tą okoliczność, a załączone dokumenty z lat poprzedzających zgłoszenie znaku towarowego dotyczą produktu z powołaniem się na dwie różne nazwy firm z USA,

- że uprawniona Pani K. H. jako żona osoby wykonującej w USA, nie wiadomo do dziś jakich konkretnie usług na rzecz firmy E., - gdyż nie zostało to dokładnie określone na piśmie przez wnoszącego sprzeciw mogła wiedzieć, że prawo do oznaczenia "Inhibitor ETI 916" jej nie przysługuje /przedmiotowy sporny znak towarowy jest słowno-graficzny i brzmi odmiennie/,

- że niepodważalnymi dowodami świadczącymi o zgłoszeniu znaku towarowego w złej wierze przez Panią H. z Z. na swoją firmę są rachunki z 2002 r. wystawione w USA jej mężowi przez firmę amerykańską, nie będącą uczestnikiem postępowania w niniejszej sprawie, w których użyte jest jedynie sformułowanie "za pracę doradczą" a dokument dołączony jako dochód uzyskany w 2002 roku przez męża uprawnionej, znowu wystawiony przez firmę amerykańską na terenie USA, mówi wyraźnie, że dochód mąż uprawnionej uzyskiwał nie ze stosunku pracy,

- że uprawniona jako żona osoby świadczącej "usługi doradcze" dla E., mogła wiedzieć w Polsce, że firmy te są powiązane i przygotowywały się do wprowadzenia towaru pod nazwą "InhibitorETI916" na rynek polski, podczas gdy z innych przedłożonych dowodów jak dokument wydany przez Urząd Dozoru Technicznego dla E. świadczy, że firma ta mogła z produktem tym wejść na rynek polski dopiero po uzyskaniu przez nią uprawnień do dokonywania czyszczeń w różnych obiektach, tj. po dacie 27 lipiec 2005 r. /znak został zgłoszony 13 grudnia 2004 r./,

- że uprawniona zgłosiła sporny znak towarowy słowno-graficzny "ETE916 Universa Inhibitor" w złej wierze, podczas gdy przed zgłoszeniem rzecznik patentowy przygotowujący dokumentację dokładnie sprawdzł stan istniejących praw do takiego oznaczenia na terenie Polski w oparciu o bazy krajowe, międzynarodowe i wspólnotowe, i to w odniesieniu do jakichkolwiek Zgłaszających lub Uprawnionych nie było ani jednego znaku zgłoszonego lub chronionego na rzecz uczestnika postępowania lub na rzecz firmy z USA E. o treści "Inhibitor ETI 916", ani tym bardziej o oznaczeniu zgodnie ze spornym znakiem towarowym nr R-193846; nie było również chronionych na rzecz tych firm znaków "ETE" i "ETI".

- że zgłaszająca w Polsce znak towarowy jako żona powinna wiedzieć "przy dołożeniu należytej staranności", czym zajmuje się spółka z którą jej mąż współpracował w USA, podczas, gdy mąż przebywał w USA, a uprawniona ze znaku towarowego prowadziła w tym czasie działalność daleko w Polsce,

- że dowodem na ogłoszenie w złej wierze jest "dokument rozwodowy" , zdobyty nielegalnie w USA , w którym określone są warunki rozwodu z powołaniem się na przekazanie udziałów i interesów w USA a nie w Polsce i nie wiadomo kiedy założonych i istniejących od jakiego czasu,

- że dowodem na zgłoszenie w złej wierze "jest zgłoszenie znaku używanego od lat przez pracodawcę ówczesnego męża uprawnionej", a więc w USA, podczas gdy:

• nie został przedstawiony żaden dowód świadczący, że mąż uprawnionej miał dostęp w USA do nazwy produktu wymienianego przez uczestnika postępowania w Polsce,

• nie został przedstawiony żaden dowód świadczący, że uprawniona miała dostęp do oznaczenia produktu wymienianego przez uczestnika postępowania w Polsce,

• nie została przedstawiona ani jedna faktura świadcząca o sprzedaży

i używaniu wymienianego oznaczenia pod nazwą "Inhibitor ETI 916" przed datą zgłoszenia, a załączone wcześniejsze dokumenty są dokumentami wewnętrznymi uczestnika postępowania i firm z USA nie będących stroną postępowania,

- że "złą wiarę" uprawnionej ze znaku towarowego nr R-193846 przy zgłoszeniu tego znaku Urząd Patentowy w swojej decyzji opiera jedynie każdorazowo na stwierdzeniach typu: "mogła wiedzieć", "powinna wiedzieć", a nie w oparciu o konkretne dowody świadczące o jej faktycznym działaniu w złej wierze, których zresztą nie ma.

W treści skargi skarżąca wskazała także na okoliczność, iż w dniu 2 czerwca 2012 r. na podstawie zawartej z A. umowy przekazała ww. spółce przysługujące jej prawo ochronne do znaku towarowego "ETE 916 Universal Inhibitor" nr R- 193846.

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy wniósł o jej oddalenie podtrzymując dotychczasowa argumentację w sprawie.

Na rozprawie w dniu 31 października 2014 r. skarżąca ponadto wniosła o przeprowadzenie dowodu z dokumentów załączonych do złożonego w tym dniu przez jej pełnomocnika pisma procesowego z 28 października 2014 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Skarga podlega odrzuceniu.

Zgodnie z art. 58 § 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), dalej "p.p.s.a.", sąd odrzuca skargę jeżeli z innych przyczyn niż określone w pkt 1 - 5 tego przepisu wniesienie skargi jest niedopuszczalne. W doktrynie oraz orzecznictwie sądowym przyjmuje się, iż do grupy tych przyczyn należy sytuacja, gdy skarga została wniesiona przez nieuprawniony podmiot (por. Prawo o postępowaniu przed sadami administracyjnymi - Komentarz pod red. R. Hausera s. 349).

Jak wynika z akt rozpatrywanej sprawy, skarżona decyzja Urzędu Patentowego RP z dnia [...] sierpnia 2011 r. (nr [...]) w przedmiocie unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy słowno-graficzny "ETE 916 Universal Inhibitor" nr R-193846, została w prawidłowy sposób doręczona pełnomocnikowi strony skarżącej w dniu 9 lipca 2012 r.

W dniu 13 sierpnia 2012 r. z zachowaniem ustawowego terminu na ww. decyzję została wniesiona do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skarga z dnia 2 sierpnia 2012 r. W skardze wskazano jako nowy podmiot uprawniony do ww. znaku towarowego - z A.

Postanowieniem z dnia 19 lutego 2014 r. (sygn. akt II GSK 248/14) Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił skargę kasacyjną A. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 31 stycznia 2013 r. (sygn. akt VI SA/Wa 1810/12), w przedmiocie odrzucenia skargi na ww. decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia [...] sierpnia 2011 r.

Powyższe rozstrzygnięcie oznacza, iż zakończyło się postępowanie sądowoadministracyjne w tym przedmiocie z udziałem prawnego następcy skarżącej do wymienionego wyżej znaku towarowego "ETE 916 Universal Inhibitor" nr R-193846.

Na rozprawie w dniu 31 października 2014 r. przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie zostało dowiedzione, iż skarżąca w dniu złożenia skargi z dnia 2 sierpnia 2012 r. nie była już uprawniona do ww. znaku towarowego, do którego prawa skutecznie zbyła w dniu 2 czerwca 2012 r. na rzecz A. Ponadto wskazać należy, że skarżąca nie była także uprawiona do znaku towarowego "ETE 916 Universal Inhibitor" nr R-193846 w dniu 9 lipca 2012 r., tj. doręczenia decyzji Urzędu Patentowego RP unieważniającej udzielone w tym zakresie prawo ochronne.

Zważywszy zatem na powyższą okoliczność uznać należało, iż w dniu 13 sierpnia 2012 r. tj. wpływu niniejszej skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skarżąca nie była formalnie uprawniona do jej wniesienia, w odróżnieniu od prawnego następcy skarżącej do wymienionego wyżej znaku towarowego – A., z udziałem którego postępowanie sądowoadministracyjne w sprawie zostało ostatecznie zakończone.

Na powyższą ocenę nie ma wpływu fakt, iż przedmiotowa decyzja Urzędu Patentowego została wydana w dniu [...] sierpnia 2011 r., kiedy jeszcze skarżąca była uprawniona do ww. znaku towarowego, gdyż skutki prawne nią wywołane, w tym prawo do wniesienia skargi do sądu administracyjnego, wystąpiły dopiero z chwilą doręczenia tej decyzji.

Oceny tej nie może zmienić także podniesiona na rozprawie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie w dniu 31 października 2014 r. okoliczność późniejszego odzyskania przez skarżącą praw do znaku towarowego "ETE 916 Universal Inhibitor" nr R-193846, gdyż sąd administracyjny ocenia zdolność do skutecznego wniesienia skargi na działanie administracji publicznej w dniu jej wpływu. W przypadku rozpatrywanej sprawy miało to miejsce 13 sierpnia 2012 r., gdy skarżąca nie była już uprawniona do przedmiotowego znaku towarowego.

Z tych względów, Sąd na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a., skargę odrzucił.