drukuj    zapisz    Powrót do listy

6329 Inne o symbolu podstawowym 632, Pomoc społeczna, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę, II SA/Lu 709/11 - Wyrok WSA w Lublinie z 2011-11-10, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Lu 709/11 - Wyrok WSA w Lublinie

Data orzeczenia
2011-11-10 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2011-09-14
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie
Sędziowie
Bogusław Wiśniewski /sprawozdawca/
Maria Wieczorek-Zalewska /przewodniczący/
Witold Falczyński
Symbol z opisem
6329 Inne o symbolu podstawowym 632
Hasła tematyczne
Pomoc społeczna
Sygn. powiązane
I OSK 896/12 - Wyrok NSA z 2012-07-23
II SAB/Wa 357/11 - Wyrok WSA w Warszawie z 2011-12-29
I OSK 869/12 - Postanowienie NSA z 2012-10-01
II OSK 869/12 - Postanowienie NSA z 2012-04-19
II SA/Wa 2777/11 - Postanowienie WSA w Warszawie z 2012-01-23
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2009 nr 175 poz 1362 art. 3 ust. 1, art. 48 ust. 4, art. 100 ust. 1
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - tekst jednolity.
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 151
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Maria Wieczorek-Zalewska, Sędziowie NSA Witold Falczyński,, WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca), Protokolant Asystent sędziego Bartłomiej Pastucha, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 10 listopada 2011 r. sprawy ze skargi R. O. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania pomocy w postaci posiłków barowych oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] maja 2011r. Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w [...] po rozpoznaniu wniosku R. O. z dnia [...] marca 2011r. odmówił przyznania jej obiadów barowych, które miały być świadczone w barze "B." w [...]. W uzasadnieniu decyzji podano, że zgodnie z art. 48 ust.4 ustawy z dnia 12 marca 2004r o pomocy społecznej ( tekst jedn. Dz. U z 2009r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami ) pomoc doraźna albo okresowa w postaci jednego gorącego posiłku dziennie przysługuje osobie, która własnym staraniem nie może go sobie zapewnić. W tym jednak przypadku wnioskodawczyni ma odpowiednie warunki do przygotowywania gorących posiłków we własnym mieszkaniu, a ponadto przygotowywanie posiłków zostało uwzględnione w zakresie usług opiekuńczych, o czym [...] Stowarzyszenie " O. ‘’ zostało powiadomione telefonicznie w dniu 26 maja 2011r. oraz w pisemnym zleceniu wykonania usług w trybie pilnym w dniu 26 maja 2011r. Może je zatem przyrządzać przyznana wnioskodawczyni opiekunka, natomiast ona sama ma środki finansowe w postaci świadczenia emerytalnego, pozwalające na przygotowywanie posiłków we własnym zakresie. Po rozpoznaniu odwołania strony Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] lipca 2011r. utrzymało w mocy decyzje organu I instancji. Także ten organ uznał, że strona może korzystać z posiłków sporządzanych w jej miejscu zamieszkania przez opiekunki, z uwzględnieniem diety, na której przebywa. Organ zaznaczył ponadto, że bar wskazany przez stronę, położony jest w innej dzielnicy miasta i opiekun nie będzie tracił czasu na dojazdy i to w sytuacji, gdy strona ilość przyznanych jej godzin opieki uznaje za niewystarczającą. Kolegium zaznaczyło, że dochód strony wynosi 910, 45 złotych i nie uprawnia jej do świadczeń z pomocy społecznej.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego R. O. zarzuciła zaskarżonej decyzji naruszenie przepisów prawa w szczególności: art.1, art.23 ust.1 pkt.1, art.25 ust.1 pkt.4, art.27 ust.1 i 2 pkt.1, art. 29 ust.3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (D.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926), poprzez wystąpienie pracownika socjalnego do leczącego jej lekarza o dane dotyczące jej stanu zdrowia w ten sposób, aby w czasie tego wystąpienia nie była obecna i nie było przeprowadzone badanie jej zdrowia, a wydane zaświadczenie było zgodne z żądaniem pracownika bez uwzględnienia jej stanu zdrowia i bez przeprowadzenia badania lekarskiego ;

- art. 6b ust. 3 pkt 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i zatrudnieniu osób niepełnosprawnych w zw. z pkt 6 prawomocnego orzeczenia Miejskiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w [...] z dnia [...] stycznia 2010r. o znaku [...] o stopniu jej niepełnosprawności poprzez niezastosowanie lub niewłaściwe zastosowanie też na okres od 1 kwietnia do 26 maja 2011r.,

- art. 3 pkt 1 lit. c, art. 4, art. 5 ust. 1 i 2, art. 6, art. 7 ustawy z dnia 29 grudnia 2005r. o ustanowieniu programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania"

- Uchwały Nr 8681XXXVIII2006r. Rady Miasta Lublin z dnia 26 stycznia 2006 r. w sprawie warunków odpłatności za pomoc w formie posiłku (D. Urz. Woj. Lub. Nr 66 z 2006r., poz. 1250),

- art. 104 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej poprzez niezastosowanie lub niewłaściwe zastosowanie tj. nieprzyznanie obiadów barowych na 2011r.,

- decyzji [...] poprzez niezastosowanie lub niewłaściwe zastosowanie decyzyjnych zaleceń przy ustalaniu świadczeń od 1 stycznia 2011r r.,

- art. 138 § 1 pkt 1 Kpa poprzez utrzymanie w mocy decyzji organu l instancji naruszającej prawo wydanej w wyniku wadliwie przeprowadzonego postępowania,

oraz wniosła o uchylenie jej w całości w ten sposób, że obiady zostaną przyznane na cały 2011r. z realizacją od dnia wydania prawomocnej decyzji w tym zakresie

W uzasadnieniu skarżąca podała, że jest 81 – letnią niedołężną i nieporadną osobą z komisyjnie orzeczonym inwalidztwem I grupy i niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Jej syn, mimo najszczerszych chęci niesienia pomocy, z uwagi na swoją niepełnosprawność zamieszkuje oddzielnie i odwiedza ją nieregularnie w miarę swoich możliwości zdrowotnych, ale tylko kilka razy w tygodniu i w okresach nasilenia się dolegliwości chorobowych. Z uwagi na istniejące i niemożliwe do usunięcia oraz niedostosowane do jej stanu zdrowia bariery architektoniczne w mieszkaniu nie ma wystarczających warunków do przygotowywania. i spożywania posiłków. Skarżąca zwróciła uwagę, że uniemożliwiono jej zapoznanie się z dokumentacją w sprawie i wypowiedzenie się w tym zakresie przed wydaniem decyzji.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wnosząc o jej oddalenie, przedstawił dotychczasowy przebieg postępowania w sprawie i oświadczył, że podtrzymuje swoje stanowisko zaprezentowane w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zważył, co następuje:

Skarga jest nieuzasadniona. Przedstawiona w niej argumentacja w żadnym razie nie pozwala przyjąć, że zaskarżona decyzja jest wadliwa. Zupełnie niezrozumiały jest zarzut naruszenia przez organy przepisów ustawy o dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (D.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926), czy ustawy dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (D.U. z 1997r. Nr 123, poz. 776, z późn. zm ), skoro przepisy tych ustaw w ogóle nie były przez organ stosowane. Podkreślić natomiast należy, że art.100 ust.1 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej ( tekst jedn. Dz. U. 2009r., Nr 175, poz. 1362 ze zm.) nakazuje w postępowaniu w sprawie świadczeń z pomocy społecznej kierować się przede wszystkim dobrem osób korzystających z pomocy społecznej i ochroną ich dóbr osobistych. W szczególności nie należy podawać do wiadomości publicznej nazwisk osób korzystających z pomocy społecznej oraz rodzaju i zakresu przyznanego świadczenia. Jednocześnie ust. 2 tego przepisu umożliwia w zakresie niezbędnym do przyznawania i udzielania świadczeń z pomocy społecznej przetwarzanie danych osób ubiegających się i korzystających z tych świadczeń dotyczących pochodzenia etnicznego, stanu zdrowia, nałogów, skazań, orzeczeń o ukaraniu, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym. Z akt sprawy nie wynika, aby w stosunku do skarżącej powyższych zasad nie dochowano. Ich uchybienia nie można upatrywać, jak chce skarżąca, w wystąpieniach kierowanych do Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej "[...]" i Samodzielnego Szpitala Klinicznego nr 4 w [...] o podanie stanu jej zdrowia. Uprawnienie dla takich czynności znajduje się w art. 105 ust.1 ustawy, zgodnie z którym pracownik socjalny może żądać od sądów, organów i jednostki organizacyjnych informacji, które mają znaczenie dla rozstrzygnięcia o przyznaniu lub wysokości świadczeń z pomocy społecznej. W pismach w których wnoszono o udzielenie informacji o stanie zdrowia skarżącej, zaznaczono, że prośba uzasadniona jest posiadaniem przez organ szeregu zaświadczeń lekarskich, których treść jest niejednolita i powoduje brak możliwości jednoznacznej oceny zawartych w nich treści. Organ zaznaczył, że opinie te są niezbędne dla zapewnienia skarżącej należytej, ale także racjonalnej pomocy. Teza ta zasługuje na poparcie, skoro zgodnie z art.3 ust.3 ustawy rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy. Wykorzystanie możliwości uzyskania dodatkowych informacji o stanie zdrowia osoby korzystającej ze świadczeń pomocy społecznej w żadnym razie nie może prowadzić do uznania samej decyzji za wadliwą. Co więcej, z akt sprawy wynika, że organ dysponował już obfitą dokumentacją, dostarczaną zresztą przez skarżącą, ilustrującą jej stan zdrowia i nigdy nie był on kwestionowany, o czym świadczy przyznanie skarżącej usług opiekuńczych. Trudno także dopatrzeć się naruszenia przez organy wskazanych w skardze przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, przy czym warto zaznaczyć, że art. 6,7, 8 i 9 kpa stanowią jedynie ogólne zasady postępowania, których naruszenie wymaga wskazania konkretnych okoliczności, które się z tym wiążą. Tymczasem skarżąca nie była w stanie wskazać, na czym konkretnie uchybienia miałyby polegać, ograniczając się jedynie do sformułowania o ich niezastosowaniu lub niewłaściwym zastosowaniu. Tak też należy odnieść się do zarzutu naruszenia art.10 kpa nakazującego organom przed wydaniem decyzji umożliwienie stronom wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. W orzecznictwie wielokrotnie formułowano pogląd, według którego dla skuteczności zarzutu naruszenia tego obowiązku niezbędnym jest wykazanie, iż zarzucane uchybienie uniemożliwiło jej dokonanie konkretnych czynności procesowych (wyroki NSA z dnia 12 października 2010r. II OSK 1279/09 LEX nr 746442, wyrok z dnia 18 maja 2006 r., sygn. akt II OSK 831/05, ONSAiWSA 2006/6/157). Skoro skarżąca takich czynności nie podała, także ten zarzut jest chybiony. Nie wiadomo także na czym miałoby polegać naruszenie art. 37 § 1 i 2 dotyczącego terminów załatwienia sprawy oraz 38 kpa o odpowiedzialności pracownika organu za zwlokę w rozpoznaniu terminu, na które powołano się w skardze i jaki wpływ to ewentualne uchybienie miało na wynik sprawy. Nie ma też żadnych podstaw do zarzucenia organowi naruszenia art. 77 § 1, 80 i 107 § 3 kpa. Akta sprawy wskazują, że organ pomocy społecznej w dniu 20 maja 2011r. przeprowadził kolejny wywiad środowiskowy, potwierdzający dotychczasowe ustalenia, z których wynika, że skarżąca ma 81 lat, jest osobą rozwiedzioną, prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, posiada orzeczoną I grupę inwalidzką, porusza się za pomocą kuli, sporadycznie opuszcza mieszkanie przy pomocy innych osób. Wskazana jest pomoc w czynnościach związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego, a także w wykonywaniu czynności samoobsługowych, utrzymaniem higieny osobistej. Ma syna D. O., który udziela jej jedynie sporadycznej pomocy i córkę G. O., oświadczającą, że nie udziela matce żadnej pomocy ( wywiad z dnia 20 kwietnia 2011r. ). Dochód jej stanowi emerytura z dodatkiem pielęgnacyjnym w kwocie 909, 45 złotych. Ustalenia powyższe były oparte o zgromadzoną dokumentację medyczną i treści wywiadów rodzinnych. Przez skarżącą nie były podważane.

Brak jest także uzasadnionych podstaw do zarzucenia organom naruszenia przepisów ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (Dz. U. Nr 267, poz. 2259), skoro również nie były przez organy stosowane. Rozstrzygnięcie organów opierało się na art. 48 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, według którego pomoc doraźna albo okresowa w postaci jednego gorącego posiłku dziennie przysługuje osobie, która własnym staraniem nie może go sobie zapewnić. Przypomnieć należy, na co zdaje się nie zwracać uwagi w skardze, że stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej celem pomocy społecznej jest jedynie pomoc osobom i rodzinom w przezwyciężaniu trudnych sytuacjach życiowych, w tym także w sytuacjach wynikłych ze zdarzeń losowych, czy klęsk żywiołowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości (art. 2 ust. 1 ustawy). Celem tego wsparcia jest umożliwienie zaspokojenia niezbędnych potrzeb i powrotu do życia w warunkach odpowiadających godności człowieka. Zasada ta, znana jako zasada subsydiarności, kładzie nacisk przede wszystkim na konieczność wykorzystania przez osoby ubiegające się o świadczenia z pomocy społecznej w pierwszej kolejności własnych możliwości. Tak też jest z określoną w art. 48 ust. 4 powołanej ustawy pomocą doraźną albo okresową w postaci jednego gorącego posiłku dziennie. Warunkiem udzielenia świadczenia na podstawie art. 48 ust. 4 ustawy jest okoliczność, że osoba ubiegająca się o posiłek nie będzie mogła zapewnić go sobie własnym staraniem, przy czym pojęcie to należy rozumieć jako faktyczne dysponowanie artykułami spożywczymi oraz urządzeniami i przedmiotami niezbędnymi do przyrządzenia z tych artykułów posiłku (W.Maciejko, P.Zaborniak, Ustawa o pomocy społecznej – Komentarz, Warszawa 2010, str. 226). W wywiadzie środowiskowym sporządzonym w dniu 20 maja 2011r. pracownik socjalny wskazał, czego skarżąca nie kwestionuje, że posiada ona miejsce do samodzielnego przygotowywania posiłków w miejscu zamieszkania. Skarżąca dysponuje również środkami pieniężnymi na zakup produktów żywnościowych. Podkreślić należy, że z uwagi na stan zdrowia skarżąca korzysta z usług opiekuńczych, świadczonych przez pracowników [...] Stowarzyszenia na Rzecz Opieki Długoterminowej i Pomocy Społecznej "O.’’ w [...]. Decyzją z dnia [...] maja 2011r. usługi opiekuńcze przyznano skarżącej w wymiarze 5 dni roboczych po 5 godzin dziennie oraz w soboty, niedziele i święta także po 5 godzin dziennie. Z formularza usług opiekuńczych ( k.74 i 75 ) wynika, że w zakresie czynności w ramach usług opiekuńczych mieści się zakup podstawowych artykułów spożywczych i gospodarstwa domowego oraz przygotowywanie posiłków z uwzględnieniem diet lub dostarczanie jednego posiłku z baru, a także pomoc przy ich spożywaniu ( pkt h ). W piśmie z dnia 5 kwietnia 2011r. ( k.30 ) Kierownik ds. usług opiekuńczych wspomnianego Stowarzyszenia podał, że w czasie dyżuru pełnionego u skarżącej pod adresem ul. N. wśród czynności wykonywanych przez opiekunkę jest gotowanie większej ilości pożywienia, natomiast podczas dyżuru pod adresem K. robione są zakupy, przygotowuje się i podaje obiad oraz przygotowuje kolację. Wykonywanie tych czynności potwierdziła opiekunka w piśmie z dnia [...] marca 2011r. ( k.28 i 29 ). W tej sytuacji akceptować należy stanowisko organów, że skarżąca jest w stanie zapewnić sobie przygotowywanie posiłków w mieszkaniu, a dla zaspokojenia jej niezbędnych potrzeb w tym zakresie nie jest konieczny ich zakup w barze.

Z tych wszystkich względów na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U Nr 153, poz. 1270 ze zmianami ) skargę należało oddalić.



Powered by SoftProdukt